تحقیق در مورد تشیع در دوران صفوی 15ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق در مورد تشیع در دوران صفوی 15ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 15 صفحه

---

 قسمتی از متن .doc : 

باسمه تعالی

حوزه‌های علمیه و روحانیت شیعه در سده دهم هجری

رسمیت مذهب تشیع اثنی عشری و اتحاد سیاسی ایران بر مبنای یکپارچگی مذهب شیعه امامیه اقتضاء می‌‌کرد تا جنبشی نیز در حوزه فرهنگ تشییع صورت گیرد و حرکت تألیف و ترجمه را تسریع وتقویت بخشد. تا زیر بنای اعتقادی و فکری و فقهی تشیع را در چارچوب مکتبی با پشتوانه‌ کلامی و فقهی قوی در ایران عرضه کند و آموزه‌های عقیدتی مذهب جدید برای تثبیت و استحکام نومذهبان، تبیین و تقسیم گردد و قواعد و قوانین فقهی جهت راهنمای عمل به احکام شرعی ارائه شود.

 از آنجا که بیشتر متون و منابع مذهبی شیعه به زبان عربی بود و نمایندگان فرهنگ شیعی قبل از صفویه عمدتاً عرب بودند و یا آثار خود را به زبان عربی به نگارش در می‌‌آوردند در آغاز تشکیل حکومت صفوی ترجمه و شرح کتب دینی در اولویت اساسی قرار داشت. بنابراین ترجمه و شرح و تفسیر متون در آثار مزبور عرصه آزمونی برای علمای شیعی مذهب بود تا خلاقیت و استعداد خود را در تبیین معرفت دینی از نوع شیعی آن در ایران بروز دهند.

 گرایش فکری و علمی حوزه‌های تعلیمی ایران در آستانه خیزش نهضت صفوی به طور غالب حکمت(فلسفه) و عرفان بود و هر چند کورسویی از تفقه نیز از جانب برخی حکمای فقیه و عارف مشرب صورت می‌‌گرفت اما چون ضرورت علمی آن احساس نمی‌شد نمود چندانی نداشت اما اقوی آن است که گرایش به تصوف و عرفان و فلسفه در کل جهان اسلام بوده است نه فقط در شیعه.

از ابتدای تأسیس حکومت صفوی عده‌ای از علمای ایرانی با وقوف به ضرورتهای مذکور به تکاپو افتادند تا مبانی و معارف مکتب تشیع یعنی متون دینی تاریخ زندگانی و سیره و سنت حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم) و ائمه اطهار(علیه السلام)و استنباطهای فقهی و کلامی و تفسیری علما و متفکران شیعه را برای هموطنان شیعه مذهب خود تشریح و تفهیم سازند. این گروه معدود از علمای ایرانی که در آغاز قرن دهم هجری به علوم شرعی مثل حدیث و فقه و تفسیر روی آوردندو بعضاً ادعای فقاهت هم می‌‌کردند اغلب حکمای تعلیم یافته مکتب فلسفی ایران بودند که تفقه این عده بصورت منفرد و پراکنده و بدون آنکه فعالیت آنان شکل منسجم و منظمی داشته باشد بنا به ذوق و علاقه خود کوشیدند تا در مجموعه معارف شیعی غور نمایند و یافته‌های خود را در قالب تألیف و ترجمه ارائه دهند.

برجسته ترین نمایندگان این گروه عبارتند از:

حسین بن شرف الدین عبدالحق معروف به الهی اردبیلی

جمال الدین بن عطاء ا.... دشتکی شیرازی،

 می‌رشاه طاهربن رضی حسینی کاشانی معروف به شاه طاهر.

 حوزه علمیه جبل عامل و مهاجرت فقهای آن به ایران

 بعد ازحوزه علمیه عراق،حوزه علمیه جبل عامل که منطقه کوهستانی وشیعه نشین درلبنان است، اهمیت خاص خود را دارد.حوزه علمی دینی جبل عامل بر خلاف حوزه‌های علمی عراق و ایران که از حمایت‌های سیاسی حکومت‌ها و پشتوانه مادی شیعیان متمکن برخوردار بودند نه حامی سیاسی داشت ونه قدرت مالی و بر عکس طلاب و مدرسین آنجا در فشار حکومت‌های سنی مذهب و در فقر و تنگدستی روزگار می‌گذراندند.

وجود دو فقیه شهید میان علمای شیعه که هر دو از این مرز و بومند، دلیل روشنی بر تحت فشار بودن شیعیان جبل عامل است. با وجود چنین فشارها و فقر و تنگدستی عالمان صاحب نامی که در فقه پرآوازه بوده و نظراتشان مرجع مسائل فقهی است، در جهان تشیع از این منطقه سخت درخشیده‌اند وکتاب‌های پر ارجی به خصوص در فقه به مجموعه کتب شیعه افزوده‌اند.

حوزه علمیه جبل عامل حوزه ای خود جوش ومتکی بر ایمان و باور فرد فرد افراد و از لحاظ مالی اگر بتوان برای آن اصلا وضع مالی تصور کرد متکی به خود عالمان و اداره کنندگان آن بوده است.

شاید علت آنکه پس ازتشکیل حکومت صفویه، بیشتر علمای جبل عامل به ایران مهاجرت کرده و عالمان عراق بدین امر تن در ندادند وجود همین تنگدستی وفشار حکومت عثمانی در منطقه باشد.5

تاریخ نشان نمی‌دهد که از دیگر سرزمین‌های شیعه نشین افرادی به طور منظم برای کسب علوم دینی به جبل عامل مهاجرت کرده باشند. چه اگرچنین مهاجرتی می‌بود وضع سیاسی و اقتصادی آن منطقه تغییر می‌کرد. اما متقابلا علما و فقهای بسیاری را می بینیم که از آن منطقه به عراق وایران و حتی حجاز وترکیه مهاجرت کرده و بکار تعلیم و تربیت پرداخته اند و بدون شک عامل این مهاجرت‌ها به طور عمده وضع نابسامان اقتصادی بوده گر چه در این بحث حوزه علمیه جبل عامل بعنوان یکی از حوزه‌های علمی شیعه مطرح شد ولی در جای دیگر کمتر مشاهده می شود که این حوزه را در ردیف حوزه‌های علمی دینی شیعه بحساب بیاورند اگرچه از علمای آن همیشه بعنوان علمای طراز اول شیعه

تحقیق درمورد معماری شهر قزوین در دورة صفوی

اختصاصی از ژیکو تحقیق درمورد معماری شهر قزوین در دورة صفوی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : فنی و مهندسی _ معماری ،

فرمت فایل:   ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

فروشگاه کتاب : مرجع فایل 

---

 قسمتی از محتوای متن ...

تعداد صفحات : 27 صفحه

معماری بناهای شهر قزوین در دوران صفویتحلیل مسائل پیرامون مرمت دوره جدید مرمت در عمارت چهل ستون قزوین از سال 1334 آغاز شد؛یعنی از زمانی که این عمارت را،به گمان حفظ ارزش های آن ،برای کاربری موزه هنرهای زیبا در نظر گرفتند.
گذشته از تعمیرات سال 1347 ،این بنا از سال حدود52 تا73(بیش از 20 سال)هر ساله دارای برنامه مرمتی بوده است.
به دلیل اهمیت معماری این بنا و نقاشی های نفیس ودوره صفوی و دوره های بعد،کار مرمت به تدریج و با حساسیت ویژه ای به انجام رسید.
استمرار هوشمندانه کار پژوهش و مرمت را باید از نکات مثبت و قابل تقدیر در این بنا ی تاریخی ،در طول این سالها دانست.
با توجه به گزارشهای موجود می توان چنین استنباط نمود که مرمت بنا، از دهه 50 به بعد ، از یک برنامه منطقی و پیش بینی شده ای (البته با توجه به اعتبارات در نظر گرفته شده) تبعیت کرده است.
بطوریکه از استحکام بخشی بنا، که خطر سازترین و حیاتی ترین بخش محسوب می شد ، شروع شد و با رسیدن به جزئیات کالبدی بنا ، کار طراحی و ساماندهی محوطه در این دوره به پایان رسید .
والبته در ضمن تمامی این سالها، آشکار سازی و تثبیت نقاشی ها با صبر و حوصله در حال انجام بود.
مرمت کاخ روندی از داخل به بیرون داشته است .
ابتدا حفظ ماهیت وجودی کالبد اثر مهم تلقی شده و با اطمینان از زنده ماندن بنا ، به بخش ها و مسایل بیرونی پرداخته شد .
گر چه از ابتدا عمارت را برای کاربری موزه در نظر گرفتند، ولی آنچنانکه روند انجام مرمت در این بنا را پی میگیریم ، تعمیر ساختمان به سمت سازگار شدن با این کاربری نیست.
سیاست مرمت به سمت حفاظت پیش رفته و ارزش گراست و بصورت ریشه ای هدفی آرمانی را دنبال می کند .
اما پیش از این بنا اسم موزه را برخود دارد و در حین مرمت یا پیش از آن همچنان با کاربری موزه ادامه حیات می دهد .
این دو گانگی برخورد سیاست گذاران و تاثیر گذاران ذی نفوذ یا ذی نفع در این بنا و متخصصین مرمت ، چندان به نفع بنای تاریخی تمام نشده است .
چرا که هنوز سر درگمی در برخورد با این بنا به چشم می خورد .
مثلا امسال سالن طبقه بالایی را از اشیاء تخلیه کرده و طبقه همکف را به این کار اختصاص داده اند .
با ن

  متن بالا فقط تکه هایی از محتوی متن پاورپوینت میباشد که به صورت نمونه در این صفحه درج شدهاست.شما بعد از پرداخت آنلاین فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود مقاله :  توجه فرمایید.

• در این مطلب،محتوی متن اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در ورد وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید.
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی مقاله یا تحقیق مورد نظر خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد.
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل متن میباشد ودر فایل اصلی این ورد،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد.
• در صورتی که محتوی متن ورد داری جدول و یا عکس باشند در متون ورد قرار نخواهند گرفت.
• هدف اصلی فروشگاه ، کمک به سیستم آموزشی میباشد.

---

دانلود فایل   پرداخت آنلاین 

مقاله در مورد دانشمندان دوران صفوی

اختصاصی از ژیکو مقاله در مورد دانشمندان دوران صفوی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله در مورد دانشمندان دوران صفوی

تعداد صفحه:21

فرمت پی دی اف

بخشی از مقاله:ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻗﻮاﻣﯽ ﺷﯿﺮازی ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﺻﺪر اﻟﻤﺘﺎﻟﻬﯿﻦ ﯾﺎ ﻣﻼﺻﺪرا در ﻇﻬﺮ روز ﻧﻬﻢ ﺟﻤﺎدی اﻻوﻟﯽ ﺳﺎل 980 ﻗﻤﺮی دﯾﺪه ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﮔﺸﻮد.ﭘﺪر او ﺧﻮاﺟﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻗﻮاﻣﯽ ﻣﺮدی ﭘﺮﻫﯿﺰﮔﺎر دﯾﻨﺪار و دوﺳﺘﺪار و ﺣﺎﻣﯽ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﻮد.در زﻣﺎن ﺣﯿﺎت ﻣﻼﺻﺪرا ,ﺷﯿﺮاز دارای ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ ﺑﻮد و ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ آن ﺑﻪ ﺑﺮادر ﺷﺎه واﮔﺬار ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ،  ﭘﺪر ﻣﻼﺻﺪرا ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻌﺎون او و دوﻣﯿﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻣﻬﻢ آن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رﻓﺖ ,و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﯿﺪ ﺗﻨﻬﺎ.....

شاه اسماعیل صفوی 16 ص

اختصاصی از ژیکو شاه اسماعیل صفوی 16 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

صفویان

شاه اسماعیل صفوی

تشکیل دولت صفوی در اوایل قرن دهم هجری قمری ( ابتدای قرن شانزدهم میلادی ) یکی از رویدادهای مهم ایران محسوب می شود . پیدایش این دولت که باید آن را سرآغاز عصر تازه ای در حیات سیاسی و مذهبی ایران دانست موجب گردید استقلال ایران بر اساس مذهب رسمی تشیع و یک سازمان اداری بالنسبه متمرکز ، تامین گردد . گذشته از آن تاسیس و استقرار این دولت زمینه ای را فراهم ساخت تا خلاقیتهای فرهنگی و هنری معماری ، تداوم و امکان تجلی و رشد یابد و نمونه های بدیعی از این امور (‌ به ویژه در زمینه هنر و معماری ) پدید آید . با آغاز روابط سیاسی با دولتهای اروپایی و سرزمینهای همجوار ، بازرگانی توسعه یافت . لازم به ذکر است که این امر موجب تحول در اقتصاد داخلی گردید و این تحول در تولید و فروش ابریشم و ایجاد مراکز بزرگ بافندگی بسیار موثر افتاد .

در سال 907 ه.ق. شاه اسماعیل اول (‌ فرزند شیخ حیدر صفوی ) با کمک قزلباشان منتسب به خانقاه اردبیل ، پس از شکست فرخ یسار ( پادشاه شروان ) و الوند بیگ آق قویونلو ، شهر تبریز ( پایتخت دولت آق قویونلو ) را به تصرف درآورد . در همین شهر بود که دولت صفوی را بنیان نهاد و مذهب شیعه دوازده امامی را مذهب رسمی ایران اعلام کرد . او در نخستین سالهای سلطنت خود تمامی قدرتهای خود مختار داخلی را برانداخت و زمینه ایجاد حکومت مرکزی را فراهم ساخت .

با اینکه تاسیس دولت صفوی به دست شاه اسماعیل در سال 907 ه.ق. انجام گرفت ولی علل و عوامل تکوین این دولت به دو قرن قبل از آن بازمی گشت. با این نظر اجمالی به تاریخ اجتماعی ایران بعد از اسلام ، باید گفت که ایجاد دولت شیعی صفوی نقطه اوج نهضتهایی بود که به طرفداری از تشیع علیه حکومتهای بنی امیه و بنی عباس و قدرتهای همسوی آنان صورت گرفت . هجوم مغول در اوایل قرن هفتم ه.ق. و سقوط بغداد ( مرکز خلافت عباسی ) در آغاز نیمه دوم این قرن زمینه و شرایط مساعدی را فراهم کرد تا پیروان مذاهب ( به ویژه تشیع و نحله های فکری وابسته به آن )‌ امکان بیشتری برای رشد و توسعه پیدا کنند . در واقع قرن هشتم و نهم هجری ( به خصوص دوران انحطاط حکومت ایلخانان و تیموریان ) تا حد زیادی به رشد تشیع و تصوف کمک کرد . شیخ صفی الدین اسحاق اردبیلی نیای بزرگ صفویان و پیشوای طریقت صفوی در عصر ایلخانان می زیست . تولد او به سال 650 ه.ق. و وفاتش به سال 735 ه.ق. روی داد و با ایلخانانی همچون سلطان محمود غازان خان اولجایتو و سلطان ابوسعید بهادرخان معاصر بود .

بر پایه یکی از قدیمترین متون صفویه ( صفویه الصفاء تالیف این بزاز ) جد اعلای شیخ صفی الدین موسوم به فیروزشاه زرین کلاه در ناحیه مغان و مجاورت غرب گیلان توطن اختیار نمود و فرزندان او در آن نواحی با حسن سلوک و پرهیزگاری و زهد روزگار می گذرانیدند . صفی الدین که هشتمین نسل فیروزشاه بود در آغاز جوانی با شور و اشتیاقی که در کسب عرفان داشت به دنبال مراد از شهری به  شهری می رفت . سرانجام در گیلان به خانقاه شیخ تاج الدین ابراهیم ( معروف به شیخ زاهد گیلانی )‌ رسید و در سلک مریدان او در آمد . شیخ که استعداد ذاتی و صلاحیت او را در سیرو سلوک دریافته بود ، وی را به جانشینی خویش انتخاب کرد و در سال 700 ه.ق. که شیخ زاهد وفات یافت صفی الدین به جای او بر مسند ارشاد نشست و شهر اردبیل را که موطنش بود مرکز فعالیت خود ساخت و خانقاهی در آن بر پا نمود . این خانقا به زودی مرکز تجمع پیروان شیخ صفی شد . ظلم و جور حکام ایلخانی و کارگزاران آنان و مضیقه هایی که برای مردم فراهم می کردند ،خانقاههای آن روزگار را به مراکز تجمع ناراضیان و اندیشه وران تبدیل کرده در این میان خانقاه شیخ صفی از موقعیت ممتازی برخوردار بود . همچنین موقعیت اردبیل بر سر راههای ارتباطی گیلان و اران و آذربایجان و آناتولی و نیز نفوذ معنوی شیخ و احترامی که ایلخانان معاصر او برایش قایل بودند بیش از پیش بر اهمیت این خانقاه افزود .

شیخ صفی الدین در سال 730 ه.ق. در حالی که مریدان بسیاری در حلقه طریقت او فراهم آمده بودند ، زندگی را بدرود گفت و فرزندش ، صدر الدین موسی جانشین او شد . از این زمان تا دوران که شیخ جنید به پیشوایی رسید رهبران خانقاه تنها کوشش خود را صرف تبلیغ و ارشاد مریدان در مناطق دور و نزدیک می کردند و در این دوران که از سال 730 تا 830 ه.ق. به طول انجامید نفوذ طریقت صفوی در میان عشایر محروم و تهیدست آناتولی ( که از ترکان مهاجر آن دیار بودند ) و شیعیان جزیره و شامات و جبل لبنان بالا گرفت . ولی از زمان که شیخ جنید به پیشوای خانقاه رسید به علت انتشار تشیع غالی در سرزمینهای یاد شده ? به ویژه در آناتولی ? و همبستگی افکار صوفیانه با آرمانهای تشیع ، خانقاه اردبیل به مرکز تبلیغات شیعی تبدیل شد . بروز اختلافات بین حکام سلسله های آق قویونلو و قره قویونلو و موقعیت خانقاه در این کشمکشها سبب گردید تا طریقت صفوی به جریانات سیاسی و نظامی وقت کشانده شود . شیخ جنید ، که توسط جهانشاه قره قویونلو از اردبیل تبعید شده بود ، در دیار بکر مورد حمایت اوزون حسن رقیب جهانشاه قرار گرفت و با کمک او به تجهیز طرفداران خود در میان قبایل ترک و شیعیان پرداخت . وی در جنگهایی که به خواست اوزون حسن برپا شده بود ، شرکت کرد . اما در سال 860 ه.ق. که به عنوان جهاد مذهبی به ناحیه شروان رفت ( در جنگ با شروانشاه ) به قتل رسید . پس از وی حیدر ( فرزندش ) جای او را گرفت . او نیز مانند پدر از حمایت اوزون حسن برخوردار گردید و امیر آق قریونلو ، دختر خود را به ازدواج او در آورد .

شیخ حیدر ( یا به قول مورخان عصر صفوی ، سلطان حیدر ) در اردبیل از صوفیان سرسپرده خود نیرویی منظم و مسلح به وجود آورد که به علت کلاه دوازده ترک و متحدالشکل آنان به تارکی سرخ منتهی می شد ، به " قزلباش " معروف شدند . این نیرو بعدها در شکل گیری دولت صفوی نقش عمده ای ایفا کرد .

سلطان حیدر که بلندپروازیهای پدر را در جهاد مذهبی با شروانشاه دنبال می کرد در راس جنگجویان خود به شروان لشگر کشید . ولی با تمام جلادت و رشادتی که به خرج داد از قوای متحد شروانشاه و یعقوب بیک آق قویونلو شکست خورد و کشته شد ( 893 ه.ق. ) فرزندانش علی ، ابراهیم و اسماعیل به فرمان یعقوب بیک در قلعه استخر فارس زندانی شدند . اما نزاع بر سر جانشینی یعقوب بین بایسنقر میرزا ( فرزندش ) با رستم ( نواده اوزون حسن )‌بار دیگر پای خاندان صفوی را به میان کشید . در این راستا رستم میرزا برای مقابله با رقیب زورمند خود یعنی بایسنقر میرزا تصمیم گرفت پسران حیدر را از زندان آزاد و با نیروی صوفیان رقیب را از میدان به در کند . با رسیدن فرزندان حیدر به اردبیل ، علی ( فرزند ارشد ) در معیت لشگری که از صوفیان فراهم کرده بود به مقابله با بایسنقر شتافت و او را در میان رود کر شکست داد . اما به علت سوء ظن رستم بیک و بیمی که وی از قدرت روز افزون هواداران سلطان علی داشت علی را ضمن توظئه ای در راه بازگشت به آذربایجان به قتل رسانید و حکم دستگیری ابراهیم و اسماعیل را صادر کرد . ولی آن دو به کمک مشاوران نزدیک خود از معرکه گریختند و پس از مدتی اختفا در اردبیل به سوی گیلان رفتند و حاکم لاهیجان ( کارکیا میرزا علی ) که سادات شیعی آن سامان بود مقدم آنان را گرامی

تحقیق وبررسی در مورد فرشهای دوران صفوی

اختصاصی از ژیکو تحقیق وبررسی در مورد فرشهای دوران صفوی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

فرش صفوی، شاهکار هنری

مقدمه

هنر طراحی و بافت فرش در دوران صفوی آن‌قدر رشد کرد و شکوفا شد که حالا این دوران را یکی از مهم‌ترین و درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ فرش ایران به حساب می‌آورند. فرش‌های ایرانی که در این دوره بافته شده‌اند در تمام دنیا شاهکار هنری به حساب می‌آیند.

نقاشان دوره صفویه در طرح و نقش فرش‌ها تحول اساسی به وجود آوردند و بافندگان هم با مهارتشان در بافندگی و انتخاب پشم و ابریشم مرغوب به تخیل طراحان و نقاشان زندگی بخشیدند.

موضوع طرح این فرش‌ها بیشتر درخت سرو، صحنه‌های شکار، طرح‌های تزئینی با گل و نقش و نگارهای تزئینی دیگر هستند.

نقش اصلی این فرش‌ها در بخش اصلی آنها، یعنی وسط فرش ،قرار گرفته و نقش‌های حاشیه طوری طراحی شده‌اند که باعث می‌شوند زیبایی متن اصلی فرش بیشتر و بهتر دیده شود.

همان سه نوع فرش ایرانی در میان فرش‌های دوره صفویه هم دیده می‌شوند: فرش، قالیچه و کناره (فرش‌های باریک با طول زیاد که برای پوشاندن راه پله‌ها یا راهروها از آنها استفاده می‌شود). طرح فرش‌های دوران صفوی آن‌قدر غنی هستند که هنوز طراحان برای طرح های فرش‌های امروزی از آنها الهام می‌گیرند.

مینیاتورهای دوره صفوی الهام بخش قالی های شکارگاهی

شکار یکی از سرگرمی های رایج بزرگان و شاهزادگان ایران قدیم بوده، که در دوره های مختلف تاریخی از رسوم و آداب خاص آن دوران پیروی می کرده است. در متون قدیمی به جا مانده می توان نوشته های بسیاری یافت که به توصیف نحوه شکار بزرگان پرداخته اند.هنرمندان دوره های مختلف نیز از تاثیر این تفریح رایج بی نصیب نبوده اند. چنان که روی بسیاری از آثار هنری ایران باستان که امروزه در موزه های داخلی و موزه های معروف دنیا به نمایش در آمده اند، نقش شکار حک شده است. از مهر و ظروف فلزی تا نقش برجسته های منقوش بر صخره های باستانی و کتیبه های تخت جمشید و قالی های نفیس. در میان این آثار هنری، از قالی ها، به این دلیل که قابل پوسیدن هستند، شواهد کمتری در دست است. اگر چه می دانیم قدیمی ترین تصویر حیوانات روی قالی، تصاویری از گوزن های شمالی، اسب ها به همراه اسفنکس ها (موجودات نیمه حیوان، نیمه انسان) است که بر قالی معروف به پازیریک نقش شده، این قالی هم اکنون در موزه آرمیتاژ (لنینگراد) نگهداری می شود. طبق تحقیقاتی که توسط نسرین نیک نژاد از موزه داران موزه فرش انجام شده، شکار در طرح لچک ترنج، سراسری، گرفت و گیر، قابقابی شکارگاه روی قالی ها نقش شده است. فرش های معروفی نیز با این طرح ها وجود دارد که در موزه های معروف دنیا به نمایش در آمده اند. از جمله قالی ای که در موزه پولدی پتسولی میلان نگهداری می شود. در این فرش شکارچیان در حال تاخت و تاز، با لباس های دوره شاه طهماسب صفوی نقش شده اند، ویژگی این نقش شباهت آن به صحنه های شکاری است که توسط مینیاتوریست های معاصر آن دوران، به ویژه سلطان محمد نقاش بزرگ دوره شاه طهماسب کشیده شده اند و دیگر ویژگی آن تصاویر بسیار زنده و طبیعی است که به روی آن نقش بسته اند، تعداد و تنوع حیواناتی که در حال گریز هستند و نیز بهره از 30 رنگ مختلف‌، در این فرش چشمگیر است. نام بافنده غیاث الدین جامی ذکر شده و تاریخ بافت نیز 949 هجری قمری خوانده می شود. این قالی از اموال سلطنتی بوده که یک بار قطعه قطعه شده و بعد دوخته شده است. از دیگر قالی های طرح شکارگاه، قالی های معروف به مجموعه سنگشکواست که نمونه ای از آن در تالار مرکزی موزه فرش ایران دیده می شود و قدیمی ترین فرش این موزه به شمار می آید. این فرش پیش از این در مجموعه ترور نگهداری می شده که قبل از انقلاب خریداری و به ایران آورده شده است. از دیگر نمونه های این دسته قالی ها، می توان به فرشی از موزه هنر و صنعت اتریش در وین اشاره کرد که یکی از قالی های ایرانی در ابعاد بزرگ است با طرح ترنجی سبز رنگ که در مرکز آن اژدها در نبرد با سیمرغ نقش شده است. این قالی بافت کاشان است و می گویند طرح آن را به سلطان محمد، نقاش معروف دربار شاه طهماسب و شاگرد بهزاد تعلق دارد. طرح دسته دیگر از قالی های شکارگاه برگرفته از مینیاتورهای دروان صفوی و شاهنامه فردوسی و یا خمسه نظامی است، نظیر شکار رستم یا شکار بهرام گور. از این دسته قالی ها که صحنه شکار سرتاسر متن فرش را به صورت نامتقارن در بر می گیرد و به سراسری مشهور است، نمونه ای در موزه هنرهای تزیینی پاریس وجود دارد که نقش پیکره زن و مردی در مرکز آن یادآور قصه لیلی و مجنون است.

همان طور که اشاره شد، نقش های گرفت و گیر که تصویر حیوانات را به صورت نامتقارن نشان می دهد و قابقابی شکارگاه که در متن فرش قاب ها به صورت متناوب تکرار می شوند، از دیگر نقش های معروف منسوب به شکارگاه است، که نمونه هایی از آن شناسایی و در موزه های معروف دنیا به نمایش گذاشته شده اند.

امروزه اما بافت قالی یا قالیچه هایی با طرح شکار بیشتر در میان بافندگان قم طرفدار دارد، اگرچه در اصفهان، ورامین، کرمان و تبریز نیز این طرح بافته می شود

فرشهای دوره صفوی در موزه فرش ایران

در فراز و نشیب تاریخ ، ملت ایران همواره با مصایب و حوادث سختی روبرو شده است . هر بار پس از شکست با نیروی بیشتری تجدید حیات کرده ، بار دیگر با قدرت بیشتری تجدید حیات کرده ، بار دیگر با قدرت بیشتری به مراحل تکامل فرهنگ و هنر دست یافته است . با حمله مغولان در سده هفتم (613 ه.ق) به ایران آن چنان توفانی از ویرانی در این سرزمین برپا شد که همه مراکز علمی ، کتابخانه ها ، باغات و مزارع سرسبز نابود و اغلب بزرگان فرهنگ و هنر این مرز و بوم از بین رفتند . با این همه سنتهای فرهنگی-هنری کشورمان به شیوه های باور نکردنی حفظ شد و چندی نگذشت که فرمانروایان مغول علاقه مند به فرهنگ ایرانی-اسلامی شدند . بعد از مغولان نیز تیموریان از 787 ه.ق تا 907 ه.ق قدرت را به دست گرفتند و یکی از باشکوهترین مکتبهای هنری و فرهنگی در هرات بوجود آمد و آثار باشکوه معماری و کتابت و نگارگری در این عصر به اوج و اعتلای خود رسید. تاسیس سلسله صفوی در سال 907 ه.ق (1147 م )به دست شاه اسماعیل (907-930 ه.ق) صورت گرفت ، سپس شاه تهماسب (930-984 ه.ق) و شاه عباس اول (996-1038 ه.ق ) به حکومت رسیدند . در این عصر مذهب شیعه مذهب رسمی دولت ایران اعلام گردید ، در نتیجه ، آزادی بیشتری در جامعه به