دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
بخش اول: دولت
2-2-1- تعریف دولت
واژه دولت[1] از ریشه لاتینی استیر[2] به معنی ایستادن و به صورت دقیقتر از واژه استیتس[3] به معنی وضع مستقر و پابرجا گرفته شده است. امروزه در زبان انگلیسی واژه شان یا منزلت به همان معنای اصلی لاتینی آن به کار برده می شود. این لفظ معمولا به چیزی اطلاق می شود که مستقر، پابرجا و در وضع خاصی ثابت یا پایدار باشد. مشتقات این کلمه مانند ایستا یا ثابت نیز همین معنا را می رسانند (مسروری،1388، ص12).
مجموعه ای از مفاهیم در خصوص دولت در قرون میانه پدیدار شد و استقرار یافت. مقام و منزلت به معنی پایگاه فرد در جامعه و تعهدات و امتیازات وابسته بدان تلقی می شد، بنابراین متضمن مفاهیم مرتبه اجتماعی، قدرت و منصب بود و با مالکیت، به ویژه مالکیت ارضی ارتباط داشت و اغلب از طریق نشانهای نجابت و افتخار نمایش داده می شد (شفازند،1387).
2-2-2- پیشینه تشکیل دولت
از زمانهای پیش ابناء بشر، برای تشکیل اجتماعات بزرگتر، دور یکدیگر گرد آمدند. آغاز این اجتماعات به خانواده و گروه های خویشاوندی، باز می گردد که کم کم زمینه ساز تشکیل دولت به معنای جدید آن شده است. برای اینکه دولتی به وجود آید، افراد و گروه ها باید اختیارات و قدرت در زمینه های کلیدی و مهم، نظیر دفاع را به یک کارگزار عمومی محول کنند و این کارگزار باید بتواند قدرت خود را بر تمام سازمان ها در داخل قلمرو تعیین شده اعمال نماید.
دولت ها بسته به ترکیب عواملی چون فرهنگ، موهبت های طبیعی، فرصت های تجاری و توزیع قدرت در شکل ها و اندازه های مختلف بوده و هستند. برای مثال، پایه های دولت قدیم آتن را، استعمار و نظام بزرگی تشکیل می داد. همچنین مشاهده می شود که ساختارهای مشخص تر دولت در شرق، در زمانهای خیلی دور، بر مالکیت دولتی زمین مبتنی بوده است و یا در امپراطوری چین و دولت مغول و هند، نظام های بسیار پیشرفته اداری و مالیاتی، ویژگی دولت ها بوده است. در این مناطق مالکیت اراضی دولتی و وجود بوروکراسی پیچیده، پیدایش دولت به معنای جدید و نیز اقتصادی مبتنی بر بازار را برای مدتی به تعویق انداخت (برادران شرکاء،1382، ص15).
2-3- بخش دوم: فناوری اطلاعات
2-3-1- تعریف فناوری اطلاعات و ارتباطات:
فناوری اطلاعات[4]به مجموعهی به هم پیوستهای از روشها،سختافزارها نرمافزارها و تجهیزات ارتباطی اطلاق میشود که اطلاعات را در اشکال گوناگون (صدا، تصویر و متن) گردآوری، ذخیره سازی، بازیابی، پردازش، انتقال و یا عرضه میکنند. فناوری اطلاعات مانند محور مرکز مجموعهای از فعالیتهای هدایت شده است که کنترل، مدیریت، بهرهوری، تولید، آموزش و ارتقای یک سیستم، با یک مرکزیت را به عهده دارد (شاه منصوری،1384، ص14).
در واقع فناوری اطلاعات و ارتباطات از تلفیق سه حوزه اطلاعات، کامپیوتر و ارتباطات پدیدآمده است.
2-3-2- پیشینه فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات همانطور که به وسیله انجمن فناوری اطلاعات آمریکا[5] تعریف شده است، «به مطالعه، طراحی، توسعه، پیاده‌سازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصاً برنامه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزار رایانه می‌پردازد». به طور کوتاه، فناوری اطلاعات با مسائلی مانند استفاده از رایانه‌های الکترونیکی و نرم‌افزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی اطلاعات به شکلی مطمئن و امن انجام پذیرد. اخیراً تغییر اندکی در این عبارت داده میشود تا این اصطلاح به طور روشن دایره ارتباطات مخابراتی را نیز شامل گردد. بنابراین عده‌ای بیشتر مایلند تا عبارت «فناوری اطلاعات و ارتباطات»[6] یا به اختصارICT را به کار برند(سپهری،1381، ص4).
فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیع‌تر(و پیچیدهتر)است. این اصطلاح در دهه ۱۹۹۰ جایگزین اصطلاحات پردازش داده‌ها و سیستم‌های اطلاعات مدیریت شد که در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۶۰ بسیار رایج بودند. فناوری اطلاعات معمولاً به کلیه فناوری هایی اشاره دارد که در پنج حوزه جمعآوری، ذخیره سازی، پردازش، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد دارند. (ویکیپدیا،2012، ص 1).
2-4- بخش سوم: دولت الکترونیک
2-4-1- چگونگی شکل گیری دولت الکترونیک
پس از شکل گیری شبکه رایانه ای در سطح محدود و وسیع، از اوایل 1990 میلادی شرکت های خصوصی شروع به ارائه خدمات متنوعی از طریق شبکه نمودند، که از بین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود: امکان بررسی و مشاهده کالا از طریق اینترنت، امکان سفارش خرید و ارایه نظرات و شکایات به مسئولان مربوطه در سال 1990 دولت ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت سطح ارائه خدمات و اطلاعات به شهروندان را افزایش دهد. این اقدام بخش دولتی پاسخی بود به اقدام بخش خصوصی که رو به رشد بود. ایده شهروند بعنوان مشتری برای اولین بار در سال 1993 در آمریکا مطرح شد. اقدامات انجام شده به دو دلیل انجام گرفت: اول آنکه در زمینه بخش تجاری و اقتصای، بخش خصوصی پیشرفت های قابل توجهی در زمینه تجارت الکترونیک کسب کرده بود و دولتها مایل به جبران این عقب ماندگی بودند و دیگر آنکه شهروندان به مرور خواستار دریافت خدمات الکترونیک از سوی دولت ها می شدند. توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات در بخش دولتی با هدف استقرار دولت الکترونیک آغازگر مرحله جدیدی است که توسعه آن مستلزم تلفیق علم مدیریت با سایر علوم از جمله علوم مرتبط با کامپیوتر است. این شاخه از علوم و گسترش کاربردی آن در آخرین سالهای دهه 1990 مورد توجه قرار گرفته است و دولتها در تلاش هستند با کاربرد و تولید زیر ساخت های لازم آن گامی مهم در راستای حرکت به سوی جامعه اطلاعاتی بردارند. گرایش به دولت الکترونیک از زمانی آغاز شد مدیریت دولتی به اهمیت فناوری اطلاعات در ساختار کلان جامعه و قابلیت های متحیر کننده آن در فرایند اصلاحات پی ببرد. مهم ترین هدفی که در طول چند دهه گذشته از کاربرد فناوری اطلاعات در بخش دولتی دنبال شده است، بهبود ارتباطات درونی و افزایش کارایی دولت بوده است که به رویکرد درون نگری مدیریت دولتی در کاربرد فناوری اطلاعات معروف است. این رویکرد با ظهور اینترنت و وب جای خود را به رویکرد برون نگری مدیریت دولتی داده است و دولتها درصد هستند با محوریت این رویکرد از الگوی سنتی ارائه خدمات عمومی فاصله گرفته و الگوی دولت الکترونیک را جایگزین آن کنند (شفازند، 1387).
2-4-2- ماهیت دولت الکترونیک
توسعه و کاربری فناوری اطلاعات در بخش دولتی با هدف استقرار دولت الکترونیک آغازگر مرحله جدیدی از حیات مدیریت بخش عمومی است که از واپسین سال های هزاره دوم میلادی مورد توجه تئوری پردازان و کارگزاران بخش عمومی بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است و دولتها در تلاش اند با استقرار آن گام مهمی در راستای حرکت به سوی جامعه اطلاعاتی بر دارند. دولت الکترونیک به عنوان یک ابتکار عمل جدید در صدد است زمینه دسترسی شهروندان به خدمات عمومی را از طریق قابلیت های فناوری اطلاعات فراهم سازد و روابط مدیریت دولتی و شهروندان را به گونه های جدید پایه ریزی کند (یعقوبی، 1386، ص103).
2-4-3- تعریف دولت الکترونیک
از دولت الکترونیک تعاریف مختلفی ارایه شده است که از میان آنها به چند مورد اشاره می شود.
گرونلند دولت الکترونیک را به عنوان فرآیندهای تجدید ساختار جهت نیل به کارایی بهتر، خدمات بهتر و مشارکت دموکراتیک تعریف می کند(گرولند[7]،2001).
دولت الکترونیک عبارت است از استفاده از تکنولوژی اطلاعات بویژه اینترنت، در ارائه خدمات عمومی، با سهولت بیشتر، مشتری پسندتر، با صرفه تر، و در مجموع به طریقی متفاوت و بهتر. به عقیده هیوز در تعریفی وسیع تر می توان دولت الکترونیک را پذیرش هر نوع تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات از جانب دولت تعریف کرد (هیوز، 1383).
دولت الکترونیک، شیوه ای برای دولتها به منظور استفاده از فناوری اطلاعات و دیگر فناوری های جدید است که به افراد تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت آنها و ارائه فرصت های گسترده برای مشارکت در فرآیندها و نمادهای مردم سالار می دهد (رضائی و داوری، 1383).
فرگوسن معتقد است دولت الکترونیک مستلزم سبک های رهبری جدید؛ روش جدید بحث و اخذ خط مشی و سرمایه گذاری، روش های جدید ارزیابی آموزشی، روش های جدید گوش دادن به شهروندان، و روش های نوین سازماندهی و ارائه خدمات و اطلاعات می باشد ( فرگوسن[8]،1993).
دولت الکترونیک عبارت است از ارائه خدمات و اطلاعات دولتی از طریق اینترنت یا سایر رسانه های الکترونیکی که در این صورت سیستم های ارائه خدمات و اطلاعات مبتنی بر اینترنت بر خلاف ساختارهای سنتی که سلسله مراتبی، خطی و یک طرفه اند حالتی غیرسلسله مراتبی، غیرخطی و دو طرفه به خود گرفته و به صورت بیست و چهار ساعته و هفت روز در هفته به ارایه خدمات بر خط می پردازد (وست،2004). دولت الکترونیک به معنای استفاده دولت از اینترنت در راستای ارائه خدمات عمومی، جمع آوری داده ها و بهبود فرآیندهای مردم سالار به کار رفته است (ریچ نیدر[9]،2003).
دولت الکترونیک به معنی اجرای الگوهای سودمند برای شهروندان، صنعت، کارکنان و سایر ذینفعان با هدف جهت دهی به تعاملات برخط کسب و کار به کار رفته است و درصدد یکپارچه کردن استراتژی، فرآیند، سازمان و فن آوری است، به گونه ای که کاربران قادر باشند با روشی آسان به خدمات دسترسی پیدا کنند (واتسون وداویس[10]،2002).
دولت الکترونیک عبارت است از روش های مختلفی که مدیران دولتی با شهروندان از طریق اینترنت، پست الکترونیکی، ویدئو کنفرانس، و سایر روش های دیجیتالی ارتباط برقرار کنند (کرادو و رامیتو[11]،2003).
کمیسیون اروپا دولت الکترونیک را بدین گونه توصیف می کند: "کاربرد ICT در مدیریت دولتی که با تغییر سازمانی و مهارت های جدید به منظور بهبود خدمات دولتی و فرآیند دموکراتیک، و حمایت قوی جهت خط مشی های عمومی، ترکیب شده است"(اکسون واسکالن[12]،2008).
بسیاری از صاحب نظران از آنجا که دولت الکترونیک را یک عامل مهم در افزایش دموکراسی می دانند آنرا بدین صورت تعریف می نمایند: "دولت الکترونیک فضایی برای تعاملات قوی مبتنی بر آزادی، بازبودن، و بحث و مطالعه منطقی جهت ایجاد درک از دیدگاه های متفاوت و ارتقاء توافقات مستدل بر موضوع های سیاسی می باشد"(دالبری[13]،2001).
[4] - Information Technology
[6] - Information and Communications Technology
- ویژگی‌های دولت الکترونیک
هدف دولت الکترونیک ارائه خدمات بهتر، با هزینه، کمتر و اثر بخشی بیشتر است؛ ولی نمی‌توان استاندارد مشخصی برای سایر ویژگی‌های آن معرفی کرد، زیرا هر دولتی می‌تواند با توجه به نیازهای جامعه خودش نظام دولت الکترونیک را پایه‌ریزی کند، در واقع دولت الکترونیکی به نوعی دولت باهوش است:
دولت باهوش Government SMART = Government - E
- (S (SMALL : دولت الکترونیک نباید گستردگی بیش از حد داشته باشد؛ تا بتواند از اتلاف نیروی انسانی و سرمایه جلوگیری کند؛ بنابراین بهتر است دولت‌های بزرگ به دولت‌های محلی کوچک‌تر تقسیم شوند؛
- (M (MORAL: دولت الکترونیک باید مقید به اخلاق بوده و حریم اطلاعات خصوصی شهروندان را حفظ نماید؛
- (A (AUDITABLE: دولت الکترونیک باید نسبت به فعالیت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که انجام می‌دهد جواب گو باشد؛ بدین معنی که شهروندان بتوانند تا حد امکان از روند پیشرفت این فعالیت‌ها آگاهی‌های لازم را کسب کنند؛
- (R (RESPONSIBLE: دولت الکترونیک باید در صورت بروز مشکلاتی ناشی از فعالیت‌هایش به مردم پاسخ گو باشد؛
- (T (TRANSPARENT: دولت الکترونیک باید از موضع شفافی در رابطه با امور شهروندان برخوردار باشد )محمودیمنش و منوچهری، 1385).
2-4-5- سنخ شناسی خدمات دولت الکترونیک
ارائه خدمات بخش عمومی به صورت الکترونیکی با هدف دسترسی آسان شهروندان به خدمات دولتی و حذف عوامل واسطه ای که کاهش شکاف میان مدیریت دولتی و شهروندان را در پی خواهد داشت، از مقاصدی است که دولت الکترونیک دنبال می کند، اما این که دولت الکترونیک قصد ارائه چه نوع خدماتی را دارد و آیا سنخ شناسی[1] واحدی از خدمات دولت الکترونیک ارایه گردیده است یا خیر، از موضوعاتی است که در این قسمت به آن پرداخته می شود. به طور کلی مطالعات نشان می دهد که به دلیل جدید بودن موضوع، سنخ شناسی به عنوان واحدی از خدمات دولت الکترونیک ارائه نشده است، همان گونه که در میان اعجاز گران مدیریت و اندیشمندان سازمان سنخ شناسی واحدی از اصول حکومت گری خوب که از موضوعات جدید مدیریت دولتی است، وجود ندارد(تیلور[2]، 2000) از آنجایی که جامعه امروزی به سوی جامعه ای حرکت می کند که اطلاعات در آن اهمیت بنیادین دارد. دولت الکترونیک درصدد است به این خواسته جامعه امروزی پاسخ مثبت داده و با دسته بندی اطلاعات بر مبنای شهروندان، بستر دسترسی همگانی به اطلاعات را بیش از پیش فرآهم آورد. کارکرد ارتباطی دولت الکترونیک نیز تعامل افراد و گروه ها را با استفاده از پست الکترونیکی و سایر ابزار ممکن، برقرار می سازد و کارکرد تراکنشی هم به شهروندان امکان دسترسی به خدمات ارائه شده بر روی شبکه را می دهد. هم چنین می توان میان زمینه های کاربردی انواع خدمات الکترونیکی نیز تمایز قائل شد و آنها را در سه زمینه به صورت زیر خلاصه کرد: (نال واستروکن[3]، 2001).
فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات:72
مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
پیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلی
منابع فارسی کامل
منابع انگلیسی کامل
ما در این بخش علاوه بر منابع مبانی نظری، منابع کلی دیگری رو برایتان در نظر گرفتیم تا همواره در نوشتن پایان نامه از این منابع بهره مند گردید.
