فایل اقدام پژوهی راهکارهای تقویت املای پایه اول ابتدایی..

اختصاصی از ژیکو فایل اقدام پژوهی راهکارهای تقویت املای پایه اول ابتدایی.. دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اقدام پژوهی راهکارهای تقویت املای پایه اول ابتدایی 

اقدام پژوهی حاضر شامل کلیه موارد مورد نیاز و فاکتورهای لازم در چارت مورد قبول آموزش و پرورش میباشد. این اقدام پژوهی کامل و شامل کلیه بخش های مورد نیاز در بخشنامه شیوه نامه معلم پژوهنده میباشد.

فرمت فایل: ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات:38

فهرست مطالب

چکیده.............................................................................................................................................................. 6

مرحله اول ( موضوع پژوهش ) ........................................................................................................... 7

مرحله دوم ( توصیف مساله )............................................................................................................... 7

مرحله سوم ( گردآوری اطلاعات پیرامون موضوع )................................................................... 9

اصول و مبانی املا ................................................................................................................................. 19

مرحله چهارم( شناسایی مهمترین عوامل در ایجاد مسأله)............................................ 23

مرحله پنجم(تفکر و جستجو برای پیدا کردن راه حل مناسب)................................. 24

مرحله ششم(اجرای راه حل با ذکر جزییات و چگونگی اجرا)................................ 26

مرحله هفتم(ارزیابی از میزان تاثیر گذاری راه حل اجرا شده).................................. 29

مرحله هشتم(ارزیابی از میزان اعتبار اقدام انجام شده)................................................... 30

مرحله نهم(نتیجه گیری ، پیشنهاد).......................................................................................... 33

نتیجه گیری.............................................................................................................................................. 35

فهرست منابع ........................................................................................................................................... 36

ضمائم......................................................................................................................................................... 37

چکیده

پژوهشگر با استناد به اینکه دانش آموزان زیادی وجود دارند که در درس املا دچار اختلال هستند و نسبت به اشتباهاتی که مرتکب می شوند ارزشیابی کمتری می گیرند و این امر باعث دلسردی آنها نسبت به درس می شود.

معمولا معلمان و والدین برای تقویت املا نوشتن باید به راههای مختلفی بیاندیشند و به دلیل اینکه انواع اشتباهاتی که دانش آموز مرتکب می شود از یک نوع و از یک سنخ نیستند تا بتوان با اتخاذ یک روش همه آن اشتباهات را از بین برد وبه پیشرفت وی اطمینان یافت.

بنا براین ما باید در املا از روشهای چند یادگیری برای افزایش مهارت املا استفاده کنیم. لذا من در این اقدام پژوهی به این نکته اشاره می نمایم.

کلید واژه : دانش آموز – پایه اول ابتدایی - املا – مهارت – تقویت

دانلود گزارش تخصصی برطرف کردن ضعف املای دانش آموزان کلاس اول دبستان

اختصاصی از ژیکو دانلود گزارش تخصصی برطرف کردن ضعف املای دانش آموزان کلاس اول دبستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی برطرف کردن  ضعف املای دانش آموزان کلاس اول دبستان با استفاده از راه های خلاقانه

فرمت فایل (word) و قابل ویرایش 

تعداد صفحات 26 صفحه

قیمت 2000 تومان

قسمتی از مجموعه

(ویژه آموزگاران اول ابتدایی )

مقدمه

همه‌ی ما دوران تحصیل و مدرسه‌ی خود را خوب به یاد داریم. کلاس‌های پرجمعیّتی که هر نیمکت با زحمت سه دانش‌آموز را در خود جای می‌داد. زمانی که زنگ املا فرا می‌رسید، معلم می‌گفت: «بچّه‌ها! نفرات وسط هر نیمکت بیرون بیایند و روی زمین بنشینند. بچًه‌هایی هم که در نیمکت‌ نشسته‌اند، کیف‌هایشان را روی نیمکت بگذارند. سرمیزی‌ها سر میز. ته میزی‌ها هم ته‌میز» کوهی از کیف بر روی میزها قرار می‌گرفت تا مبادا دانش‌آموزی سرخود را حرکت دهد و چشمش به املای دیگری بیفتد. سپس معلم با حالت دستوری و کلمه به کلمه، متن املا را می‌خواند.

هنوز هم با گذشت سال‌ها، حتّی با تغییر کتاب‌های درسی، باز هم شاهد برگزاری چنین املاهایی در کلاس درس هستیم. این موضوع باعث تعجّب است که با وجود این همه تغییرات، باز هم به شکل سنّتی به دانش‌آموزان املا می‌گوییم؟ آیا واقعاً روش دیگری برای گفتن املا وجود ندارد؟ چرا سعی نمی‌کنیم در درس املا به شیوه‌هایی نو و جذّاب‌ هم توجّهی داشته باشیم؟ اصلاً چرا روش‌های سنّتی را کنار نمی‌گذاریم؟ مگر نه این است که ما بایستی این نونهالان باغ مدرسه را برای روزگاری جز روزگار خود تعلیم ‌دهیم و تربیت ‌کنیم.آیا تاکنون از خود آنان پرسیده‌ایم تا چه اندازه به این روش‌ها علاقه‌مند هستند؟

چرا زنگ املا در برخی مدارس به زنگی خشک و بی‌روح تبدیل می‌شود و هزاران چرا و دریغ دیگر! آیا فکر نمی‌کنید که دیگر زمان آن رسیده است که باور و نگاهمان را نسبت به درس املا تغییر دهیم؟ دانش‌آموزانمان را باور کنیم؟ به فکر شکوفایی خلّاقیّت آنان باشیم و از املا گفتن سنّتی بپرهیزیم و آن‌ها را از این گرداب توالی و تکرار  برهانیم؟

در رابطه با موضوع املا، تاکنون پژوهش‌های فراوانی صورت گرفته‌است که در مجلّات و کتب گوناگون به چاپ رسیده‌است. در همه‌ی آنها به این نکته اشاره‌ شده‌است که درس املا نیاز به بازنگری و توجّهی جدّی از سوی معلّمان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت دارد. چرا که تمام نگارندگان مقاله‌ها از افت تحصیلی دانش‌آموزانشان در این درس شکایت داشتند و راه‌حل‌های که برای برطرف شدن مشکل خود ارائه کرده‌بودند در جهت شکستن هنجار سنتّی درس املا بوده‌است و در پایان به تغییرات شگرفی در نگرش و بازخورد دانش‌آموزان دست یافته‌بودند که در قسمت ادبیّات موضوع به آنها اشاره کرده‌ام.

اینجانب سیف اله کرمی آموزگار آموزشگاه شهید علیرضا قاسمی در این گزارش تخصصی سعی‌کرده‌ام ابتدا به بررسی موانع و مشکلاتی که در تدریس این درس در پایه اول با 30 نفر دانش آموز با آن‌ها مواجه‌ بوده‌ام، بپردازم و سپس با استفاده از روش‌هایی که در مقالات و کتب گوناگون مطرح شده‌است و تجربیّات و راه‌کارهای ابتکاری خودم نمره‌ی دانش‌آموزانم را در درس املا افزایش دهم.

بیان مسأله

عامل اساسی برای موفّقیّت در هر فعّالیّتی، داشتن اطّلاعات لازم در آن زمینه می باشد.پس لازم بود، به اطّلاعاتی در میزان علاقمندی دانش آموزان به درس املا دست یابم؛ در این زمینه با تحقیق از معلّم های دیگر  و هم چنین با طرح پرسش‌هایی ازآنان، که به شرح ذیل می باشد، دریافتم دانش آموزان علاقه زیادی به املا ندارند.

1. نظرتان در رابطه با درس املا چیست؟
2. چه روش‌هایی را در مطالعه‌ی درس املا به کار می‌برید؟
3. کدام کتاب و درس خود را بیشتر دوست دارید؟

به این ترتیب با پاسخ هایی که دانش آموزان به سوالات دادند و چمع بندی آنان به این نتیجه رسیدم که علاقه زیادی به املا ندارند و معلّم سال گذشته ی آنان نیز ازنمرات املای دانش‌آموزان  اظهار ناراحتی می‌کرد.

و اما بیشترین انگیزه من ای بود که علاوه بر افزایش تعداد دانش‌آموزان علاقمند به املا، عادت‌هایی را در رابطه با این مهم ایجاد کنم و همچنین روش ها و طرح های مناسبی را جهت علاقمندی آنان به درس املا فراهم نمایم. حال مسأله‌ای که در این جا مطرح می‌شود این است؛ با توجّه به محور بودن دانش‌آموزان در فعّالیّت‌های کلاس، در راستای هدف این گزارش تخصصی چه راهکارهای عملی را می توان ارائه نمود تا میزان علاقمندی دانش آموزان به املا بیشتر شود؟ تا ضمن ایجاد زمینه ی مناسب جهت آموزش املا، زمینه‌ی مناسبی برای آموزش کلمات دشوار و  درک معنا و مفهوم آنها،‌ افزایش نمرات دانش‌آموزان در این درس نیز ایجاد شود.

فهرست مطالب

مقدمه. 4

بیان مسأله. 5

اهداف گزارش.... 6

ارزیابی از وضع موجود. 7

گرد آوری اطلاعات... 7

الف) شاخص‌های کیفی وضع موجود. 7

ب) شاخص‌های کمّی وضع موجود. 8

موانع موجود در یادگیری املا.. 8

بررسی علل غلط نویسی دانش‌آموزان.. 8

جمع‌آوری داده‌ها 9

ب)نظرسنجی از دانش‌آموزان.. 10

ج) مشاهده 11

تجزیه و تحلیل داده‌ها 11

پیشینه. 12

الف) مبانی نظری: 12

ب) پیشینه‌ی عملی: 14

ارایه‌ی راه‌حل‌های پیشنهادی.. 15

الف ـ روش‌های تقویت حافظه‌ی دیداری.. 15

ب ـ روش‌های  ابتکاری در جهت تقویت حافظه‌ی دیداری.. 18

ج ـ روش‌های تقویت اعتماد به‌نفس دانش‌آموزان ضعیف در املا.. 19

انتخاب راه‌حل‌ها 20

ارزیابی و اعتبار بخشی به راه حل ها 21

ارزیابی بعد از اجرای راه حل ها 21

الف) شاخص‌های کیفی وضع مطلوب... 21

مقایشه با شاخص.... 22

نقاط ضعف... 23

نقاط قوت... 23

نتیجه‌گیری.. 23

پیشنهاد و راهکارها 25

فهرست منابع.. 26

چند توصیه به والدین برای املای فرزندان

اختصاصی از ژیکو چند توصیه به والدین برای املای فرزندان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 2

چند توصیه به والدین برای املای فرزندان

روزاوّل هفته:

ازفرزند خود بخواهید هر لغت جدید را روی یک کارت به اندازه ی15× 6 سانتی متر بنویسد.

 روز دوّم هفته:

کنار فرزندتان بنشینید ونوشتن املای کلمات را تمرین کنید .در مورد هر کارت ،ترتیب عمل به این شرح است که دانش اموز باید:

♥ با دقت کامل به کلمه نگاه کند.

♥ کلمه رابا صدای بلند بخواند.

♥ کلمه مورد نظر را در یک جمله به کاربرد.

♥ همچنان که به کلمه نگاه می کند بگویید با چه حروفی نوشته شده است .

روز سوم هفته :

از فرزندتان بخواهید به ترتیب زیر عمل کند.

♥ با دقت به کلمه نگاه کند .

♥ با صدای بلند کلمه رابخواند .

♥ کارت را به پشت روی زمین بگذارد واملای کلمه را با صدای بلند بگوید (حروف کلمه را هجی کند.)

♥ کارت را مجدداَ به روبرگرداند وببینید که حروف کلمه را درست گفته است یا خیر.

♥ کارت هایی را که حروف آن ها را درست نگفته است جای دیگری بگذارد.

♥ از روی کلماتی که حروفشان را اشتباه گفته است چند مرتبه بنویسد.

روز چهارم:

از فرزندتان امتحان تمرینی به عمل اورید .برای این کار ،موارد زیر رارعایت کنید :

♥ یک ورقه کاغذ خط دار به او بدهید.

♥ از کلماتی که قبلاَ روی کارت نوشته شده بود برای او املا بگویید. و وقت کافی در اختیارش قرار دهید تا  آن را بنویسد.

♥ وقتی املاگفتن شما تمام شد . از او بخواهید با به کاربردن کارت های لغت املای خود را تصحیح کند .کارت های که املای ان ها را غلط نوشته است جداگانه بگذارد .(حتماَاز او بخواهید روی یک ورقه کاغذ جدا گانه ، از هر لغتی که غلط داشته یک با ربنویسد .)

روز پنجم هفته:

یک دستگاه ضبط صوت تهیّه وآن را روشن کنید از فرزندتان بخواهید هجی کلمات را با صدای بلندبگوید  تا صدای او ضبط شود و خودش هم می تواند با استفاده ازضبط صوت ،نوار را از اوّل بگذارد وخوداملای آن ها را بنویسد. به این ترتیب خود می تواند بدون کمک گرفتن از دیگران املا  بنویسد .

توصیه می شود از دانش آموز خواسته شود که کارت هایی  که هر هفته آماده می کند در یک جا نگهداری کند ودر موقع لزوم آن ها را دوره کند.

منبع:گروه آموزشی سوم ابتداییhttp://dabestan3.blogfa.com

چگونه توانستم نمرات املای دانش آموزان پایه دوم راهنمایی را افزایش دهم؟

اختصاصی از ژیکو چگونه توانستم نمرات املای دانش آموزان پایه دوم راهنمایی را افزایش دهم؟ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این پروژه 44 صفحه شامل ( مقدمه ، فهرست ومنابع ) با فرمت ورد 2010  آماده پرینت می باشد . 

فهرست 

چکیده 1

مقدمه. 2

بیان مسأله. 3

اهداف.. 5

توصیف وضع موجود (شواهد1) 6

الف) شاخص‌های کیفی وضع موجود. 6

ب) شاخص‌های کمّی وضع موجود. 7

بررسی علل غلط نویسی دانش‌آموزان. 8

جمع‌آوری داده‌ها 9

تجزیه و تحلیل داده‌ها 13

پیشینه. 14

الف) مبانی نظری: 14

ب) پیشینه‌ی عملی: 17

ارائه‌ی راه‌حل‌های پیشنهادی.. 18

الف ـ روش‌های تقویت حافظه‌ی دیداری.. 18

ب ـ روش‌های  ابتکاری در جهت تقویت حافظه‌ی دیداری.. 21

ج ـ روش‌های تقویت اعتماد به‌نفس دانش‌آموزان ضعیف در املاء. 22

انتخاب راه‌حل‌ها 23

اعتبار بخشی به راه‌حل‌های انتخابی.. 23

اجرای راه‌حل‌ها 24

1. شبکه‌ی بازیابی کلمات.. 24
2. املاءی ذهنی 26
3. کامل‌کردنی   26
4. خواندن کتاب با صدای بلند. 27
5. آموزش هم‌خانواده 28
6. جدول کوش‌یاب 29
7. مکعب جورچین حروف.. 29
8. مسابقه‌ی حروف‌چین. 30
9. برچسب حروف.. 31
10. املاءی گروهی.. 31
11. تغییر روش تصحیح املاء. 32
12. تشویق 32

مشارکت و نقّادی همکاران. 32

اصلاح، تعدیل و یا تغییر راه‌حل‌ها 35

توصیف وضع مطلوب (شواهد 2) 35

الف) شاخص‌های کیفی وضع مطلوب.. 36

ب) شاخص‌های کمّی وضع مطلوب.. 36

استفاده از روش مشاهده مستقیم. 36

الف) بررسی آزمون‌های برگزار شده 36

ب) پرسش‌نامه: 38

نتیجه‌گیری.. 40

پیشنهاد و راهکارها 41

منابع. 43

دانلودتحقیق درمورد طهران یا تهران

اختصاصی از ژیکو دانلودتحقیق درمورد طهران یا تهران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 30

املای کلمه تهران 1

(طهران یا تهران)  

 در خصوص املای کلمه‌ی تهران نیز میان مورخان و محققان اختلاف نظر وجود دارد و حتی، در سال‌های گذشته، در این موضوع مباحثی بین محققان و دانشمندان به میان آمد که تا مدت‌ها ادامه داشت. خطیب بغدادی در تاریخ بغداد، ابن بلخی در فارس‌نامه، محمدبن محمود بن احمد طوسی در عجایب نامه، سمعانی در الانساب، ظهیرالدین نیشابوری در سلجوق نامه، عبدالرحمن جوزی در المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، راوندی در راحه الصدور و آیه السرور، اسفندیار کاتب در تاریخ طبرستان، یاقوت در المشترک، رافعی در التدوین، ذهبی در تذکره الحفاظ، میزان الاعتدال و العبر و قاضی عماد‌الدین در عجایب البلدان، خواجه رشید الدین فضل اله در جامع التواریخ، حمداله مستوفی در نزهه القلوب، شرف‌الدین علی یزدی در ظفرنامه تیموری، ابن حجر در لسان المیزان و عبدالحی بن عماد در شذرات الذهب، تهران را با طای مؤلف و به صورت طهران ثبت کرده‌اند. یاقوت در معجم‌البلدان با آن که آن را باطا ضبط کرده است، می‌نویسد: «... این کلمه عجمی است و ایشان تهران گویند.» و پس از آن قزوینی در آثار العباد آن را به تای منقوط آورده است. محمدحسن خان صنیع الدوله در کتاب مرآت البلدان درباره‌ی املای درست کلمه‌ی تهران چنین نوشته است:      « در نگارش احوال طهران دو چیز نگارنده را موجب تردید بود که آیا این لفظ را به طای مؤلف و در ضمن آن حرف نگارد یا به تای منقوطه و در این موضع ثبت نماید. یکی نگارش علمای جغرافی قدیم عرب و عجم و ارباب لغت که اغلب صریح به تای منقوط نوشته و آن‌هایی که به طای مؤلف نگاشته باز اشعار کرده‌اند که به تای منقوط صحیح و وجه رجحانی هم برای تای منقوط ایراد کرده‌اند. دیگر فارسی بودن لفظ و کثرت تداول تای منقوط در لغت عجم و دیری در این تردید بود تا وجود استدراک مرجع را از نواب والا وزیر علوم، اعتضاد السلطنه العلیه، العلیه، که اقوال حقیقت مآل ایشان سندی صحیح و معتمد علیه جمیع فضلای عصر است، تحریراً مشورت نمودم، جوابی مرقوم فرمودند که همان موجب رجحان تای منقوط گردیده آن را اختیار کرد.» صنیع‌الدوله در کتاب مرآت البلدان عین پاسخ وزیر علوم دوران ناصری را به شرح زیر ثبت کرده است:      «در باب طهران با تای منقوط نوشته‌اند و صحیح است. در آثار البلاد بعد از بیهق که در ردیف با است، تبریز را نوشته و بعد از تبریز، طهران را با تای منقوط نگاشته. در معجم البلدان نیز به تای منقوط متوجه شده. چون کتابی از معجم البلدان و آثار البلاد معتبرتر نمی‌باشد دیگر لازم نیست به خود زحمت بدهید و به سایر کتب رجوع کنید به خصوص که کتاب شما فارسی است و تای منقوطه در فارسی استعمال شده است. زحمت شما را دوستدار کم کرد. علامه میرزا محمدخان قزوینی ضمن مقاله مفصلی که با عنوان طهران در روزنامه کاوه، چاپ برلن، منتشر نمود املای این شهر را با طای مؤلف ذکر کرده است. استاد سعید نفیسی املای درست تهران را با تای منقوطه دانسته و نوشته است:      «در کتاب‌های قدیم تهران را به فتح تا یعنی تَهران ضبط کرده‌اند و تُرک‌ها هم هنوز این کلمه را تَهران تلفظ می‌کنند. می‌دانید که تهران در دامنه کوه توچال ساخته شده و ته به زبان فارسی به معنی انتهای گودال و چیزگوداست و ران در بسیاری از جاهای ایران به معنی دامنه‌ی کوه و تپه استعمال می‌شود. چنان که ناحیه‌ای از گیلان هم که در دامنه‌ی کوه قرار گرفته را نکوه نام دارد. به نظر من اصل این کلمه، همان طوری که در کتاب‌های قدیم نوشته‌اند، تهران یعنی ته و انتهای دامنه کوه معنی می‌دهد و در زبان مردم کم کم ته ران ، تهران شده است» مرحوم سیدابوالقاسم انجوی شیرازی نیز در زمره طرفداران نگارش املای تهران به تای منقوط بوده و معتقدند:      «تهران را از قدیم تهران می‌گفته و می‌نوشته‌اند نه طهران. چنان که یا قوت در معجم البلدان نویسد: «تهران به کسر و سکون را ونون در آخر، این کلمه پارسی است و ایشان (یعنی مردم آن‌جا) تهران گویند زیرا که در زبان ایشان طا وجود ندارد» مرحوم استاد عباس اقبال آشتیانی در مورد املای تهران مقاله‌ای نوشته و طرفداران املای تهران را با تای فارسی دارای حس وطن پرستی جغرافیایی معرفی کرده است و یادآوری نموده که بایستی حروف اعلام نقطه‌دار را با حروف بی‌نقطه و من‌جمله تهران را به صورت طهران نوشت» آقای ابراهیم صفایی( محقق) معتقدند که تبدیل کلمه طهران با طای مؤلف به تهران با تای منقوطه صحیح نیست و تلفظ حرف اول این نام در زبان پهلوی با تلفظ حرف ط نزدیک بوده و به همین سبب پس از تغییر الفبای پهلوی به الفبای فارسی نام طهران با ط ثبت شده و تا سال‌های قبل از سال1320 ه .ش، هم این املا تقریباً در همه جا رعایت شده است و معتقدند اگر روزی قرار باشد این تغییر ثبت شود باید مراجع صلاحیت‌دار و فرهنگستان صحیح مرکب از اشخاص فاضل و عمیق و علاقه‌مند به زبان و فرهنگ و ادب تشکیل شود و مشکلاتی که در راه خط و زبان داریم خردمندانه از پیش بردارند. 2

مرحوم عبدالعزیز جواهر کلام تلفظ درست طهران را با طای مؤلف دانسته و برای اثبات عقیده خود دلایل زیر را ذکر کرده‌اند:     1. ضبط کلمه با طا یا ثا یا ذال و مانند آن‌ها به زبان عربی که در زبان فارسی آن را با ت یا س یا ز خوانده می‌شود و از مخرج اصلی عربی ادا نمی‌شود، بنا بر قواعدی که لغت شناسان عرب برای ضبط لغات می‌نگارند، دلیل بر درستی آن در زبان ادبی فارسی نخواهد شد زیرا که قواعد معنوی ضبط کلمات، ولو این که اعجمی باشد، اجازه در تصرف به ضبط اصلی آن‌ها در نگارشات فارسی و لغت بیگانه نمی‌دهد و تنها در تلفظ روا می‌داند که موافق مخرج حروف آن لغت تلفظ شود. بنابراین کلمه‌ی طهران که ضبط قدیمی آن در عربی با طای مؤلف است باید در نگارش‌های علمی و ادبی زبان فارسی و غیره همان‌طور با طای مؤلف و صحیح ضبط شود، اگر چه در تلفظ ناگزیر با تای منقوط تأدیه می‌گردد، با این وصف پاسخ مزبور مرحوم فرهاد میرزا معتمد الدوله به صنیع‌الدوله در خصوص نگاشتن کلمه طهران با تای منقوط یا طهران با طای مؤلف (دیگر لازم نیست به خود زحمت بدهید الخ) کاملاً بی‌مورد خواهد بود و دلیل علمی بر مقصود نمی‌توان شمرد.      2. ضبط صحیح و قدیمی این کلمه اعم است از این که طهرانِ اصفهان یا طهرانِ ری باشد و تمامی منسوبان به آن با طای مؤلف آمده است نه با تای منقوطه زیرا که در الانساب، فارس‌نامه، راحه الصدور و تاریخ طبرستان نام طهران را با طای مؤلف آورده‌اند و یا قوت نیز طهران را با طای مؤلف ضبط کرده است ولی گفتار وی (لفظ اعجمی است و عجم آن را به تای منقوطه تلفظ‌ می‌نمایند) به اشتباه انداخته و گمان برده‌اند که ضبط ادبی آن هم رواست که با تای منقوطه باشد.     3. ضبط زکریا بن محمود قزوینی، مؤلف آثار البلاد، طهران را با تای منقوطه دلیل بر سخن ایشان نمی‌شود؛ زیرا که قزوینی کتاب خود را در سال 664 یا 674 ه.ق، تألیف کرده و مؤلفین مذکور بسیاری بر او سبقت دارند و گفتار آنان بیش‌تر سندیت دارد.     4. گذشته از ضبط کلمه‌ی طهرانِ ری با طای مؤلف، در کتاب‌های مزبور، طهران اصفهان و همگی منسوبین به طهران ری و اصفهان با طای مؤلف نیز آمده است و از نسبت صحیح محمدبن حماد طهرانی به طور یقین می‌دانیم که تلفظ و ضبط درست کلمه‌ی طهران از قرن سوم ه .ق، تا اواخر قرن هفتم ه .ق، که پایه و اساس شناسایی ضبط و تلفظ این کلمه در قرون بعد خواهد شد با طای مؤلف نه با تای منقوطه آمده است چنان که در تاریخ رشید الدین‌ فضل‌اله (جامع التواریخ) در ضمن حوادث سال 683 ه .ق، طهران را با طای مؤلف ذکر کرده است و نیز مجدالدین محمدحسین اصفهانی، در کتاب زینت المجالس و حاج زین العابدین تمکین شیروانی ، در کتاب بستان السیاحه، نام طهران را با طای مؤلف ثبت نموده‌اند. با این وصف ضبط کلمه طهران با تای منقوطه، در کتاب آثار البلاد قزوینی و نزهه القلوب مستوفی و تذکره هفت اقلیم رازی، با مدارک قدیمه سمعانی، بلخی، راوندی و ابن‌اسفندیار و ضبط علمای متأخرین که با طای مؤلف نگاشته‌اند برابری نخواهد نمود و درست آن است که با طای مؤلف تلفظ و تحریر گردد. با این وجود املای تهران با تای منقوط متداول است و به نظر می‌رسد دیگر کسی تهران را طهران ننویسد.          

3

وجه تسمیه کلمه تهران

در باب وجه تسمیه تهران عقاید و نظرهای مختلفی اظهار شده است. مرحوم سعید نفیسی در این خصوص نوشته است:     «وجه تسمیه‌ای که یاقوت در معجم البلدان آورده و قزوینی در آثار البلاد تکرار کرده است به این قرار است که مردم این ناحیه در هجوم خصم به زیر زمین پناه می‌برده‌اند و ایشان را تَه‌ران گفته‌اند، مشتق از تَه به معنی زیر و ران به معنی راننده از فعل راندن، یعنی کسانی که به تَه می‌رانند ! و پس از آن این اسم ،که بدواً بر اهالی اطلاق می‌شده است ، بر این ناحیه قرار گرفته است. می‌توان گفت که این وجه تسمیه به ذوق نمی‌نشیند و مخصوصاً اگر در اسامی قُرای اطراف ری فحص کنیم می‌بینیم که لفظ ران در دنباله اسامی بعضی از قراء و محال دیگر مثل جماران، نیاوران، شمیران، قصران و طهران دیده می‌شود و از این قرار می‌بایست همه از فعل راندن مشتق شده باشد و حتی در نقاط دورتر از اطراف ری.  نکته دیگر آن است که طهرانی است از توابع اصفهان؛ چنان که اشاره شد و اگر وجه تسمیه آن مانند وجه تسمیه طهران باشد بسیار شگفت و دور است که مردم دو ناحیه، که لااقل پنجاه فرسنگ دور از یکدیگرند، عادت مشترکی داشته باشند و اگر وجه تسمیه این دو ناحیت یکسان‌ نباشد طهران اصفهان را به چه تسمیه کرده‌اند؟ وانگهی در لفظ ران که دنباله اسامی ایران امروز و ایران زمان ساسانیان و ایران و آذربایجان و مکران و هاماوران و آران، از توابع کاشان، استاد بران و اشکوران، هر دو از دهات اصفهان، ترخوران، از محال تفرش، نوبران، در اطراف همدان، طابران، خاوران، مازندران و نزدیک به بیست کلمه دیگر، از اسامی جغرافیایی قدیم و جدید ایران است، چه می‌توان گفت؟ آیا این اسامی همه از فعل راندن مشتق شده‌اند؟ اندک دقتی در اسامی جغرافیایی ایران مسلم می‌دارد که ان در آخر اسامی بسیار است و ظاهراً چنان می‌نماید که این دو حرف زائد است و بر آخر اسامی دیگر می‌افزایند که معنای ظرف مکان از آن بر آید، چنانکه آن را در پی کلمات دیگر برای اراده ظرف زمان می‌افزایند، چون بامدادان، صبح‌گاهان و غیره. چنان که ستان در آخر اسامی نواحی و ممالک بر آید و معنی محل از آن اراده می‌شود؛ چون هندوستان و کوهستان. در این صورت را جز و این دو حرف زاید نیست و بالعکس جزوکلمه است؛ یعنی طهران از طهر و تیران از تیر مشتق شده است و مازندران از مازندر چنانکه کاشان از کاش و خاوران از خاور مشتق است. در کلمه خاوران و قصران مخصوصاً به خوبی می‌توان پی به این نکته برد. زیرا که خاور و قصر معنی مسلم دارد و اگر حرف زاید را ران بدانیم خاو و قص را معنی نخواهد بود و قص علیهذا.  پس دور می‌نماید که ران در کلمه‌ی طهران از فعل راندن آمده باشد و وجه تسمیه‌ای که ثبت کرده‌اند پذیرفتنی نیست و دور از قبول ذهن سلیم است. وجه تسمیه دیگری هست که آن را در کتابی مسطور ندیده‌ام ولی اغلب متخصصین زبان آن را به زبان آورده‌اند و آن این است که در طهران تَه همان معنی زیر می‌دهد و ران که به معنی قسمت بالای پا باشد در این‌جا به معنی دامنه و دامن کوه آمده است. پس طهران یعنی در تَه دامنه‌کوه.» در خصوص وجه تسمیه تهران نظر دیگری وجود دارد که در بعضی آثار محققّان و متقدمین آمده است و با نظر دوم سعید نفیسی نیز نزدیک و شبیه است و آن این که: کلمه‌ی تهران از دو قسمت تَه به فتح ت که به معنی انتها و آخر و ران که به معنی دامنه است ترکیب گردیده که جمعاً معنای آخر دامنه می‌باشد. چون قریه تهران در دامنه‌ی کوه البرز قرار گرفته به آن « تهرابآن» یا همان آخر دامنه‌ی کوه می‌گفتند. در مقابل قریه شمران است که حرف شم معنی بالا می‌دهد و ران هم که دامنه می‌باشد. پس معنای آن بالای دامنه می‌شود و به این علت آن را شمیران می‌گفتند که بر فراز دامنه‌ی کوه البرز و بالا دست تهران قرار داشت. فرهنگ نظام، تهران را واژه‌ای فارسی دانسته و وجه نامگذاری آن را چنین ذکر کرده است: «تیران منسوب به تیر است که نام فارسی عطارد است؛ شاید دِه مذکور به نام ستاره‌ی تیر که در ایران قدیم مقدس بوده بنا شده یا منسوب به شخص تیرداد نام بوده» و دلیل این نظریه را الف و نون آخر کلمه تیران آورده است. زیرا در ایران قدیم مرسوم بوده است که شهرها و دهات را به وسیله الحاق الف و نون نسبت به نام سازنده آن نامگذاری می‌کردند. احتمال دیگری که این فرهنگ داده است این است که چون در اوستا تئیره نام قله‌ای است از البرز شهر مذکور تیران را منسوب به آن قله دانسته. در هر صورت طهران و تهران را غلط مشهور و نام صحیح تاریخی آن را تیران می‌داند.

4

به نظر می‌رسد قول مرحوم کسروی در مورد وجه نامگذاری تهران منطقی‌تر از دیگران باشد. او عقیده دارد که:  تهران شهری است که از هزار سال بازمانده و اکنون تخت گاه کشور است. نام آن از دو بخش پدید آمده تَه و ران _ تَه یا ک‍َه اگر چه در فارسی کنونی معنایی ندارد ولی در زبان‌های بسیار کهن به معنای گرم بوده است. تمام دیه‌هایی که در زبان فارسی دارای بخش تَه یا کَه هستند، مانند کهران(1) ، تهران، کهرم یا جهرم(2) ، دارای هوای گرم بوده‌اند و ران نیز به معنای جا و مکان می‌باشد. از سوی دیگر شمی، سمی و زمی در زبان کهن به معنای سرد است و جاهایی که نام‌شان از بخش شمی یا سمی پدید آمده جاهای سردسیر است، مانند شمیرم و سمیرم (3) و سمیران و شمیران، پس تهران یا کهران جای گرم (گرم‌سیر) و شمیران یا سمیران به معنای جای سرد (سردسیر) است. این نکته در خور توجه است که شمی یا سمی با کلمه زمی شباهتی دارد که در بعضی زبان‌ها به معنای سرما و زمستان است. در زبان اوستایی زیما به معنی زمستان است که قسمت زم در زمستان و زمهریر (4) هنوز باقی مانده.          _____________________________________     1- کهران نام دهی است از توابع شهرستان هر واقع در شمال بخش هوراند.     2- جهرم از شهرستان‌های استان فارس است.     3- سمیرم از شهرهای استان اصفهان است.     4- شدت سرما، سرمای سخت، جای بسیار سرد.