تحقیق در مورد بهداشت و ایمنی شغلی 19 ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق در مورد بهداشت و ایمنی شغلی 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

بهداشت و ایمنی شغلی

تعهد مستحکم شما به حفظ بهداشت و ایمنی کارکنان خود، عاملی جهت برجسته نمودن و تمایز، در بازار رقابتی است. سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی ثبت شده، نمایانگر عزم شما در حفاظت از کارکنان و محیط زیست در برابر رویدادهای خطرناک می باشد.

پیاده سازی سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی شما را در کنترل ریسکهای مربوطه کمک می نماید. هر کسب و کاری در بر گیرنده فرآیندهای اجرایی خاصی است که در ارتباط با اهداف استراتژیک سازمان بسیار مهم هستند. بهبود کسب و کار وابسته به شناسایی نقاط قوت، ضعف و فرصتهای بهبود است. ممیزان DNVبا استفاده از روش Risk Based Certification TM ارزیابی مناسبی از چگونگی وضعیت اثربخشی و پشتیبانی سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی سازمان شما از نقاط با ریسک عمده، به همراه بررسی میزان تطابق با استانداردانتخاب شده خواهند داشت.

-طمینان از ایمنی کارکنان همچنین می تواند باعث بهبود تصویر سازمان و جذب نیروهای شایسته گردد.

- ما در این صفحه سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی، شما را در آشنایی و درک چرا و چگونگی سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی کمک می کنیم؛ اینکه این سیستم چیست و چگونه سازمان شما از آن بهره خواهد برد.

شریک با DNVدر:

- • ممیزی سیستم بهداشت و ایمنی شغلی بار اساس استاندارد OHSAS18001، و تحت کنترل درآوردن فرآیندهای بحرانی. OHSAS18001قابل اعمال به هر سازمان با هر اندازه می باشد؛ ولی بیشتر مناسب سازمان های بزرگ با نیروی انسانی بسیار، ویا با حجم زیاد کار یا کار دستی(غیر اتوماتیک) بسیار و در نهایت کار در محیط هایی با ریسک بهداشت و ایمنی بالا می باشد.

- • در صفحه صنایع دریایی DNVمی توانید اطلاعاتی راجع به ISM Codeیا International Ship Managementبیابید.

- مسیر صدور گواهینامه شما را در آمادگی برای ممیزی مستقل یاری خواهد نمود. صدور گواهینامه اعتبار دهی شده بیانگر اصول روش اختصاصی Risk Based Certificationموسسه DNVمی باشد.

-

DNVارایه دهنده Risk Based Certificationدر سطح جهان می باشد و دارای تعداد بسیار زیادی اعتبارنامه (Accreditation) ملی است. ما با استفاده از شبکه ای جهانی از منابع محلی، ارایه دهنده خدماتی مناسب نیازهای شما، در هر نوع فعالیت اقتصادی، و در هر مکان جغرافیایی هستیم. شما در هر محل که باشید، ممیزان ما در مورد بهبود فرآیند کسب و کار شما نکته ای برای ارایه خواهند داشت.

* Risk Based Certificationعلامت ثبت شده تجاری موسسه Det Norske Veritas ASمی باشد. فایلهای مرتبط در ایالات متحده، اتحادیه اروپا، ژاپن و نروژ تکمیل شده است

ایمنی صنعتی:

در محیط های صنعتی با وجود ماشین آلات و ابزار فراوان، غالبا کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند، با پیشرفت فن آوری و افزایش کاربرد ماشین آلات در تولید نیز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در این گونه محیطها فزونی می گیرد.

ایمنی صنعتی علمی است که در پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام بر می دارد.

تعاریف و محتوا:

اصولا" ایمنی صنعتی رشته ای است گسترده که به مجموعه تدابیر، اصول و مقرراتی گفته می شود که با به کارگرفتن آنها می توان نیروی انسانی و سرمایه را در برابر خطرات گوناگون در محیطهای صنعتی به گونه ای مؤثر و کارا نگه داری کرد و به این وسیله یک محیط کار بی خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان بوجود آورد.

ایمنی :

تعریف ایمنی عبارت است از میزان درجه دور بودن از خطر، واژه (Hazard) که در تعریف علمی ایمنی آمده است، در واقع شرایطی است که دارای پتانسیل رساندن آسیب به کارکنان، تجهیزات و ساختمانها، از بین بردن مواد یا کاهش کارایی در اجرای یک وظیفه از پیش تعیین شده می باشد.

هنگامی که (Hazard) وجود دارد امکان وقوع اثرات منفی یاد شده وجود خواهد داشت.

کلمه (Danger) گویای قرارگرفتن در معرض یک (Hazard) است، یه این ترتیب ایمنی متضاد (Danger) بوده است، و در صدد حذف خطرات بالفعل موجود در محیط کار می باشد.

تحقیق در مورد مدیریت شبکه در پنج لایه 19 ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق در مورد مدیریت شبکه در پنج لایه 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

مدیریت شبکه در پنج لایه

ترجمه: علیرضا تقی زاده

ماهنامه شبکه - دی ۱۳۸۳ شماره 50

اشاره :

شبکه‌های ارتباطی، در آغاز از ابعاد کوچک و فناوری‌های محدودی برخوردار بودند و در نتیجه کار نگهداری آن‌ها آسان بود. ولی با رشد ناگهانی شبکه‌ها در دهه 80 میلادی، نظارت بر عملکرد و برنامه‌ریزی توسعه آنها، کاری دشوار و به شدت پرهزینه گردید. در چنین شرایطی نیاز به مکانیسم‌هایی که به خودکارسازی عملیات و ساده‌سازی وظایف اپراتورهای انسانی کمک کنند، به شدت احساس می‌شد و این سرآغاز توسعه سیستم‌های مدیریت شبکه بود. ممکن است تعابیر متعددی از مدیریت شبکه وجود داشته باشد، ولی می‌توان به طور خلاصه آن را چنین تعریف کرد: مجموعه‌ای از عناصر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که به عوامل انسانی امکان نظارت بر عملکرد و حفظ کارآیی شبکه را به شکلی مقرون به صرفه می‌دهند.

با وجود تنوع سیستم‌های مدیریت شبکه یا Network Management System) NMS)، ساختار آنها کمابیش شباهت‌هایی به یکدیگر دارد. در تمامی این سیستم‌ها عناصر مدیریت‌شونده شامل کامپیوترها و سایر تجهیزات شبکه، به صورت دوره‌ای و یا در صورت مشاهده شرایط خاص (مانند خرابی یک بخش) به صورت آنی، پیامی حاوی اطلاعات لازم در مورد رویداد پیش‌آمده و وضعیت فعلی خودشان، برای سیستم مدیریت کننده ارسال می‌کنند. این سیستم نیز با توجه به نوع پیام دریافت شده، عملیاتی همچون تولید آلارم، ثبت رویداد، توقف عملیات و یا سعی در برطرف‌سازی مشکل را به انجام می‌رساند.

البته مکانیسم مدیریت‌کننده نیز می‌تواند خود راساً اقدام به بررسی وضعیت عناصر مدیریت‌شونده در شبکه نماید. همان‌طور که در شکل 1 نشان داده شده است، عناصر مدیریت شونده باید حاوی موجودیتی موسوم به کارگزار مدیریت (Agent) باشند که مسئولیت جمع‌آوری اطلاعات لازم و ارسال آنها را به سیستم مدیریت شبکه بر عهده دارد. در پاره‌ای مواقع این موجودیت نقش واسطی (proxy) را بین سیستم مدیریت شبکه و تعدادی از عناصر دیگر بر عهده دارد. استفاده از واسطه‌ها به کاهش تعداد پیام‌های اضافی در سطح شبکه کمک می‌نماید.

سیستم مدیریت کننده، نرم‌افزاری متشکل از ماجول‌های مدیریتی می‌باشد که وظایف و توابع گوناگونی را برعهده دارد. ساختار درونی این سیستم می‌تواند به دلخواه طرح شود ولی ارتباط آن با عناصر کارگزار حتماً باید با استفاده از یک پروتکل استاندارد مانندSNMP یا CMIP انجام پذیرد.

SNMP پروتکل اصلی جهت تبادل اطلاعات مدیریتی بین عناصر شبکه و سیستم مدیریت می‌باشد که استاندارد بودن آن، امکان کار تجهیزات سازندگان گوناگون با یکدیگر و با نرم‌افزارهای مدیریت شبکه سایر سازندگان را فراهم می‌نماید. جدیدیترین نسخه پروتکلSNMP، نسخه 4 می‌باشد ولی نسخه‌های اصلی و پرکاربرد آن SNMPv1 و SNMPv2 می‌باشند که نسخه اخیر دارای ایمنی بیشتری در برابر نفوذهای غیر مجاز به ساختار مدیریتی شبکه می‌باشد.

شکل2- توابع پنجگانه مدیریت شبکه

توابع اصلی سیستم مدیریت شبکه

سازمان بین‌المللی استانداردها موسوم به ISO مدلی را برای سیستم‌های مدیریت شبکه پیشنهاد نموده که به استانداردی جهت شناخت و مقایسه قابلیت‌های آنها تبدیل گردیده است. این مدل توابع سیستم مدیریت شبکه را در پنج حوزه قرار می‌دهد (شکل 2) که به طور خلاصه با حروف اول آنها یعنی FCAPS شناخته می‌شوند:

1- مدیریت خطا (Fault Management)

2- مدیریت پیکربندی (Configuration Management)

3- مدیریت حسابرسی (Accounting Management)

4- مدیریت کارآیی (Performance Management)

5- مدیریت امنیت (Security Management)

البته بسیاری از سیستم‌های موجود، در عمل تنها بخشی از توابع پنجگانه فوق را اجرا می‌کنند و همواره نمی‌توان تناظر یک به یک بین قابلیت‌های کاربردی یک سیستم مدیریت شبکه و توابع فوق مشاهده نمود. در ادامه اشاره‌ای مختصر به توابع هر گروه خواهیم داشت.

بیماری پنبه 19 ص

اختصاصی از ژیکو بیماری پنبه 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

مقدمه

عموماً در شرایط مختلف، عوامل تولید موجود و در دسترس (اعم از انسانی و غیرانسانی)، با محدودیت روبرو می‌باشد. با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای مواد غذایی، یک مشکل مهم محدودیت عوامل تولید است. این محدودیت‌ها، استفاده مطلوب و بهینه از منابع تولید کشاورزی را از طریق انجام تحقیقات مناسب برای افزایش کارایی عوامب تولید ضروری می‌نمایاند.

زراعت پنبه و صنایع وابسته به آن در اقتصاد کشاورهای در حال توسعه به دلیل ایجاد اشتغال و افزایش درآمد، اهمیت دارد. در ضمن دانه پنبه یک منبع مناسب برای تامین پروتئین و روغن موردنیاز در تغذیه بسیاری از این کشورها بوده و از ایننظر پنبه بعد از سویا قرار دارد.

پنبه در حال حاضر در 75 کشور که 70 کشور از آنها جزو کشورهای درحال رشد محسوب می‌شوند، تولید می‌گردد و تعداد افرادی که تنها در این کشورها به نحوی از این محصول امرار معاش می‌کنند، حدود 200 میلیون نفر برآورد شده است. بدین ترتیب سهم پنبه در کمک به اقتصاد و پیشرفت جامعه روستایی در جهان سوم قابل توجه می‌باشد.

در کشور ما نیز پنبه یکی از مهمترین منابع صادراتی غیرنفتی است، چنانچه پنبه به روش صحیح و پیشرفته تولید شود، محصول پربرکتی است که نه تنها درآمد خوبی برای کشاورزان تامین خواهد کرد، بلکه محصولات فرعی و صنایع وابسته به آن می‌تواند سهم مهمی در بالا بردن سطح اقتصاد کشور داشته باشد. در این زمینه فعالیت‌های مختلفی نظیر صنایع پنبه پاک‌کنی، روغن‌کشی، تهیه غذای دام، نساجی و فرآورده‌های دیگری را می‌توان نام برد که همگام با افزایش تولید، در بالا بردن سطح اشتغال و درآمد ملی تاثیر دارد. اگر این منافع با ارزی که از صدور مازاد آن حاصل می‌شود، درنظر گرفته شود، اهمیت اقتصادی این محصول بیشتر مشخص می‌شود.

تاریخچه پنبه در ایران

به لحاظ سنویت، تاریخچه دقیقی در دست نیست، ولی هرودوت در تاریخ نوشته است که یکی از دلایل پیروزی سپاه ایران در جنگ‌های صحرایی بر سپاه رومیان، این بوده که لباس آنها از جنس پشم شیشه نبوده است. در دست نوشته‌ای اسلامی به کشت پنبه در نواحی ساوه و شوشتر اشاره شده و اولین پنبه از هندوستان در سال 1282 به ایران وارد شد. با آغاز مشروطیت و آغاز روابط ایران با سایر کشورها، واردات بذر پنبه نیز آغاز شد.

در سال‌های 1342.43، تولید پنبه در ایران به 152 هزارتن رسید. در سال 1345 که سال سیاه پنبه ایران است، در منطقه گرگان آفت کرم خاردار شروع به طغیان کرد و تمامی مزارع پنبه را از بین برد که خوشبختانه با اعلام قرنطینه و سمپاشی جدی، تا به حال اثری از آن پیدا نشد.

بیشترین و بهترین رکود تولید پنبه در ایران، متعلق به سال 1353 است. رکود تولید در این سال به 50 هزارتن رسید. متاسفانه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، صادرات پنبه که سالیانه بیش از 15 هزارتن بود، از رونق افتاد و پنبه به عنوان دومین محصول صادراتی که بعد از نفت جایگاه خود را از دست داد و تا به حال هنوز نتوانسته‌ایم نه به این رکورد، بلکه از رقم ناچیز 50 هزارتن نیز پا را فراتر ننهادیم.

مشخصات گیاهشناسی پنبه

پنبه گیاهی گلدار، دولپه، از خانواده Malvaceae و از جنس Gossypium است. این جنس دارای 4 گونه زراعی است که هر یک دارای عملکرد و خصوصیات متفاوتی هستند. به عنوان مثال Gossypium herbaceum گونه‌ای دیپلوئید و متحمل به استرس است، در حالی که Gossypium bombadence رقمی تتراپلوئید و دارای الیاف بسیار بلند و متحمل به بیماری‌هاست(1).

ارقام وحشی پنبه نیز دارای صفات مطلوب متعددی نظیر مقاومت به استرس کم‌آبی و شوری یا فقر خاک هستند که انتقال این گونه صفات از طریق به‌نژادی از ارقام وحشی به ارقام زراعی به دلیل ناسازگاری بین این ارقام و یا سقط جنین امکام‌پذیر نیست(2.3). برطرف نمودن ناسازگاری‌های موجود و تولید هیبریدهای جدید، تنها به طریق کشت بافت ممکن است. یکی از اصول اولیه در بکارگیری تکنیک کشت بافت در اصطلاح گیاهان زراعی، قابلیت کالوس‌زایی و باززایی است (7).

پنبه از جمله گیاهانی است که از قابلیت بسیار پایینی برخوردار است (5.11). پنبه و چگونگی رشد این گیاه، بستگی به شرایط جوی دارد. می‌تواند به عنوان یک گیاه یکساله رشد کند (در مناطق معتدل و سردسیر) و یا می‌‌تواند به عنوان یک گیاه چندساله و دائمی ادامه حیات دهد (گرمسیر).

نکات فنی در زراعت پنبه

آماده‌سازی و بستر کشت مناسب از نکات مهم می‌باشد که بایستی رعایت شود.

بهترین زمان شخم در زراعت پنبه، زمستان و بهار می‌باشد.

تاریخ کشت 15 فروردین در مناطق شمالی و 15 اردیبهشت در جنوب استان می‌باشد.

بهترین عمق کاشت، 4 الی 5 سانتیمتر می‌باشد.

قبل از کاشت از سموم علف‌کش، پیش‌رویشی استفاده شود.

جهت کاشت از ردیف‌کار استفاده شود.

می‌بایست قبل از کاشت و بذرپاشی، دستگاه ردیف‌کار از نظر ریزش تنظیم شود.

میزان بذر مورد نیاز در هکتار، 40 کیلوگرم نوع کرکدار می‌باشد.

عملیات برداشت باید حداقل یک اسعت بعد از طلوع آفتاب انجام گیرد تا در این فاصله سطح برگ‌ها و پنبه که از شبنم خیس است، خشک شود.

از برداشت قوزه‌ای پنبه باز و نارس که معمولاً دارای رطوبت زیادی می‌باشند، جداً خودداری گردد.

از ریختن وش در کیسه‌های پلاستیکی خودداری شود.

برای دوختن و بستن کیسه‌های پنبه از نخ‌های پلاستیکی و نایلونی استفاده نشود.

تاثیر حرارت بر پنبه

صفر بیولوژیک یک گیاه یا درجه حرارت پایه یک گیاه، 13 تا 15 درجه سانتیگراد است، ولی شرایط

تحقیق در مورد اندازه گیری محل و تهیۀ نقشۀ پایه 19 ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق در مورد اندازه گیری محل و تهیۀ نقشۀ پایه 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

اندازه گیری محل و تهیۀ نقشۀ پایه

مقدمه

در فصل قبلی مطالبی پیرامون ملاقات با مشتری عنوان شد. همانطور که عنوان شد، این عمل یکی از اعمال متعددی است که در مرحله تحقیق و آماده سازی طرح بعد از ملاقات با مشتری و عقد قرارداد رسمی با وی صورت می گیرد. در این مقطع، طراح آماده انجام اندازه گیری محل و ترسیم baletheet و نقشۀ پایه می باشد. کار دیگر همچون ممیزی محل، آنالیز محل و تکمیل ایده های طراحی مستلزم انجام کامل این مرحله است. اندازه گیری محل و ترسیم نقشۀ پایه بعلت تأثیرات دقیقشان بر تمام کارهای بعدی، بسیار حائز اهمیت است.

بمنظور کمک به طراح جهت انجام حرفه ای و موفق این اعمال، در این وصل با مطالبی همچون اصطلاحات مربوط به این مرحله از کار، راهنمایی ها و روشهای ثبت اندازه گیری انجام شده و بالاخره روشهای ترسیم یک basesheet‌ و نقشه پایه آشنا می شوید.

اصطلاحات فنی

پاره ای از اصطلاحات فنی مربوط به اندازه گیری محل و ترسیم نقشۀ پایه وجود دارند که در تمام حرفه های مربوط به امر طراحی مورد استفاده قرار می گیرند و این عبارات علیرغم تعاریف متفاوتی که دارند، غالباً به جای هم بکار می روند. اهم این اصطلاحات عبارتند از : قطعه زمین ، طرح پلات ، طرح محل ، نقشۀ پایه ، و بالاخره base sheet . هریک از این اصطلاحات در واقع یک تعبیر مشترک بوده که برای توضیح نقشۀ پایۀ اولیه آماده شده برای یک پروژه طراحی مورد استفاده قرار می گیرند. علیرغم تشابه موجود، هریک از اصطلاحات مذکور به لحاظ اطلاعات خاصی که داشته و هدفی که دنبال می کند با دیگری فرق می کند.

قطعه زمین

هر محل مسکونی تک خانواری در یک قطعه ملک بنام «قطعه زمین» قرار دارد که غالباً آنرا با پارچه زمین نیز می نامند. برای دوری از ابهام با نقشه (غالباً موسوم به plat است) یا طرح یا طرح مخفی (غالباً pbt ) تنها یک قطعه محل مسکونی را بایستی قطعه (lot) بنامیم که شکل و اندازه این قطعات بسیار متغیر است. (تصویر 1-6) . علیرغم عدم وجود هیچ گونه استاندارد خاصی برای اینگونه قطعات، در عمل طراح با اندازه های نسبتاً متعارف و معمولی مواجه می شود که در زیر فهرست شده و در تصویر 2-6 خواهید دید.

قطعه کوچک 506 متر مربع

قطعه متوسط 1012 متر مربع

قطعه متوسط تا بزرگ 2025 متر مربع

قطعه بزرگ 4050 متر به بالا

تصویر 1-6 اشکال مختلف قطعه زمین تصویر 2-6 اندازه های متداول قطعات زمین ملکی

حدود مرز قطعات با خطوط اربعه (شمال، شرق، غرب (جنوب) از چهار طرف مشخص می شود. هر یک از خطوط اربعه ملک با فاصله و نسبت مشخص می شود، برحسب تعریف نسبت عبارتست از مسیر افقی هریک از خطوط اربعه ملک برحسب درجه شرقی یا غربی شمالی یا جنوبی و «فاصله» عبارتست از اندازه خطی افقی خط و مرز ملک . (تصویر 3-6) . گوشه های قطعه زمین را معمولاً با میخ های آهنی که دور تا دور زمین فرم می کنند مشخص می کنند.

تصویر 3-6 فاصله و نسبت جغرافیائی خطوط اربعه ملک

کروکی قطعه زمین (پلات)

بنا به تعریف، کروکی قطعه زمین عبارتست از ترسیم نقشۀ مقیاس بندی شده ای که محل دقیق هریک از خطوط ملک مسکونی را نشان می دهد. برحسب مورد هر کروکی حاوی اطلاعات زیر می باشد.

شکل قطعه زمین که توسط خطوط اربعۀ ملک تعریف می شود.

جهت جغرافیایی ملک نسبت به شمال حقیقی

نسبت و فاصله هریک از حدود اربعه

حق راه مشخص (راه قانونی)

مبانی جهت یابی و نقشه خوانی 19 ص

اختصاصی از ژیکو مبانی جهت یابی و نقشه خوانی 19 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

مقدمها تا به حال در جایی گمشده اید؟ و در یک شهر جدید و یا در مسیر جاده ای نشانه ای را از کسی پرسیده اید؟ قطب نما و قبله نما، دو وسیله‌ای هستند که از دیر باز برای یافتن و تعیین جهت‌های اصلی جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) و جستجوی مکان ها به کار می رفته‌اند.

از ابتدا، انسان ها برای کشف سرزمین های جدید، مسافرت از شهری به شهر دیگر و یا از کشوری به کشور دیگر نیازمند دانستن جهت‌های جغرافیایی بوده اند. با دانستن سمت و سوی جهت‌های جغرافیایی و نیز محل آغاز حرکت (مبداء) می‌توان جهت و مسیر حرکت را به سمت مقصد مورد نظر تنظیم کرد و گم نشد؛ مخصوصاً اگر مسیر، در طول بیابان‌ها، جنگل‌ها، دریاها و یافتن کسی که نشانی را بداند، محال باشد و یا شب هنگام حرکت کنیم.

قطب نما، وسیله ای است که در این راه کمک بسیاری به انسان ها کرده است. وسیله‌ی اصلی به کار رفته در قطب‌نما، آهنربا است. حتماً تا حالا یک آهنربا و یا وسایلی را که در آن‌ها آهنربا به کار رفته است دیده‌اید. در غیر این صورت، کافی است سری به یخچال منزل‌تان بزنید. می‌بینید، نوار دورِ درِ یخچال آهنرباست که باعث چسبیدن و محکم شدن در به بدنه‌ی آن می‌شود. در طبیعت، بعضی مواد و سنگ‌ها خاصیتی دارند که باعث جذب مواد آهنی و فولادی به آن‌ها می‌شود.

این خاصیت را خاصیت مغناطیسی یا آهنربایی می‌گویند، به هر جسمی که این خاصیت را داشته باشد آهنربا می‌گویند. آهنرباها می‌توانند تمامی حجم های آهنی (مثل سوزن، کلید منزل، میخ و ...) را جذب کنند و یا به آن‌ها بچسبند.

وقتی دو آهنربا را کنار هم قرار دهیم، اتفاق جالبی می‌افتد: دو سر آهنرباها از هم دور می‌شوند و به هم می‌چسبند و دو سر دیگر وقتی یکی از آن‌ها را را سر و ته کنیم از هم دور می‌شوند.

آهنربا‌ها انواع مختلفی دارند: میله‌ای، نعل اسبی، حلقه‌ای و ... .

هر آهنربا دارای دو سر مختلف است که دارای خصوصیت‌های مختلف و مخالف هم هستند. به آن‌ها قطب‌های شمال و جنوب آهنربا می‌گویند. اولی را با N و دومی را با S (حروف ابتدای کلمه‌های انگلیسی North به معنی شمال و South به معنی جنوب) نمایش می‌دهند. جذب آهنرباها از یک سمت و دفع (رانش) آن‌ها از سمت دیگر، دقیقاً مربوط به این دو قطب است. قطب‌های هم‌نام (مثلاً دوقطب N و N و یا دو قطب S و S از دو آهنربای مختلف) همدیگر را دفع می‌کنند، ولی دو قطب غیر همنام مثل S از یک آهنربا و N از آهنربای دیگر همدیگر را جذب می‌کنند. به طور ساده‌تر، اگر یک آهنربایِ میله‌ای را از سمت قطب N به نزدیک قطب S یک آهنربای میله‌ای دیگر ببریم، به یکدیگر می‌چسبند، ولی اگر آهنربای اول را از سمت قطب S آن به قطب S آهنربای دوم ببریم، از هم دور می‌شوند. اما موضوع اصلی و جالب آنست که بدانید خودِ کرة زمین هم آهنربای عظیمی است که دقیقاَ خاصیتی مشابه همین آهنرباهای کوچک را دارد. کره‌ی زمین به دلیل وجود مواد مذاب مغناطیسی (از جنس اکسید آهن) در هسته‌ی مرکزی آن، دارای خاصیت مغناطیسی است.

● قطب‌نما:

در زمان‌های قدیم انسان‌ها متوجه شدند که بعضی از سنگ‌ها (که بعداً به آنها سنگ‌های مغناطیسی گفتند) وقتی از یک نخ آویزان می‌شوند، در یک راستای مشخص قرار می‌گیرند. این نکته، سرآغاز کشف قطب‌نما شد، چون می‌دیدند، راستایی که آن سنگ می‌ایستد، در راستای شمال و جنوب جغرافیایی است. از آن به بعد از این روش، یعنی آویزان کردن سنگ‌های مغناطیسی (که بعداً این سنگ‌ها را بصورت کوچکتر و میله‌ای در آوردند) برای یافتن جهت شمال و جنوب استفاده ‌شد.

همانطور که گفتیم، کره‌ی زمین یک آهنربای بزرگ است که دارای دو قطب شمال و جنوب است. محل قرار گرفتن قطب شمال مغناطیسی در قطب جنوب زمین و محل قرار گرفتن قطب جنوب مغناطیسی در قطب شمال زمین (از نظر جغرافیایی) است. سنگ آهنربا اگرچه در ابعاد کوچکتری نسبت به کره‌ی زمین است اما مثل آن، آهنرباست. این آهنرباها یکدیگر را جذب و دفع می‌کنند.

طرز کار قطب نما هم بر همین منوال است.

در اصل قطب نما یک میلة مغناطیسی (آهنربایی) است که به شکل یک عقربه در آمده و در داخل یک محفظه‌ی محافظ، از مرکزش آویزان است. دور تا دور این محفظه، دارای عددهایی هست که هر کدام بخشی از ۳۶۰ درجه‌ی یک دایره‌ی کامل را نشان می‌دهد. نوع قرار گرفتن عقربه‌ی قطب نما، زاویه‌های اصلی و سمت و سوی جهت‌ها در دور تا دور، محل قرار گرفتن قطب نما را نشان می‌دهد. این عقربه چون آهنرباست، همیشه در راستای شمال و جنوب جغرافیایی قرار می‌گیرد. قطب‌های ناهمنام این عقربه و زمین (که هر دو از جنس آهنربا هستند) به سمت هم قرار می‌گیرند ولی چون قطب‌های مغناطیسی زمین در دو سمت جنوب و شمال خود بی‌حرکت هستند، پس عقربه بعد از ثابت ماندن، دقیقاً در راستای شمال و جنوب می‌ایستد و به این دلیل جهت عقربه، جهت شمال جغرافیایی را نشان می‌دهد.

این اصل در همه جای کره‌ی زمین و در هر لحظه از شبانه روز صادق است. به این دلیل است که قطب‌نما وسیله‌ای لازم برای تمام افرادی است که به جهت یابی نیاز دارند؛ افرادی مثل دریانوردان، گردشگران و کوهنوردان.

● قبله نما :

ما مسلمان‌ها برای خواندن نمازهای روزانه‌ی خود، نیازمند یافتن قبله‌ایم. خانه‌ی کعبه، در شهر مکه و در کشور عربستان است به همین دلیل مسلمان‌های تمام کشورهای دنیا می‌بایست جهت قبله را بیابند. روش‌های مختلفی برای یافتن این جهت وجود دارد؛ مثل استفاده از نور آفتاب و قبله نما.

قبله‌نما مانند همان قطب‌نما است. با این تفاوت که به گونه‌ای درجه بندی و تنظیم شده است که علاوه بر نشان دادن جهت شمال، جهت قبله را هم نشان می‌دهد. باید گفت که یافتن قبله توسط قبله‌نما به سادگیِ یافتن شمال و جنوب جغرافیایی نیست. برای قبله، علاوه بر داشتن یک قبله‌نما، به یک