مقـدمه
معمولاً شرح ویژگیهای سهام عادی نسبت به سایر اوراق بهادار ، آسان تر است ، زیرا سهام عادی بسیاری از ویژگیهای پیچیده و فنی اوراق بهادار با درآمد ثابت را ندارد . از طرف دیگر ، تجزیه و تحلیل و ارزشیابی آن از ارزشیابی سایر اوراق بهادار بسیار دشوارتر است . برای بررسی روش های اصلی ارزشیابی و انتخاب سهام عادی نیاز به چندین فصل است .
به طور کلی اگر شرکتی بخواهد از منابع خارج از سازمان تأمین سرمایه کند سهام عادی بعد از اوراق قرضه در درجه دوم اهمیت قرار دارد و در زمان انحلال و زمانی که سایر مطالبات
( از قبیل سهام ممتاز ) پرداخت شد بقیه دارائی ها به سهامدارن عادی تعلق دارد و سهام عادی در مقایسه با سهام ممتاز و اوراق قرضه برای دارنده آن دارای بیشترین ریسک است .
شرکت های بزرگ صنعتی بین سالهای 1984 و 1986 در مجموع 100 میلیارد دلار سهام عادی جدید منتشر کردند . در طی همین دوره 300 میلیارد دلار از سهام عادی بازخرید و از دور خارج گردید ، زیرا بسیاری از شرکتها در هم ادغام شدند یا این که تعداد زیادی از سهام عادی ( از دیدگاه مالی ) دارای نقاط ضعف و قوت بسیار زیادی است . نقاط قوت این سهام ، از نظر تأمین مالی به مراتب بیش از نقاط ضعف آنها است ، در عین حال در هر مورد باید با توجه به شرایط موجود قضاوت کرد .
1. تعریف سهام عادی : سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشان دهنده مالکیت در یک شرکت است . به عبارت ساده ، سهام عادی دلالت بر حقوق صاحبان سهام در شرکت دارد .
2. اساسنامه : ( Charter )
اساسنامه سندی است که مؤسسات و بنیانگذاران یک شرکت برای گرفتن اجازة تأسیس ، راه اندازی و بهره برداری مؤسسه ، آن را تهیه و در سازمان ثبت شرکتها به ثبت می رسانند . اساس و پایه اساسنامه ها معمولاً یکنواخت است و شامل حقوق کلی صاحبان سهام و حقوق خاص آنها به عنوان مالکین انفرادی مؤسسه است .
1. حق مالکیت
2. مسئولیت محدود سهامداران
3. حق رأی ( از جمله حقوق غیرمالی سهامدار )
4. کنترل شرکت
3. ویژگیهای سهام عادی : 5. حق دریافت سود سهام
6. سررسید
7. سهام مجاز و انتشاریافته
8. حق تقدم در خرید سهام
9. سایر حقوق
1-3 : حق مالکیت
دارندگان هر دو نوع سهام ( عادی و ممتاز ) مالک شرکت به حساب می آیند ، ولی از آن جا که دارندگان سهام ممتاز ( در مقایسه با دارندگان سهام عادی ) نسبت به دریافت سود و اصل سرمایه شرکت حق تقدم دارند می توان گفت دارندگان سهام عادی به اصطلاح مالک نهایی شرکت هستند .
به عبارتی مهمترین ویژگی سهام عادی رابطه مالکانه است ، یعنی سهامداران مالک شرکت می شوند و منافع حاصله نیز ناشی از درآمدهایی است که برای شرکت ایجاد می شود ( چه به صورت مزایای دریافتی و یا تغییر قیمت سهام ) و همین ویژگی موجب آن گردیده تا با سایر عقود اسلامی در امر سرمایه گذاری نزدیک باشد .
2-3 : مسئولیت محـدود سهامداران : limited liability
سهامداران دارای مسئولیت محدود هستند . به این معنی که سهامداران نمی توانند بیشتر از سرمایه گذاری خود در شرکت متضرر شوند . در مواقع مشکلات مالی ، طلبکاران فقط به دارائی های شرکت متوسل می شوند و سهامداران در این شرایط محفوظ هستند . این شاید بزرگترین مزیت شرکت و عامل موفقیت آن باشد . و تنها تعهد یک سهامدار در شرکت سهامی ، پرداخت مبلغ سهم است و اگر به این تعهد خود عمل کند ، به عنوان صاحب سهم تعهد دیگری ندارد . همچنین تعهدات سهامداران همان است که قبول کرده اند و نمی توان با تغییر اساسنامه تعهد جدیدی بر عهدة آنان گذاشت یا تعهدات فعلی آنان را افزایش داد . در این زمینه قانون نیز به صراحت عنوان کرده که هیچ مجمع عمومی نمی تواند تابعیت
شرکت را تغییر دهد و یا هیچ اکثریتی نمی تواند بر تعهدات صاحبان سهم بیفزاید .
3-3 : حق رأی
از جمله حقوق غیرمالی و بدیهی ترین حقی که سهامدار در شرکت دارد :
سهامدار ، استفاده از حق رأی خود در مجامع عمومی ، در امور شرکت ، همچون انتخاب اعضای هیئت مدیره و بازرسان شرکت ، تغییرات سرمایه ، تقسیم سود ، تغییرات اساسنامه ، انحلال شرکت و سایر موارد ، مشارکت می کند . حق رأی سهامداران نسبی است و هر کس تعداد سهام بیشتری داشته باشد حق رأی بیشتری نیز خواهد داشت . حق رأی سهامدار
می تواند از طریق اعطای وکالت نیز اعمال شود . حق رأی به دو صورت ساده و تجمعی اعمال می شود . در رأی گیری ساده هر سهم یک رأی دارد . در این نوع رأی گیری سهامداران اقلیت نمی توانند حتی یک عضو هیأت مدیره را انتخاب کنند و کلیه اعضای هیأت مدیره را سهامداران اکثریت برمی گزینند . برای حل این معضل ، از روش رأی گیری تجملی استفاده می شود . در این نوع رأی گیری تعداد آرای هر رأی دهنده در تعداد مدیرانی که باید انتخاب شوند ، ضرب شده و حق رأی برای هر رأی دهنده برابر حاصل ضرب مذکور خواهد بود، در نتیجه رأی دهنده می تواند آرای خود را به یک نفر بدهد یا آن را بین چند نفر تقسیم کند . بدین ترتیب سهامداران اقلیت نیز می توانند در چنین هیأت مدیره ای تأثیرگذار باشند و نماینده ای در هیأت مدیره داشته باشند .
4-3 : کنترل شرکت
این که سهام شرکت های سهامی در دست افراد نسبتاً زیادی است و هیچ شخص بخصوصی
نمی تواند کنترل فردی بر آن اعمال نماید از ویژگی های مهم شرکت های سهامی است که در نتیجه آن امور و فعالیتهای شرکت در دست مدیران است و دامنه اعمال نفوذ صاحبان سهام عادی فقط تا آنجا کشیده می شود که می توانند در مورد مسائل خاص رأی بدهند .
5-3 : حق دریافت سود سهام
یک شرکت پس از پرداخت مالیات و سود سهام ممتاز می تواند باقیمانده سود را بین صاحبان سهم عادی به عنوان سود سهام به نسبت سهم هر کدام از سهامداران پرداخت
نماید . البته مقداری از این سود به حساب سود سنواتی ( یا سود انباشته ) منتقل می گردد که یکی از مهمترین منابع تأمین مالی شرکت ( برای دوره های بلندمدت ) می باشد .
پرداخت سود سهام نوعی توزیع سود خالص بین سهامداران است و از این رو ، سود پرداختی هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی شود ؛ بنابراین ، سود سهام پرداختی نمی تواند درآمد مشمول مالیات شرکت را کاهش دهد . امکان دارد که سود سهام تقسیمی یک شرکت نسبت به سال قبل کاهش یا افزایش یابد یا این که اصلاً پرداخت نگردد ؛ در این صورت ، سهام عادی به عنوان اوراق سهامداری که دارای بازدهی ثابت هستند به حساب نمی آیند
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 24 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله سهـام عـادی