دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
انجام دادن کار اجرایی به عنوان کارآموزی کاری بسیار مفید وپسندیده ای است چون این کار دانشجو را با اجرای کارهای عمرانی آشنامی کند اجرای کارهای عمرانی با دستگاه تئوری تفاوت دارد واختلاف اجرا ودرس دانشگاهی فقط در کارگاه ساختمانی قابل احساس کردن است وکارآموزی وکارکردن درکارگاه ساختمانی قبل از رفتن دانشجو به محل کار خود بسیار مفید است.
کارکردن در کارگاه ساختمانی به عنوان کارآموزی برای بنده بسیار مفید بود و تجربه های خوبی را کسب کردم قبلا از آقای مهندس عمادی استادکارآموزی و مدیر عامل شرکت ولشت کلاردشت آقای مهندس کاووسی وتمام کسانی که بنده را در تهیه این گزارش کارآموزی یاری نمودند تشکر می نمایم.
فهرست
اجرای ساختمانهای بتنی
تخریب ساختمان قدیمی
خاک برداری
شناژبندی فنداسیون
آرماتوربندی فنداسیون
بتن ریزی فنداسیون
آرماتوربندی ستون
قالب بندی ستون بتنی
بتون ریزی ستون
اجرای تیر بتونی
اجرای تیرچه
شمع بندی
اجرای سقف تیرچه بلوک
بتون ریزی سقف
نگهداری از بتن اجرا شده
قالب بندی وشبکه گزاری پله بتونی
به نام خدا
موضوع: گزارش کارآموزی
محل کارآموزی اینجانب در شرکت ولشت کلاردشت بوده است که یک شرکت خصوصی است بنده از ابتدای کار یک ساختمان 8 واحد وارد کارگاه ساختمانی شدم در ابتدا کار تخریب ساختمان قدیمی موجود مورد توجه قرار گرفت که شرکت قبل از تخریب نقشه های اجرایی را کشیده و کارهای شهرداری را انجام داده تا بعد از گرفتن شناسنامه ساختمان اقدام به احداث وساخت ساختمان مورد نظر را انجام دهد بعد از انجام دادن کارهای اداری در شهرداری مورد نظر که شهرداری منطقه 9 کرج و گرفتن جو از ساخت از شهرداری شرکت اقدام به قطع گاز ساختمان توسط اداره گاز شهرستان کرج کرده وبعد از انجام این کار اقدام به برچیدن شوفاژ خانه ساختمان کرده است و وسایلی که می توانست از ان استفاده کند از ساختمان خارج کرد وسپس ساختمان مورد نظر را تخریب کرد که تخریب ساختمان ابتدا از دیوارهای داخلی، درها وبیرون آوردن چارچوب درهای داخلی شروع شد وسپس آسفالت پشت بام ساختمان توسط عوامل تخریب مانند ورقه های کاغذ لوله شده از پشت بام کنده شده نکته مهم این است که قبل از تخریب پشت بام حتما آسفالت باید به صورت جداگانه برداشته شود چون در صورت انجام نشدن این کار تخریب پشت بام با آسفالت کاری بسیاری دشوار میشود بعداز جمع شدن آسفالت پشته بام وتخلیه آن از پشت بام به داخل کامیون وحمل وخارج کردن آن از پروژه سقف ساختمان که طاق ضربی بودتخریب شد عوامل تخریب موظف به تخریب وجمع آوری آجرهای موجود وچیدن آجرها در یک گوشه حیاط شده بعد از تمام شدن تخریب ساختمان که قوطی بودند و تیر آهن های ساختمان بود که ستون ها از ساختمان قدیمی به جای مانده بود و تیرآهن در یک روز توسط عوامل تخریب بوسیله هوا برش بریده و به همراه تمام چهارچوب ها و درها وپنجره ها که قبلا از دیوارها خارج شده بود و بار کامیون شدهو از پروژه خارج شدند و خاک بسیاری بود که بر جای مانده بود تمام عملیات تخریب ساختمان بین 15 تا 20روز انجام شد.
بعد از تمام شدن عملیات تخریب مرحله خاک برداری پروژه بود که توسط یک لودر و چند کامیون انجام شد عملیات خاک برداری در یک روزکاری به انجام رسید واز نقطه صغری که قبلا توسط مهندس ناظر در نظر گرفته شده بود 80سانتی متر با این تراز انجام شد یعنی او در نقطه صفر 80سانتی متر پایین تر رفت قادر به این حد فاصل شناژ بنحوی وفنداسیون ساختمان جدید احداث شود در حین انجام عملیات خاک برداری به چند فنداسیون تکی که در زمان قدیم برای مقاوم کردن زیر ستون انجام شده بود برخوردیم که مصالح موجود برای ساخت این فنداسیون ها شفته آهک بود که بسیار سنگین و مقاوم بودند که لودر با خالی کردن اطراف این فنداسیون وزیر آن موفق به خارج کردن فنداسیون های مذکور شد که دوتای آن را در یک کامیون بارزده شده به دلیل سنگین بودن آن و از پروژه خارج شده درست کردن این فنداسیون ها با مصالح شفته آهک در زمان خود بسیار جالب وقابل ستایش بود.
در زمان خاک برداری ساختمان سرد و چاه قدیمی باز شده که اگر طبق ضوابط قرار بود این چاه ها پر شود بوسیله ملات شفته آهک پر می شود اما یکی از چاه ها متوسط دو در با خاک پر شد که کار بسیار اشتباهی است اما به دلیل هزینه وسرعت درانجام کار این نوع پرکردن چاه های قدیمی بیشتر متداول شده است که کار بسیار اشتباهی است وممکن است بعد ها این چاه نشت کرده چون خاکی که به داخل چاه ریخته می شود انباری چاه را پر نمی کند وفقط مقداری از انباری وتمام میله را پر می کند.
که بعد از گذشت زمان وحرکت خالی که به صورت مخروطی در میله قرار گرفته باعث نشت خاک میله چاه می شود اما اگر چاههای موجود با ملات شفته آهک به همین صورت پر شود به دلیل سفت شدن این ملات هرگز نشت نکرده وباعث هیچ خطری در اینده هم نمی شود که امید است این کار که به دلیل هزینه موجود در اغلب پروژه های ساختمانی انجام نمی شود با نظارت پشته مهندسان ناظر انجام شود نکته مهمی که قابل توجه بود حضور نداشتن مهندسان ناظر در زمان خاک برداری بود که اگر ایشان حضو رداشتند شاید چاه های مذکور را اینچنین باخاک شد که ریختن مقداری آب وپرکردن آن در مدت زمان بیشتر کمی بهتر از چاه اول بود به دلیل بودن ساختمان های مجاور همسایه باقی ماند تا ضربه های لودر و خالی شدن خاک کناره ساختمان باعث تخریب ساختمانهای مجاور نشود در همسایگی شرقی یک ساختمان یک طبقه که ساختمان غربی نگرانی بیشتری برای مسئولان پروژه به همراه داشت چون دیوارهای ساختمان با گل چیده شده بود وبسیار سست و ریزش بود البته شرکت قبلا ساختمان همسایه را بیمه کرده بود تا در صورت بروز حادثه بیمه خسارت وارده را پرداخت نماید وبرای اطمینان از همسایه غربی خواسته شده بود که در زمان خاک برداری ساختمان را تخلیه کنند که کار بسیار پسندیده ای بود در انتهای زمین مورد نظر زیر زمین بود که در هنگام خاک برداری تا نصف آن خاک برداری شده بود وبقیه زیرزمین پر از خاک شده بود که در محل فعلی زیرزمین جای 3 فنداسیون وشناژهایی بود که برای ساخت ساختمان جدیدی باید احداث میشد (بعداً) در مورد این زیرزمین توضیح داده می شود ودر پایان روز کاری گودبرداری ساختمان با حمل خاکهای اضافه بوسیله کامیون به خارج از پروژه خاک برداری به اتمام رسید.
در روز بعد چند کارگر مشغول کندن خاکهای کنار دیوارهای همسایه شدند که به دلیل آسیب نرساندن به ساختمانهای مجاور آن خاکها را جابجا نکرده بود ساختمانی کهنه در همسایگی غربی زمین وجود داشت یک ساختمان دو طبقه بود اما وقتی که کارگر ها کمی از خاکها را خالی کردند دیده شد ساختمان دارای پی وکرسه چینی است وبا خیال راحت خاکها را از کنار ساختمان خارج کردیم اما نه فقط مانند خاکهای طرف ساختمان شرقی که با خالی کردن مقدار کمی از خاکها بوسیله کارگرها دیده شد که ساختمان فاقد پی است و دیوارهای آن با گل چیده شده است و این مسئله باعث ناراحتی کاردر اجرا می شد و شرکت ساختمان مجاور بیمه کرد تا در صورت بروز حادثه شرکت بیمه خسارت وارده پرداخت کند . را خاک را تخلیه کردیم وبعد از خارج کردن خاک شناژ که از دیوارهای همسایه خارج شده بود سرند کردند و با اضافه کردن آب ودرست کردن ملات اقدام به دیوارچینی کردیم دلیل استفاده از گل برای دیوارچینی شناژ فنداسیون این بود که بعد از اجرای فنداسیون بتوان آجراهایی که در شناژ بندی مصرف شد باز از زمین خارج کرده و در دیوار چینی وپارتیشن بندی از آنها استفاده کرد.بعد از تمام شدن شناژ افقی فنداسیون نوبت به اجرای بتن مگر یا نظاف رسید که با بتن با عیار 150 اجرا شد اجرای بتن مگر را تاموازی یکسان ریخته واز تخته ماله صاف کرد و با انجام دادن این کار یک سطح صاف بر کف فنداسیون بوجود آمد با اینکار بتن مگر به پایان رسید.
و بعد از این کار اجرای بتن مگر نوبت به محاسبات میلگردهای مورد مصرف در ساختمان رسید محاسبات میلگردهای ساختمان از روی جدول ونقشه های ساختمان انجام شد و بعد از خریداری میلگرد ها وتخلیه آن د رپروژه آرماتور بند انتخاب شده وبعد از نوشتن قرارداد آرماتوربندی ساختمان شروع شد.
ابتدای آرماتوربندی با اندازه زدن میلگردهای کف فنداسیون (مش) شروع شد ومش های فنداسیون انجام شد طول مشهای به اندازه طول فنداسیون منهای 10 سانتی متر با خم 10 سانتی بود وبعد از بستن مش ها نوبت به میلگردهای شناژ رسید که هم در کف و هم در بالای شناژ شد وبعد نوبت به اجرای خاموتهای فنداسیون شد که بعد از اندازه زدن وقطع کردن وخم کردن میلگردها خاموتهای فنداسیون درست شد و آنها را در داخل میلگردهای طولی موجود در فنداسیون انداخته شد آرماتور بند در زمان بستن خاموتها گره های خاموتها را در یک طرف انداخته بود که به او گفتم که گره های خاموتها باید در دوطرف به صورت یکی در میان اجرا شود که با تاکید ما چند تا فنداسیونها به این طریق انجام شد اما چند تا شناژ ها گردها در یک طرف شناژ در بالا قرار گرفته بود بعد از تمام شدن خاموتها وبستن آنها میلگردهای انتظار برای اجرای ستون ها انجام شد که طول میلگردهای انتظار از بالای فنداسیون 80سانتی متر بود و با 2 یا 3خاموت میلگرد انتظار بسته شد وقبل از بتن ریزی به مهندس اطلاع داده شد تا از پروژه بازدید نماید تا در صورت تایید کردن اجرای آرماتوربندی پیمان کار اقدام به بتن ریزی فنداسیون کند.
روز بعد مهندس ناظر نظارت بر اجرای آرماتوربندی فنداسیون در محل احداث پروژه حاضر شد مهندس ناظر با دقت زیاد شروع به بازدید از پروژه کردند وبعد از مدتی نماینده پیمانکار را خواسته واز او به دلیل اجرا نکردن صحیح گره ها در خاموتهای فنداسیون راخواستار شدند که با توضیح نسبتا منطقی نمایند. رو به رو شدند که نماینده پیمانکار توضیح دادکه تمام گره ها در فنداسیون به صورت چپ و راست اجرا شده است و در بعضی از موارد که آرماتور بند اشتباه کرده بود اکثر گره های خاموتها به طور صحیح اجرا شده بود وبا لطف مهندس که آن مقدار اشتباه را قابل بخشش دانستند آرماتوربندی فنداسیون را تایید کرده و اجازه بتن ریزی را به پیمان کار کار داد.
بعد از تایید آرماتوربندی فنداسیون داخل دیوارهای شناژ با نایلون پوشیده شد تا بتن به آجرهای موجود نچسبد تا بتوان بعداز بتن ریزی آجرهای استفاده شده در شناژ بندی را از خاک بیرون آورده و از آن باز استفاده شود قبل از بتن ریزی حفره های بین فنداسیون با خاک پر می شود تا فشار بتن باعث تخریب دیوارهای شناژ فنداسیون نشود.
بعد از تمام شدن مراحل فوق نوبت به بتن ریزی رسید روز قبل از بتن ریزی اکیپ اجرای کار دستگاه بتن ساز(مخلوط کن) را د رجایی که باید دستگاه قرار می گرفت گذاشته ومقدمات کار را انجام دادند چند کامیون شن وماسه شب قبل از بتن ریزی در کار تخلیه شد.
بتن ریزی فنداسیون
صبح زود کار بتن ریزی فنداسیون شروع شد و 6 تا 7 نفر اکیپ بتن ریزی بودند که شروع به ساخت بتن کرده و تخلیه آن د رفنداسیون را انجام دادند با شروع کار بتن ریزی از انتهای فنداسیون بتن ریزی آغاز شد و دلیل این کار برای اکیپ بتن ریز این بود که از اول صبح که قوای بدنی انسان زیاد است بتوانند مسافت بیشتری را طی کنند با شروع کار دیده شد که در دستگاه بتن ریز سیمان به اندازه کافی ریخته نمی شود وبعد از جویا شدن علت کار معلوم شد که این اکیپ ها سیمان مصرفی را بصورت تجربی داخل دستگاه میریزند. وبا یک محاسبه ساده دیده شد مقدار سیمانی که در دستگاهی می ریزند نصف مقدار سیمان را که در دستگاه می ریزند بیشتر کنند و با تایید دستگاه نظارت کار ادامه پیدا کرد.
بتن ریزی فنداسیون شروع شد و همراه با آن ویبره کردن بتن بوسیله دستگاه ویبراتور آغاز شد.
ارتفاع بتن ریزی فنداسیون 70 سانیت متر بود ولایه اولبتن حدودا به ضخامت 40 تا 30 سانتیمتر ریخته می شد و ان را یک بار ویبره می کردند وبعد لایه دوم ریخت می شد باز آن را ویبره می کردند البته فراموش نشود که کاور بتن بدلیل تماس نداشتن با خاک 7 تا 5 سانتی متر بود.
ویبره کردن بتن
همانطور که می دانیم ویبره کردن بتن کار بسیار مهم وحساسی است که به آن توجهی نمی شود.
عوامل اجرای که د رکارهای ساختمانی کارمی کنند متاسفانه فقط بصورت تجربی کارها را انجام میدهند وکمتر اکیپ یا پیمانکار است که اصول اولیه کار درست را بداند وآن را اجرا کند د ربسیاری از کارهای ساختمانی دیده شده که کار ویبره را یک کارگر ساده وبدون تجربه انجام می دهد که این کار بسیار اشتباه است وکسی که کار ویبره را انجام می دهد باید کارکردن با دستگاه واصول درست استفاده ویبراتور را بداند چون در صورت نداشتن اطلاعات اگر ویبره زیاد انجام شود تمام آب بتن خارج شده وبتن ها پوک می شود واگر ویبره کردن کم انجام شود حفره های درد داخل بتن باقی می ماند که با عث ضعیف شدن بتن مامی گردد وشخصی که کار با دستگاه ویبره را انجام میدهد تا حبابهای هوا موجود در بتن از آن خارج شده و در سطح بتن دیده نشود ونباید لوله لرزاننده باشیب داخل بتن فرو رود و به تعداد زیاد در بتن باقی بماند.
نکته بسیار مهم که در کار اجرایی دیده می شود که عوامل اجرا کننده ویا پیمان کاران این کار را انجا می دهند این است که ویبراتور را به جای فروبردن در بتن ساخته شده آن را به میلگردهای اصلی یا فرعی می چسبانند وخیال می شود که تمام بتن ویبره شده ویک بتن خوب وبدون داشتن حباب هوا ومقاوم بدست می اید که این کار بسیار اشتباه است چون با انجام دادن این کار شدن بتن می گردد وعلت این کار این است که زمانی که لوله لرزاننده ویبراتور میلگردهای در ان نقطه یا منطقه خارج شود وسنگ دانه های درشت مانند شن وماسه نزدیک به میلگرد شود وخمیر سیمان از میلگرد فاصله پیدا کرده و در اطراف میلگرد فقط داشتن شن وماسه جمع شود که همین کار باعث ضعیف شدن بتن می گردد وهمچنین این مسئله باعث میشود که اتصال خوب بین میلگرد وبتن برقرار نگردد واین کار باعث که عیب بزرگ وخراب کردن تمام کارهای انجام شده می شود.
آمارتوربندی ستون ها:
بعد از تمام شدن بتن فنداسیون نوبت به آرماتوربندی ستونهای ساختمان رسید قبل از بتن ریزی به تعداد میلگردهای ستون میلگرد انتظار در محل انها گذاشته شده بود که طول آنها از روی فنداسیون 80سانتی متر بود وبعد آرماتوربندها به اندازه کف پارکینگ تا کف طبقه اول به اضافه میلگرد انتظار برای انجام دادن آرماتورهای طبقه اول میلگردها را برش دادندکه محاسبه این کار به وسیله دستگاه نظارت انجام شد از روی فنداسیون 200 سانتی متر برای کف سازی و 20 سانتی متر برای ارتفاع پارکینگ و80سانتی متربرای میلگرد انتظار در نظر گرفته شد وبعد از بریدن میلگردهای اصلی که نمره آنها میلگرد بافی 20 میلی متر بود آنها را برسرد وخرک گذاشته وخاموتهای ستون را در طول آن بخش کرده و آنها را بستند (البته قبل این کار در زمان بتن ریزی به سرهر میلگرد انتظار دو خاموت کوچکتر انداختند تا سرمیلگردها کمی جمع شود وانداختن میلگردهای اصلی بر روی میلگردهای انتظار مشکلی ایجاد نشود به دلیل تمرکز فشار در پای ستن ودر انتهای ستون فاصله خاموتها در یک متر بالای ستون آکس به آکس میلگرد ها باز 7 سامتی متر اجرا شد وبعد از اجرای کامل تمام آرماتوربندی ستونها دستگاه نظارت آرماتور را کنترل کردند ودیده شد که سنجاقک ها اجرا نشده است و به اکیپ آرماتوربندی گفته شد که سنجاقک های موجود در نقشه را طبق نقشه های اجرای اجرا کرده تا تمامکار طبق نقشه باشد وسنجاقک ها در دو طرف اجرا شود.
استاد کارآرماتور بند سنجاقک ها را طبق نقشه اجرا نکرد و در جواب به ما برای علت کار چنین پاسخ داد که نقشه ها بسیار سنگین اجرا شده است ودر صورت اجرا نکردن سنجاقک ها هیچ اشکال پیش نخواهد آمد وبا اصرار ما هم کار خود را انجام داد و وقتی ما گفتیم که در صورت تایید نکردن مهندس ناظر تمام کار را طبق نقشه انجام دهد در ضمن در زمان بستن خاموتها به اوو کارگرها گفتم که گره های خاموتها بصورت چرخش اجرا شود و گره خاموتها پایین به روی گره خاموت بالایی اجرا نشود روز بعد با مهندس ناظر تماس گرفته شد تا برای تایید کردن آرماتوربندی ستونها به سر پروژه حاضر شود ودر صورت اجازه ایشان عوامل اجرای اقدام به بتن ریزی ستون بکنند مهندس ناظر روزبعد بدقولی کرد ودر محل احداث ساختمان نیامد ودستگاه نظارت شرکت دستور اجرای بتن ریزی را صادر کرد و فردای ان روز بتن ریزی آغاز شد وزمانی که بتن اولین ستون د رحال ریخته شدن بود مهندس ناظر آمد وبعد از کنترل کردن تمام ستونها به نحوه اجرای سنجاقک وتعداد کم آنها ایراد گرفته ودستور توقف بتن ریزی را صادر کرد طبق گفته مهندس ناظر سنجاقک به علت بسته نشدن با سیم آرماتوربندی حتی در یک طرف دارای مشکل بود و تعداد کم سنجاقک ها هم مشکل بعدی ونقص کار بود بتن ریز حتی بتن ریزی یک ستون را تا نصف ارتفاع مورد نظر اجرا کرده بود که بعد از آمدن مهندس ناظر قالب ستون را باز کرده و در تمام بتن ساخته شده در قالب را خارج کرده و با فشار آب تمام میله گردها را تمیز کرد ه وتمام سنجاقک ها را اضافه نمودند وبعداظهر همان روز باز به مهندس ناظر اطلاع داده شده که عیوب مورد نظر اصلاح شده وایشان برای تایید موارداصلاحی به پروژه تشریف بیاورند. فردای ان روز بعد از آمدن مهندس ناظر ودیدن کارهای اجرا شده کار را تاییدکرده وموافقت خود را برای اجرا کردن بتن ریزی ستون اعلام کرد.
بتن ریزی ستون ها:
بعد از اجازه مهندس ناظر بتن ریزی ستونها آغاز شد چون عامل اجرا کننده آرماتوربندی 4عدد قالب کامل ستون بیشتر نداشتن دستگاه نظارت اجازه بتن ریزی چهار ستون را در یک روز به آنها داد ونه بیشترچون عوامل اجرای قالب بندی خواستار بتن ریزی تعداد بیشتر ستونها در یک روز بودند ومی خواستند قالب چهار ستون را بسته وبتن آن را ریخته تا بعدازظهر همان روزقالب حداقل 2 یا 3ستون را باز کرده و تا پایان روز تعداد 2 یا 3 ستون دیگر را بتن ریزی کنند که اجازه این کار را به آنها داده نشد. چون در این زمان کم بتن به گیرش اولیه خود هم نرسیده بود که بخواهند قالب ستون را باز کنند وستون دیگری اجرا کنند دراغلب موارد کارهای ساختمانی دستگاه اجرایی به این نکات مهم توجهی نمی کند وخواست انها فقط اجرای سریع کار است تا با سرعت بخشیدن به کار وتمام کردن آن در زمان کم باعث شدند که پول بیشتر بدست آورده وهر چه سریعتر کار بعدی خود را شروع کنند.
چند نکته مهم در زمان اجرای بتن ریزی ستونها
بتن ریزی ستون باید در چند مرحله انجام شود وقبل از بتن ریزی چند نکته مهم قابل توجه است.
نکته اول:
آرماتورهای ستون ها تمیز بوده و عاری یا چربیها مانند روغن وغیره .... باشد و بر روی آنها مداد قیری نباشد وسطح میلگردها زنگ زده نباشد (زمانی که به عتلل مختلف کار ساختمان بعد از آرماتوربندی تعطیل شده باشد میلگرد ها در تماس مستقیم با عوامل جدی باد وباران زنگ می زند را د رصورتی که زنگ زدگی مجاز باشد ومقدارش را درصدهای مجاز کمتر باشد باید سطح زنگ زده با برس سیمی تمیز شده وسطح آرماتورها عاری از مداد زنگ زده باشد که درصد مجاز زنگ زدگی 1/6 ضخامت میلگرد است.
بعددر بستن قالب باید دقت شود که فاصله قالب تا میلگردها که همان کاور بتنی است رعایت شود که در یک نقطه یا در طول قالب ارماتورها به هم نچسبد که باعث کرموشدن بتن شود ونکته بعدی قبل از بستن قالب ها تمام آنها با روغن چرب شود برای اینکه بعد از بتن ریزی قالب که باز می شود گوشه های بتن بر اثر باز شدن قالب وداشتن گوشه کنده نشود.
نحوه ریختن بتن در داخل قالب
بتن ریخته شده در قالب نباید از فاصله زیاد در مراحل قالب ریخته شود که متاسفانه این مسئله در بسیاری از بتن ریزی ها د رکارهای اجرایی دیده می شود علت انجام ندادن این کار این است که زمانی که بتن از فاصله زیاد در قالب ریخته می شود وباعث می گردد فاصلهای که بتن باید از آن فاصله طبق ضوابط وآیین نامه ها باید از ارتفاع ریخته شود 90 تا 120 سانتی متر است واگر از این مقدار بیشتر شود دانه بندی بتن از بین می رود وبتن ریزی ضعیفی بدست می آید برای رفع چنین نقص باید بتن ریزی در ارتفاع گفته شده انجام شود تا دانه بندی بتن از هم گسیختگی نشود ودر اجرای بتن ستون بعد از پر شدن قالب یعنی به ارتفاع 90 تا 120 سانتی متری بادستگاه ویبره بتن موجود را ویبره کرده تا حباب های هوا از داخل بتن خارج شود و بعداز اتمام شدن بتن ریزی لایه اول و ویبره کردن ان نوبت به لایه دوم وبتن ریزی آن است قبل از بتن ریزی لوله ویبراتور را در داخل قالب قرارداده و شروع به پرکردن قالب می کنیم بعد از تمام شدن بتن ریزی ویبراتور را روشن کرده وبتن را ویبره می کنیم و قالب را تا 24 ساعت باز نمی کنیم بعداز 24 ساعت قالب را باز کرده و برای ریختن بتن ریزی ستون بعدی به کار می بریم.
بعد از بازکردن قالب سطح بتن را با فشار آب شسته تا باقی مانده هایی که به واسطه چرب کردن به سطح تیر باقی مانده پاک شود و بعد برای آنکه بتن مقاوم وخوبی داشته باشیم لازم است که به بتن خوب آب بدهیم وبرای بهتر انجام د ادن این کار بهتر است سطح بتن را با گونی های نخی همان گونی قیرگونی بپوشانیم تا در زمان آب دادن یاخیس کردن این گونی ها هم بتن بهترآب داده شود وهم با یک بار آب دادن زمان خیلی وبیشتریآب بر روی سطح بتنی باقی بماند چون در صورت عدم انجام دادن این کار وآب دادن بتن آب بر روی سطح بتنی خوب باقی نمی ماند و زود خشک می شود واین کار مستلزم کار بیشتر وهزینه بیشتر است اماارزش انجام ندادن این کار به اندازه کار وهزینه انجام شده است چون باعث میشود به بتن ساخته شده آب بیشتر داده شود و بتن بدست آمده به مقاومت بالا برسد وعمر ان نیز افزایش یابد.
اجرای تیر بتنی
تیرها قسمتی از ساختمان هستند که بار سقف را تحمل کرده و آن ها را به ستون ها منتقل می کنند وستون ها هم بارهای وارده را به پی وبالاخره پی به زمین وارد می کند بعد از تمام شدن بتن ریزی ستونها وبعداز بازکردن قالب ستونها نوبت به اجرای تیرهای سقف می رسد.
قبل از اجرای تیر سقف کن بندی برای تیر انجام می شود که بعد از درست کردن کف بر رویزمن است این کف بندها را بر روی شمع های فلزی قرارداده و سطح آنها را با روغن چرب می کنند وبعد میلگردهای طولی تیرها را بعداز برش دادن بر روی کف ها برده وآنها را نصب می کنند.
البته اکثرتیرهای بتنی با مقطع مربع یا مستطیل اجرا میشود مقطع تیرهای مورد نظر مربع شکل بود و معمولا این مقطع ها در طول تیر تغییر نمی کنند بعد شروع به گذاشتن یک ردیف آرماتورطوی پایین ویک ردیف آرماتور طولی دربالا کردند اجرا کردن این آرماتورهای طولی اجباری است وقطر این آرماتورها حداقل باید 10میلیمتر باشد البته قطر آرماتورهای طولی که در این آرماتورهای طولی که دراین پروژه یا سقف انجام شد 18 میلیمتر بود وفراموش نشود که در دو سر این میلگردهای طولی باید خم وجودداشته باشد در این پروژه در عرض ساختمان در طول تیر میلگرد 12 متر است وبلند تر از آن عد میلگرد وجود ندارد چون حمل ونقل آن بسیارمشکل است برای هر تیر بتنی که دارای 6 عدد میله گرد طولی بود برای اجرای هر کدام از آنها از یک میلگرد 12متری که یک سرآن را خم و یک میلگرد 2 متری دیگری استفاده شد که 20سانتی متر از آن برای خم ویک متر آن برای طولی که کم آورده بود. و 80سانتی متر از ان برای استحکام بیشتر سعی شدکه تمام طویل کردن های میلگرد ها در یک طرف تیر انجام نشود اگر میلگرد های طولی پایینی طویل می شود میلگردهای طولی بالایی در ان سر تیر طویل شود وبر سرآنها میلگرد اضافه شود.
بعد از اجرا کردن میلگردهای طولی خاموتها در تمام طول تیر پخش شد البته به علت اینکه در دو سر تیر نیروی برشی بیشتری نیست به دیگر ارتقا تیر وجود داشت فاصله خاموتها درد وسر تیر به اندازه 5و2 سانتی متر اکس به آکس میلگردها اجرا شده وفاصله دیگر خاموتها که د روسط تیر اجرا شده بود 15سانتی متر بود.
تعداد کل خاموتهای مصرفی در تیرهای سقف اول حدود به 500 عدد خاموت می رسید که تعداد قابل توجهی به شما رمی آید ضمنا شماره میلگرد مصرفی برای خاموتها میلگرد شماره 15 بود که در دو سر خاموتها به خم 45 درجه اجرا شده بود.
بعد از پخش کردن خاموتها در محل خود بسته شدند هم زمان با اجرای تیرها تیرچه های سقف در حیاط ساختمان در محلی که یک باند بتنی اجرا شده بود در حال ساخته شده بود.
تیرچه :
متداولترین نوع تیرچه در ایران تیرچه های بتونی است. تیرچه ها با خرپا مسطح اجرا می شوند خرپا از قسمت تشکیل شده است.
1- میلگرد هایی که در کف خرپا استفاده می شودتعداد قطر آن ها طبق محاسبه بدست می آید وباید از لحاظ طول وتعداد ونوع میلگرد را ساده وآجدار کاملا مطابق نقشه باشد.
2- 2- میلگرد فوقانی خرپا از میلگرد 8 یا 10 ویا 12 آجدار بوده وداخل بتن سقف ومیلگردهای حرارتی قرار می گیرد.
3- میلگرد مارپیچی یا میلگرد حماری خرپا که میلگرد کف را به میلگرد فوقانی متصل می نماید.
4- متداولترین نوع خرپا از میلگرد ساخته میشود این خرپا ها را بعد از ساخت درداخل قالب فلزی یا سفالی قرار داده وبعد بتونی با عیار 400 یا 450کیلوگرم سیمان ومصالح سنگی ریز دانه تمیز نموده و قالب را که حدود 10 سانتی متر پهنا و 4 سانتی متر ارتفاع دارد از بتون پر کرده و آن را می لرزانند بر روی میز لرزاننده تا خوب ویبره شود.
طریقه ساخت تیرچه درکارگاه:
برای اجرا تیرچه ها قبلا یک باند بتونی تهیه شد و علت ساخت باند فقط درست کردن یک سطح صاف بدون داشتن پستی وبلندی بود وبعدازساخت باند بتونی تیرچه سازان چند خرک درست کردند که میلگردهای کف خرپا ومیلگرد فوقانی را روی آن قرارداده وبعدمیلگرد مارپیچ که به این میلگرد در کارهای اجرای میلگرد زیگزال گفته می شود ونمره آنها میلگرد شماره است استفاده کردند و به واسطه آن میلگردهای زیگزال میلگردهای کف خرپا به میلگردهای فوقانی توسط جوش متصل شد.
بعد از درست کردن تمام خرپا های تیرچه ها و کنار گذاشتن آنها وتایید دستگاه نظارت نوبت به ساخت تیرچه رسید.
قبل از توضیح آن قسمت خاطرنشان می شویم که تیرچه های مورد نظر با قالب سفالی اجرا می شود.
سفال های تیرچه ها درچند ردیف بر روی باند بتونی چیده شد واین عمل طوری انجام شد که در یک ردیف سفال بعد از چیره شدن یک تونل بوجودآمد که این تونل به واسطه چیدن سفال تیرچه وبدون داشتن فاصله بین سفال ها وصاف کردن آنها با شمشه البته فقط سفال تیرچه اول با شمشه صاف شد و بقیه سفال تیرچه ها با ملاک قراردادن سفال تیرچه اول صاف شدند انجام شد بعد از اتمام این کارها تمام سفال ها بوسیله ان خیس شد البته قابل ذکر است که بعداز چیدن سفالها دو سفال ابتدایی وانتهای سفال با ماسه مسدود شد که بتون وارد شده به قالب تیرچه خارج نشود بعد از خیس کردن سفالها خرپاهای تیرچه ها که قبلا ساخته شده بود درد ال قالب تیرچه گذاشته شود.
ساعت بتون برای تیرچه ها
تیرچه سازان بعد از اماده کردن تمام مراحل ساخت تیرچه بتون مصرفی را ساختند که این کار را در چند شبکه به صورت زیر انجام دادند.
1- ابتدا بشکه را تا وسط بشکه پر از آب کردند.
2- ماسه شکسته وریز را به تعداد لازم درداخل بشکه ریخته و با یک بیل شروع به مخروط کردن کردند.
3- سیمان مورد نظر را کم کم داخل بشکه ریخته ویک نفر همزمان مشغول مخروط کردن موارد فوق که همراه سیمان به این مواد اضافه می شد میلگرد تا زمانی که بتون مورد نظر دستگاه نظارت تهیه شود و بعد از تهیه بتون که نباید نه زیاد سفت و نه زیاد شل باشد بتون ریزی تیرچه ها آغاز شد هم زمان با بتون ریزی به وسیله میلگردی که به خرپای تیرچه زده می شد عمل ویبره کردن تیرچه ها به انجام می رسید.
بعد از بتون ریزی تیرچه ها شروع به آب دادن به آنها کردند و فردای آن روز مقدار آبی که به تیرچه ها داده می شد اضافه شد تا مقداری که سطح تیرچه در تمام طول روز همواره خیس می ماند وبعد از اجرای تمام تیرچه ها وخشک شدن آنها پس از آب دادن فراوان آماده استفاده گردید که دستگاه نظارت استفاده از تیرچه ها را پس در یک هفته در زمان ساخت آنها صادر کرد که نکته مهمی است چون دیده می شود که در بسیاری از کارگاه ها در زمان کوتاهی پس از ساخت یا حتی قبل از خشک شدن تیرچه اقدام به استفاده از آن می کنند که بسیار اشتباه است وممکن است تیرچه ای خشک نشده است در زمان حمل ونقل ترک ویا شکسته شودکه همین مسئله باعث می شود که تیرچه مورد نظر غیرقابل استفاده شود.
طریقه ساخت تیر بتونی واجرای سقف
قبلا توضیح داده شد که برای ساخت تیر بتونی بعد از کف بندی واجرای میلگرد اصلی وخاموتها وبستن آنها با سیم آرماتوربندی طبق نقشه مورد نظر نوبت 5قالب بندی تیر می رسد که برای اجرای آویز سقف از چوبهای 10 سانتیمتر استفاده شد همانطور که می دانید ضخامت سقف تیرچه بلوک 30سانتی متر است در حالی که ضخامت تیر بتونی با 40سانتی متر پس اختلاف سقف و تیر بتونی 10 سانتیمتر است که این فاصله را آویز سقف می گویند که برای آن از چوبهای با ارتفاع 10 سانتیمتر استفاده شد که طول انها هم به اندازه طول تیرها بود اجرا شد.
البته قابل توجه است که بین میلگردهای طولی تیرها و کف بند همان تیر برای اجرای کار وبتونی از سنگهای 3 یا 4 سانتیمتر استفاده شد تا میلگردها به کف بند نچسبد تا بعد از بتون ریزی بدون کاوروبعد از برداشتن قالب بتونی میلگردها مشخص شود.
بلوک:
بلوکهای مورد استفاده در سقف های تیرچه بلوک معمولا بتونی یا سفالی است که البته همان طور که می دانیم هیچ گونه باری را تحمل نمی کند وفقط به عنوان قالب عمل می نماید. عرض بلوکها معمولا 40 سانتی متر بوده وگاهی نیز آنها را تا 60 سانتیمتر هم می سازد وارتفاع آنها بین 20 تا 25 سانتیمتر است. بلوکها دارای لبه هایی هستند که بوسیله آن روی تیرچه ها قرار می گیرند. اگر از تیرچه با قالب سفالی استفاده می شود. بهتر است از بلوک سفالی استفاده شود تا به علت هم رنگ بودن مصالح بعد از سفید کاری روی سقف ایجاد سایه ننماید.
طریقه اجرای سقف تیرچه بلوک:
بعد از اجرای تیرهای بتونی نوبت به اجرای تیرچه ها رسید که در این زمان یک سر تیرچه ها را بر روی یک تیر قرار داده وسر دیگر آن بر روی زمین باقی می ماند بعد از تقسیم بندی تیرچه ها در هر دهانه به مقداری که لازم است سردیگر تیرچه ها را به وسیله یک قلاب و طناب بلند کرده و بر روی تیر بعدی گذاشته می شود پس در این حالت دوسر تیرچه بر روی تیرهای مورد نظر اجرا شده است وبعد بایددقت شود که حداقل بعد از تمام شدن سفال تیرچه 10تا15 سانتی متر میلگرد تیرچه در داخل تیر بتونی فرورفته باشد تا بعد از بتون ریزی اتصال خوبی بین تیرچه و تیر بتونی انجام شود
نصب تیرچه ها بر روی سقف تیرچه بلوک:
بعد از بالا کشیدن تمام تیرچه ها همزمان در زیر آنها شمع های نگهدارنده نصب می گردد تا زیر تیرچه خالی نگردد و باعث سقوط تیرچه نگردد بعد از زیرتیرچه خالی نگردد بعداز تمام شدن این کار ابتدا در دو سر تیرچه در بلوک قرا رداده می شود وسپس مقدار شمع ها را افزایش می دهیم وبعد بلوک گذاری را انجام می دهیم تا زمانی که تمام سقف ما با بلوک پوشیده شود.
در این زمان نکته بسیار مهمی که نباید فراموش شود وحتما باید اجرا شود اجرای تایی بیم یا ژئون البته در اصطلاح عام به آن ژئون گفته می شود است که برای اجرای آن در وسط دهانه های بزرگ بین بلوک ها یک فاصله 10سانتی متری قرار داده وزیر آن را قالب بسته در طول ان دور میله گرد گذاشته تا بتون داخل آن را پر کند کار این ژئون این است که با اجرای آنها مثل این است که د روسط سقف یک تیر بتونی دیگر اجرا شده است که تعدادی از بار سقف به آن وارد شده وبه واسطه آن تیرهای دیگر وارد می شود. البته نام دیگر آنها کلاف عرضی است.
میلگردهای ممان منفی:
با فرض اینکه تکیه گاه تیرچه ها گیردار فرض می شود در محل تکیه گاه ممانی ایجاد می گردد که بوسیله میله گردی تحمل شود به این لحاظ اگر دو عدد تیرچه به یک تیر خم شود میلگرد فوقانی تیرچه را بوسیله محاسبه بدست می اید ومعمولا از میلگردی به قطر 8 یا 10یا 12 استفاده می شود.
در اخرین دهانه که تیرچه به یک تیر ختم میشود میلگردی را به صورت گونیا خم نموده وقسمت کوتاه گونیا را داخل اهنهای تیر یا میلگردهای تیر بتونی قرار می دهیم وقسمت مستقیم را روی میلگرد فوقانی تیرچه گذاشته و چند تای آن را باسیم آرماتوربندی می بندیم به این قطعه میلگرد ممان منفی می گویند.
میله گرد حرارتی:
بعد از اتمام سقف وگذاشتن کلیه آهنها یک سری میلگرد با نام میله گرد حرارتی که معمولا قطر آنها 6یا8یا 10 میلیمتر می باشد که قطر این میله گرد ها رامحاسبه تعیین می نماید در جهت عمده به میله گردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی 25الی 40سانتیمتر قرار داده می شود. از این نوع میلگرد ها که در این پروژه ساخته شد با قطر 6 میلیمتر استفاده گردید یک ردیف از این میلگردها د رطول بلوک ها گذاشته شد و در وسط بلوک قرار می گیرد وتمام این میله گردها باید با سیم آرماتوربندی بسته شود وسرآنها در محلی از تیرکه قرار می گیرد باید بسته ومهار گردد به این میله گردهای حرارتی گفته می شود.
میله گردهای ممان منفی برای کنسول:
در اجرای پروژه یک کنسول به عرض یک متر وطول 12 متر وجود داشت که برای این کنسول ها تیرچه قوی تر در نظر گرفته شده بود واز بالا میله گرد حرارتی با دقت فراوان اجرا شده بود برای اطمینان بیشتر از این کنسول تعداد تیرچه های آن را از 2 عدد افزایش داده وتعداد آن به 3 عدد رسیدیم به فاصله در یک متر یک عدد میله گرد با قطر 14و 18 عمود بر تیرچه قرا رداده تا با این کار موجب افزایش مقاومت کنسول شده ودستگاه نظارت در این مورد هم اطمینان داشته باشند که تمام کار با احتیاط انجام شده است.
خیز منفی در سقف:
قبل از نصب تیرچه روی تیرهای اصلی باید دقت شود که ترک خوردگی ویا شکستگی در تیرچه وجود نداشته باشد کمر تیرچه را به فاصله حداکثر 5/1 متر بوسیله تیرهای چوبی نگاه دارند تا از شکم دادن آن جلوگیری بعمل آورند بهتر است تیرهای چوبی را طوری قرار دهیم تا وسط تیرچه در حدود 2 تا 2 سانتیمتر بلند تر ا زسطح تراز قرار گیرد.
این خیز بستگی به دهانه سقف داشته و بوسیله مهندس محاسب تعیین می شود که به خیز منفی سقف رایج است و با هم این خیز را اجرا کرده تا بعد از بتون ریزی در صورت افت سقف تازه تراز گردد و اگر این کار انجام نشود بعد از باز کردن وقالب ونشست سقف قوس برداشته وخراب می شود.
بتون ریزی سقف تیرچه بلوک:
بتون ریزی در یک روز انجام شد شروع بتن ریزی از یک گوشه بود ابتدا داخل تیر یا پودر بتونی بتون ریزی شد و بعد روی بلوک ها را بتون ریزی کردند در زمان بتون ریزی باید دقت شودکه بتون در یک نقطه از سقف دپو نشود تا باعث فروریختن یا خراب شد سقف به علت سنگین شدن نشود بتون ریز ی باید یکپارچه انجام شود وبدون قطع شدن صورت گیرد تا یک سقف یک پارچه بدست آید در زمان بتون ریزی فقط تیر بتونی ویبره میشود ودیگر نقاط سقف ویبره نمی شود.
در زمان بتون ریزی باید دقت شود که افراد بر روی بتون هایی که تازه اجرا شده اند حرکت نداشته باشند زیرا در کارگاه های دیگر دیده شده است که بتون سقف ا جرا شده و بر روی بتون اجرا شد الواری گذاشته شده واز روی آن عبور فرغون برای حمل بتون انجام شده است که این کار بسیار اشتباه وغلط است زیرا این کار باعث می شود که بتون مورد ناظر هم زمان که گیرش اولیه خود را انجام دهد این گیرش صورت نپذیرفته وبتون بدون گیرش اولیه و خودگیری خوب به ظاهر سفت شود که این نوع گیرش بدترین نوع گیرش ونامرغوب ترین بتون در سقف است.
ساختمان بتونی
منظور از ساختمان های بتنی ساختمانی است که کلیه اجزای اصلی آن (ستون های تیرهای اصلی و پی) از بتن و میله گرد ساخته شده باشد سقف اینگونه ساختمانها با انواع مختلف ساخته می شود از قبیل دال های بتونی پیش ساخته –دال های بتونی ریخته شده در محل-تیرچه بلوک وغیره
مزایای ساختمانهای بتونی
ساختمان های بتونی بعلل زیر مورد توجه مهندسین و شهرسازان قرار گرفته وروز به روز رو به توسعه است.
1-ماده اصلی بتن که شن وماسه میباشد تقریبا در تمام نقاط کره زمین بحد وفور یافت می شود روی این اصل امکان ساختن ساختمانهای بتونی را میسر می سازد.
2- ساختمانهای بتونی در مقابل عوامل جوی از ساختمانهای فلزی مقاوم تر بوده و در نتیجه نسبت به ساختمانهای فلزی دارای عمر طولانی می باشد.
3-در مقابل آتش سوزی ساختمانهای بتونی نسبت به ساختمانهای فلزی مقاوم تر می باشند.
4-بعلت شکل پذیری بتن که می تواند بهر شکلی که قالب آن تهیه می شود ساخته شود ساختن ستون وپل به اشکال مختلف را میسر می سازد بهمین علت مهندسین معمار به این نوع ساختمانها توجه بیشتری می نمایند.
قسمتهای مختلف ساختمانهای بتونی
اجزاء تشکیل دهنده یک ساختمان بتونی بشرح زیر می باشد.
1- پی
2- ستون
3- تیرهای اصلی
4- سقف
5- دیوار
برای اجرا ساختمان های بتونی به کارگاههای زیر نیاز داریم
1- کارگاه قالب بندی یا کارگاه نجاری
2- کارگاه آرماتوربندی
3- کارگاه تهیه بتون
4- کارگاه تهیه شن وماسه
بتن واجزا تشکیل دهنده آن
در فصول قبل اندکی در مورد بتن و اجزا تشکیل دهنده آن صحبت کردیم اینک با توجه به آیین نامه های منتشره در مورد ساختمان های بتونی در مورد آن توضیح خواهد شد.
آئین نامه
بعلت پیشرفت ساختمانهای بتونی در اغلب کشورها آزمایشگاه ها وانستیتوهای بتن بطور مداوم مشغول آزمایشات مکرر روی انواع واقسام سازه های بتونی می باشند که نتیجه این آزمایشات بصورت نشریه هایی بنام ایین نامه بتن در دسترس عموم مهندسین قرار می گیرد در کشورما هم موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی نشریه هایی در این مورد انتشار داده است که نوشته های این بخش اغلب با توجه به آیین نامه مذکور تهیه گردیده.
بتن
بتن سنگی است که مصنوعی که از مواد سنگی (شن –ماسه) آب و سیمان تشکیل شده و به علت روانی قالب خود را پر کرده وبشکل قالب خود در میاید.
1-مصالح سنگی
مصالح سنگی که در بتن مصرف می شود شن وماسه می باشند که در حدود 80درصد حجم بتن را تشکیل می دهد.
دانه های سنگی تا بزرگی 5میلیمتر را ماسه و از 5 میلیمتر بزرگتر را شن می گویند قسمت اعظم مقاومت بتن بستگی به مقاومت شن وماسه مصرفی دارد در انتخاب معادن شن و ماسه جهت بتن ریزی های بزرگ نهایت دقت را بعمل آورده و بوسیله آزمایشگاه باید مقاومت دانه ها و درصد بزرگی آن تایید گردد همچنین شن و ماسه مصرفی در بتن باید در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و به مرور زمان خورندگی در آنها ایجاد نشود.
منابع تهیه شن وماسه
ارزانترین وراحت ترین منبع تهیه شن وماسه بستر رودخانه می باشندکه از آن شن و ماسه طبیعی بدست می یاید.
آب رودخانه ها در موقع حرکت دانه های سنگ را به روی هم غلطانیده و آنها را خرده نموده و تبدیل به شن وماسه می نماید این گونه شن وماسه ها همیشه گرد گوشه می باشند. بعلت سطوح صافی که مصالح سنگی رودخانه دارند در موقع بتن ریزی دانه ها روی هم غلطیده وبهتر جابجا می شوند.اگر اینگونه شن وماسه در دسترس نباشد می توان با شکستن وخردنمودن والک کردن سنگ های درشت و بوسیله سنگ شکن نسبت به تهیه شن وماسه اقدام نمود که اینگونه شن وماسه به نام شن وماسه شکسته معروف میباشند بدیهی است که اینگونه مصالح گردگوشه نبوده بلکه تیزگوشه می باشند وهمچنین دارای سطح ناصافی بوده که این خود اصطکاک داخل قطعه ریخته شده را بالا برده و موجب مقاومت بیشتر قطعه می گردد در صورتیکه مصالح گردگوشه بعلت صافی سطوح دارای اصطکاک داخلی کمتری می باشند.
با مصالح سبک از قبیل سنگ آتشفشانی متخلخل (سنگ پا) و یا پوکه معدنی وغیره بتن سبک با وزن مخصوص 350 تا 1500 کیلوگرم بر متر مکعب تهیه می نمایند این نوع بتن بیشتر برای شیب بندی بام ها و پر کردن فضاهای خالی و بطور کلی محلهایی که فقط احتیاج به حجم بتن می باشد مورد استفاده قرار می گیرد بدیهی است این نوع بتن هیچ نوع باری را نمی تواند تحمل نماید.
با مصالح معمولی از قبیل سنگهای آهکی-رسوبی-وآذرین بتن معمولی بدست میاید که وزن مخصوص این بتن 2100 تا 2600 کیلوگرم بر متر مکعب می باشند این نوع بتن تقریبا 80درصد بتن مصرفی بوده و برای ساختمانهای معمولی مورد استفاده قرار می گیرند. مانند پلها دالهای بتونی-تیر وستون ساختمانهای مسکونی و یا اداری وغیره.
با شن و ماسه سنگین از قبیل باریت-لیمونیت-ماگنتیت بتن سنگین میسازند این نوع بتن برای پناه گاهها و یا نیروگاهها اتمی وغیره مورد استفاده قرار می گیرند.
برای بتن های معمولی که موضوع این بخش بوده وبیشتر مورد استفاده می باشد باید از مصالح سنگی با مقاومت کافی استفاده شود.
سنگهای آذرین بهترین نوع برای تهیه بتن بوده و سنگهای آهکی ورسوبی نیز قابل مصرف می باشند.
دانه های مصرفی در بتن باید عاری از کلوخه وخاک اضافی بوده و ازنظر جنس مصالح باید طوری باشد که در فعل وانفعالات شیمیایی سیمان و آن ب شرکت نکرده واز خود واکنش نشان ندهد.
دانه بندی
دانه های شن وماسه باید از لحاظ ریزی و درشتی طوری انتخاب گردد که دانه های ریز تر فضای خالی بین دانه های درشت تر را پرنموده و جسمی توپر ومحکم با وزن مخصوص بیشتر بدست آید. برای این منظور باید بدانیم دریک انبار شن وماسه که بزرگی دانه های آن بین 5 میلیمتر تا 35 میلیمتر می باشد چنددرصد مخلوط بین 5و10 میلیمتر بوده و چند درصد بین 10و15 و همچنین چنددرصد بین 15و20وبالاخره چند درصد بین 20تا35 میلیمتر می باشد برای تعیین این اندازه ها وزن معینی از مخلوطرا روی یک سری الک استاندارد شده با بزرگی سوراخهای متفاوت میریزند بزرگی سوراخهای الکها به ترتیب از بالا به پایین تقریبا عبارت است از نمره 4- نمره 8- نمره 16-نمره 30- نمره 50- نمره 100- این الک ها را روی دستگاه لرزانی (ویبراتور) قرار داده ودستگاه را درمدت زمانی معین شده به ارتعاش در میاورند وزن مانده روی هر الک را اندازه گرفته ودرصد وزن آن دانه را نسبت به وزن کل محاسبه می نمایند وباتکرار عمل وآزمایش چند نمونه مختلف درصد دانه ها را در کل انبار شن وماسه محاسبه می نمایندو آنگاه این درصدها را روی محور مختصات می برند در این محورها معمولا محور طولها قطر الک ومحور عرضها درصد مواد عبور کرده ازآن الک می باشد و بدین ترتیب منحنی دانه بندی شن و ماسه موجود را بدست اورده وآنرا با منحنی استاندارد شده مقایسه نموده وبه کیفیت انبار شن وماسه قابل دسترسی در کارگاه پی می برند ودر صورت لزوم با افزودن دانه معینی انبار شن وماسه را اصلاح می نمایند.
بعضی از آئین نامه ها حدبالایی وپایین برای درجه بندی تعیین می نمایند واین حدود را بوسیله منحنی هایی نشان میدهند و مقرر می دارند که منحنی بدست آمده از شن وماسه موجود می باید بین دو منحنی فوق قرار گیرد.
بطور کلی هر مملکتی که در مورد بتن وشن وماسه مطالعاتی دارد. منحنی دانه بندی مخصوصی را پیشنهاد می نمایند که البته این منحنی با توجه به شن وماسه رودخانه های همان مملکت ارائه شده است و کمتر مورد استفاده شن وماسه رودخانه ای ممالک دیگر قرار می گیرد ولی بهترین راه برای تعیین دانه بندی در یک کارگاه بزرگ مطالعات آزمایشگاهی می باشند که با مقدار سیمان ثابت ودانه های مختلف مکعب های بتنی متفاوت تهیه نموده و مقاومت 28 روزه هر مکعب را اندازه گرفته واز این راه بهترین دانه بندی را انتخاب می نمایند. با توجه به اینکه تغییر دانه بندی شن وماسه یک ناحیه کاری دشوار و پرهزینه و یا شاید غیرممکن می باشد لذا حتی المقدور می باید به نتایج آزمایشگاهی توجه داشته و مبنای محاسبات را بر نتایج آزمایشگاهی متکی نمود.
دانه بندی نامطلوب ازنظر شکل
هر قدر شکل دانه به کره نزدیکتر باشد برای مصرف در بتن مناسب تر می باشد وجود دانه های دراز و یا صفحه ای شکل در بتن مناسب نیست ومجموع این دانه ها نباید از 15درصد وزن کل شن وماسه مورد مصرف در بتن بیشتر باشد.
دانه های دراز به دانه هایی گفته می شود که طول بزرگترین بعد آن از 8/1 معدل قطر دو الکی که این دانه