لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
طبیعت و جغرافیا
شوشتر با مساحت ۲۴۳۶ کیلومتر مربع در شمال استان خوزستان کشور ایران، بین ۴۸ درجه و ۳۵ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۱۲ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۱ درجه و ۳۶ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۲۶ دقیقه فرض شمالی از خط استوا قرار گرفتهاست. جمعیت ان ۱۸۵۶۲۴هزار نفر است(سرشماری سال ۱۳۸۵) و پنجاه و هفتمین شهر از نظر جمعیت در ایران است و در استان خوزستان پس از کلانشهر اهواز و شهرهای دزفول و آبادان چهارمین شهر بزرگ استان از لحاظ جمعیت محسوب میشود. موقعیت شوشتر در استان خوزستان مرکز و متمایل به شمال است. از لحاظ طبیعی دامنههای پایانی کوههای زاگرس، مرز شرقی این شهرستان و رود دز مرز غربی این شهرستان را تشکیل میدهد. میانگین ارتفاع شوشتر از سطح دریا ۱۵۰ متر و ارتفاع نقطه مرکزی شهر از سطح دریا ۶۵ متر است. کوههای مشرف به شوشتر فدلک نام دارند که پایان چین خوردگیهای زاگرس در جلگه خوزستان هستند. فاصله شوشتر تا اهواز ۸۵ کیلومتر و تا تهران ۸۳۱ کیلومتر و تا خلیج فارس ۲۲۲ کیلومتر است.
تقسیمات کشوری
شوشتر تا سال ۸۳ دارای بخشهای مرکزی و گتوند بود. با تبدیل بخش گتوند به شهرستان گتوند، هم اکنون شهرستان شوشتر دارای بخشهای مرکزی به مرکزیت شوشتر و شادروان به مرکزیت گوریهاست. شوشتر از اطراف با شهرستانهای اهواز، دزفول، گتوند، رامهرمز، مسجد سلیمان و شوش هممرز میباشد. شوشتر از دو محله بزرگ موسوم به حیدرخانه یا کهواز و نعمت خانه یا موگیهی تشکیل یافته که حیدرخانه مشتمل بر چهار محله بزرگ ونعمت خانه مشتمل بر هشت محله بوده است که هر محله را خانی اداره میکرده است . خوانین "حیدر خانه" سادات مرعشی بوده اند و خوانین "نعمت خانه" سادات کلانتر بوده اند که تا زمان سید باقر خان کلانتر علاوه بر ریاست بر محله "نعمت خانه" کلانتر شهر نیز بوده واز او بعنوان آخرین کلانتر شوشتر یاد می گردد .از معروفترین کلانترهای شوشتر سید فرج الله خان بوده که همراه برادر دیگرش سید نعمت الله خان مسئول اداره و امنیت شهر را دارا بوده اند .
منابع و معادن
شوشتر علاوه بر خاک آبرفتی دامنه زاگرس که بسیار حاصلخیز است دارای معادن گچ، آهک، سنگ ساختمانی، شن و ماسه است. جنگلهای بزرگی بصورت بیشه نیز در میان شاخههای مختلف رودخانه کارون وجود دارند. بر اساس آمار در سال ۷۴ جنگلها و مراتع شوشتر ۱۷۵هزار هکتار بودهاست.
آب و هوا
شهرستان شوشتر جزو شهرهای گرمسیری کشور است، که به سبب قرار گرفتن در منطقه خشک دارای تابستانهای طولانی و بشدت گرم و زمستانهای نسبتاً معتدل است. بالاترین درجه حرارت ثبت شده در شوشتر ۶۰درجه سانتیگراد و پایینترین آن ۶ درجه سانتیگراد زیر صفر است. متوسط بارندگی سالیانه در شوشتر ۳۲۲ میلیمتر محاسبه شدهاست
چنانکه پیشتر اشاره شد شوشتریان از قدیم الایام شهرنشین بودهاند و طرز زندگی آنان شهری است و اولویتهای معیشتشان صنایع، تجارت و بازار و کشاورزی است.
صنایع شوشتر:
مجموعه آبشارهای شوشتر بهعنوان یک مجموعه بزرگ صنعتی باستانی دلیلی قاطع بر اهمیت صنعت بین مردم شوشتر بودهاست. مادام ژان دیولافوآ این مجموعه را بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی میداند(کتاب ایران، کلده و شوش). مجموعه آبشارها بیشتر مربوط به تولید صنایع غذایی بوده و صنایع نساجی نیز جایگاه ویژهای بین مردم داشته و دارد. چنانکه هماکنون عمده فامیلهای قدیمی شوشتریها به همین صنعت اختصاص دارد.(عباباف، دیبایی، کجباف، شالباف، حلاج، خیاط و...) در گذشته بهترین بافندگان پرند و حریر و دیبا از شوشتریان بودند. در ادامه به تعدادی از متون در رابطه با دیبا، پرند و حریر شوشتر اشاره میکنیم:
نام ششتر در ادب و روایات ایرانی با «دیبا» و «دیبه» همراه بوده و دیبای شوشتر در همهجا زبانزد است.(فرهنگ اساطیر، دکتر محمدجعفر یاحقی-ص۱۹۹بهبعد)
از شوشتر جامههای دیبای گرانمایه خیزد و کسوت خانه کعبه سازند آنجا، و سلطان را آنجا طراز باشد.(المسالک و الممالک، اصطخری، ص۹۲)
دیبای شوشتر معروف است و آن را به همه نواحی دنیا میبرند و در زمان حیات استار کعبه و بیت الحرام از دیبای کعبه تهیه میشد تا آنگاه که سلطان فقیر گشت و بدرود زندگی گفت و این فریضه از وی ساقط شد. برای همه پادشاهان عراق در شوشتر طراز آماده میکنند.(سفرنامه ابن حقول(قرن۴) ص۲۸)
اهالی شوشتر در بافتن پارچههای ابریشمی و نخی استادند و دیبای شوشتر همه جا معروف است.(مقدسی(قرن۴)-ج۲-ص۶۱۱)
صبا را ندانی زعطار تبت - - - زمین را ندانی ز دیبای ششتر(ناصرخسرو:دیوان اشعار-ص۲۱۱)
گوید در آفرین تو هر روز مدحتی - - - آراسته بگونهٔ دیبای شوشتر(عبدالواسعجبلی در مدح سلطان سنجر)
گه از سنبل حجابی بر فراز پرنیان پوشد - - - گه از عنبر نقابی بر طراز شوشتر بندد(عبدالواسعجبلی در مدح معشوق)
در آب و آتش راندم همی گشت مرا - - - به مدح شاه چو دیبای ششتر آتش و آب(مسعود سعد)
چندین حریر و حله که پوشید بر درخت - - - مانا که برزدند به قرقوب و شوشتر(کسایی)
مه طرازی است بدست چپ گردون شب عید - - - نقش آن گویی در شوشتر آمیخته اند(خاقانی)
سوس را با پلاس کینی نیست - - - کین او با پرند شوشتر است(خاقانی)
خود دل و طبع او ز سیم و شکر - - - کان طمغاج و باغ شوشتر است(خاقانی)
حبش را زلف بر طمغاچ بندد - - - طراز شوشتر در چاچ بندد(نظامی)
هست بر هر بام گوئی صد بهار قندهار - - - هست در هر کوی گویی صد طراز شوشتر(قطران)
از روی چرخ چنبری رخشان سهیل و مشتری - - - چون بر پرند ششتری پاشیده دینار و درم(لامعی)
تجارت و بازار: شوشتر به دلیل موقعیت ویژهای که دارد و بین دو ایل لر بزرگ(بختیاری) و اعراب خوزستان قرار دارد همواره در طول تاریخ محل تامین نیازهای ایلهای پیش گفته بوده و بر این اساس بازارهای آن همیشه پر رونق اند. قیصریه شوشتر (بازار چهارسو) تا نیم قرن پیش وجود داشته و با احداث خیابانهای مرکزی شهر هیچ اثری از آن باقی نماندهاست. اما کاروانسراهای بسیاری هنوز حکایت از شکوه بازارهای قدیمی دارد. ابن بطوطه، جهانگرد مراکشی شوشتر را اینگونه توصیف میکند:
«شهری بزرگ، زیبا، خرم و دارای پالیزهای نیکو و باغهای عالی است این شهر محاسن زیاد و بازارهای معتبر دارد و از شهرهای قدیمی است. در دو طرف رودخانه باغ قرار دارد و محاذی دروازه دسبول مانند بغداد و حله جسری از کشتیهای کوچک درست کردهاند، میوه در تستر(شوشتر) فراوان است، خیرات و برکات این شهر بسیار و بازارهای آن در خوبی بی مانند میباشد.»
هماکنون هم بازار شوشتر جزو بازارهای پر رونق خوزستان محسوب میشود. شوشتریان مانند اصفهانیها کاملاً با فنون تجارت آشنایند و ازین رو است که اغلب سرمایهداران و بازاریهای اهواز، خرمشهر، مسجد سلیمان و برخی سرمایه داران بازار بزرگ تهران را شوشتریان تشکیل میدهند. در
طبیعت و جغرافیاشوشتر