مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی پیوند تعزیه با اسطوره و آیین

اختصاصی از ژیکو مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی پیوند تعزیه با اسطوره و آیین دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:24

بحث و گفتگو درباره خاستگاه تعزیه و زمان پیدایی تعزیه خوانی در جامعه ایران، دو موضوع بسیار مهم در تاریخ تعزیه پژوهی بوده است. پژوهشگرانی که در زمینه تعزیه و تعزیه خوانی بررسی و تحقیق کرده اند در مورد اصل و منشأ و تاریخ پیدایی تعیه خوانی نظرهایی گاه مشابه و گاه متفاوت با یکدیگر ارائه داده اند. هیچ یک از تعزیه پژوهان نیز در پژوهش های خود در زمینه خاستگاه و پیدایی تعزیه خوانی به یک نتیجه و نظر دقیق و قطعی نرسیده اند و همچنان راه جست و جو و تحقیق درباره این مقوله گشوده مانده است.

در سرزمین های کهن جهان، بیشتر نمایش های کلاسیک رشته پیوندی با نمایش های آیینی و ریشه در اسطوره ها، افسانه ها، عقاید و باورها و به طور کلی فرهنگ عامه مردم داشته اند. مثلاً، آیین نیایش و بزرگداشت دیونیسوس[1]، یا باکوس[2]، خدای تاکستان ها و باروری و شور و جذبه عارفانه، بن مایه نمایش های کلاسیک تراژدی و کمدی یونانی بوده اند. ترائوره[3] (بی تا: 33) با اشاره به این موضوع و استناد به عقیده برخی نویسندگان درباره شکل گرفتن تراژدی و کمدی هجو آمیز یونان بر اساس آیین های سری دیونیسوسی و مراسمی که به افتخار باکوس برپا می شده است، می نویسد: «نمایش های آتن، حتی پس از شناخته شدن به عنوان آثار ادبی و جدایی از مذهب،  برای مدتی طولانی بخشی از مراسم جشن و سرور بوده اند».

ایرانیان شیعه نیزبه یقین در ساختن تعزیه و به نمایش درآوردن واقعه های کربلا و حدیث مصائب سیدالشهدا به سنت نمایش های آیینی ایرانیان قدیم و شیوه اجرای مناسبک و آیین های نیاکان خود و پاره ای از عناصر اسطوره ای و حماسی سازنده نمایش های آیینی نظر داشته و از آنها بهره گرفته اند. یکی از نویسندگان مصری می‌نویسد که ایرانیان با پیش زمینه هنر تیاتر که در جامعه داشتند، توانستند از شهادت امام حسین (ع) و اصحابش درام های مذهبی بیافرینند، در صورتی که عرب ها هیچ گاه به این اندیشه نیفتادند که از این وقایع بهره بگیرند، زیرا در میانشان هنر نمایش، سنت نبود (ابوالنقه، 69:1367).

نمایش «مصایب میترا» و «سوگ سیاوش» در ایران به احتمال قوی خاستگاه یا اصلی ترین نمونه از آیین های زمینه ساز نمایش «مصایب امام حسین» و وقایع کربلا بوده و این دو آیین در شکل گیری تعزیه خوانی تأثیر داشته اند.

ایرانیاین مهرپرست به هنگام برگزاری مناسک آیین خود، واقعه «مصایب میترا» را نیز به نمایش درآورده اند. در این نمایش چند تن از نقش آفرینان صورتک هایی بر جهره خود می زدند و روی سکویی که پیروان آیین مهری برای نیایش های مذهبی ساخته بودند، می رفتند و همراه نیایش، واقعه مصایب مهر را نشان می دادند (رضوانی: 167:1357).

در سال مرگ سیاوش، مردم بخارا همراه آیین سوگواری سیاوش شهادت او را نمایش می دادند. در این نمایش، شبیه سیاوش را می ساختند و در عماری یا محملی می‌گذاشتند. این عماری یا محمل که چهار سویش باز بود روی دوش می گرفتند و مویه کنان و سینه زنان در گذرگاه ها می گرداندند.

برخی از پژوهشگران، عناصری از اساطیر بین النهرینی، آناتولیایی و مصری را نیز در شکل دادن به آیین نمایشی تعزیه مؤثر دانسته و اسطوره تموز، رب النوع جوان بین النهرین را یکی از نمونه های تأثیرگذار بر تعزیه یاد کرده اند (یار شاطر، 135:1367).

برخی دیگر مسایب حضرت مسیح و شخصیت های افسانه ای و تاریخی دیگر در فرهنگ و سنت های هند و اروپا و سامی را در شکل گیری آیین تعزیه خوانی مؤثر می‌دانند. (بیمن، 30:1979).

پایگاه تکوین تعزیه خوانی

تعزیه خوانی بیرون از حوزه مسجد و منبر و حیطه عمل و نفوذ دستگاه رسمی مذهب و دور از نظر و رأی جامعه روحانیت و در میان توده مردم دیندار و متعصب کوچه و بازار تکوین یافت و شکل گرفت. در آغاز، بسیاری از فقیهان سنت گرا با شبیه و تشبیه و تعزیه خوانی مخالفت می کردند و به لباس معصومان درآمدن و در نقش آنان ظاهر شدن و شبیه درآوردن های مذهبی را گناه و اهانت به ساحت مقدس ائمه اطهار می دانستند. این گروه روحان معتقد بودند که نباید به قصد عزاداری برای سیدالشهداء و اهل بیت و یاران او، و برا انجام دادن هر کار ثواب یا مستحب به کاری ناشایست و حرام دست زد. مثلاً، حاج زین العابدین کرمانی در رساله هفتاد مسأله، لازمه «شبیه به اهل بیت» را «علاوه بر جسارت و سوء ادب» به انبیاء و اولیاء، «تشبیه مردان به زنان» می دانست و می‌گفت این کار «در شرع مذموم است» (ستاری، 32:1370 حاشیه).

پس از اینکه تعزیه خوانی در جامعه ایران جا افتاد و علاقه توده مردم دیندار شیعه را به سوی خود کشانید، روحانیان سنت گرا با مشاهده شور و هیجان مردم به حضور در مجالس تعزیه خوانی، و دریافت شدید نمایش مصایب ائمه بر عامه مردم و نزدیک کردن بیش از پیش مردم به مذهب و دستگاه مذهبی، دست از مخالفت با تعزیه خوانی کشدیند و رفته رفته به پذیرش آن تن در دادند و اجرای تعزیه را با رعایت شرایطی مجاز و مشروع دانستند.

سوگواری های شیعان بغداد در سده 4 ق را می توان آغازی ترین شکل پیدایی نمایش مصایب حضرت سیدالشهداء، امام حسین (ع) به شمار آورد. بنابر گزارش هایی که از جغرافی نویسان و تاریخ نویسان اسلامی درباره وقایع سال 352 ق در دست است، به دستور و تشویق معزالدوله دیلمی شیعیان در روز عاشورا با بستن بازارها و تعطیل کا و خرید و فروش گرد هم می آمدند و در نمایشی حزن انگیز به سوگواری می پرداختند. در این روز خیمه هایی در بازارها برپا می کردند و پلاس از خیمه ها و دکان های خود می آویختند و زنان موی سر را پریشان و صورت های خود را سیاه می کردند و در کوچه ها راه می افتادند و مویه کنان نوحه سرایی می کردند و به سر و روی خود می‌زدند (به نقل از فهیمی، 466:1357-467).

[1] - Dionysos.

[2] - Bacchus.

[3] - Bakary Traore.

تحقیق درمورد تعزیه

اختصاصی از ژیکو تحقیق درمورد تعزیه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش ) 

---

قسمتی از محتوی متن ...

تعداد صفحات : 24 صفحه

خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی. پیوند تعزیه با اسطوره و آیین. بحث و گفتگو درباره خاستگاه تعزیه و زمان پیدایی تعزیه خوانی در جامعه ایران، دو موضوع بسیار مهم در تاریخ تعزیه پژوهی بوده است.
پژوهشگرانی که در زمینه تعزیه و تعزیه خوانی بررسی و تحقیق کرده اند در مورد اصل و منشأ و تاریخ پیدایی تعیه خوانی نظرهایی گاه مشابه و گاه متفاوت با یکدیگر ارائه داده اند.
هیچ یک از تعزیه پژوهان نیز در پژوهش های خود در زمینه خاستگاه و پیدایی تعزیه خوانی به یک نتیجه و نظر دقیق و قطعی نرسیده اند و همچنان راه جست و جو و تحقیق درباره این مقوله گشوده مانده است. در سرزمین های کهن جهان، بیشتر نمایش های کلاسیک رشته پیوندی با نمایش های آیینی و ریشه در اسطوره ها، افسانه ها، عقاید و باورها و به طور کلی فرهنگ عامه مردم داشته اند.
مثلاً، آیین نیایش و بزرگداشت دیونیسوس، یا باکوس، خدای تاکستان ها و باروری و شور و جذبه عارفانه، بن مایه نمایش های کلاسیک تراژدی و کمدی یونانی بوده اند.
ترائوره (بی تا: 33) با اشاره به این موضوع و استناد به عقیده برخی نویسندگان درباره شکل گرفتن تراژدی و کمدی هجو آمیز یونان بر اساس آیین های سری دیونیسوسی و مراسمی که به افتخار باکوس برپا می شده است، می نویسد: «نمایش های آتن، حتی پس از شناخته شدن به عنوان آثار ادبی و جدایی از مذهب، برای مدتی طولانی بخشی از مراسم جشن و سرور بوده اند». ایرانیان شیعه نیزبه یقین در ساختن تعزیه و به نمایش درآوردن واقعه های کربلا و حدیث مصائب سیدالشهدا به سنت نمایش های آیینی ایرانیان قدیم و شیوه اجرای مناسبک و آیین های نیاکان خود و پاره ای از عناصر اسطوره ای و حماسی سازنده نمایش های آیینی نظر داشته و از آنها بهره گرفته اند.
یکی از نویسندگان مصری می‌نویسد که ایرانیان با پیش زمینه هنر تیاتر که در جامعه داشتند، توانستند از شهادت امام حسین (ع) و اصحابش درام های مذهبی بیافرینند، در صورتی که عرب ها هیچ گاه به این اندیشه نیفتادند که از این وقایع بهره بگیرند، زیرا در میانشان هنر نمایش، سنت نبود (ابوالنقه، 69:1367). نمایش «مصایب میترا» و «سوگ سیاوش» در ایران به احتمال قوی خاستگاه یا اصلی ترین نمونه از آیین های زمینه ساز نمایش «مصایب امام حسین» و وقایع کربلا بوده و این دو آیین در شکل گیری تعزیه خوانی تأثیر داشته اند. ایرانیاین مهرپرست به هنگام برگزاری مناسک آیین خود، واقعه «مصایب میترا» را نیز به نمایش درآورده اند.
در این نمایش چند تن از نقش آفرینان صورتک هایی بر جهره خود می زدند و روی سکویی که پیروان آیین مهری برای نیایش های مذهبی ساخته بودند، می رفتند و همراه نیایش، واقعه مصایب مهر را نشان می دادند (رضوانی: 167:1357). در سال مرگ سیاوش، مردم بخارا همراه آیین سوگواری سیاوش شهادت او را نمایش می دادند.
در این نمایش، شبیه سیاوش را می ساختند و در عماری یا محملی می‌گذاشتند.
این عماری یا محمل که چهار سویش باز بود روی دوش می گرفتند و مویه کنان و سینه زنان در گذرگاه ها می گرداندند. برخی از پژوهشگران، عناصری از اساطیر بین النهرینی، آناتولیایی و مصری را نیز در شکل دادن به آیین نمایشی تعزیه مؤثر دانسته و اسطوره تموز، رب النوع جوان بین النهرین را یکی از نمونه های تأثیرگذار بر تعزیه یاد کرده اند (یار شاطر، 135

متن بالا فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.شما بعد از پرداخت آنلاین فایل را فورا دانلود نمایید

بعد از پرداخت ، لینک دانلود را دریافت می کنید و ۱ لینک هم برای ایمیل شما به صورت اتوماتیک ارسال خواهد شد.

تعزیه در ایران

اختصاصی از ژیکو تعزیه در ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

«بسمه تعالی»

تعزیه در ایران

پیشگفتار

تعزیه نمایشی تبلیغی و مذهبی است که طی قرنها مراحل تکوین را از سر گذرانده و به شکل امروزین خود دست یافته است . سابقه نمایش - آیین های تبلیغی – مذهبی در ایران به دوره پیش از اسلام برمی گردد . معتقدان آیین میترایی ، برای پذیرش یک فرد جدید (نو آشنا ) به جمع پیروان میترا (مهر) مراسم خاصی را بر پا می کردند که برای سایر پیروان جنبه (تذکر ) و یاد آوری را داشت .

مهر پرستان ایرانی

مهر پرستان ایران ، سکویی مرتفع بر پا می کردند ، صورتک هایی به افراد شرکت کننده می دادند که دارای معانی سمبلیک بود : ورتک کلاغ (سمبل پیام آوری )صورتک های سرباز ، شیر ، یک مرد عامی پارسی ، پدر ، صونرتک نیمفوس (نامزد ورود به آیین ) و صورتک خورشید . صورتک های هفتگانه توسط افراد خاصی که توانایی برگزاری مراسم را داشتند مورد استفاده قرار می گرفت و از میان آن ها ، صورتک شیر و کلاغ بود که به تعداد زیاد به کار برده می شدند . کلاغ ها و شیرهابا قارقار و غرش خود فضای دلهره آمیزی را بوجود می آورند و نو آشنای آیین مهر پرستی می بایستی در این فضا آزمون های سخت گرسنگی ، تشنگی و مرگ را پشت سر بگذارد . چشمان نو آشنا را با پارچه و دستهایش را با با روده مرغ می بستند و پس از آن او می بایستی از روی گودالی پر آب بپرد، در گوری همچون سد بخوابد و شمشیر آغشته بیخون و تاج طلایی را پس زده ، بگوید : تنها تاج من میتراست . آنگاه با ماده ای بر آمده از دل خاک – نفت – او را غسل می دادند و سپس بر پیشانی اش داغی می نهادند به این نشان که او در شمار معتقدان و سربازان میترا قرار گرفته است . پس از آن نیز نوآشنای دینی سوگند وفاداری یاد می کرد و مراسم به پایان می رسید .

هنو ز معلوم نیست که آیا در این مراسم شعر و موسیقی و رقص نیز به کار گرقته می شده اند یا نه اما اگر این آیین تشرف و پذیرش (نوآشنا) از ویژگی های آیین – نمایش های هم نوع خود برخوردار بوده باشد مطمئناً سه عنصر یاد شده دارای جایگاه ویژه ای بوده اند زیرا که به تجربه ثابت شده است که این عناصر در فراخواندند ، هم سو کردن و همد ل کردن مخاطبان نقش اساسی و کلیدی ایفا می کنند .

سوگواری های ایرانی

طبع حساس ایرانی در میان حوادث تاریخی در جست و جوی قهرمانان ، شاهزادگان و بزرگانی بود که خونشان به ناحق ریخته شده و مظلومانه به قتل رسیده باشند .

سیاووش یکی از این چهره های شاخص است که در اثر دسیسه دشمنانی چون گریسوزب ، به دست افراسیاب به قتل رسید . بنا بر این یاد آوری خاطره این مظلومیت می توانست آیین سوگواری ویژه ای پدید آورد . در آیین چمه ری دیده شد که ایرانیان با شبیه سازی ، موسیقی و رقص مردگان ارزشمند خود گرامی می داشتند و در بخشی از نقالی هم دیده شد که به باور ایرانیان از خون ریخته سیاووش درختی تناور –سرو – از زمین سر برآورد تا سمبل حیات مظلومانه یک شخصیت تاریخی تبدیل شود . پس طبع ایرانی از آمیختن این عنار می توانست آیینی نمایشی پدید آورد قصه را از سایر منابع و خود ئشاهنامه ، موسیقی را از آیین های باستانی نظیر چمه ری ، حرکات موزون رقص گونه را هم از همین نوع مراسم گرفته و به بازسازی و یادآوری خاطره مظلومانه سیاووش بپردازد .

سووشون

با بررسی رمان هنرمندانه سیمین دانشور به نام سووشون و متون کهن که بیان کننده چگونگی برگزاری این آیین هستند ، می توان ادعا کرد که پیش از اسلام آیین سیاووشون با شکوه و عظمت در کشور مان اجرا می شده و پس از آن مراسم باستانی با عناصری اسلامی در آمیخته و به حیات خود ادامه داده است . این ادغام راه حلی هوشمندانه برای بقای مراسم باستانی و احترام به دین اسلام است .

مراسم زیردرختی مقد س به نام درخت گیسو و هر سال بعد از فصل درو انجام می شده و معلوم نیست که آیا اکنون نیز به اجرا در می آید یا خیر اما این ردپا خبر از مراسمی دیرین و کهنسال می دهد که برای به نمایش گذاشتن مظلومیت ((سیاوش )) برگزار شده است

آنچه که در این آیین – نمایش جلب توجه می کند به کار گیری شیوه های نمادین برای نمایش دادن فرشتگان خاک و باد و آتش است که بعد ها در تعزیه نیز به کار گرفته می شود . همین طور حضور تماشاگران ا ست که گرداگرد حنه نمایش حلقه زده و خود جزیی از نمایش بهحساب آمده بهتر از دکور و صحنه آرایی ، ف ضای مطلوب واقعه را پدید می آورند . این شیوه اجرا در تعزیه نیز بکار گرفته می شود .

مقتل نویسی

در قرن دوم هجری ، یعنی زمانی که بخش عظیمی از مردم ایران دین اسلام را پذیرفته بودند و می توان تصور کرد که ایرانیان در اندیشه حفاظت از باورهای قدیمی و ارزشمند و گرامی داشت د ین جدید شان بودند و از آنجا که در تمامی تمدن ها آیین – نمایش ها مدرسه اس برای باز آموزی عقاید بود در جست و جوی قصه های دراماتیک برای بوجود آوردمن نمایش های جدید بودند . مقتل ها کشف بدیع آن ها برای بوجود آوردن این نمایش جدید بود . مقتل نویسی ، نوعی تاریخ نویسی آمیخته با عواطف و احساسات بود که حدود سال 560 هجری قمری مرسوم شد . در مقتل ها مصائبی که بر خاندان امام حسین (ع) رفته بود با آب و تاب توضیح داده می شد . درهمین سالها (قرن ششم ق ) کتابی به نام مقتل الحسین توسط خوارزمی نوشته شد که چهارده موضوع آن مربوط به مصائب و فضایل حسین (ع) ازست .

واضح است که داستان نمایش از طریق گفت و گو (دیالوگ ) کفهمیده می شود . بنا بر این برای پدید آمدن نمایشنامه (متن تعزیه ) کسب مهارتی دیگر و جذ ب آن به درون متن اجرا ضرورت داشت . پیش از این ، تعزیه بدون گفت و گو اجرا می شد :

(( ... دیلمیان که پادشاهان ایرانی و شیعی مذهب بودند ، مظالم خلفا و داستان جانگداز کربلا را به صورت شبیه مجسم می ساختند اما این نمایش ها صامت بود و افراد نمایش با لباس مناسب ، سوار و پیاده خود نمائی می کردند ... ))

هر چند گفت و گو و قصه گویی منظوم ایراان سابقه بسیار طلانی دارد ام ، گفت و گویی که از نظر محتوا به تعزیه نزدیک باشد به احتمال قوی متأثر از سخنوریست . سخنوری خود در طول زمان دو شکل محتوایی متفاوت پدید آۀورد . مناقب خوانی و فضایل جوانی و هنگامی که این گفت و گو بیانگر نقش های منفی و مثبت شد : شقی (اشقیا خوانی = مخالف خوانی ) و نبی (انبیا خوانی = موافق خوانی ) نام گرفت .

سخنوری

درباره چگونگی پدید آمدن آیین سخنوری داستان ها گفته اند اما نکته مشترک در آن ها علت بوجودآمدن این شکل شاعری گفت و گوی منظوم است . سخنوران حامیان و مبلغان شیعی

دانلود مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی

اختصاصی از ژیکو دانلود مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مشخصات این فایل
عنوان: خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 20

این مقاله درمورد خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی می باشد.

خلاصه آنچه در مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی می خوانید :

تعزیه خوانی
تعزیه خوانی یک آیین مذهبی- عبادی یا یک بازی آیینی- نمایشی و صورتی ترکیبی از هنر کهن داستان سرایی و نقالی و سنت روضه خوانی و پرده خوانی و نوحه سرایی در ایران است. اهمیت و ارزش تعزیه خوانی بیش از آنکه در روش اجرا و نمایش واقعه ها باشد، در شیوه خواندن هنرمندانه اشعار و بیان درست واقعه هاست. از این رو، به این رفتار مذهبی اصطلاحاً «تعزیه خوانی» گفته اند.
در دوره قاجار، تعزیه یا تعزیه خوانی را «شبیه» یا «شبیه درآوردن» نیز می خواندند. شبیه درآوردن اصطلاحی بود مشابه با «تقلید درآوردن» و «بازی درآوردن» با این تفاوت که اصطلاح شبیه درآوردن معمولاً در زمینه هنرهای نمایشی- مذهبی و اصطلاح های تقلید و بازی درآوردن در مورد هنرهای نمایشی غیرمذهبی به کار می رفت.
تعزیه خوانی، یک بازی نمایشی مقدس
در زبان فارسی کلمه بازی به جا و به معنای تقلید و نمایش نیز به کار می رود. در ادبیات هنرهای نمایشی به رفتارهایی که جنبه نمایش و تقلید دارند، بازی اطلاق می کنند. مثلاً به مجموعه نمایش هایی که در آن یک شخص سیاه نقش اصلی بازی را دارد و شیوه رفتار و طرز سخن گفتن خاصی را تقلید می کند و ادا و شکلک درمی آورد و آدم ها را استهزا می‌کند، «سیاه بازی» می گویند.
در فرهنگ مردم، چون لفظ بازی مفهوم مادی و غیرقدسی دارد، هیچگاه برای تعزیه یا شبیه به کار نرفته است. با این که تعزیه خوانی یا شبیه خوانی خود گونه ای بازی است، لیکن چون مردم تعزیه را وسیله سرگرمی و تفریح نمی انگاشتند و آن را همسنگ و هم شأن نمایش های تخت حوضی و سیاه بازی نمی گرفتند، بنابراین لفظ بازی را برای آن به کار نمی بردند. از این رو، اصطلاح های «تعزیه بازی» یا «شبیه بازی»، «بازیکن» یا «بازیگر» و یا «تقلیدچی» در معرفی تعزیه خوانی و تعزیه خوان، در قاموس ادبیات نمایشی توده مردم نیامده اند.
گوبینو تعزیه خوانی را بازی، به مفهوم عام غیرمذهبی آن نمی دید. او می گوید در اندیشه مردم هیچ کاری از تعزیه «مذهبی تر و وزین تر و مهم تر و شایسته تر» نبوده است. مردم ایران تعزیه را یک نوع بازی یا یک نوع وسیله سرگرمی خاطر نمی دیده اند و از آن چنین تلقی و برداشتی نداشته اند (همان،169).

رشته هایی بازی و نمایش آیینی را به هم می پیوندند. ورث  تعزیه را در حالی که اساساً یک واقعه حماسی غیرنمایشی است، پدید آورنده یک شیوه بازی نمایشی و حماسی می داند (ورث،38:1979). نمایش آیینی، شکلی خاص از بازی به شمار می آید. بازی و نمایش آیینی، هر دو ستیز و جدل برای چیزی یا بازنمایی چیزی هستند (جنسن،49:1973). با این همه، تفاوت هایی میان بازی و نمایش آیینی هست. مهمترین تفاوت میان بازی و نمایش آیینی، دنیوی و غیرقدسی بودن بازی و علوی و قدسی بودن نمایش آینی است. در فرهنگ هر جامعه، بازی و فعالیت هایی که بازی شناخته می شوند بازتاب زمینه هایی از زندگی روزینه و فعالیت های اجتماعی مردم و پاسخگوی نیازهای جسمی آنان اند، در صورتی که نمایش آیینی و همه فعالیت هایی که به نمایش های آیینی مربوط می شوند، مجلای اسطوره‌هایی هستند که در قلمرو شعائر دینی جامعه جای می گیرند و پاسخگوی نیازهای مربوط به ذهنیت معنوی مردم جامعه هستند.
جنسن با پذیرش استدلال های هوئیزینگا  درباره بازی و نمایش آیینی، تمایز برجسته میان نمایش های آیینی و بازی را از نظر او این چنین تبیین می کند: همه نمایش های آیینی بازی هستند،‌ لیکن هر بازی ای نمایش آیینی نیست. نمایش های آیین با داشتن همه «خصوصیات صوری بازی» یک «عنصر ذهنی» نیز افزون بر خصوصیات بازی دارند. هوئیزینگا این عنصر ذهنی را فعلیت رمزی نمایش های آیینی و از ویژگی های این نوع بازی های آیینی و وجه تمایز میان بازی های نمایش های آیینی می داند. او درباره نمایش های قومی در فرهنگ‌های باستانی می نویسد: نمایش قدسی بیش از اینکه یک فعلیت ظاهری باشد، یک واقعیت ساختگی است. همچنین بیش از اینکه یک فعلیت نمادین باشد، یک واقعیت رمزی است. در این گونه نمایش چیزی نادیدنی و غیرمتحقق، صورتی مقدس و متحقق و زیبا می‌یابد. شرکت کنندگان در این گونه مناسک متقاعد می شوند که این عمل سعادت و آمرزش حتمی برایشان می آورد و به سعادتشان فعلیت می بخشد. همچنین باور دارند که نمایش آیینی نظمی از چیزها پدید می آورد که برتر از نظمی است که عادتاً در آن می زیند. به همین سان این «فعلیت از راه بازنمایی» خصوصیت رسمی بازی را در هر زمینه حفظ می‌کند (همان، 50).

بخشی از فهرست مطالب مقاله خاستگاه و زمان پیدایی تعزیه خوانی

پیوند تعزیه با اسطوره و آیین
پایگاه تکوین تعزیه خوانی
پیوند تعزیه با دین و مذهب
تعزیه، رفتاری آیینی
تعزیه، تکرار تاریخ در اسطوره
صورت های ادبی و نمایشی تعزیه
تعزیه
نامه
تعزیه خوانی
تعزیه خوانی، یک بازی نمایشی مقدس

دانلود تحقیق تعزیه و تعزیه خوانی

اختصاصی از ژیکو دانلود تحقیق تعزیه و تعزیه خوانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مشخصات این فایل
عنوان: تعزیه و تعزیه خوانی
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 35

این مقاله درمورد تعزیه و تعزیه خوانی می باشد.

خلاصه آنچه در مقاله تعزیه و تعزیه خوانی می خوانید :

فصل سوم : شیوۀ گفتار در تعزیه‌خوانی
عناصر سازندۀ تعزیه
الف) تک‌خوانی یا تک‌گویی
تک‌خوانی گفتاری خطابی با خود یا با دیگران است که شبیه‌خوان به تنهایی می‌خواند و انتظار پاسخ نیز ندارد. تک‌خوانی چند قسم است:
1. مناجات
در تعزیه‌هایی که پیامبرخوان، امام‌خوان و مظلوم‌خوانان نقش اصلی را دارند، تعزیه معمولا با نوعی اشعار آغاز می‌شود که اصطلاحا آن را مناجات می‌نامند. زمینۀ مناجات‌ها، راز و نیاز با خداوند یا شکایت و گله از روزگار و منافقان و کفّار (بسته به دید و شناخت تعزیه‌ساز) و مانند اینهاست. در بعضی از مجلس‌های تعزیه، اهل‌بیت امام نیز هر یک به ترتیب مقام و موقعیت خود، در آغاز تعزیه، قطعاتی را با اندکی تغییر مضمون به صورت مناجات می‌خواندند. در جریان تعزیه نیز گاهی چند بیتی به عنوان دعا و مناجات خوانده می‌شد، اما رایج‌ترین و در عین حال زیباترین نوع این اشعار همان مناجات‌های آغاز تعزیه بودند. مظلوم‌خوانان دیگر در مناجات‌خوانی نقشی نداشتند.
2. خطابه
خطابه در تعزیه معنا و مفهوم وسیعی دارد که شامل مناجات نیز می‌شود. مضمون یا مفهوم بسیاری از گفت و گو ها و مکالمه‌ها نیز تا حدی جنبۀ خطابی و کلی دارد. در اینجا، منظور ما نوع خاصلی از اشعار تک‌خوانی است که زمینه و مضمون آنها با مناجات فرق می‌کند و طرف خطاب خوانندۀ این اشعار غالبا همۀ مردم یا مسلمانان و یا تماشاگران مجلس‌اند. این نوع خطابه‌ها بر چند قسم‌اند. گاهی، تعزیه‌خوان در خطابه نظر به تماشاگران مجلس یا همۀ مردم دارد، مانند:
امام:
        می‌سزد حمد خدا را همه شاهد باشیـد        این عروسی و عزا را همه شاهد باشید
        زهره با مشتری امروز قران خواهد کرد    وصلت نور و ضیا را همه شاهد باشید..
                        (تعزیۀ «عروسی و شهادت قاسم»، نسخۀ تکیۀ دولت و قزوین)

3. مبارزخوانی
گفتاری است حماسی در مقابل رجزخوانی مظلوم‌خوانان که مخالفان و اشقیا در آغاز تعزیه برای پیکارجویی با لحنی خشنو اشتلم‌وار می‌خوانند. این نوع گفتار را معمولا قبل از مناجات امام و اولیا می‌خوانند. در بیشتر تعزیه‌های شهادت که در دهۀ اول محرم خوانده می‌شوند، معمولا شمر و ابن‌سعد مبارزخوانی می‌کنند. این مبارزخوانیها، به‌خصوص در تعزیۀ «شهادت امام»، در روز عاشورا شور و هیجان بیشتری می‌یابد.
ب) مفاوضه، یا گفت‌وگو میان دو یا چند تن
گفت و گو میان دو یا چند شخصیت تعزیه از رایج‌ترین و مهم‌ترین اقسام گفتارهای تعزیه است. این نوع گفت و گو در نسخه‌های قدیم غالبا طولانی و تکراری و یکنواخت و ملال‌آور بود (برای آگاهی بیشتر نک: بخش تحولات ادبی تعزیه). گفت و گو های بلند رفته رفته کوتاه شدند و قطعات بلند به تک‌خوانیها و خطابه‌ها و زبان‌حال‌ها اختصاص یافتند.
1. محاورۀ عادی
گفت و گوی دو به دو میان شخصیتهای مختلف تعزیه که بخش اعظم اشعار تعزیه را در بر می‌گیرد. مثلا، گفت و گوی حضرت قاسم با امام:
قاسم:
        ای نور چشم احمد مختار، ای عمو        ای جانشین حیدر کرار، ای عمو ...
2. مناظره و مفاخره
گاهی گفت و گوی دو به دو به صورت مناظره و مفاخره انجام می‌گیرد. این طرز گفت و گو هم میان مظلوم‌خوانان با اشقیا رایج است و هم میان اشقیا با خود. مثلا گفت‌وگوی حضرت عباس و شمر در تعزیۀ «شهادت عباس».
3. سؤال و جواب
گفت و گوی دو به دو گاهی به شیوۀ سوال و جواب صورت می‌گیرد. این طرز گفت و گو اغلب در قالب تک مصراعی است. مثال:
امام:
        بگو در کوفه چون شد حال مسلم؟
قاصد:
        بدان برگشته شد اقبال مسلم

4. مکالمۀ چند نفری
گفت و گویی است درباره موضوعی واحد که در آن چند تن سخنانی را به تناوب با هم رد و بدل می‌کنند، به نحوی که سخن هر یک مکمل سخن دیگری است. این گونه گفت و گو ها غالبا به مجالس مشاوره و رایزنی اختصاص دارد.
پ) همخوانی یا همسرایی
گاهی در تعزیه دو یا چند تن اشعار و نوحه و ترانه‌ای را با هم می‌خوانند. این نوع گفتار را می‌توان به دو گونه «باهمخوانی» و «پیشخوانی» تقسیم کرد. باهمخوانی؛ در جریان تعزیه گاهی تعزیه‌خوانان اشعاری را دو نفری یا جمعی با هم می‌خوانند. مثلا، در تعزیۀ «شهادت مسلم» یا «طفلان زینب»، طفلان مسلم یا طفلان زینب اشعار زیر را با هم می‌خوانندک
    آیــا ستمگـــر بی‌آبـرو خطــا کــردی    که تو تصور این رتبه را به ما کردی
    که ما دو طفل پسرهای خواهرش باشیم    غلام کوچک شهزاده اکبرش باشیم ...
                    (گفت‌وگوی طفلان زینب با اشقیا، نسخه‌های تهران و شهرهای دیگر)
ت) حدیث کردن
در آغاز هر تعزیه، تعزیه‌گردانان به صحنه می‌آیند و دعا می‌خوانند و شرح و توضیح مختصری درباره تعزیه می‌دهند و به این ترتیب شروع تعزیه را اعلام می‌کنند. شرح و توضیح همراه با دعاخوانی را «حدیث‌کردن» یا به اصطلاح امروزی «پیشگفتار» تعزیه می‌نامند.
حدیث کردن جزو متن اصلی تعزیه‌ها نبود، اما در برخی از نسخه‌ها و تعزیه‌های قدیم شاعر تعزیه یا تعزیه‌گردان قعطه شعری را که آن نیز عنوان «پیش‌خوانی» داشت و خلاصۀ واقعه در آن آمده بود، بر دیباچه و مقدمۀ نسخه می‌افزود و تعزیه‌گردان آن را به صورت خطابۀ بدون آهنگ و آواز، به جای حدیث کردن می‌خواند.
ث) دعای پایان مجلس، یا گفتار پایانی
در تعزیه‌های ساده و تعزیه‌هایی که در تکایای عمومی خوانده می‌شد، تعزیه‌گردان پس از ختم تعزیه، معمولا اشقیا را سب و لعن می‌کرد. این لعن کردن را دعای پایان مجلس یا به اصطلاح امروزی گفتار پایاین و پس‌گفتار نامیده‌اند. دعای پایان مجلس، معمولا لعنهایی این چنین بود: «بر شمر لعنت!» یا «بر قاتلان شهیدان کربلا تا روز قیامت لعنت حق باد!» یا «بر قاتلان سیدالشهدا لعنت باد!» و مانند اینها.
....

بخشی از فهرست مطالب مقاله تعزیه و تعزیه خوانی

فصل اول : رخت و لباس و اسباب تعزیه
1. رخت و لباس                                 
مقدمه         4    
لباس امام‌خوان         6    
لباس بچه‌‌خوانان        7    
لباس شهادت‌خوانان و جنگجویان موافق        7    
لباس اشقیا و مخالف‌خوانان        8    
لباس زن‌خوانان        8    
لباس فرشتگان و حوریان        9    
لباس درگذشتگان و مردگان        9    
2. اسباب تعزیه
شمشیر        9    
خنجر        10    
سپر        10    
تیر و کمان        10    
خود یا کلاهخود        11    
پر        11    
زره        11    
چکمه        12    
عصا        12    
مشک        13    
چادر        13    
عَلَم یا بیرق        14    
کجاوه یا هَودَج        14    
اسب        15    
فصل دوم : موسیقی تعزیه
1. موسیقی آوازی
شیوه‌های مختلف آوازی تعزیه‌خوانان        16    
انواع موسیقی ویژۀ تعزیه‌خوانی        17    
2. موسیقی‌سازی و غیرآوازی
موسیقی اعلام و فراخوانی         19    
موسیقی مقدماتی و تشریفاتی        19    
موسیقی صحنه        20    
آهنگ‌های ورود تعزیه‌خوانان        20    
3. ساز‌های موسیقی تعزیه
سازهای بادی سنتی        21    
سازهای کوبی        22    
فصل سوم : شیوۀ گفتار در تعزیه‌خوانی
عناصر سازندۀ تعزیه
الف) تک‌خوانی یا تک‌گویی        24    
ب) مفاوضه، یا گفت‌وگو میان دو یا چند تن        25    
پ) همخوانی یا همسرایی        26    
ت) حدیث کردن        27    
ث) دعای پایان مجلس، یا گفتار پایانی        27    
فصل چهارم : ضرب‌المثل‌ها، تشبیه‌ها، تمثیل‌ها و اصطلاح‌ها
ضرب المثلها         28    
تشبیه ها        30   
تصویرها        34