مقدمه
یکی از موضوعاتی که امروزه مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت است، چگونگی ارتباط بین انگیزش و ابعاد آن با خلاقیت است.
خلاقیت به عنوان مسئله ای مهم برای افراد، نهادها و روی هم رفته، برای همه جوامع به دلیل ارتباط آن با انعطاف پذیری و تولید بسیار مهم و اساسی است (رانکو، 2004: 19). کروگاگلیاردی(2003)، بر این باورند که مهم ترین عامل در رشد و پیشرفت بشر در تمام زمینه ها نوآوری و خلاقیت است به همین دلیل نوآوری عامل مهمی در تمامی سازمان ها در محیط پر رقابت کنونی است.
در آموزش و پرورش، معلمان مدارس را یکی از مهم ترین عوامل خلاق در امر آموزش و پرورش می دانند زیرا امر تدریس و یادگیری که محور تمامی فعالیت های آموزشی و پرورشی است، به گونه ای عمده در مدرسه صورت می گیرد (لانگمن، 1985: 85)، به همین دلیل، بررسی عوامل موثر بر خلاقیت و فعالیت در بین دبیران، اصلی، جدایی ناپذیر در مدیریت هر نظام پویا است. ارزشیابی و آگاهی از عوامل موثر بر نظام خلاق؛ اثربخشی مدرسه، کارکنان و سازمان را افزایش می دهد و از بی نظمی و از هم پاشیدگی آن جلوگیری می کند. همچنین، در شرایطی که سیاست گذاران و رهبران آموزشی دغدغه ای اطمینان از برآورده شدن اهداف تعلیم و تربیت را دارند ، این اطمینان زمانی امکان پذیر است که معلمان کارآمد و نوآور داشته باشیم (خنیفر، 1383: 63).
هم چنین تعلیم و تربیت به یک معنا عبارت است از رشد قوّه قضاوت صحیح در افراد. تقلید از دیگران یا پیروى از تمایلات و عادات، سبب رکود فکرى و عجز او در برابر مسائل و مشکلات است. امروزه جامعه نیازمند افرادى است که فکر و خرد را حاکم بر اعمال و افکار خویش قرار مى دهند و مشکلات را به گونه ابتکارى از سر راه خود برمى دارند. در این راستا وظایف یک معلم در تحقق این هدف بدین شرح است:
- دانش آموزان را به داشتن ایده هاى بکر و نو تشویق نماید.
- مطالب درسى را به صورت مسأله و معما براى شاگردان طرح کند.
- فرصت بیان ایده ها را به دانش آموزان بدهد. (مطهری، 1389: 14)
از آن جا که ارزیابی موثر بر خلاقیت در بین معلمان آموزش کشور اصلی جدایی ناپذیر در مدیریت هر نظام پویا است، ارزشیابی و آگاهی از عوامل موثر بر این نظام، اثربخشی مدرسه، کارکنان و سازمان را افزایش می دهد و از بی نظمی و از هم پاشیدگی آن جلوگیری می کند، لذا، ارزشیابی از میزان خلاقیت باید بخش اساسی هر مدیریت باشد (نصر اصفهانی و همکاران، 1380؛ به نقل از موسی خانی و همکاران، 1385: 48).
بر این اساس در این تحقیق سعی می گردد، تا ارتباط عوامل انگیزشی و خلاقیت دبیران مورد سنجش قرار گیرد.
بررسی ارتباط عوامل انگیزشی و خلاقیت دبیران مدارس راهنمایی شهر رشت