لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 1
ادبیات کودک و نوجوان
(شناسایی، ارزشیابی، ارزشگذاری)
ویژه دوره‌های کاردانی آموزش ابتدایی، امور تربیتی
کاردانی و کارشناسی زبان و ادبیات فارسی
تهیه و پخش: کتاب و نوشت افزار دانشجو
نشانی: خاش، خیابان مراد ریگی، جنب مسجد فاروق اعظم
تلفن: 4229458 ـ همراه: 09151434055
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 32
/ادبیات کودک و نوجوان ایران
آثار مکتوب تخیّلی و هنرمندانه‌ای که یا برای کودکان و نوجوانان نوشته شده باشد، یا، بدون چنین قصدی، چنان خلق شده باشد که توجّه و علاقة آنان را برانگیزد.
با این تعریف، ادبیّات شفاهی، که درواقع مادر ادبیّات مکتوب است، از محدودة ادبیّات کودک و نوجوان خارج می‌شود. «تخیّلی و هنرمندانه» بودن این ادبیّات نیز، که بر جنبة زیبایی‌شناختی، هنری و خیال‌پردازانة آن در بازآفرینی واقعیّات تأکید دارد، آن را از نوشته‌های غیرتخیّلیِ وفادار به ثبت واقعیّات، به قصد آموزش یا ایجاد مهارت در مخاطب، جدا می‌سازد.عبارتِ «برای کودکان و نوجوانان» هم به این معنی است که آنچه به‌صورت مقاله یا داستان دربارة کودکان و نوجوانان نوشته شده باشد و مخاطب آن بزرگسالان باشند و نثر و پرداختش در خور فهم بچّه‌ها نباشد، مصداق این تعریف نخواهد بود.جملة «چنان خلق شده باشد که....» ناظر بر آثاری است که نویسنده برای بچّه‌ها ننوشته، ولی مخاطب کودک و نوجوان پیدا کرده و بعدها در حوزة این ادبیّات راه یافته است؛ مانند اولیور تویست ، اثر چارلز دیکنز .اغلب متون نظری ادبیّات کودک و نوجوان سرزمین ما از این نکته غفلت ورزیده و این ادبیّات را صرفاً «نوشته‌ها و سروده‌هایی» دانسته‌اند که «ارزش ادبی یا هنری دارند و برای کودکان و نوجوانان پدید می‌آیند» (نک:.میرهادی،«ادبیّات کودکان و نوجوانان»، ج 2، ص 164). در چنین تعریفی، ادبیّات کودک فقط به ادبیّاتی منحصر شده است که آگاهانه و با قصد قبلی برای کودکان و نوجوانان نوشته می‌شود، در حالی که در تعریف این مقاله، ادبیّات کودک و نوجوان ممکن است بدون در نظر گرفتن مخاطبان کودک نیز نوشته شود و سپس مقبول آنان بیفتد. به عبارت دیگر در این تعریف، هر دو رویکردِ مخاطب محور و ادبیّات محور، که می توان آنها را با هم تلفیق کرد، اعتبار دارند. عدّه‌ای نیز، در تعریف ادبیّات کودک، جوهرة ادبی آن را انکار کرده و برای آن شأنی صرفاً ارتباطی قائل شده‌اند.از صاحبان چنین نظری، مثلاً، نیکولاس تکر (نک:.هانت، ص20) و سیّدعلی کاشفی را، در ایران، می‌توان نام برد(نک: کاشفی خوانساری، ص 19ـ29). در برخی متون قدیم‌تر، وقتی که از ادبیّات کودک سخن رفته است، ادبیّات را به مفهوم دوم به کار برده‌اند: «در فرهنگ روان شناسی و آموزش و پرورش، ادبیّات کودکان به مجموعة آثار یا نوشته‌هایی (کتابها و مقالات) گفته‌می‌شود که به وسیله نویسندگان متخصّص برای مطالعة آزاد کودکان تهیّه می شود و در همة آنها ذوق و سطح نضج کودکان مورد توجّه است )شعاری‌نژاد، ص 29(.در چنین تعریفی، رویکرد به ادبیّات کودک بیشتر تعلیم و تربیتی است. این تلقّی از ادبیّات کودکان به ادواری بازمی گردد که هنوز تفکیک روشنی بین آثار ادبی هنرمندانه و آثار آموزشی نبوده و به‌عبارت دیگر ادبیّات کودک استقلال نداشته و همچون شاخه‌ای از تعلیم و تربیت مطرح بوده است.امّا لفظ ادبیّات در تعریف این مقاله به معنی موضوعی مستقلّ است که به‌عنوان اثری هنری شناخته می‌شود، و نه کلیّة نوشته‌های مربوط به موضوعی خاصّ، مثلاً «ادبیّات کاربرد کامپیوتر در خانه» یا «ادبیّات سیاسی» ( فرهنگ آکسفرد ، ص. 728 (.در تعریف «کودک و نوجوان» نیز، که مفهومی اعتباری است و باید حدود آن از لحاظ سِنّی روشن شود، در حوزه‌های گوناگون مانند روانشناسی، ادبیّات، آموزش و پرورش، فقه و حقوق (قانون مدنی، قانون کار) اختلاف نظر هست و مرزبندیهای گوناگونی برای آن صورت گرفته است (ذاکرشهرک و بهداد، ص.76ـ79).در حوزة ادبیّات کودک و نوجوان ایران، از اوایل دهة شصت، دربارة سالهای دورة کودکی و نوجوانی، این جدول متداول شده است: گروه سنّی الف.. سالهای پیش از دبستان و سال اوّل دبستان؛ گروه سنّی ب.. سالهای دوم و سوم دبستان؛ گروه سنّی ج...سالهای چهارم و پنجم دبستان؛ گروه سنّی د.. دورة راهنمایی؛ گروه سنّی ه... سالهای دبیرستان.نویسنده ادبیّات کودک. .نویسندة ادبیّات کودک و نوجوان یا کسی است که با قصد قبلی و در نظر گرفتن مخاطبی از پیش تعیین‌شده اثر خود را خلق می‌کند، و یا نویسنده‌ای است که به‌هنگام نوشتن کاملاً آزادانه و بدون در نظر گرفتن مخاطبی معیّن عمل کرده است، امّا در حین نوشتن، کودک درونش فعّال شده و اثرش یا به سنجش ناقدان و کارشناسان ادبیّات کودک و نوجوان و یا به ذوق و سلیقة خود کودکان و نوجوانان پسندیده و پذیرفتة بچّه‌ها شده است. گاه نیز نویسندة این نوع ادبیّات خود کودک یا نوجوانی است که نوشته‌اش از قوّت ادبی برخوردار است و مصداق ادبیّات کودک و نوجوان واقع می‌شود.این ادبیّات با ادبیّات بزرگسالان تفاوتی ندارد، جز اینکه مخاطبان اصلی آن کودکان و نوجوانان‌اند. ولی این بدان معنی نیست که ادبیّات بزرگسالان اصل، و ادبیّات کودک، از حیث ارزش ادبی، از ادبیّات بزرگسالان اندک‌مایه‌تر باشد.برای شناسایی این مخاطبان باید به ویژگیهای دورة کودکی و نوجوانی توجّه داشت که عبارت است از: محدودیّت در شناخت و دانش؛ جاندارپنداری (در خردسالی)؛ خودمرکز انگاری (در خردسالی)؛ محدودیّت در گنجینة واژگان؛ شدّت، سرعت و ناپایداری عواطف؛ تخیّل و خیال‌پردازی ، کُنجکاوی؛ میل به بازی و نشاط و تحرّک؛ تقلید، تلقین‌پذیری و همانندسازی؛ علاقه به تصویر.اهمّیّت ادبیّات کودکان ونوجوانان. .بر خلاف آنچه تصوّر می‌شود، روزگار ما دوران کودک‌سالاری نیست و درواقع، تمدّن امروز به کودک فرصت کودکی نمی‌دهد تا آنجا که دوران جدید را دورة زوال کودکی نام نهاده‌اند. سرعت فزایندة سوداگری و تولیدْ بزرگ‌ترها را بر آن داشته است که کودک را هر چه زودتر وارد چرخة تولید کنند. همچنین بیم آنان از طغیان نسل نو باعث می‌شود که آزادی و رشد خلاّقانة دورة کودکی را برنتابند (اقلیدی، ص 5ـ13). در چنین حالتی اهمّیّت ادبیّات کودک و نوجوان، همچون عاملی برای رشد فرهنگ و استقلال، در شخصیّت کودکان آشکارتر می‌شود. اهمّیّت ادبیّات کودک، با توجّه به این محورها، روشن‌تر خواهد شد: الف. بچّه‌ها آسیب‌پذیرند. اغلب به مقتضیّات سنّی خود، احساساتی، ظاهربین و ساده‌اند. اصولاً ذهن نقّادی ندارند و قضاوتهایشان بیشتر حسّی است. از این‌رو میزان آسیب‌پذیری آنان در برابر فراورده‌های فرهنگی بالاست.ب. بچّه‌ها تأثیرپذیرند. و این تأثیرپذیری هم عمیق‌تر و ماندگارتر و هم پردامنه‌تر از تأثیرپذیری بزرگ‌ترهاست؛ چنان‌که در حدیث نبوی نیز آمده است: اَلْعِلْمُ فی‌الصِّغَر
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 101
آموزش لمس بد و خوب به کودکان
دکتر دانیل گلمن
برگردان: حمیدرضا بلوچ
یکی از موارد آموزنده که باید مورد توجه قرار بگیرد سوءاستفاده جنسی از کودکان است. در آمریکا هر ساله در حدود دویست‌هزار مورد سوءاستفاده جنسی گزارش می‌شود که هر ساله 10درصد به آن اضافه می‌شود. بیشتر کارشناسان معتقدند که بین 20 تا 30 درصد از این تعداد را دختران و تقریبا نیمی از آن را قربانیان پسر تشکیل می‌دهد.
با توجه به این خطر، بسیاری از مدارس برنامه‌هایی را برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های جنسی از کودکان تنظیم کرده‌اند. در بیشتر این برنامه‌ها آموزشهای مختلفی درباره سوءاستفاده جنسی به بچه‌ها آموخته می‌شود، برای نمونه آگاه کردن آنها در مورد تفاوت بین لمس «خوب و محترمانه» و لمس «بد و زشت»، هوشیار کردن آنها نسبت به خطرات وتشویق کردن آنها برای گزارش کردن این اعمال خلاف به افراد بزرگسال. تحقیقات نشان داده است که این آموزشها در کاهش جرایم بی‌تاثیر نبوده است اما بچه‌هایی که تحت آموزشهای جامع و گسترده شامل تقویت قابلیتهای اجتماعی و عاطفی مربوطه قرار داشته‌اند بهتر توانسته‌اند از خود در برابر تهدیدات جنسی محافظت کنند. آنها بهتر از بچه‌های دیگر می‌توانند از فرد خطاکار بخواهند که آنها را رها کند، داد و هوار راه بیاندازند و با فرد خلافکار گلاویز شوند، یا او را تهدید به لو دادن کنند، و هنگامی که رفتار ناشایستی با آنها شد عملا آن را به والدین خود بگویند. ویژگی اخیر ( گزارش کردن عمل خلافکار) یکی از بهترین راههای پیشگیری‌کننده است.
در تحقیقی که بر روی تعدادی کودک‌آزار چهل‌ساله صورت گرفت هریک از آنها به طور متوسط در هر ماه ( از دوران نوجوانی خود به بعد) یک قربانی داشته‌اند. گزارشی درباره یک راننده اتوبوس و یک معلم کامپیوتر نشان داد که آنها هر ساله سیصد بچه را مورد آزار قرار داده‌اند ولی حتی یک بچه از سوءاستفاده جنسی آنها گزارش نداد تا اینکه یکی از پسرهایی که توسط معلمش مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته بود همان عمل را با خواهرش انجام داد و بدین ترتیب راز خلافکاران برملا شد. بچه‌هایی که تحت آموزش برنامه‌های جامع و مفصل‌تر قرار داشتند سه برابر بیشتر از بچه‌هایی که برنامه‌های کوتاه مدت را پشت سر گذاشته بودند احتمال داشت که سوء رفتارهای جنسی را گزارش دهند. مجریان این برنام‌ها آموزشهای مختلفی در مورد بهداشت و مسایل جنسی به بچه‌ها می‌دهند و از والدین می‌خواهند تا آنچه در مدرسه آموزش داده می‌شود در خانه نیز برای بچه‌ها تکرار کنند. بچه‌هایی که والدینشان چنین کرده‌اند خیلی بهتر از دیگران در مقابل تهدید به سوءرفتار جنسی مقاومت کرده‌اند.
علاوه بر آن قابلیتهای اجتماعی و عاطفی تاثیر قاطعی در این زمینه دارند. برای بچه کافی نیست که فقط چیزهایی درباره‌ی لمس «بد» و «خوب» بداند بلکه او نیاز به خودآگاهی دارد تا بفهمد چه زمانی در موقعیت نامناسب یا ناراحت کننده قرار دارد. او باید آنقدر اعتماد به نفس داشته باشد که بتواند حتی در مقابل فرد بزرگسالی که سعی دارد از او سوءاستفاده کند جسورانه بایستد و از خود محافظت کند. یک بچه همچنین نیاز به روش‌هایی برای جلوگیری از سوء رفتار فرد خلافکار دارد، هرگونه عملی اعم از فرار تا تهدید به لو دادن او. براساس همین دلایل، برنامه‌های مفصل آموزشی به بچه‌ها یاد می‌دهند که چگونه بر خواسته‌های خود تاکید ورزند و به جای کناره‌گیری، بر احقاق حقوق خود پافشاری کنند و حد و مرز خود را بشناسند و از آنها دفاع کنند.
بنابراین موثرترین برنامه‌ها علاوه بر ارائه اطلاعات جامع در مورد سوءرفتار جنسی، شامل آموزش مهارت‌های اجتماعی و عاطفی اساسی است. این برنامه‌ها به کودک یاد می‌دهد که روشهای مثبت‌تری را برای حل کشمکش‌های درونی خود بیابد، اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد، اگر اتفاقی برایش رخ داد خودش را سرزنش نکند، و احساس کند که در حمایت والدین و معلمان خود قرار دارد و می‌تواند به آنها رجوع کند و اگر اتفاق ناخوشایندی برایش اتفاق افتاد بتواند آن را به دیگران بگوید.
افسانه خودارضایی در کودکان
گریه کودک در مهد کودک
دکتر نادر
آمــاده سازی کــــودک بــرای ورود به مهدکــودک اول باید کودک را با محیط مهد آشنا کرده و برای او توضیح داد که می‌تواند در مهد بازی کند، دوست پیدا کند و کارهای جدید یاد بگیرد و در ضمن به او توضیح داد، در آنجا مربیانی هستند که آنها هم او را دوست دارند و به طور مداوم به او اطمینان داد که بعد از یک ساعت مشخص، پدر و مادر حتما دنبال او خواهند آمد. در روزهای اول بهتر است حدود نیم ساعت همراه کودکان در مهدکودک ماند و سعی کرد او را با دیگران آشنا کرد تا کم‌کم حس امنیت و اعتماد به دیگر کودکان و مربیان مهد در او ایجاد شود. از روزهای بعد می‌توان او را در حدود 1تا2 ساعت در مهد گذاشته و به او قول داد که برای مثال در عرض 2 ساعت حتما دنبالش خواهیم آمد و حتما آن‌را اجرا کنیم. اگر کمی دیر شود، کودک حتما مهدکودک را جای امنی نمی‌داند و آن را موجب جدایی خود از مادر می‌بیند، پس با دیدن مادر به او می‌چسبد و دیگر علاقه‌ای به رفتن به مهد نخواهد داشت؛ به همین دلیل است که ایجاد امنیت درکودک اهمیت می‌یابد و حتما باید به آن توجه کرد.
کم‌کم می‌توان زمان باقیماندن کودک در مهد را بیشتر کرد ولی نباید بدین گونه باشد که کودک را از ساعت 7 صبح تا 4 بعدازظهر در مهد بگذاریم، زیرا در صورتی که کودک ساعاتی طولانی تحت مراقبت کسی غیر از مادر خودش باشد، از لحاظ وابستگی به مادر دچار مشکل خواهد شد و نسبت به مراقبان
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 18
مقدمه
بدون شک یکی از مهمترین و موثرترین دوران زندگی آدمی دوران کودکی است. دورانی که در آن شخصیت (Personality) فرد پایه‌ریزی شده و شکل می‌گیرد. امروزه این حقیقت انکارناپذیر به اثبات رسیده است که کودکان در سنین پایین (طفولیت) فقط به توجه و مراقبت جسمانی نیاز ندارند، بلکه این توجه باید همه ابعاد وجودی آنها شامل رشد اجتماعی ، عاطفی ، شخصیتی و هوشی را دربر گیرد. این ابعاد عوامل تعیین کننده و اساسی یک انسان هستند که از دوران کودکی پایه‌گذاری و شکل می‌گیرند.
اهمیت روان شناسی کودک
روان شناسی کودک اهمیت خود را از کودک می‌گیرد، چرا که دوران کودکی انسان اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. شاید نگاهی به دوران کودکی انسان و توانائیهای نوزاد انسان در مقایسه با سایر موجودات اهمیت این دوران را آشکارتر سازد. نوزاد انسان در میان سایر موجودات عالم طولانی‌ترین زمان را نیاز دارد که قابلیت‌ها و توانائیهای خود را پرورش و آشکار سازد. در واقع انسان حدود 18 سال اول زندگی خود را در حال رشد و تکامل در ابعاد مختلف است و این زمان طولانی و با اهمیتی در زندگی انسان است.
از طرف دیگر ، نوزاد انسان با کمترین توانایی‌ها و امکانات (نظیر بازتابها) به دنیا می‌آید و به مراقبت زیاد و شدیدی نسبت به سایر موجودات نیاز دارد (برای مثال در نظر بگیرید که چگونه گوساله گاو پس از به دنیا آمدن روی پای خود می‌ایستد، ولی نوزاد انسان حتی نمی‌تواند سر خود را راست نگه دارد). ابن مراقبت توسط پدر و مادر در وهله اول و توسط اطرافیان و جامعه در وهله دوم اعمال می‌شود، ولی این مراقبت بدون آگاهی ، دانش و آموزش شیوه‌های فرزند‌پروری صحیح امکان ندارد و اهمیت روان شناسی کودک نیز از این دو موضوع (زمان طولانی رشد کودکی و شیوه‌های صحیح فرزند‌پروری) ناشی می‌شود.
اهداف روان شناسی کودک
روان شناسی کودک به عنوان یکی از زیر‌مجموعه‌های «روان شناسی رشد» با هدف نگاه دقیق و علمی به کودک و نیازهای او و یافتن شیوه‌های صحیح پرورشی و آموزشی کودک از اولین سالهای تاسیس روان شناسی علمی مورد توجه بوده است. (البته موضوع کودک و مسائل مربوط به او همیشه مورد توجه بوده است). در طول این سالها روان شناسان زیادی نظیر ژان پیاژه (Jean Piaget) ، استانلی هال (Stanley Hall) به مطالعه و تحقیق در مورد جنبه‌های مختلف رشد کودک پرداخته‌اند.
موضوعات مورد مطالعه در روان شناسی کودک
رشد یک فرایند چند بعدی است. این رشد شامل رشد جسمی ، رشد زبانی ، رشد عاطفی ، رشد شناختی (Cognitive Development) ، رشد اجتماعی ، رشد اخلاقی و رشد شخصیتی است و توجه به مطالعه در مورد تمام این جنبه‌ها یکی از اهداف روان شناسی رشد است. اهمیت این توجه به تمام ابعاد رشدی باعث آگاهی و شناختی متعادل و چند‌بعدی در مورد کودک می‌شود و والدین و سایر افراد مرتبط با کودک را در درک و رفتار صحیح با کودک یاری می‌نماید.
مطالعه در مورد نیازهای کودک در سنین مختلف
کودکان دارای نیازهای (Needs) متعددی هستند و در سنین مختلف یکی یا چند مورد از این نیازها در مقایسه با سایر نیاز در اولویت می‌باشد. برای مثال ، در مرحله نوزادی (صفر تا دو سالگی) نیازهای جسمانی در اولویت قرار دارد. در حالیکه در دوران نوجوانی (سنین بعد از 12 سالگی) نیاز به استقلال فردی در اولویت می‌باشد.
مطالعه در مورد شیوه‌های صحیح فرزند‌پروری
شیوه‌های صحیح فرزند‌پروری ، نحوه تعامل و روابط مناسب با فرزندان از مهمترین موضوعات برای روان شناسان کودک می‌باشد. بیشتر پدر و مادرها فرزند‌پروری را کاری ساده تلقی میکنند و بر این باور هستند که هر کسی می‌تواند از عهده این امر برآید. (البته این دیدگاه بیشتر در والدین بدون فرزند دیده می‌شود) اما فرزند‌پروری نیاز به آگاهی و آشنایی با نحوه عملکرد و اصول آن دارد و تحقیقات حوزه روان شناسی کودک اصول و روشهای متعددی را متناسب با سنین مختلف یافته است.
نخستین فشارهای روحی رشد مغز انسان را محدود می‌کند
نیاز کودکان به مهر و محبت به اندازه کافی شناخته شده است، اما این شناخت که عشق و علاقه نه تنها در پختگی عاطفی نقش دارد بلکه ساختار مغز را نیز متاثر می‌کند، یافته جدیدی است
به گزارش پایگاه اینترنتی مجله علمی "روانکاوی" آلمان، به هنگامیکه دانشمندان کودکان یتیم یک کشور اروپای شرقی را مورد مطالعه قرار دادند، در مغز آنها "حفره سیاهی" یافتند که طبیعتا باید " Kortex "orbitofrontaleباشد. این همان بخش از مغز است که مسوولیت رشد و تحول در درک احساس و ساخت، عملکرد و هضم عواطف، تجربه زیبایی و لذت، لیاقت و هنر رفتار و برخورد عاقلانه با دیگران را برعهده دارد.
پژوهش‌های علم اعصاب و تحقیقات بیوشیمی با کمک و کاربرد تکنیک پویشگری مغز و مطالعات برش‌های آن، ثابت کرده‌اند که سیستم اعصاب نه تنها به تحریکات عواطفی عکس‌العمل نشان می‌دهد، بلکه در اساس شکل می‌گیرد
مغز یک نوزاد هنوز به خوبی شکل نگرفته و بدون ساختار است و برای رشد و تحول خود به تحریک نیاز دارد، نه تنها به تحریکات محسوس و شناختی در اشکال و انحاء گوناگون مثل بازیها، رنگها یا موزیک، بلکه به برخوردها و رفتارهای محبت آمیز نیز محتاج است.
لبخند، تماس چشمها و وجود یک غمخوار و پرستار سبب آرامش و آسودگی خاطر و همزمان نیز ترشح هورمونهایی در "frontale Kortexpr می‌گردد یعنی در آن بخشی از مغز که در همان سالهای نخستین شکل می‌گیرد و در پختگی رشد و تحول رفتار اجتماعی سرنوشت ساز است.
هر چه روابط و تاثیرات متقابل مثبت بیشتری بوقوع بپیوندد، اتصالات و شبکه‌های بهتر و بیشتری در این بخش ایجاد می‌گردد
بدین ترتیب، نظریه پیوند "جان بوولبی" که گهگاه مورد تردید قرار می‌گرفت بوسیله پژوهش‌های بیولوژیکی تایید شد
نظریه بوولبی می‌گوید، رشد و تحول یک کودک از طریق تجربه پیوندها و دلبستگیهای دوران کودکی به نحو مثبت و یا به گونه‌ای منفی تحت تاثیر قرار می گیرد
یکی از مطالعات انجام شده در دانشگاه "ویسکونسین" آمریکا نشان داد که نحوه و چگونگی عکس‌العمل یک فرد در مقابل فشارهای روحی در سنین کودکی تعیین می‌شود
"نوزادانی که با مادران تحت فشار روحی یا افسردگی بزرگ می‌شدند، بعدها بیشتر از حد متوسط آسیب پذیر بودند. اینها در مواقع سخت و پیچیده با ترشح شدید هورمونهای فشار عکس العمل نشان می‌دهند"
پاورپوینت نقش آموزش خانواده در ارتقای سلامت کودک دارای ناتوانی