انواع خانواده از نظر تربیت کودک

اختصاصی از ژیکو انواع خانواده از نظر تربیت کودک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

انواع خانواده از نظر تربیت کودک

انواع خانواده ها از نظر تربیت

به طور خلاصه از نظر نحوه تربیت کود ک و بطور کلی نحوه اداره سیستم خانواده می توان 4 نوع خانواده را مشخص کنیم که عبارتند از

الف - خانواده خشک و سخت گیر ( والدین سخت گیر و مستبد )

ب - خانواده سهل گیر و آسان گیر

ج - خانواده گسسته ( خانواده پریشان )

د - خانواده دمکرات (‌ خانواده سالم )

به علت مهم و مبسوط بودن این مبحث ، هر یک از این 4 دسته خانواده را در یادداشتی جداگانه شرح خواهیم داد

الف - خانواده خشک و سخت گیر

- پدر و مادر ها با بچه ها همان طور رفتار می کنند که والدین خودشان رفتار کرده اند.

2 - تصمیم گیری با یکی از والدین خصوصا پدر انجام می گیرد. معمولا پدر خانواده حاکم بر رفتار و اعمال فرزندان است و هیچ یک از اعضای خانواده اجازه اظهار نظر ندارند

3 - والدین چنان رفتار می کنند که فرزندان می آموزند حق هیچ گونه ابراز عقیده ای را - حتی در مواردی که می تواند مانع از بروز بعضی مشکلات برای خانواده گردد - ندارند.

4 - اگر فرزندان از فرمان والدین اطاعت نکنند ‍ ، والدین آنان ناراحت ، خشمگین و آزرده خاطر می شوند.

5 - فرزندان جرات سئوال کردن در مورد انجام دادن یا انجام ندادن کارها را ، از والدین خود ندارند.

6 - والدین بر رفتا و کارهای فرزندان خود کنترل شدید دارند و همه تصمیمات را شخصا اتخاذ می کنند.

7 - والدین دلیلی را - برای دستوراتی که صادر می کنند - برای فرزندان خود ارائه نمی دهند و از آنان می خواهند بدون چون و چرا از این دستورات اطاعت کنند.

8 - نسبت به رعایت نظم و انضباط ،‌ ارزشی افراطی قایل هستند و والدین توانایی تحمل هیچ گونه بی نظمی را از طرف فرزندان خود ندارند.

9 - به سخنان کودکان خود گوش نمی دهند و اگر هم سخنی را بشنوند برای آن است که با آن مخالفتی را نشان دهند.

10 - در مواردی که فرزندان خود را نصیحت یا آنان را از انجام دادن کاری منع می کنند ،‌ دلیل خاصی را ارائه نمی دهند.

11 - برای تصمیات فرزندان خود ،‌ حتی اگر این تصمیمات معقول و مستند باشد ،‌ احترام قائل نیستند.

13 - معتقدند که چون سن ‍، تجربه و دانش آنان بیشتر از فرزندانشان است ‍، بنابراین ، حق دخالت در همه امور و حتی در خصوصی ترین کارهای فرزندان خود را دارند.

14 - برخورد آنان با فرزندان خود احترام آمیز نیست و حتی از تحقیر فرزندان خود در حضور دیرگان نیز ابایی ندارند.

15 - غالبا نیازهای عاطفی کودکان ارضاء نمی شود.

16 - ممکن است که والد ضعیف در چنین خانواده ای با کودکان ائتلاف کند در چنین حالتی ارزش هر دو والد نزد کودک شکسته می شود . اگر بنا باشد یکی از والدین به عنوان منبع قدرت خانواده آسیب ببیند می توان تصور کرد والد دیگر نیز ارزش پیشین خود را نخواهد داشت.

17- چنین کودکانی احتمالا جذب گروه های بیرون شده و با عزت نفس پائین که دارند دچار بزهکاری می شوند.

18 - بسیاری از این والدین ممکن است به خاطر کمال گرایی که دارند ، کودکان را تحت فشار قرار دهند و از آنها بالاترین انتظارات را داشته و پیوسته به شکل نوین بر آنها سخت گیری کرده و برنامه های سخت گیرانه برایشان تدارک ببیند.

19 - احتمال دروغ گویی و ریا کاری در کودکان چنین خانواده هایی به علت ترس از تنبیه و سرزنش افزایش می یابد.

20 - چنین کودکانی به علت اینکه مرتبا علایقشان سرکوب شده و موجب تحقیر قرار گرفته اند و همچنین دیگران برای اموراتشان تصمیم گرفته اند ،‌ از خلاقیت کمی برخوردارند . اگر چه ممکن است به علت سخت گیری والدین از نظر آموزش بعضی از مهارتها ، پیشرفتی کرده باشند.

21 - اضطراب ،‌ افسردگی ،‌ همچنین وسواس و کمال گرایی ،‌ نا امیدی و بسیاری از مشکلات روانی ممکن است دامنگیر کودکان خانواده های سخت گیر گردد.

طرح توجیهی تولید غذای کودک ظرفیت تولید : 500 تن

اختصاصی از ژیکو طرح توجیهی تولید غذای کودک ظرفیت تولید : 500 تن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مراقبت از کودکان در جوامع نخستین ، شباهتهایی با زندگی امروزه داشت . برخی
قبایل ، کودک را نه به خاطر خویش ، بلکه بخاطر آینده اش ارج می نهادند . در این
جوامع ، انسانها برای تغذیه و دوری جستن از خطر ها ، در برابر حیوانات دست به تلاش
می زدند ، اما آنها که ضعیف تر بودند ، از میان می رفتند . نوزادان غیر طبیعی و بیمار
نیز اغلب طرد می شدند و در میان بعضی قبایل ، حتی به دست والدین به کام مرگ
فرستاده می شدند . اگر کودکی بیمار به تصادف از مراقبت مادری بهره می برد ،
زنده می ماند . در عصر حاضر که قرن کودک نامیده شده ، به تلاشهای کار شناسان
مسایل کودکان در تمام زمینه ها از جمله مسایل تغذیه انان افزوده شده است . در
سالهای اخیر شواهد بسیار نشان می دهد که رشد عقلی و هوشی انسان ، با کمیت و
کیفیت تغذیه اش ، در زمان قبل و بعد از تولد ، پیوند کامل دارد . پژوهشهایی که در
این زمینه صورت گرفته باز گو کننده این حقیقت است که تغذیه کافی و کامل برایرشد طبیعی مغز ، هم در اغاز تشکیل جنین و هم در طی نخستین ماه زندگی او ، یعنی
زمانی که مغز کامل می شود ، امری حیاتی است .
همچنین در پژوهشهای دیگر روشن شده است که بهره هوشی کودکان مبتلا به سوء
تغذیه و کم غذایی شدید، از بهره هوشی کودکان هم وطن خویش که از تغذیه نسبتا
بهتری برخوردارند ،به شکل چشم گیری پایین تر است ،در کشورهای توسعه یافته ،مادر
با تولد نوزاد ،از امتیازهای شایسته ای چون پاداش ،تشویق، تامین اجتماعی و انواع
حمایتهای دولتی می گیرد.اما بزگترین کمکهای دولت به این گونه مادران ،تهیه انواع
غذاهای مناسب برای کودکان است.نکته اشکار این است که تغذیه، در مرحله حساس
اولیه زندگی و رشد کودک تاثیر و اهمیتی اساسی دارد.
در اینجا است که به ویژه ارزش مواد غذایی ، میزان نیاز بدن به انواع مواد غذایی ،
انواع رژیمهای غذایی مناسب برای کودکان در مراحل مختلف رشد ، بهداشت غذا ،
عادت های غذایی درست و دستور تهیه بعضی از انواع غذاها ضرورت خود را بیشتر
نشان میدهد .

خلاصه طرح :
موضوع طرح : تولید غذای کودک
نوع تولیدات وظرفیت : غذای کودک
تعداد شاغلین : 19 نفر
مشخصات سرمایه گذاری طرح (ارقام به میلیون ریال)
سرمایه گذاری کل طرح : 8670
سرمایه گذاری ثابت : 3400
سرمایه در گردش : 4350
در آمد سالیانه: 31000
سود ویژه : 817
دوره بازگشت سرمایه : 50 ماه
% نرخ باز دهی سرمایه : 24

تحقیق وبررسی در مورد کودک آزاری 56 ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق وبررسی در مورد کودک آزاری 56 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 56

مقدمه:

کودک آزاری رفتاری است که بصورت آگاهانه و ناآگاهانه توسط بزرگسالان نسبت به کودکان انجام می شود.خشونت نسبت به کودکان یک نمونه اشکار از ارتباط غیر طبیعی بین والدین و کودک و مراقبت کنندگان آنان است که بالاخره منجر به صدمات غیر قابل جبران به جسم، احساسات ، عواطف و ابعاد روانی او می گردد. به منظوربررسی اعمال خشونت والدین و تاثیر آن بر پرخاشگری کودکان این مطالعه انجام شد.

بدرفتاری با کودکان از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. یعنی کودکانی که مورد بدرفتاری قرار می گیرند ، خود در آینده والدینی بدرفتار می شوند. با توجه یافته های پژوهش حاضر و شیوع نسبتا بالای خشونت نسبت به کودکان و پیامدهای آن از جمله پرخاشگری کودکان که خود منجر به اسیبهای عمدی و غیر عمدی بسیاری می گردد، اجرای برنامه های آموزشی برای خانواده ها می تواند در جهت کاهش خشونت موثر واقع شود.

معضل دیگر،کودکان خیابانی مقوله یی است که در حال حاضر اکثر کشورها به خصوص کشورهای آسیایی را درگیر کرده است و اینان کودکانی هستند که به دلایل مختلفی چون فقر، طلاق، مهاجرت، شیوه های تربیتی خانواده، اختلالات جسمی و روانی و... در خیابان ها رها شده اند. اصطلاح کودک خیابانی برای نخستین بار در سال 1815 به وسیله «مای هو» در انگلیس به کار برده شد و بعد از سال 1979 در امریکا مصطلح شد و بعدها در کشورهای دیگر هم رواج یافت.

ساده مثل کودک‌آزاری

هرگونه آسیب جسمی یا روانی، سواستفاده جنسی یا بهره‌کشی و عدم رسیدگی به نیازهای اساسی افراد زیر 18 سال توسط دیگر افراد و به صورتی که غیرتصادفی نباشد، کودک آزاری تلقی می‌شود. کودک آزاری به سه دسته مهم تقسیم می‌شود : کودک آزاری جسمی به هر عملی که منجر به آسیب عمدی جسمی کودک شود گفته می‌شود. آزار جنسی، درگیر نمودن کودک در فعالیت‌هایی است که منجر به ارضا جنسی افراد بزرگسال می‌شود. غفلت یا بی‌توجهی سومین دسته است که معمولا در خانواده‌های کم‌درآمد مشاهده می‌گردد. غفلت عبارتست از اهمال و غفلت والدین از تامین نیازهای اساسی کودک که برای بهتر زیستن او ضروری هستند. بی‌توجهی جسمانی به تاخیر در مراقبت بهداشتی، ترک، اخراج، مراقبت گسیخته، سرپرستی ناکافی، بی‌پروایی و بی‌ملاحظگی نسبت به امنیت و رفاه کودک گفته می‌شود. بی‌توجهی عاطفی شامل مهرورزی و عاطفه ناکافی، سواستفاده افراطی یا مزمن از همسر در حضور کودک یا سواستفاده از داروها و الکل در حضور او و مواجهه او با رفتارهای ناسازگارانه اطلاق می‌شود.

بحث‌هایی که بر سر تعاریف و حدود کودک آزاری در‌می‌‌گیرد به طور کامل خودش را در قوانین ایران نشان می‌دهد. طبق ماده 7 قانون ماده 59 قانون مجازات اسلامی و ماده 109 قانون مدنی، تنبیه توسط والدین به منظور تادیب و تربیت طفل در صورتی که متعارف باشد جرم تلقی نمی‌شود. سال‌هاست که بین کارشناسان حقوقی، جامعه‌شناسان و فعالان اجتماعی بر سر حد تادیب بحث در‌می‌گیرد اما تا کنون قانون جواب قانع‌کننده‌ای به این مساله نداده‌است.

با توجه به اینکه یکی از مهمترین منابع قانون در ایران شرع است مراجع عظام هم در پاسخ به یک استفتا نظر خود را درباره کودک‌آزاری اعلام کردند. آیت‌الله العظمی سیستانی تنبیه بدنی را جایز ندانسته مگر این که تادیبی که لازم است متوقف بر آن باشد و در این صورت پدر یا کسی که از سوی او مجاز است می‌تواند به نحوی که موجب سرخ یا کبود شدن نباشد کودک را بزند ولی به احتیاط واجب نباید از سه ضربه سبک تجاوز کند و به هر حال اگر موجب سرخی یا کبودی شد دیه دارد حتی اگر از سوی پدر باشد و به احتیاط واجب زدن به هر نحو باشد پس از سن بلوغ جایز نیست. او در پاسخ به سوالی که آیا می‌توان کودک را از سرپرستی پدر و مادر کودک‌آزار که در مراجع قانونی به اثبات رسیده است خارج کرد؟ گفته است اگر حاکم شرع تشخیص دهد که پدر و مادر از نظر حفظ سلامتی کودک مورد اطمینان نیستند می‌تواند آنها را از حق حضانت و سرپرستی کودک محروم کند. در خصوص مجازات پدر و مادر آزاردهنده هم گفته شده که اگر آزار آنها مستلزم دیه باشد باید بپردازند بلکه در مواردی قصاص نیز در مورد مادر اجرا می‌شود.

آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی نیز در این باره گفته است که کودک آزاری در شرع اسلام جایز نیست و هرگاه پدر یا مادری مرتکب چنین کاری شوند حاکم شرع می‌تواند آنها را تعزیر کند و اگر کاری باشد که منتهی به فوت یا نقص عضو یا جراحتی گردد ، دیه دارد ولی تنبیه‌های جزئی و مختصر که هیچ‌گونه اثری روی بدن نگذارد آن هم در صورت ضرورت ،مانعی ندارد و چه بهتر که از آن هم صرف ‌نظر شود و از طریق تشویق و محبت اقدام به تربیت شود.

آیت‌الله العظمی صانعی اعتقاد دارد در راستای ادب و تربیت کودکان توسط والدین تنها اذن حداکثر پنج ضربه و یا شش ضربه نه زیادتر آن هم با انحصار راه تربیت به آن و در مسیر جلوگیری از فساد اخلاقی و ارتکاب کارهای ناشایست و به شرط اینکه ضربه به طور سخت و موجب زخم شدن و یا تغییر رنگ پوست نباشد اجازه داده شده. وی در مورد مجازات والدین این‌گونه فتوا داده است که بعنوان دفع منکر و آزار و اذیت نه تنها جایز است بلکه واجب می‌باشد لیکن به هر حال باید و به هر نحو ممکن آنها را وادار به عمل تکلیف واجب حضانت و تربیت نمود تا هم به تکلیف و وظیفه واجب خود عمل نمایند و هم بار، و زحمت فرزند داری که آنها سبب آن بوده‌اند به عهده دیگران نیفتد.

آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی هم حد شرعی تنبیه اولاد را آن اندازه‌ای دانسته که موجب دیه نباشد آن هم در صورتی که اولاد بدون آن تنبیه تربیت نشود و بیش از آن اندازه موجب دیه بر پدر و مادر می‌شود و موارد مختلف است ،ممکن است در بعضی از آنها قصاص باشد. حکم شرعی والدینی که بچه را بیشتر از حد شرعی تنبیه مذکور در فوق ، اذیت می‌کنند، قهرا مراتبش مختلف است در بعضی از موارد موجب دیه و در بعضی از موارد موجب قصاص می‌شود.

با مجاز دانسته شدن تنبیه به صورتی که شامل چند ضربه و بدون آثار صدمه‌دیدگی باشد شاید بتوان راحت‌تر در مورد حدود تنبیه در ایران تصمیم گرفت. هرچند که معمولا موارد خفیف این چنینی اصلا گزارش نمی‌شوند که مورد بررسی قرار بگیرند.

کودک آزاری چیست وبه چه رفتارهایی گفته میشود ؟

کودکان به علت ویژگیهایی که از نظر سنی دارند بسیار آسیب پذیر هستند و نیاز به حمایت و مراقبت ما دارند . اما گاهی بزرگسالان به دلایل مختلف به جای حمایت و مواظبت از کودکان ، آنها را مورد آزار قرار میدهند .

کودک آزاری شامل رفتارهایی است که توسط افراد بزرگسال نسبت به کودکان صورت میپذیرد و به نوعی به سلامت جسمی و روانی کودک آسیب میرساند . رفتارهایی که به صورت تصادفی انجام میشوند(مثل تصادف با اتومبیل ) شامل کودک آزاری به حساب نمی آیند .

کودک آزاری چگونه صورت میگیرد ؟

1- کودک آزاری جسمی : رفتارهایی که به جسم کودک آسیب میزند . مانند کتک زدن ، سوزاندن ، مجروح کردن ، شکستن و....

2- کودک آزاری روانی :رفتارهایی که به سلامت روانی کودک آسیب میرساند مانند توهین کردن ، ترساندن ، تحقیر کردن ، تبعیض و....

3- بی توجهی و غفلت : توجه نکردن به نیازهای اساسی کودک مانند تغذیه ، بهداشت ، پوشاک ، آموزش و...

4- سوء استفاده : استفاده از کودکان در ارتباط با مواد مخدر ، واداشتن آنها به کارهای دشوار ، سوء استفاده جنسی و...

تحقیق وبررسی در مورد روانشناسی رشد کودک 7 ص

اختصاصی از ژیکو تحقیق وبررسی در مورد روانشناسی رشد کودک 7 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

روانشناسی تربیتی کودک

نگاه اجمالی

در رابطه با منضبط کردن کودک غیر ممکن است او را مجبور به انجام کار درست کرد. زیرا او توانایی فکری لازم برای تشخیص «درست و غلط» را ندارد، اراده او نیز بسیار قوی است. والدین باید بدانند که کودک آنها کارها را در رابطه با آنها انجام نمی‌دهد و او نمی‌تواند رفتار خود را به دلیل درخواست والدینش تغییر دهد. بنابراین اسرار بر این مطلب بی‌فایده است. با این حال والدین باید در آموزش انضباط از روشهای مخصوصی در زمانهای معینی استفاده نمایند.

بعضی از این روشها و زمانها عبارتند از وضع مقررات ، تعیین وظایف ، آموزش انضباط زمان غذاخوردن ، تعیین زمان خواب و بیداری و … . این روش روشهای ساده‌ای هستند که حتی در مورد کودکان بسیار خردسال نیز قابل استفاده است.

ایجاد یک محیط خانوادگی صمیمی

آموزش انضباط در یک محیط «آرام ، صمیمی و دوست داشتنی» و نه همراه با خشونت شدید. کودکان از والدین خود الگوبرداری می‌کنند. والدینی موفق‌ترند که از خلق و خوی مناسبتری برخوردار باشند. مهربان و صمیمی بودن والدین با کودکانشان باعث ایجاد یک دلبستگی عمیق بین فرزند و والدین می‌شود که در آموزش صحیح رفتار درست و منضبط مؤثر است. در واقع در چنین فضایی احتمال تربیت کودکان خوش خلق ، باملاحظه و منضبط خیلی بیشتر از خانواده‌هایی می‌شود که فاقد این صمیمیت بوده و روابط مصنوعی با یک دیگر دارند. در چنین خانواده‌هایی کودک در تشخیص رفتارهای صحیح و غیرصحیح ناکام می‌شود.

وضع مقررات همره با دلیل

یکی از دلایل اینکه چرا یک تربیت کاملا بی‌انضباط برای کودک مضر است، این است که کودک با والدین اندکی مقتدر بهتر رشد و شکوفا می‌شود. روی هم رفته ، کودکان دوست دارند راهنمایی‌های مشخص در ارتباط با مقررات و معیارها داشته باشند. این الگویی است که سبب پرورش عزت نفس و محبوبیت کودک می‌شود.

والدین هم باید پیامد یک رفتار و عمل کودک را توضیح دهند، «نظیر : اگر علی را بزنی دردش می‌گیرد.» و هم باید مقررات را بطور واضح ، صریح و با احساس بیان کنند «نظیر: تو نباید مردم را بزنی.» این بسیار مهم است که به کودک گفته شود چرا نباید کاری را انجام دهد(بویژه از نظر تأثیر آن بر دیگران) در کنار آن ، این مقررات به شیوه مثبتی باید بارها تکرار شود.

تعیین وظایف آموزنده

کودک را برای انجام کارهای مثبت در محیط خانه یا مدرسه آزاد بگذارید. این قبیل کار می‌تواند «آشپزی ، کمک در تمیز کردن خانه ، یاد دادن طریقه بازی با برادران و خواهران کوچکتر» باشد. البته تمامی کودکان چنین کارهایی را خودبه‌خود انجام نمی‌دهند و بایستی از آنها خواسته شود، مورد تشویق قرار گیرند و حتی گاهی آنها را مجبور کرد. (اگر چه این بایستی با ملایمت باشد چون ممکن است نتیجه برعکس داشته باشد).

استفاده مثبت از انضباط

انضباط چیزی بیش از اصلاح رفتار نامطلوب است. یکی از معانی آن کمک به کودک در جهت رشد سالم «ذهنی ، احساسی و بدنی» است. اصلاح رفتار بد و انتظار این که کودک آنچه را که والدین فکر می‌کنند درست است، تکرار کنند چندان مناست نیست مهم این است که کارها و رفتارها در مقطع حاضر (زمان حال) اصلاح شوند، بدون انتظار داشتن از این که کودک دفعه بعد نیز موضوع را به یاد داشته باشد. این مطلب به والدین کمک می‌کند که «عصبانی» نشوند و بارها و بارها رفتار صحیح را ارائه دهند. بیشتر کودکان به مقداری نظم و انضباط در زندگی خانوادگی پاسخ مثبت می‌دهند. نظم در زندگی سریعا به یک عادت ، آن هم یک عادت بسیار لذت بخش ، تبدیل می‌شود و این موضوع به رفع بسیاری از مشکلات و کشمکشها و مشاجرات در موقع «خوردن ، خوابیدن و حمام کردن و …» کمک می‌کند.

انضباط موقع غذا خوردن

باهم غذا خوردن

یکی از روشهای جمع کردن خانواده به دور هم و آموزش چگونگی تعامل با یک گروه به کودکان ، باهم غذا خوردن است. هیچگاه زمان غذا خوردن را به «میدان جنگ یا هرج و مرج» تبدیل نکنید. در کنار آن بگونه‌ای نباشد که اعضای خانواده سر غذا بیایند، چیزی را بردارند و فقط بخورند.

ساعت غذا خوردن

سر ساعت مشخص غذا خوردن به ایجاد نظم در زندگی خانوادگی کمک می‌کند. جمع شدن سر میز غذا سر ساعت معین باعث ایجاد «احساس باهم بودن ، نشاط فراوان و امنیت خاطر» می‌شود.

آداب غذا خوردن

هنگام غذا خوردن باید بر رفتارهای خاصی تأکید ورزید تا به واقعه آرامش بخش برای تمام اعضای خانواده تبدیل شود. مخصوصا برای کودکان خردسال لازم است که محیط آرام و بدون سر و صدا و دور از مزاحمت رادیو و تلویزیون یا کسی که در اطرافش بازی می‌کند، باشد. صحبت‌های موقع غذا خوردن را به گونه‌ای ترتیب دهید که کودکان نیز در آن شرکت داده شوند تا آن تبدیل به زمانی برای «گوش دادن ، مشارکت ، ایجاد رابطه ، گفتگو و آموختن» شود. یک پایان خوب برای غذا خوردن ، این است که به کودک بیاموزیم قبل از ترک میز غذا «اجازه بگیرد» و این صرفا یک «رسم قدیمی» نیست بلکه روش مفیدی است برای این که بدانید چه کسی غذای خود را تمام کرده است.

انضباط در خوابیدن و بیدار شدن

انضباط موقع خواب

لازم نیست ساعت خواب زمان مشخص و تغییر ناپذیری داشته باشد، بلکه باید همراه با نوعی اعمال منظم (چیزی شبیه مراسم خاص) تا کودک آن را به عنوان پایان خوشی برای روز در نظر بگیرد و انتظار آن را بکشد. کودک به محض شروع تشریفات خواب باید منتظر ساعتی دوست داشتنی با «مامان و بابا» باشد. این موضوع خودبه‌خود سبب

تحقیق در مورد بررسی رابطه بین کودک آزاری والدین و شرارت در کودکان

اختصاصی از ژیکو تحقیق در مورد بررسی رابطه بین کودک آزاری والدین و شرارت در کودکان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

بررسی رابطه بین کودک آزاری والدین و شرارت در کودکان

مطالعه موردی: ( مجرمین شرارت زندانهای خوزستان)

چکیده:

این مقاله به بررسی ارتباط سبب شناختی بین ایذاء در دوران کودکی از سوی والدین و بروز جرم شرارت در دوره های بعدی زندگی این کودکان می پردازد. بر مبنای نظریه برکوئیتس که معتقد به یادگیری مشاهده ای خشونت در دوران کودکی است و همچنین یادگیری مشاهده ای بندورا طرح مقاله و ساخت آزمون طراحی گردید.

 جامعه پژوهشی این بررسی شامل کلیه مجرمین بزه شرارت و خشونت در زندانهای خوزستان در سال 1384 می باشد که با نمونه گیری تصادفی 80 نفر از آنها انتخاب و آزمون کودک آزاری در مورد آنها اجراء و پرونده محکومیتی و مددکاری آنها مورد مطالعه قرار گرفت. فرضیه اصلی پژوهش، معناداری و هماهنگی سبب شناختی بین این دو پدیده را تایید کرد. رابطه معناداری بین  سواد والدین، ساخت خانواده تک والدی و طلاق زود هنگام با کودک آزاری آنها مشاهده شد. همچنین با کاهش سن و سواد مجرمان شدت جرم شرارت درآنها گسترش می یابد. بدلیل شرایط خاص اجتماعی و اهمیت دهی والدین به موقعیت دختران، بخش اعظم نمونه ها مرد بودند. 90درصد نمونه ها گزارش کردند والدین (بویژه پدران) کم یا بیسواد، آنها را طی دوران کودکی آزار و اذیت نموده اند که بیشتر از نوع آزار جسمانی بوده است. در مجموع میانگین درصدی نمره آزمون کودک آزاری در میان آزمودنی ها بالاتر از سطح میانه(60%) بود. مصادیق کودک آزاری شامل تنبیه بدنی، سوء استفاده جنسی، غفلت از فرزندان و محرومیت از غذا و تفریح می باشد. ضریب پایایی پرسشنامه کودک آزاری والدین به روش زوج و فرد 82/0 محاسبه گردید. راهکارها و پیشنهادات؛ در پایان نیز چندین پیشنهاد از جمله ایجاد یک ساختار  مددکاری گسترده با اهرمهای قدرتمند قانونی-قضایی برای پیشگیری و درمان موارد کودک آزاری، ثبت وقعات کودک آزاری والدین و خانواده، طراحی و ارائه واحد درسی آشناسازی با مصادیق آزار کودکان برای دانش آموزان ارائه گردید. مقدمه :سیر جرایم در جامعه روند پرشتابی به خود گرفته است و انجام اقداماتی برای پیشگیری در این زمینه را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. نخستین گام در این ارتباط شناخت شرایط موجود است. هدف این بررسی تعیین الگوی ساختاری شدت جرم شرارت و ارتباط آن با الگوی ساختاری کودک آزاری دوران کودکی مجرمین است که می‌تواند در زمینه پیشگیری از این جرم راهگشا باشد. خشونت می‌تواند با برهم زدن امنیت جامعه و نظم جامعه در روند کلی فعالیت‌های اجتماعی اخلال ایجاد کرده و زمینه‌ساز بروز ناامنی و اساس فقدان امنیت در جامعه باشد. کودک آزاری نیز می‌تواند در زندگی آینده کودک آزار دیده زمینه‌ساز آسیبهای روانی زیاد گردد. این پژوهش سعی در شناسایی وجود یک رابطه همبستگی بین کودک‌آزاری در دوران کودکی مجرمین با جرائم شرارت و خشونت آنها و از این طریق جلب توجه مسئولین امور پرورش و تربیت کودکان و خانواده‌ها از یک سو و نهادهای قضایی و کیفری از سوی دیگر به زمینۀ جرم‌زای این پدیدۀ متأسفانه متداول در برخی ازخانواده‌های ایرانی و خوزستانی دارد. کودک‌آزاری در خانواده‌ها وخشونت در اجتماع به دو الگوی ساختاری مجرمانه شایع در خوزستان تبدیل شده است. جامعه آماری این بررسی مجرمین شرارت زندانهای خوزستان هستند که در سال 1384 دستگیر شده‌اند. به درخواست اداره کل زندانهای خوزستان به لحاظ رعایت جنبه‌های امنیتی و حفاظتی و جلوگیری از هرگونه آثار سوء، در بیان آمارهای مربوط به جرایم شرارت از آمارۀ فراوانی درصدی استفاده ‌گردید. 2- طرح مسأله و بیان موضوعبروز جرایم خشونت‌بار شرارت و رشد تصاعدی آن در مقایسه با سایر جرایم و عناوین مجرمانه در خوزستان به یک چالش‌ و مسأله اجتماعی بدل شده است. میزان 27%  این بزه در میان سایر جرایم مسأله‌زا و سؤال‌برانگیز می‌باشد؛ بطوریکه دومین الگوی مجرمانه را از لحاظ حجم درصدی در نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت خوزستان(18%) بعد از سرقت تشکیل می دهد.(آمارنامه زندانهای خوزستان 1384) با توجه به اهمیت این الگوی بزهکارانه بررسی سابقه فردی و شخصیتی این گروه از مجرمان لازم است. بررسی حاضر این هدف مهم را بررسی می کند که آیا سابقه ایذاء در خانواده و خشونت‌ های اجرا شده توسط والدین طی دوران کودکی و نوجوانی رابطه معناداری با سطح سواد و آموزش مجرمین و والدین آنها، نوع شغل والدین، ساختار خانواده و سن خاص و جنسیت مجرمین شرارت دارد؟ 3- حوزه‌ها و مفاهیم نظری 3-1- شرارت و خشونت آموخته شده : نظریه لئونارد برکویتسلئونارد برکویتس(Leonard Berkowitz) بر یادگیری مشاهده‌ای رفتار پرخاشگرانه و خشونت ابراز شده از سوی انسان تاکید نموده است. یادگیری در رفتار پرخاشگری انسان نقش مهمتری از غریزه دارد که این امر حاصل تعامل ساختاری پیچیده بین انگیزه‌های ذاتی و پاسخهای آموخته شده است.(شکرکن،8-167: 1367) البته او معتقد است با اصلاح ساخت یادگیری فرد، می‌توان طبیعت پرخاشگری او را تعدیل و با انعطاف‌تر نمود . کودک با مشاهده اعمال خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه والدین با جلوه‌های بیشتر جسمانی تا روانی که در واکنش به مثلاً عدم پایبندی آنها به خواسته‌ها و قوانین مد نظر والدین رخ می‌دهد، این پدیده را فرا می‌گیرد. کودک بر اثر مشاهده‌ می‌آموزد که عدم توجه و بروز ناکامی در تحقق خواسته‌هایش را با شرارت و خشونت پاسخگو باشد . البته این توجیه بیان تمام بسترهای نظری پرخاشگری و شرارت نخواهد بود، ولی با توجه به این که بخش عمده یادگیری کودک در خانواده و در سنین اولیه روی می دهد و وقایع این دوره از اهمیت زیادی برخوردار است و باعث انتقال این الگوهای رفتاری به زندگی آینده کودک می گردد.3-2-1- یادگیری اجتماعی-مشاهده ای؛ نظریه آلبرت بندورابندورا 1975 (نقل از سیف 1373:272) اعتقاد دارد بخش اعظم یادگیری از طریق مشاهده رفتار دیگران است. نکته مهم در این دیدگاه عدم نیاز به تقویت فوری است،‌ یعنی فرد رفتار را مشاهده کرده و می‌آموزد ولی تا زمانی که نیازی به ابراز آن نباشد و به عبارتی عامل تقویتی وجود نداشته باشد، بروز نمی‌کند. هر چه الگو از مقبولیت و مشروعیت بیشتری برخوردار باشد احتمال یادگیری بیشتر است(سیف 1373:275)  در این مورد خاص والدین به صورت افراد صاحب قدرت از نفوذ زیادی برخوردارند و کودکان آنها را به عنوان الگوی مناسبی تلقی نموده و در طول زندگی و هنگامی که خود بخواهند با کودکانشان برخورد کنند از همان شیوه‌های آزارگری توأم با غفلت و مسامحه (child neglect) استفاده می‌‌کنند. 3-2-2-سوابق پژوهشی و عوامل ساختاری کودک‌آزاریزمینه‌ها و عوامل اصلی آزار کودکان توسط خانواده‌ را می توان در حوزه های روانی، خانوادگی و محیطی- شخصیتی بررسی کرد. علل مهم روانی کودک آزاری: تحریک‌پذیری و حساسیت منفی بیش از حد والدین (کمپ 1988 به نقل از مدنی 1383 ) افسردگی با جلوه پدوفیلیایی (بچه‌گرایی) (پورافکاری 1376:365)، سابقه کودک‌آزاری در والدین و فرد آزارگر( کافمن،‌1987 نقل از مدنی1383) که به 30% از موارد کودک‌آزاریها شامل گردیده است(ولف 1999 نقل از مدنی 1383)، عزت نفس پایین و ضعف در روابط فردی-جنسی با همسالان و همسر تحقیق ثناگوی محرر(1379)  رابطه قوی بین کودک‌آزاری و مقیاسهای شخصیتی پرسشنامه میلون2(MCMII) در مادران دارای کودکان آزاردیده بدست آورد. همچنین دوری‌گزینی و انزوا، وابستگی، اختلال شخصیت ضداجتماعی، ‌آزارگری‌، شخصیت وسواسی و پرخاشگر، آزارطلبی و شخصیت اسکیزوتیپ و پارانویید از جمله ویژگیهای شخصیتی این مادران بود. علل مهم خانوادگی کودک‌آزاری: اکثر آزارها در خانواده و از سوی والدین صورت می‌پذیرد که شامل والدین جوان و بی‌تجربه دارای استرس شغلی (کاهانی 1375) و سن بالای پدر بود؛ بطوریکه در تحقیق اسدالهی (1384) دارای رابطه معنادار و عاملی بالایی با سوء رفتار آنها با کودکانشان بود. نکته مهم، این پدیده است که در والدین با سنین بالا و خیلی کم کودک‌آزاری بیشتر اتفاق افتاده است (اسدالهی 1374 و قاسم‌زاده 1380 ). سطح سواد پایین والدین نیز در پژوهشهای دیگر نشانگر رابطه مثبت و معنا‌دار با میزان افزایش کودک‌آزاری بوده است(صفوی 1374، اسدالهی 1374، رحیمی موقر 1375،  رشیدی‌فر 1376 و بخشعلیان 1377). نوع شغل نیز رابطه معنادار و مثبتی با کودک‌آزاری داشته و آن دسته از مشاغل غیرتخصصی و یدی مثل کشاورزی و کارگری دارای بیشترین رابطه موثر بوده‌اند. (مدنی 1383، ص 123 ، محمدخانی 1378، رزاقی 1380، قاسم‌زاده 1378، حسینی‌سدهی 1380). بعد خانوار نیز با کودک‌آزاری رابطه دارد(کاهانی 1375 ، صفوی 1374، رحیمی موقر 1375، دولتمند 1375، بخشعلیان 1377و نامداری 1377). یکی دیگر از الگوهای ساختی خانواده در بروز کودک‌آزاری سابقه بیماری روانی-جسمانی، طلاق و جدایی در والدین بوده است. (مدنی،1383:134) پیشینه کیفری و سوابق مجرمانه پدر و مادر به ویژه اعتیاد از عوامل خانوادگی مهم بروز سوء رفتار با کودکان بوده است. پژوهشهای اسداللهی 1384 و بلسکی 1998، نامداری 1377، لئونارد 1998، محمدخانی 1378، براتوند 1380و باقری یزدی 1379 مؤید این دیدگاه می باشد.در مواردی کودک آزاری به حدی شدید است که منجر به فرار کودکان از خانه می شود. بر اساس تحقیق جانقلی (1383:136) 14% از کودکان خیابانی ناشی از ضرب و شتم والدین و بستگان در خانه بوده است و افزون براین گروه به رفتارهای خشونت بار و شرارت آمیز روی آورده اند(صالح،1383:156). خانواده‌های بدریخت یا از ریخت افتاده مثلاً تک والدی ( single parenthood )، منزوی و دارای کمترین میزان ارتباطات اجتماعی و تعارضات درونی زیاد، همبستگی بالایی با کودک آزاری داشته‌اند.(مدنی،1383:147). از جمله عوامل مرتبط دیگر، تولد نوزاد جدید و مرگ یا فقدان یکی از اعضای خانواده است. تولد نوزاد جدید با توجه به نگرش خانواده و نیز جنسیت کودک قابل بررسی بوده و به هر حال حضور فرزند دیگر با کم توجهی به کودک قبلی همراه و یک عامل استرس زا است.(ماسن1382:545)عوامل مهم محیطی و شخصیتی: این عوامل که زمینه‌ساز بروز کودک‌آزاری است، طیف گسترده‌ای را دربر می‌گیرند؛ مانند مرگ یا فقدان یکی از اعضای خانواده یا بستگان، فقر، مشکلات اقتصادی، تیپ شخصیتی والدین، استرسهای محیطی و مکانهای تنش‌زای روانی، محیط‌های پرجمعیت و بزهکار در فضاهای منطقه‌ای حاشیه شهرها، عدم پایبندی به اصول مذهب و اخلاق و نگرش مثبت به تنبیه کودکان.(اسداللهی 1384، بوالهری 1377، مدنی 1383، کاظمی‌پور 1377، فخرایی 1377، صفوی 1374، رشیدی‌فر1376، هوشدار1374،   براتوند1380)3-2-3- پیامدهای کودک آزاریدر اینجا به یکی از اثرات مهم و تأسف‌بار آزار کودکان یعنی زمینه های  بروز بزهکاری و جرایم شرارت در جامعه پرداخته می شود. این نکته حائز اهمیت است که اکثر موارد کودک‌آزاری بطور یکسویه منجر به جلوه‌ها و الگوهای ساختی مجرمانه نمی‌گردد. پژوهش طباطبایی (1380) نشان داد 55% موارد کودک‌آزاری(بویژه در مردان) در جامعه پژوهشی‌اش منجر به بروز شخصیت نابهنجار ضداجتماعی شده است. پیامدهای آزارگری کودکان را در دو جلوه جسمانی-روانی میتواند بررسی کرد.(مدنی1383:177) جلوه‌های جسمانی کودک آزاری بروز اختلالات رشدی، بدریختی بدن و معلولیت جسمانی، سوء تغذیه  منجر به افت توانایی ذهنی، کبودی بدن، شکستگی استخوانها و موارد مشابه بوده است.(بوالهری1377، رحیمی موقر1375،‌ نوروزی 1372 و رشیدی‌فر 1376) بدترین پدیده جسمانی کودک‌آزاری ، آزارگری منجر به فوت کودکان است که صراحتاً در متون حقوقی –کیفری با زمینه‌های مجرمانه قتل‌ها بررسی می‌‌گردد. متأسفانه از گزارشهای فوت کودکان به سازمان پزشکی قانونی، 77%  موارد قتلهای عمد و شبه عمد و خطایی بوده است(هوشدار 1374)جلوه‌های روانی را نیز می‌توان در حیطه‌های اختلالات روانی-شخصیتی وسیعی بررسی کرد: پرخاشگری، رفتار تکانشی ، بی‌اشتهایی یا پر اشتهایی افراطی روانی و رفتار تظاهر به خودکشی  و هیستریک (محمدی فرود 1380) جلوه‌های ترس مرضی از مردان ، انزواگزینی،‌افسردگی و در مورد سوء استفاده جنسی، رفتارهای وسواس شست و شو، اختلالات خواب، کاهش عزت نفس و اقدام به خودکشی.(برات وند1379، ابراهیمی قوام 1376، طباطبایی 1380، مدنی 1383، کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1998 ،‌نوروزی 1372 و محمدخانی 1380)4- تعریف مفاهیم 4-1- تعریف پرخاشگری:پرخاشگری و خشونت یک پدیده ساختاری و چند بعدی است و کارکردهای مثبت و منفی دارد. در زبان عامه پرخاشگری را تنها به معنای زور ورزی و خشونت به کار می‌برند؛ ولی چنین استنباطی تنها بخشی از مفهوم پرخاشگری را پوشش می‌دهد.  تعریف خشونت به معنای عام عبارت است از حمله به دیگری. در نتیجه در هر عمل خشنی مفهوم پرخاشگری مستور است؛ ولی همة خشونت‌ها الزاماً به صورت پرخاشگری خودنمایی نمی‌کنند. (شیخاوندی  1379:104(تعریف پرخاشگری از دیدگاه ارونسون: پرخاشگری عملی است که هدف آن اِعمال صدمه و رنج است.(ارونسون 1969:162 به نقل از محسنی تبریزی 1383:130) اثر پرخاشگری در حوزه ارتکاب جرم در جامعه ایجاد و گسترش ناامنی است و هدف این پژوهش، بررسی الگوهای مجرمانه‌ موجد احساس ناامنی اجتماع می باشد.4-2- تعریف کودک‌آزاریهرگونه آسیب جسمانی یا روانی، سوءاستفاده جنسی یا بهره‌کشی و عدم رسیدگی به نیازهای اساسی کودک و نوجوان زیر 18 ساله توسط دیگر افراد یا اعضای خانواده که به صورت تصادفی نباشد، کودک‌آزاری(Child abuse) گفته می‌شود.(مدنی،1383:20) این پدیده سابقه ای طولانی در تاریخ بشری داردکه در هر دوره ای از تاریخ تعریف مفهومی آن متفاوت و فاقد بار معنایی منفی بوده است، از تقدیم دختران جوان به معابد بابل و سوء استفاده جنسی از آنها گرفته (باستانی پاریزی،1343:262) تا زنده بگور کردن دختران از سوی اعراب عصر جاهلیت. زمانی هم بویژه در عصر صفوی و برخی از بزرگان و شاهان صفویه در دوره های بعدی تاریخ ایران شاهد روسپی خانه های ویژه برای پسران خردسال و جوان هستیم.(راوندی،1369:360) الگوی ساختاری کودک‌آزاری تنها شکل جنسی نداشته است، بلکه جلوه‌های روانی –جسمانی آن نیز ‌باید مدنظر قرار گیرد، شامل ضرب و شتم مقطعی یا مداوم یا عدم توجه به برآوردن نیازهای اولیه-ثانویه کودک در جریان رشد او می‌باشد. در طراحی آزمون کودک‌آزاری و اجرای آن بین مجرمین شرارت موارد تعریفی حاضر لحاظ گردیده است. 4-3- تعریف شدت الگوی مجرمانه شرارت و کودک‌آزاریبرای تعیین رابطة بین ساختار الگویی شرارت مجرمین با میزان کودک‌آزاری به روش زیر اقدام شد: 4-3-1- ایام حبس و نوع مجازات شرارت: برحسب میزان شرارت و خشونت اعمال شده از سوی فرد محکوم، محاکم قضایی طبق گزارش ضابطین و بر اساس قانون به صدور حکم می‌پردازند، لذا بر مبنای تعریف عملیاتی هر چه میزان حبس بیشتر باشد، شدت شرارت آنها نیز بیشتر است. 4-3-2- شدت کودک آزاری: برمبنای آزمون طراحی شده ، هر چه نمرة حاصل جمع نمرات گویه‌ها بیشتر باشد؛ شدت ایذاء کودک‌ توسط والدین بیشتر بوده است.گستره نمرات این آزمون بین 100-20 می‌باشد. 5- سؤالات و فرضیات پژوهشدر این بررسی سؤالات زیر مطرح گردید:5-1- آیا می‌توان بین شدت کودک‌آزاری مجرمین دستگیر شده با شدت جرم شرارت آنها رابطه معناداری یافت؟5-2-آیا می‌توان بین سطح سواد مجرمین و والدین آنها با سابقه کودک‌آزاری و جرم شرارت رابطه معناداری یافت؟5-3- ریخت‌ جمعیت‌شناختی و ساختار خانواده با جرم شرارت و کودک چه رابطه‌ای دارد؟برمبنای سؤالات بالا  فرضیه‌های پژوهش به قرار زیر تدوین شدند:5-4- بین سابقه کودک‌آزاری والدین و شدت جرم شرارت فرزندان رابطه معناداری وجود دارد.5-5- با افزایش سن از فراوانی مجرمین شرارت کاسته می‌شود.5-6- با کاهش سواد افراد شدت شرارت مجرمین افزایش معناداری می‌یابد.5-7- با کاهش سواد والدین سابقه کودک آزاری آنها افزایش می‌یابد. 5-8-بین خانواده‌های تک‌والد(مطلقه ، متوفی) سابقه کودک‌آزاری بیشتر است.6- روش شناسی پژوهشپژوهش از نوع توصیفی- اکتشافی با روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه با برخی از آزمودنی‌‌ها (برای تطابق و اعتبارسنجی داده‌ها) و همچنین روش اسنادی یعنی بررسی و مطالعه برخی از پرونده‌های شخصیتی –مددکاری مددجویان نمونه و آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار زندانهای خوزستان می‌باشد. 6-1- جامعه و نمونه آماریداده‌های مجرمین شرارت به عنوان جامعه آماری از مرکز آمار و رایانه زندانهای خوزستان بدست آمد. جامعه آماری پژوهشی شامل کلیه افراد دستگیر شده با عنوان مجرمانه شرارت طی دوره 1384 را شامل می‌شود که به جرم مذکور  محکوم و حکم قطعی کیفری آنها از ناحیه دادگاه صادر گردیده است. شدت جرم شرارت نیز برحسب میزان ایام حبس، سنجیده شد. از طریق نمونه‌گیری تصادفی ساده از جامعه آماری جمعاً 80 نفر با کمک واحد آمار و رایانه زندانهای خوزستان با اعداد تصادفی انتخاب گردید. 6-2- ابزار جمع‌آوری اطلاعاتبرای جمع‌آوری اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها علاوه بر مطالعه اسنادی پرونده‌های کیفری و مصاحبه با برخی از آزمودنی‌های نمونه از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. با توجه به نتایج و یافته‌های‌ سایر محققان در مورد جرم شرارت و کودک‌آزاری و طبق فرضیه‌های ارائه شده آزمون کودک آزاری والدینِ مجرمان شرارت در 20 آیتم به روش لیکرت با گویه های پنجگانه از کاملا موافق تا کاملا مخالف تنظیم گردید. با توجه به طیف گسترده جلوه های کودک آزاری(مدنی1383:21) در تنظیم و طرح سوالات برای گویه های 20گانه از مصادیق آن یعنی تنبیه بدنی، آزار جنسی، بی توجهی و غفلت و سوء تغذیه استفاده شد. از مجموع 40 سوال طراحی شده(10 آیتم برای هر مقیاس) در نهایت 20 سوال با بالاترین ضریب همسویی و همبستگی با دو شق زوج و فرد و با کل آزمون با تعیین ضریب آلفای هر گویه باقی ماند. در پایان پایایی و اعتبار(reliability) آزمون به شیوه فرد و زوج با یک بار اجرا بر روی نمونه‌های پژوهشی و از طریق آلفای کرونباخ  82/0:α و در حد مطلوب بدست آمد. 7- یافته‌ها و داده های آماریطی این بخش در قالب آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نمودارها و جداول فراوانی درصدی نتایج مربوط به جرایم شرارت و آزمون محقق ساخته کودک‌آزاری ارائه می شود:در جدول 1 نمرات آزمون کودک‌آزاری و شدت جرم شرارت در قالب ماههای محکومیت به زندان آمده است.

جدول 1: شدت جرم شرارت و ایذاء در دوران کودکی مجرمان نمونه

ایام حبس

شدت جرم شرارت

شدت تجربه‌کودک‌‌آزاری

نمره آزمون کودک