ریاضی ششم فصل 1 و 2 و 3 کتاب-
فرمت pdf جهت استفاده دانش آموزان و اولیا
- طراح عبداله وارسته
-قیمت 1200 تومان
ریاضی ششم فصل 1 و 2 و 3 کتاب- فرمت pdf جهت استفاده دانش آموزان و اولیا - طراح عبداله وارسته -قیمت 1200 تومان
ریاضی ششم فصل 1 و 2 و 3 کتاب-
فرمت pdf جهت استفاده دانش آموزان و اولیا
- طراح عبداله وارسته
-قیمت 1200 تومان
بادگیر برجهایی هستند که برای تهویه بر بام خانهها ساخته میشود. بادگیر را همچنین بالای آب انبارها و دهانهٔ معدنها برای تهویه میسازند. در خانهها هوای خنک از بادگیر، که نوع ابتدایی تهویهٔ مطبوع به شمار میرود، به اتاقهای طبقهٔ همکف یا زیرزمینها فرستاده میشود. بادگیر از عناصر و سمبلهای معماری ایرانی هستند ولی امروزه در بسیاری از کشورهای خاورمیانه استفاده میشوند.
بادگیر در نیشابور؛ با اینکه آب و هوایی متفاوت با شهرهای کویری ایران دارد، در گذشته در آنجا از بادگیر استفاده می شده است
بادگیر از مظاهر و سمبلهای تمدن ایرانی است دقیقاً معلوم نیست اولین بادگیر در کدام شهر ایران ساخته شده است.
استفاده از بادگیر از سالهای بسیار قدیم در ایران متداول بوده است. بادگیرها با اشکال مختلف در شهرهای مرکزی و جنوب ایران ساخته شده که هر کدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحی و اجرا شدهاند. تا قبل از اختراع کولر برقی و گسترش آن در شهرهای مختلف، ازبادگیر در ابنیه مختلف مسکونی، مذهبی و خدماتی استفاده می شده است و هنوز هم میتوان باقیمانده این بادگیرها را در اقلیم گرم و مرطوب جنوب در شهرهایی مانند بندر عباس، بندر لنگه، قشم، بوشهر و اقلیم گرم خشک نواحی مرکزی مانند کرمان، نایین، یزد، طبس، کاشان، سمنان، اصفهان و حتی نواحی جنوب شهر تهران مشاهده نمود.
ساختار بادگیر دولت آباد
بادگیر معمولاً چهارگوش است و در دیوارهای چهارگانهٔ آن چند سوراخ تعبیه شدهاست. درون بادگیر با تیغهها و جدارهایی که از خشت یا چوب و خشت ساخته شدهاست، به چند بخش تقسیم میشود.
معماران محلی برای ساختن بادگیر از پشت بام خانه و از جایی که مشرف به اتاق کوچکی است که برای بادگیر اختصاص دادهاند با خشت یا آجر، تنوره بادگیر را با مقطع مستطیل میچینند تا به ارتفاع معینی برسد. سپس بالای این تنورهها چهار دیواره را دو چوب به شکل ضربدر «×» میگذارند. به گونهای که دو سمت هر چوب در دو زاویه مقطع قرار بگیرد و سپس دیوارهای سمت شرق و غرب و جنوب بادگیر را دو تا پنج و دو دهم متر بالا میآوردند. سپس در قسمت شمال که رو به باد «اصفهانی» است با نیم خشت یا آجر نیمه به عرض شش سانتیمتر، روی تنور را تا ارتفاع معینی میچینند. ارتفاع این تیغهها ۴۰ سانتیمتر بلندتر از سایر دیوارهاست.
بادگیر در ساختمانهایی که دسترسی کمی به باد دارد میتواند باد بالای بام را به ساختمان بیاورد(سرمایش) در بافتهای متراکم با ساختمانهای کوتاه دسترسی یکایک ساختمانها به باد امری دشوار است زیرا ساختمانهای رو به باد مانع دسترسی ساختمانهای پشت به باد میگردند.
کارکرد
اولین بادگیرها در یزد و کرمان خودنمایی کردند. سیستم کاری بادگیرها به این نحو میباشد که هوای جاری بیرون از خانه را به داخل خود میکشند و با تشتهای آبی که درون آنها تعبیه شده، هوا را خنک و سبک میکنند و به داخل خانه هدایت میکنند. بادگیر اعظم بازار برزگ کرمان، بادگیر باغ دولتآباد یزد، بادگیر چپقی سیرجان و بادگیرهای بندرعباس، بندرلنگه، قشم و سیستان از دیدنیترین بادگیرهای ایران هستند.
بادگیر و ایران
بادگیر از مظاهر و سمبلهای تمدن ایرانی است دقیقاً معلوم نیست اولین بادگیر در کدام شهر ایران ساخته شده ولی سفرنامه نویسان قرون وسطی بیشتر از بادگیرهای شهرهای کویری و گرم و خشک مانند یزد و گناباد و طبس، کرمان، بم و زاهدان نام بردهاند کاریز و بادگیر و خانههای گنبدی بدون تردید از نمادهای تمدن ایرانی است هر سه کلمه بصورت معرب به زبان عربی نیز راه یافته قنات - بادجیر و بادکیر و قبه و قبعه معربهای فارسی کلمات فوق هستند.
شهر تاریخی یزد به شهر بادگیرها معروف است و به تحقیق، نسبت به سایر شهرهای مرکزی ایران دارای بیشترین تعداد و نوع بادگیر است[۱] . در این شهر، مرتفعترین بادگیر جهان یعنی بادگیر باغ دولتآباد به ارتفاع ۳۳٫۳۵ متر وجود دارد[۱]. بادگیرهای شهر کرمان و کاشان، زابل وبندر لافت و بندرلنگه و بندرعباس در هرمزگان نیز از بادگیرهای دیدنی ایران محسوب میشوند.
انواع بادگیرها و معماری
بادگیرهای ایران به طور کلی به سه دسته تقسیم میشوند:
در شهر یزد تمامی بادگیرها مرتفع و چهار طرفه یا هشت طرفه هستند. ولی برعکس در شهر میبد که در ۵۰ کیلومتری غرب شهر یزد است، بادگیرها کوتاه و یک طرفه هستند. این امر بدین خاطر است که در میبد، بادهای کویری، توام با گرد و غبار از سمت کویر میوزد و اهالی مجبورند که بادگیرهای خود را پشت به این باد و در جهت باد مطلوب بسازند. ولی در یزد، چون بین دو رشته کوه قرار گرفته، بادهای کویری کمتر جریان دارد و میتوان بادگیرهای مرتفع چند طرفه احداث نمود.
معماری بادگیر
بادگیرها معمولاً یک طرفه، چهار طرفه و یا هشت طرفه میباشند. در شهر یزد تمامی بادگیرها مرتفع و چهار طرفه یا هشت طرفه هستند. ولی برعکس در شهر میبد که در ۵۰ کیلومتری غرب شهر یزد است، بادگیرها کوتاه و یک طرفه هستند. این امر بدین خاطر است که در میبد، بادهای کویری، توام با گرد و غبار از سمت کویر میوزد و اهالی مجبورند که بادگیرهای خود را پشت به این باد و در جهت باد مطلوب بسازند. ولی در یزد، چون بین دو رشته کوه قرار گرفته، بادهای کویری کمتر جریان دارد و میتوان بادگیرهای مرتفع چند طرفه احداث نمود.
طرز کار بادگیر
عملکرد بادگیر بدین صورت است که باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اتاقهای اصلی ساختمان، آب انبار و یا سرداب هدایت میکند. در بعضی از مساجد حاشیه کویر مانند مسجد قدیمی اردکان ومسجد جامع فیروز آباد در استان یزد، دریچه بادگیر درست در بالای محراب قرار دارد. به این ترتیب، باد مطلوب وارد بخشهای مختلف ساختمان میگردد و باعث تهویه و خنکی آن میشود.
بعضی از بادگیرها هم از طریق جابجایی هوا و هم از طریق تبخیر این عمل را انجام میدهند. سیستم برودتی بادگیر باغ دولتآباد از طریق روش دوم است؛ بدین صورت که جریان هوا پس از ورود به داخل ساختمان از روی یک حوض سنگی کوچک و فواره رد میشود و سپس از آنجا به سایر اتاقها هدایت میگردد اتاق زیر بادگیر که حوض و فواره در آن قرار دارد به صورت هشتی (هشت ضلعی) است و درهای متعددی در آن وجود دارد. در هر زمان که نیاز به خنک نمودن اتاق خاصی باشد، در بین آن اتاق و اتاق هشتی زیر بادگیر را باز مینمایند.
جهت تقویت عملکرد خنک سازی بادگیر و استفاده از برودت تبخیری از روشهای دیگری نیز استفاده می شده است. به عنوان مثال، در شهر بم بادگیری وجود دارد که از ساختمان، حدود ۵۰ متر فاصله دارد و با یک کانال زیرزمینی به آن مرتبط است. در بالای این کانال، یک باغچه قرار دارد. بعد از آبیاری باغچه، رطوبت آن به دیوارهای کانال ارتباطی نفوذ میکند و نسیم بادی که از بادگیر به سمت ساختمان جریان دارد را خنک تر مینماید. در بعضی از موارد نیز در روی دهانه بادگیر، حصیر، سوفال و یا بوتههای خار قرار میدادند و روی آن آب میپاشیدند و بدین طریق رطوبت و برودتهای هوای ورودی را افزایش میدادند. تا پیش از پیدایش یخچال برقی، در بسیاری از خانهها، مواد غذایی را در محوطه زیر بادگیر نگاه میداشتند تا خنک بماند و دیر تر فاسد شود.
نمای زیرین بادگیر در خانه آقازاده ابرکوه. این بادگیر 19 دریچه برای کنترل میزان گردش هوا دارد
نمای درونی دریچه یک بادگیر در خانه آقازاده ابرکوه
عملکرد فیزیکی
در باره نوع عملکرد بادگیرها در حقیقت دو نوع عملکرد اساسی وجود دارد الف - عمل بر اساس اصل کشش دهانههای رو به باد و مکش دهانههای پشت به باد
طرز کار بادگیر اصولاً بر این پایه نهاده شده است که از وزش باد برای کشاندن هوای خوش به درون ساختمان و از عکس العمل نیروی آن یعنی مکش برای راندن هوای گرم و آلوده استفاده میشود. شاید این توضیح لازم نباشد که چون باد به مانع یا دیواره پرههای درونی بادگیر برخورد ناچار به فرود آمدن میشود، ولی عرض این نکته لازم است که شکافهای دیگر بادگیر که پشت به جهت وزش باد دارند، هوای آلوده وگرم را به دست باد می سپارند و کار هواکش و دستگاه مکنده را انجام میدهند.
این نوع عملکرد بادگیر در حقیقت با توجه به این اصل صورت میگیرد که هنگامی گه باد به بدنهای برخورد میکند، با توجه به تراکم بیشتر هوا در وجهی که مقابل باد قرار دارد، در این وجه فشار مثبت ایجاد شده و در وجه دیگر فشار منفی خواهیم داشت. بنابراین در صورت ایجاد بازشو در طرفین حرکت باد از فشار مثبت به فشار منفی را شاهد خواهیم بود. در بادگیرها نیز با توجه به همین اصل دهانه رو به باد هوا را به درون خود میکشد و به داخل ایوان میبرد و هوای داخل ایوان با توجه به فشار منفی ایجاد شده در دهانه پشت به باد به بیرون کشیده میشود.
در برخی از مواقع با عبور دادن باد بادگیر از روی آب وسردخانهها و با توجه به تبخیر سطحی، رطوبت لازم را نیز تامین مینمایند. در مناطقی مانند مصر و هندوستان این عمل با قرار دادن کوزه پر از آب در مقابل مسیر باد صورت میگیرد.
ب- عمل بر اساس اختلاف دما:
اما به نظر میرسد آنچه که کمتر مورد توجه اهل فن در این زمینه میباشد. کار کردن بادگیر بر اساس اختلاف دمایی است. در حقیقت هنگامی که وزش بادی به صورت محسوس وجود ندارد بادگیر بر اساس همین اصل عمل میکند.
در روز با توجه به آفتاب خوردن وجه جنوبی بادگیر هوای موجود در وجه جنوبی بادگیر گرم میشود و به بالا میرود. این هوا به وسیله هوای داخل ایوان که به بالا کشیده میشود، جبران میگردد و در حقیقت نوعی خلا نسبی داخل ایوان ایجاد میگردد که هوای خنک داخل حیاط را به درون خود میکشد. به همین ترتیب هوای موجود در دهانه شمالی نیز به پایین کشیده میشود.
در شب هوای بیرون سرد میشود، و به سمت پایین حرکت مینماید. این هوا در اثر حرارت ذخیره شده در دیوارهها گرم شده و به بالا میرود و این چرخه تا هنگامی که دمای دیوارها و هوای بیرون یکی شود ادامه مییابد. ولی به طور معمول پیش از رسیدن به این وضعیت شب تمام شده و دوباره بادگیر به نحوی که در بالا توضیح داده شد، عمل میکند.
به طور کلی در اکثر مواقع بادگیرها در حالتی بین حالاتی که توضیح داده شد عمل میکنند. یعنی هم بر اساس مکش و کشش و هم بر اثر تفاوت دمایی عمل میکند.
خاصیت دودکشی بادگیر
از خصوصیات دیگر بادگیر میتوان از اثر دودکش نام برد. در مواقعی که باد جریان نداشته باشد، هوای گرم داخل بنا صعود میکند و از طریق بادگیر به خارج بنا منتقل میشود و بدین صورت کماکان یک جریان هوا در داخل ساختمان برقرار میگردد هرچند که شدت آن کمتر از مواقعی است که باد در محیط خارج جریان داشته باشد. اغلب بادگیرها، دارای چوب بستهایی هستند که دو طرف دهانه بادگیر را به هم متصل میکنند و انتهای این چوب بستها از بدنه بادگیر بیرون میباشد. این چوب بستها جهت افزایش استحکام و مقاومت بادگیر در مقابل فشار باد است و به صورت کششی کار میکنند و نمیگذارند که پرههای داخلی و بدنه بادگیر از یکدیگر جدا شوند. علت آنکه انتهای این چوبها را نمیبرند این است که در زمان تعمیر و مرمت بادگیر، داربستها را به این چوبها متصل میکنند و از روی داربستها، تعمیرات لازمه را انجام میدهند.
مشکلات بادگیرها و روش جلوگیری از آن
از جمله مشکلاتی که در رابطه با بادگیر وجود دارد این است که با وجود کلیه تمهیدات، باز هم مقداری گرد و غبار وارد فضای داخل بنا میشود. به علاوه، پرندگان، جانوران موذی و حشرات نیز از طریق مجرای بادگیر وارد فضای داخل میشوند. همچنین کنترل کامل مقدار جریان هوا و میزان رطوبت و برودت میسر نمیباشد.
انواع بادگیر از ح
1- پرسهای هیدرولیکی
پرسهای هیدرولیک نیروی خود را از حرکت یک پیستون در داخل یک سیلندر به دست می آورند. این حرکت زمانی ایجاد میشود که یک سیال تحت فشار وارد محفظه سیلندر شود. وضعیت سیال توسط پمپ و شیرهائی جهت افزایش، کاهش و یا حفظ فشار به صورت مورد نیاز درآمده و میتواند نیروی لازم برای به حرکت درآوردن پیستون را فراهم کند. بنابراین نیروی موجود در پرس هیدرولیک با حداکثر فشار موجود در سیلندر تعیین میشود.
پرسهای هیدرولیک قادرند تناژ کامل خود را در هر وضعیتی از حرکت سیلندرها به قطعه کار اعمال نمایند. همچنین طول حرکت سیلندرها را میتوان در هر حدی از مسیر حرکت محدود ساخت. این در حالی است که در پرس های مکانیکی تناژ کامل را تنها در انتهای مسیر حرکت ضربه زدن میتوان کسب نمود. همچنین مسیر حرکت ضربه زدن در این پرس ها مقدار ثابتی است.
ویژگیهای پرسهای هیدرولیک را به صورت ذیل میتوان خلاصه نمود:
تناژ پرس
تناژ یک پرس هیدرولیکی عبارت است از حداکثر نیروئی که سیلندر اصلی آن میتواند به قطعه کار اعمال نماید. معمولاً برای تعیین تناژ مورد نیاز پرس باید روی رفتار قطعه کار و فرآیند اعمالی روی آن مطالعه نمود. برای مثال در برشکاری ورق، جنس آن و سطح برش نقش مهمی را در حداکثر نیروی لازم برشکاری ایفا میکنند. در پرس کمپاکت پودر، نوع پودر، دانسیته و استحکام نهائی قطعه فاکتورهای مهم تعیین کننده حداکثر نیروی مورد نیاز میباشند.
تعیین فشار کاری سیستم
برای تعیین سطح فشار در یک سیستم هیدرولیک باید در نظر داشت که با بالا بردن فشار میتوان از المانهای هیدرولیکی کوچکتری برای رسیدن به تناژ مورد نظر، استفاده نمود. همچنین قطر لوله ها را میتوان کوچکتر انتخاب نمود. در نتیجه، هزینه ساخت پرس کاهش می یابد. از طرف دیگر با افزایش فشار، روغن در سیستم زودتر داغ میکند، نشتی ها بیشتر و اصطکاک و سایش نیز افزایش می یابد. در نتیجه فاصله انجام سرویس ها باید کوتاهتر شود. همچنین نویز و پیکهای فشاری نیز افزایش یافته و خواص مطلوب دینامیکی سیستم کاهش می یابد.
در مجموع پس از برآوردهای اولیه نوع کارکرد پرس، برای دستیابی به یک شرایط مطلوب کاری انتخاب یکی از فشارهای 160, 100 یا 200 bar معمول میباشد.
اجزاء اصلی سیستم هیدرولیک پرس
سیستم هیدرولیک پرسها شامل اجزاء اصلی ذیل میباشد:
در ادامه نکات مهم مربوط به طراحی، انتخاب و تعیین نوع المانهای هیدرولیک شرح داده میشود:
نحوه انتخاب سیلندرهای هیدرولیک
در انتخاب سیلندرهای هیدرولیک موارد ذیل باید در نظر گرفته شود:
1-حداکثر فشار کاری سیستم
رنج فشار کاری استاندارد برای المانهای هیدرولیک به صورت 600bar,500,400,315,250,200,160,100,63,40,25 میباشد. با اینحال سازنده های مختلف بعضا رنجهای محدودتر یا متنوع تری را انتخاب میکنند. برای مثال رکسروت محدوده فشار کاری سیلندرهای خود را به صورت 350bar,250,105 قرار داده است. فشارهای مذکور حداکثر فشاریست که مصرف کننده مجاز است به سیلندر اعمال نماید.
2-قطر پیستون و میله پیستون
میزان نیرویی که یک سیلندر هیدرولیکی میتواند تولید کند، تابع فشار کاری و سطح پیستون آن میباشد. هر چه قطر پیستون بزرگتر در نظر گرفته شود نیرویی که سیلندر میتواند تولید کند بزرگتر خواهد بود. این موضوع برای سطح میله پیستون به صورت معکوس است یعنی هر چه قطر میله پیستون بیشتر باشد سطح موثر اعمال نیرو در جلوی سیلندر کاهش میابد و سیلندر در برگشت نیروی کمتری تولید میکند.
در جدول(1) محدوده قطرهای مختلف برای پیستون و میله پیستون مربوط به محصولات رکسروت نشان داده شده است. برای مثال سیلندری که قطر پیستون آن 63mm و قطر میله پیستون آن 28mm میباشد در جدول به صورت 63/28 نمایش داده شده است.
جدول(1)- محدوده قطر پیستون و قطر میله پیستون (رکسروت)
Ratio of dia.
Piston rod dia.
Piston dia.
32/18
18
32
40/18
18
40
40/20
20
40/25
25
40/28
28
50/22
22
50
50/28
28
50/36
36
63/28
28
63
63/36
36
63/45
45
80/36
36
80
80/45
45
80/56
56
100/45
45
100
100/56
56
100/70
70
125/56
56
125
125/70
70
125/90
90
140/90
90
140
140/100
100
150/70
70
150
150/100
100
160/100
100
160
160/110
110
200/90
90
200
200/125
125
200/140
140
220/160
160
220
250/180
180
250
3-نسبت سطح
این ضریب به صورت زیر تعریف میگردد:
که در آن Ap سطح پیستون و ASt سطح میله پیستون میباشد. برای ابعاد استاندارد پیستون و میله پیستون ها، شش خانواده مختلف تعیین شده است. یعنی با تعریف شش مقدار مختلف برای ارزش اسمی به صورت 5,2.5,2,1.6,1.4,1.25 میتوان قطر پیستون و میله پیستون را نسبت به هم محاسبه نمود. البته باید توجه داشت که با اختیار نمودن دو عدد مشخص برای قطر پیستون و میله پیستون الزاما به اعداد ذکر شده برای دست نمی یابیم، بلکه مقادیر واقعی اعدادی نزدیک به ارزش اسمی میباشند. برای مثال در خانواده ، ارزش واقعی به صورت 1.3,1.25,1.24 میباشد. در جدول (2) مقادیر مربوط به ارزش اسمی بهمراه قطر پیستون و میله پیستون سیلندرهای مختلف نشان داده شده است.
جدول(2)-مقادیر اسمی ضریب نسبت سطح
125
100
80
63
60
50
40
32
25
dp
j
56
45
36
28
25
22
18
14
12
dSt
70
56
45
36
32
28
22
18
14
dSt
80
63
50
40
36
32
25
20
16
dSt
90
70
56
45
40
36
28
22
18
dSt
2
100
80
63
50
45
40
32
25
20
dSt
110
90
70
56
55
45
-
-
-
dSt
5
4-حداکثر نیروی سیلندر
اگرچه ظرفیت کاری سیلندرها را معمولا از رابطه محاسبه میکنند، با اینحال باید در نظر داشت که تنها عوامل تعیین کننده نیروی سیلندر، فشار و سطح پیستون نمی باشند بلکه فاکتور مهمی که آنرا نیز باید در نظر داشت امکان ایجاد کمانش در سیلندر می باشد. نیرویی که تحت آن در یک سیلندر کمانش رخ می دهد را از رابطه زیر میتوان محاسبه نمود:
که در آن :
K : نیرویی است که تحت آن کمانش اتفاق می افتد(N )
Lk : طول آزاد تحت کمانش سیلندر (mm )
E : مدول الاستیسیته که برای فولاد 2.1e5 میباشد (N/mm2 )
I : ممان اینرسی سطح دایروی میله پیستون که از رابطه محاسبه میشود.
با توجه به نیروی کمانش سیلندر، حداکثر بار مجاز که میتوان به یک سیلندر هیدرولیک اعمال نمود از رابطه زیر محاسبه می گردد:
F : حداکثر بار مجاز اعمالی به سیلندر (N )
K : نیروی کمانش سیلندر (N )
S : ضریب اطمینان (3.5 )
5-طول کورس سیلندر
مهمترین عامل در محدود نمودن طول کورس سیلندر امکان ایجاد کمانش در آن میباشد. یعنی به ازاء قطر پیستون ، قطر میله پیستون و فشار کاری مشخص، مجاز به انتخاب محدوده خاصی از طول کورسها می باشیم. در حالت کلی محدوده طول کورس نزدیک به صفر تا حدود 10m را میتوان برگزید. ولی باید توجه داشت که در یک فشار کاری و سایز بخصوص امکان انتخاب هر طول کورسی نخواهد بود و شاید در تعیین قطر سیلندر مجبور به انتخاب سایز بزرگتری باشیم. مثلا در فشار کاری 80bar برای داشتن طول کورس 1.5m نمی توان سیلندر 63/28 را انتخاب نمود بلکه مثلا باید سیلندر 63/48 را برگزید که این انتخاب روی نیرو و سرعت برگشت سیلندر تاثیر میگذارد.
6-حداکثر سرعت سیلندر
در یک سیلندر بدون بالشتک حداکثر سرعت پیستون به صورت طبیعی 8m/min میباشد. این مقدار برای سیلندرهای بالشتکی تا 12m/min افزایش می یابد. در مجموع، حداکثر سرعت کاری سیلندرها در سیستمهای هیدرولیکی معمولا0.5 m/sec میباشد. البته بسته به نوع کار، ممکن است حداکثر سرعت 0.25 m/sec و یا مقادیر دیگر انتخاب شوند. همچنین باید توجه داشت که سرعت سیلندر تابع اندازه پورتهای ورود و خروج روغن به آن نیز میباشد.
7-نحوه نصب سیلندر
سیلندرهای هیدرولیکی را بسته به نوع کاربرد به یکی از صورتهای زیر بر روی فریم نصب مینمایند:
1- Swivel clevis at cylinder cap
2- Fork clevis at cylinder cap
3- Rectangular flange at cylinder head
4- Square flange at cylinder head
5- Rectangular flange at cylinder cap
6- Square flange at cylinder cap
7- Trunion mounting at cylinder head
8- Trunion mounting at center of cylinder
9- Trunion mounting at cylinder cap
یک ساختمان هوشمند ساختمانی است که در بر دارنده محیطی پویا و مقرون به صرفه به وسیلهٔ یک پارچه کردن چهار عنصر اصلی یعنی سامانهها، ساختار، سرویسها، مدیریت و رابطه میان انها است. به عبارت دیگر ساختمان هوشمند ساختمانی است که کلیه اجزای داخی ان به واسطهای یک پارچه و ایجاد منطقی سازگار با محیط در تعامل با یکدیگرند. از سوی دیگر، مدیریت انرژی (EMS) میتواند در حدود ۱۰٪ تا ۳۰٪ کاهش هزینه و قیمت در پیداشته باشد.
سامانههای EMS و کاربریهای مختلف
EMSها سامانههای کنترلی هستند که با تنظیم عملکرد ساعتی و دورهای تجهیزات از اتلاف انرژی جلوگیری مینماید. به این معنا که زمان و محدودهٔ خاموش و روشن شدن دستگاهها را با توجه به دادههای از پیش تعیین شدهای بر اساس یک سامانهٔ یکتا و به کمک ساعتهای کنترلی تنظیم میکند.
کاهش هزینه زندگی
در طراحی سامانه با توجه به اختیاراتی که وجود دارد، ابتدا باید به ارزیابی هزینههای جاری پرداخت. در این مورد باید به بازدهی مصرف انرژی و صرفه جویی ان توجه داشت. محل و جهت ساختمان، ثبات دما، تاثیر باد، اب و هوا، روشنایی و تهویهٔ طبیعی اهمیت زیادی دارند. در ساختمانهایی که مصرف بالای انرژی دارند باید حتماً یک آنالیز بر روی هزینهٔ دورهای زندگی انجام شود و بر این اساس به طراحی اصولی پرداخت که در واقع تاثیر مستقیم بر هزینهها دارند.
تعمیر ونگهداری ساختمان
یکی از کاربردهای سنسور های استفاده شده در ساختمان های هوشمند را میتوان تعامل این سنسور ها با مدل سازی اطلاعات ساختمان(یا استفاده همزمان باسیستم اسکن لیزری) جهت بررسی وضعیت کنونی ساختمان و تصمیم گیری جهت انجام عملیات تعمیر ونگهداری و برنامه ریزی برای تعمیر ونگهداری پیشگیرانه در ساختمان نام برد.
سیستم مدیریت ساختمان
سیستم مدیریت ساختمان یا بیاِماِس (به انگلیسی: Building Management System) که گاهی با عنوان سیستم اتوماسیون ساختمان نیز شناخته میشود، یک سامانهٔ مبتنی بر رایانه است که برای کنترل و نظارت بر تجهیزات مکانیکی و الکتریکی داخل ساختمان (مانند تهویه، روشنایی، سیستم قدرت، سامانهٔ آتشنشانی و ایمنی) در داخل ساختمانها نصب میشود.
سیستم مدیریت ساختمان شامل دو بخش نرمافزار و سختافزار است، سختافزارها معمولاً به صورت اختصاصی به وسیله میکروکنترلرها پیادهسازی میشوند و نرمافزارها نیز ممکن است به صورت اختصاصی برای سیستم نوشته شوند، در برخی از سیستمها از نرمافزارهای کنترل و مانیتورینگ برای کنترل ونظارت بر عمل کرد بخشهای مختلف استفاده میشود. ارتباط میان سختافزار و نرمافزار توسط یکی از پروتکلهای DeviceNet، SOAP، XML، BACnet، LonWorks و MODBUS و usp و lan و rs232 و... پیدا سازی خواهد شد. اجزای اصلی این سیستم شامل :۱-کنترل کننده مرکزی، ۲- کنترل کننده محلی، ۳- کنترل کننده اینترنتی، ۴- سنسورها میباشد
کاربردهای سیستم مدیریت ساختمان
ویژگیها
سیستمهای مدیریت ساختمان قبلاً به دلایل اقتصادی فقط در ساختمانهای بزرگ با سیستمهای مکانیکی، الکتریکی و لوله کشی گسترده اجرا میشد، اما امروز این سیستم میتواند در تمامی ساختمانها استفاده شود.
شاید یکی از دلایل مهمی که سیستمهای مدیریت ساختمان را از نظر اقتصادی توجیه میکند، صرفه جویی در مصرف انرژی باشد. هزینهٔ بالای آب، برق، گاز، تلفن و... و نیاز به صرف جویی بیشتر در مصرف این موارد نیاز به یک سیستم کنترلری هوشمند دارد، سیستمی که بتواند:
مثالهای از کاربرد سیستم مدیریت ساختمان
از این سیستم میتوان در ساختمانها، ادارات، کارگاهها، انبارها و هر جای که انسانها وجود داشته باشند، استفاده نمود. برای بیان هرچه بهتر اهمیت سیستمهای مدیریت ساختمان، در این بخش به بررسی چند فرایند در ساختمانهای هوشمند پرداختهایم.
آتشسوزی و نشت گاز
آرامش خانواده مهمترین چیز برای هرفرد است، آتشسوزی و نشت گاز همیشه این آرامش را تهدید میکند. سیستمهای مدیریت ساختمان میتوانند با استفاده از ماژولهای گاز یاب و آتش یاب خود، نشت گاز و آتشسوزی را حس کرده و اقدامات تکیملی که توسط کاربر برنامه ریزی شده است را انجام دهند. قطع برق، بستن شیر گاز، به صدا در آوردن آژیر، ایجاد تماس تلفنی و... از جمله اقدامات تکمیلی است که توسط سیستم مدیریت ساختمان میتواند انجام شود.
امنیت و نظارت
سیستمهای امنیتی به شکلهای مختلفی پیادهسازی میشوند، استفاده از سنسورهای آشکار ساز حرکت یا دوربینهای مدار بسته، از جمله روشهای حفاظتی است که در ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرد.
درسیستمهای مدیریت ساختمان راهکارهای امنیتی مختلفی پیش روی کاربران قرار دارد: استفاده از دوربینهای مدار بسته یا سنسورهای آشکار ساز حرکت ضبط فیلم در صورت وجود هر گونه حرکت در محدودهٔ نظارتی دوربین فعال کردن آژیر یا اطلاع به شخص یا ادارهٔ پلیس در صورت ورود فرد متجاوز مشاهدهٔ تصاویر دوربینهای مختلف از راه دور و از طریق اینترنت دریافت گزارش از کلیه فعالیتهای انجام شده در طول روز (باز و بسته شدن دربها، تعداد ورود و خروجها و...) از طریق ایمیل یا پیامک قابلیت خاموش و روشن کردن کلیه لوزام برقی، کم وزیاد کردن میزان دما، رطوبت و نور محیط از طریق تلفن یا ارسال پیامک
مزایای استفاده از سیستم مدیریت ساختمان
مدل سازی اطلاعات ساختمان و سیستم مدیریت ساختمان
یکی از کاربردهای سنسور های استفاده شده در سیستم مدیریت ساختمان را میتوان تعامل این سنسور ها با مدل سازی اطلاعات ساختمان(یا استفاده همزمان باسیستم اسکن لیزری) جهت بررسی وضعیت کنونی ساختمان و تصمیم گیری جهت انجام عملیات تعمیر ونگهداری و برنامه ریزی برای تعمیر ونگهداری پیشگیرانه در ساختمان نام برد.[۷]از طرف دیگر قابلیت مدل سازی اطلاعات ساختمان برای ارزیابی انرژی ساختمان نیز به همراه تحلیل مصرف انرژی در سیستم مدیریت ساختمان میتواند به هم افزایی این قابلیت در دو فناوری منجر شود.
مدلسازی اطلاعات ساختمان
امروزه مدل سازی اطلاعات ساختمان کاربرد گستردهای از طراحی و ساخت تا بهرهبرداری و حتی مرحله تخریب ساختمانها پیدا کرده است. این فناوری با نمایش دیجیتال خصوصیات ساختمان مدیرپروژه و ذینفعان را در هرمرحله برای تصمیم گیری درست یاری میکند.[۱] مدلسازی اطلاعات ساختمان کلیه فعالیتهای مدیریت ساخت، بر اساس اسناد قرارداد، به دو مقوله نقشهها و مشخصات وابسته هستند، به این صورت که به کمک نقشهها کمیت کار و براساس مشخصات فنی، کیفیت آن تعریف میگردد.
در واقع معیارهای ارزیابی عملکرد پیمانکاران بر اساس این دو مقوله، تعیین میگردند. ما از قبل میدانیم که در روش مرسوم مدیریت ساخت، از یک سو نقشهها و مشخصات به صورت جداگانه ارائه میگردند و از سوی دیگر نقشههای اجرایی گروههای مختلف طراحی، به صورت جداگانه ولی هماهنگ با یکدیگر تهیه میشوند. مشکلات این روش بر همگان آشکار بوده و شاید برخی از بدترین آنها عدم هماهنگیها، اشتباهات و دوباره کاریها باشد که نهایتاً علاوه بر بالا بردن هزینه ساخت، منجر به پایین آمدن کیفیت کار میگردد. یکی از هیجان انگیزترین پیشرفتهای اخیر در زمینه مدیریت ساخت، معرفی تکنولوژی «مدل سازی اطلاعات ساختمان» یا به اختصار BIM میباشد. این مقاله بدون اینکه قصد وارد شدن به مسائل فنی BIM را داشته باشد، سعی میکند تا یک نمای کلی از این تکنولوژی برای علاقهمندان ارائه دهد.
به طور کلی،BIM به نقشههای دو بعدی و مشخصات مربوطه، اجزاء مدل سازی سه بعدی، با ویژگی خاص، اضافه مینماید. آن ویژگی این است که هر عضو طراحی نشان داده شده در BIM علاوه بر دارا بودن ماهیت فیزیکی سه بعدی آن، آرایهای از اطلاعات مربوط به فعالیتها و وظایف مختلف مدیریت ساخت را به همراه خود دارد. این اطلاعات، مربوط به کل چرخه حیات پروژه، از مرحله مطالعات توجیهی تا طراحی مفهومی، مطالعات مرحله اول و دوم، تدارکات، ساخت و نصب، راهاندازی، دوره بهرهبرداری و حتی پایان آن میباشد؛ بنابراین اگر بخواهیم BIM را در یک جمله کوتاه خلاصه کنیم، عبارت خواهد بود از فرایند تولید و مدیریت اطلاعات ساختمان در طی چرخه حیات آن. به بیان دیگر، یک مدل BIM، نمایش سه بعدی دیجیتال از ویژگیهای فیزیکی و عملکردی یک ساختمان میباشد.
تفاوت عمده مدل BIM با یک مدل سه بعدی متعارف CAD، ذخیره اطلاعات مهم کل فرایند ساخت با تمام اجزاء آن میباشد. این اطلاعات شامل مواردی از قبیل مشخصات مصالح (وزن، رنگ، اندازه، میزان مقاومت در برابر حریق و...)، راهنمای نصب و مونتاژ، خدمات گارانتی محصولات، الزامات نگهداری و تعمیرات، اطلاعات قیمت اجزاء و... خواهد بود. BIM به عبارت فنی یک مدل CAD است که به یک پایگاه داده(Data Base) متصل میباشد، به نحوی که هر گونه اطلاعات مربوط به پروژه را میتوان در آن ذخیره کرد؛ بنابراین BIM به عنوان یک منبع مشترک اطلاعات، بین کل تیم طراحی و اجرای ساختمان، عمل میکند. نتیجه این یکپارچه سازی اطلاعات، افزایش هماهنگی، کاهش خطاها و ضایعات و نهایتاً افزایش کیفیت کار میباشد. خانه هوشمند یا Smart Home, واژه ای است که این روزها تبدیل به هدف بسیاری از کمپانی های مطرح حوزه فناوری شده و هر روز خبری در مورد عرضه فناوری های جدید در این عرصه به گوش می رسد.
اما به واقع خانه هوشمند به چه خانه ای گفته می شود و خصوصیات یک خانه هوشمند چیست؟
در ادامه با دوربین دات اینفو همراه باشید..
خانه هوشمند، خانه ای است که علاوه بر ارتباط بی سیم از راه دور با صاحبان خود، امکان تامین انرژی مورد نیاز را از منابع انرژی پاک (مانند خورشید و باد) داشته باشد و تمامی اجزاء الکترونیکی آن برای بدست آمدن بیشترین میزان بازدهی، با یکدیگر در تعامل باشند.
به بیان ساده تر در یک خانه هوشمند واقعی، خبری از سوخت های فسیلی و منابع آلوده کننده محیط زیست، هدر رفت آب، روشن ماندن بی دلیل و هدر رفت انرژی توسط چراغ ها، اجاق گاز و منابع سرمایش و گرمایش، ورود افراد غیرمجاز و … نخواهد بود!
اجزای اصلی یک خانه هوشمند، مانند زنگ درب (آیفون تصویری)، قفل درب ها، ورودی پارکینگ، قفل یا کرکره پنجره ها، لوازم آشپزخانه، لوازم صوتی و تصویری، سیستم سرمایشی و گرمایشی، همه به اینترنت متصل هستند (اینترنت اشیاء) و امکان کنترل آنها از راه دور برای صاحب خانه فراهم است.
این ارتباط به روش های گوناگون صورت می گیرد و فناوری هایی مانند Z-Wave Zigbee ،KNX و Control4 بر اساس آن ابداع شده اند.
این فناوری های ارتباطی مخصوص اینترنت اشیاء یا Internet Of Things توسعه داده شده اند.
در چنین خانه ای وقتی که شما حضور نداشته باشید، با به صدا درآمدن زنگ درب، گوشی شما زنگ خواهد خورد یا به شیوه های دیگر مثل ایمیل، از حضور مراجع به درب منزل مطلع خواهید شد.
می توانید با مراجعین صحبت کنید و حتی تصویر آنها را ببینید.
مطلب مرتبط : آیفون تصویری هوشمند Ring مخصوص خانه هوشمند شما
سیستم اعلام سرقت و حریق هر ۲ هوشمند بوده و به محض تشخیص شرایط غیر عادی، به شما اطلاع رسانی خواهند نمود.
دمای خانه را از راه دور کنترل نمایید، مثلا سیستم گرمایشی را ۱۰ دقیقه قبل از رسیدن به منزل راه اندازی کنید که به محض رسیدن شما خانه گرم باشد!
تاریخ آجرسازی را پنجهزار سال قبل از میلاد می دانند. مردمی که در کناره های رود نیل زندگی می کردند می دیدند که رودخانه در آرامش پس از طغیان و ته نشین شدن رسوبات که از نرمه های خاک رس مخلوط با آب که پس از تابیدن آفتاب بروی آن ترکهای متعددی خورده و به قطعات کوچک و بزرگ و به ضخامت تقریبی 4 تا 5 سانتی متر مانند قالبهایی از گل بریده شده و آماده برای کارهائی مانند دیوارسازی در کناره های رود نیل بجا مانده این قطعات را مورد استفاده قرار دادند و به کمک یکدیگر آنها را به دیوار و خانه تبدیل کردند. از آنجا که همیشه در فکر نوآوری وپیشرفت بوده اند از پیدایش دنیا تا به امروز این صفت در وجود بشر رشد کرده و ذوق هنری که همیشه در وجود انسانها به تکاپو افتاده و خلاقیت درونی خود را آشکار کرده و آنهائیکه دست اندرکار بنا و بناسازی بوده اند به این فکر افتادند که چطور می شود خشت ها را محکمتر ساخت. بنابراین گل رس را با مقداری پهن مخلوط کرده و پس از لگدکردن ورز دادند. گل آماده شده را در قالب به شکل خشت درآوردند و بعدها برای اینکه گل در زمانیکه مقابل نور آفتاب آب خود را از دست می دهد ترک نخورده و محکمتر به هم بچسبد از کاه استفاده کردند کاه را پس از خیس کردن با خاکی که قراربود برای خشت مالی آماده شود مخلوط کردند و خاک رس و کاه را با آب در هم آمیختند و به شکل گل نیم کاه در قالب به خشت تبدیل نمودند و کاه مانند آرماتور در گل باقیمانده و مانع ترک خوردگی خشت گردید.( کاه را خیس می کردند که نرم شود و در موقع خشت مالی به دست آسیب نرساند.) از روزی که خشت به آجر تبدیل شد و انسان آجر را شناخت و دانست یکی از عمده ترین مصالح ساختمانی است که بطور وفور باید از آن استفاده کرد، بر آن شدند که هر روز دامنه آجر را وسعت دهند و کاربرد آن که در همه جای ساختمان بود بکار گیرند.
محققین بطور جمع بر این باورند که استادکاران بلامنازع در مشرق زمین بودند که ساختن آجر و استفاده از آن را مورد استفاده قرار دادند. انتخاب قالب و شکل گیری خشت و آجر از نظر محققین فن در اوائل کار مشکل بود یا بهتر بگوئیم هنری بود که باید روی آن فکر می شد با اینکه در مصر رسوبات ته نشین شده کناره های رود نیل را پس از خشک شدن روی هم قرار دادند و با آن دیوار ساختند ولی در شکل گیری قالب پس از مدتها و اینکه خشتها و آجرها چگونه روی هم قرار بگیرند که خراب نشوند و برای هم گیر شدن و نگهداری یکدیگر چه باید کرد تا دیوار استوار بماند. بهترین فرمی که انتخاب کردند آجرهای مکعبی شکل بود که باندازه های مختلفی در گوشه و کنار دنیا ساخته شد و دلیل آن هم این بود که نیم و نیم دو آجر روی هم قرار گیرد. این آجرها با ضخامتهای مختلفی همراه بود در ابتدا آجرها بزرگ و بسیار ضخیم و با طول عرضهای متفاوت، ولی کم کم به نازکی گرائید. مکعبها آجری شکل بعدها و به مرود ایام به قطعات کوچکتری تقسیم شد و بر هر قطعه ای نامی نهادند که این نامها سینه به سینه و زمان به زمان گذشت و درهر گوشه ای به زبان محلی آن گوشه متداول گشت و چون از سواد و سوادآموزی خبری نبود، در بعضی محلات با تحریفهایی همراه بود و همان تحریفها سینه به سینه به نسلهای بعدی انتقال پیدا کرد، پس از آنکه فرهنگ مردم هر کشوری به رشته تحریر درآمد این نامها بطور یکسان متداول گشت.
ساختمان سازی در زمانهای قدیم هرچند بدوی و ابتدایی بود با پیشرفتی که خشت آجر داشت انسانها بر آن شدند که بیشتر فکر کنند و بهتر بسازند وطریقه بهتر ساختن و بهتر بکارگرفتن آجر و خشت را بیاموزند.
در زمانیکه خشت پخته شده و تبدیل به آجر گشت و از مقاومت خوبی برخوردار شد و همه دست اندر کاران را به خود مشغول کرده بود معماران ایرانی از این صنعت بدور نبودند و در ایران شهر شوش که پایتخت ایلامیها بود و از آبادانی زیادی برخودار بوده آجرسازی رواج پیدا کرد و در کاوشهایی که در شهر شوش انجام گرفته و از آثار بدست آمده و بقایای تمدن ماقبل تاریخ را می رساند. از سفالهای پخته شده مصور رنگین که از طبقات زیرین خاکهای شهر شوش بدست آمده، اهمیت قدمت این ناحیه را می رساند و الواح گلی که در شهر شوش بدست آورده اند، مربوط به 1700 سال قبل از میلاد مسیح می باشد که این الواح شامل اسناد و قراردادهاست.
سلسله هخامنشی و داریوش کبیر در سال 494 ق.م قصر شوش را بنا کرد و این گویای تمدن بزرگی است که در غرب ایران پا به عرصه وجود گذاشت و چهره این سرزمین را عوض کرد. پس متوجه شدیم که آجر در تمام دنیا زیربنای اصلی ساختمان و مشخص کننده و عامل افسانه ای هر بنا می باشد.
کشور ما با اینکه در منطقه حاره قرار دارد و هوای آن در شمال و جنوب کشور در تمام طول سال با اختلاف شدید گرما وسرما که درجه حرارت همیشه حدود 40 درجه سانتیگراد نوسان دارد و در ساختمانهای باید از مصالحی کاملاً مناسب با آب وهوا استفاده کرد، ولی متأسفانه در یک دوره محدود در کشور ساختمانها را(نما) از سنگهایی که در مقابل حرارتهایی که در مقابل حرارتهای مختلف تغییر درجه حرارت فاحش می داد و در هوای گرم تابستان سریع گرم و در برودت هوای زمستان سریع سرما را بخود جذب میکرد، پوشانیدند. این سنگها از تکنیک پائینی برخوردار بودند. بکارگیری سنگ در کشور ما بطور تجربی آزمایش می شد و امتحان خوبی نداد. در همین زمان با پیشرفت تکنولوژی صاحبان صنایع در حرفه های مختلف بر آن شدند تا از انواع مصالح چه طبیعی و چه غیرطبیعی برای نماسازی بهره گیرند.
مصالحی که از اختراعات و ابداعات آنها بود برای نماسازی با تبلیغات فراوان بکار گرفتند و تمام آنها را به بوته آزمایش سپردند ولی نتیجه مطلوبی عاید نگشت و هر کدام به نوبه خود از لیست مصالح ساختمانی حذف گشت و باز هم آجر که از مصالح سنتی هر آب و خاکی بود جای نشین همه آنها شد.
پس از مدت کوتاهی مردم دوباره به فکر آجر افتادند که اینبار، همانطور که گفته شد، ذوق هنرمندان با گذشته تفاوت محسوسی پیدا کرد، آجرکاری نما در شهرهای مختلف رو به فزونی نهاد و معماران و دست اندرکاران، خارج و داخل بنا را با ذوق و سلیقه خود آزمایش کردند.
آجرسازی از زمانهای بسیار دور در سراسر دنیا عبارت بود از خاک رس مخلوط با آب که در قالبها به آن فرم داده و پس از قراردادن در برابر آتش بنام آجر از آن استفاده کردند منتها شرکتهای آجرسازی در کشورهای مختلف متفاوت بود. در کشور ما در ابتدا آجر را در کوره های چاهی(استوانه ای ) پختند و سپس کوره های تونلی متداول گشت و امروزه با پیشرفت تکنولوژی روش روزافزون آن از کوره هایی کاملاً متفاوت با قبل استفاده میشود.
ضمناً بد نیست خاطر نشان شویم با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی، صاحبان صنایع دست اندرکار تغییر رنگ در آجر و مرغوب کردن جنس آن و مقاومت در برابر اجسام و گازهای خارجی در نقاط مختلف میباشد تا آجر بهتری عرضه نمایند.
آجرها و بلوکها
آجرها گروهی از مصالح می باشند که به صورت صنعتی تولید و جایگزین سنگ شده اند و در حقیقت سنگی ساخته دست بشر می باشند، سنگی دگرگون که از تغییر وضعیت خشت پدید می آید. این گروه از مصالح که اولین تولید صنعتی و انبوه مصالح ساختمانی به دست بشر به شمار می آیند براساس نوع مواد اولیه، روند تولید و محل مصرف به انواع متنوعی تقسیم می شوند. آجرهای رسی که اولین و فراوان ترین آنها می باشند قدمت چندهزار ساله دارند. با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی انواع بی شماری از آجرها با کیفیت های مختلف، ابعاد و شکل ظاهری متنوع راهی بازار مصرف شده اند.
آجر رسی از قدیمی ترین مصالح ساختمانی که به وسیله بشر تولید شده است، می باشد. سنگ علیرغم فراوانی و استقامت به راحتی در دسترس قرار نمی گیرد، این مصالح طبیعی فرم دلخواه را به آسانی به خود نمی گیرد و با صرف هزینه بسیار قطعات آن یکسان می گردند و در این حالت نیز دورریز زیادی از خود به جا می گذارد. در حالی که گل حاصل از خاک رس که منشأ تهیه آجر است به راحتی شکل دلخواه را به خود می گیرد و محصولی همگن به دست می دهد.
از این رو می توان با قالب زدن گل و حرارت دادن آن مصالحی سخت، دارای مشخصات فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی یکسان، متناسب با کاربرد، منطبق با فیزیک بدن انسان، با فرآیند تولید ساده، سریع و حمل و نقل آسان تولید نمود.
مصارف آجر
اولین پیام های تاریخی تمدنهای گذشته به وسیله آجر برای ما به یادگار مانده است. این اسناد تاریخی اولین کتابخانه های تمدن بشری را تشکیل می داده اند. به اعتقاد باستان شناسان اولین بار آجر در سرزمین بین النهرین تهیه شده است. به هر صورت باید آجر پس از پیدایش آتش و در نواحی که معادن سنگ وجود نداشته اند اختراع شده باشد. نمونه های زیبا و با عظمت کاربرد آجر در معماری ایران باستان نماینده پیشرفت درخشان ایرانیان در تولید و مهندسی کاربرد این مصالح است. در این میان می توان از زیگورات چغازنبیل، ایوان مدائن، کاخهای فیروزآباد و لرستان در قبل از اسلام و همین طور مساجد جامع اصفهان و یزد، گنبدکاووس و ارگ تبریز مربوط به دوران بعد از اسلام نام برد.
رمز توانایی آجر در خلق شگفت انگیزترین ساختمانهای تاریخ در تناسبات آن نهفته است. این ابعاد در طی زمان متحول شده و در حال حاضر با ساختار و توانایی بدن انسان همآهنگ شده است. ابعاد آجر به طریقی است که براحتی در یکدیگر قفل و بست می گردند. این خاصیت، کیفیت های مهندسی بیشماری از جمله در محل اتصال دو دیوار به یکدیگر بوجود می آورد. آجرها به کمک ملات به یکدیگر متصل می شوند و سطح یکنواختی را بوجود می آورند. این ابعاد متناسب باعث شده است که این مصالح بمنظور اجرای دهانه های وسیع بصورت قوس و طاق و گنبد که از زمان قبل از ساسانیان در ایران رواج داشته است، کارآیی منحصر به فردی داشته باشد.
خواص آجر باعث شده است که بعنوان مصالح پرکننده دیوار و سقف از جمله پرمصرف ترین مصالح باشد. زیبایی آجر و الگوی حاصل از اجرچینی باعث شده است که به صورت نما در داخل و خارج بنا مورد استفاده قرار گیرد و هویت خاصی به ساختمان ببخشد. استفاده از آجر بعنوتان فرش کف و پلکان فارغ از مقاومت مطلوب آن ویژگی های اقلیمی این مصالح کویری را بیشتر نمایش می گذارد.
تولید آجر رسی
ساخت این فرآورده رسی هنوز هم به مقدار زیاد مطابق روش های سنتی انجام می شود. البته در نتیجه پیشرفت های تکنولوژی درصد سال اخیردستگاه های مدرنی با کارآیی بسیار بالا ساخته شده است که علاوه بر افزایش تولید، محصول از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد جریان تهیه آجر پنج مرحله عمده را به شرح زیر طی می کند:
- تهیه و آماده نمودن ماده اولیه
- تهیه گل
- تهیه خشت
- خشک کردن خشت
- پخش آجر