فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 33 صفحه
چکیده:
در این مقاله پارامترهای ژئومکانیکی توده های سنگی و تمهیدات سیستم نگهدارنده مقدماتی برای تونل انتقال سد درونگر، بر اساس دو روش تجربی و عددی مورد بررسی قرار گرفته است. در روش تجربی از سه سیستم طبقه بندی RMR (طبقه بندی ژئومکانیکی توده سنگ)، Q (شاخص کیفی تونل بری) و GSI (اندیس مقاومت زمین شناسی) به منظور برآورد کیفیت توده سنگهای در برگیرنده تونل انتقال و برآورد سیستم نگهدارنده مقدماتی استفاده شده است. همچنین در روش عددی از روش اجزای مشخص) نرم افزار (UDEC استفاده شده است. آزمایش های مقاومت فشاری تک محوره و سه محوره سنگ بکر, مدول الاستیسیته, وزن مخصوص, تخلخل و درصد جذب آب بر روی نمونه های سنگی بدست آمده از حفاری, در آزمایشگاه مکانیک سنگ انجام شد. همچنین به منظور تخمین پارامترهای مقاومتی توده سنگی (مانند مقاومت فشاری تک محوره توده سنگ، مقاومت کششی، مدول الاستیسیته توده سنگ، ثابت های هوک – بران و پارامترهای مقاومتی موهر-کلمب) از معیار تجربی هوک - بران استفاده شده است. در نهایت اینکه با استفاده از دو روش تجربی و عددی بر میزان دقت و اعتمادپذیری طراحی تونل افزوده شده است.
مقدمه
پروژه سد درونگر و ابنیههای وابسته به آن در فاصله 35 کیلومتری شمال غرب شهر درگز در شمال استان خراسان رضوی در دست اجراست. این پروژه شامل تونل انتقال آب، کانال روباز و سد درونگر میباشد. تونل انتقال آب برای انحراف سیلابها در زمان احداث سد و انتقال آب از مخزن سد در طول عمر مفید سد طراحی شده است. تونل مزبور دارای طول 205 متر و روبارهای حدود 70 متر بوده و توده سنگهای مسیر تونل نیز عمدتاً از ماسهسنگ و سنگ آهک مارنی با کیفیت متوسط تشکیل شده است. در قسمتی از مسیر تونل، پهنهای خرد شده همراه با یک گسل وجود دارد که توسط تونل قطع میگردد. مقطع تونل با توجه به نیازهای طرح به شکل D با عرض و ارتفاع 2/5 متر و شعاع قوس طاق 6/2 متر طراحی شده است. همچنین برای کنترل جریان آب ورودی، در کیلومتراژ 140+0 تا 152+0 اتاق شیر کنترل اضطراری پیشبینی شده که عرض تونل در این مقطع به 2/6 متر و ارتفاع آن به 2/8 متر افزایش مییابد.
زمینشناسی مسیر تونل
بررسیهای زمینشناسی صحرایی و حفاریهای انجام شده نشان میدهد که مسیر پیشنهادی جهت احداث تونل از واحدهای ماسه سنگی آهکی سازند اتامیر (Kat)، آهکهای مارنی سازند آبدراز (Kad) متعلق به کرتاسه بالایی، کنگلومرای سست متعلق به پلیو-پلیوستوسن (PLQ) و رسوبات واریزهای (Qd)، تشکیل شده است. همچنین بر اساس مطالعات صحرایی و نتایج حاصل از گمانههای اکتشافی، یک گسل در محدوده مسیر تونل شناسایی شده است. همانطور که در (شکل 1) مشاهده می شود، گسل مذکور با راستای کلی شمال غربی- جنوب شرقی و شیبی حدود 80 تا 85، توده سنگی مسیر تونل را در کیلومتراژ 200+0 تا کیلومتراژ 220+0 به شدت تحت تاثیر قرار داده و باعث تغییر شیب لایهها، خردشدگی و کاهش مقاومت توده سنگ شده است.
در محدوده موردمطالعه، کنگلومرای پلیو- پلئیستوسن (PLQ) معمولاً از تراز 910 متر به بالا با حداکثر ضخامت 17-16 متر قرار گرفته است. بنابراین با توجه به اینکه امتداد تونل در تراز 864 قرار دارد، لذا واحد سنگی مذکور در مسیر تونل قرار نمیگیرد. به همین دلیل در ادامه این مطالعات از شرح ویژگیهای ژئوتکنیکی آن صرفنظر شده است.
مقاله بررسی خصوصیات ژئومکانیکی تودههای سنگ مسیر تونل انتقال سد درونگر جهت طراحی سیستم نگهدارنده