لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه48
4-3- مهارت تسلیم
یکی از مهارتهای دینی، تسلیم و رضایت در برابر خداوند است. تسلیم در واقع یک امر درونی است، اما وقتی به عنوان مهارت دینی مطرح می‌شود که بیان گر ارتباطی خاص بین بنده و خدا باشد. تسلیم به این معنا است که انسان پس از برنامه ریزی و انجام کارها و اعمال مربوط به زندگی خود، سهمی را هم برای رضایت در نظر بگیرد، بدین معنی که بپذیرد که در هنگام نزول بلا و مشکلات و دگرگونی هایی که به رغم میل باطنی بوجود می آید. تسلیم را به عنوان راهی آرام بخش برای از بین بردن استرس ها و فشارهای روانی بپذیرد. تسلیم یکی از منازل عرفانی برای تکامل بنده است.
عبدالرزاق کاشانی می گوید: «فالّتسلیم اقرب الی التوحید الزاقی و اعلی مرتبه فی السّیر فی الله و حصول الکمال و السعاده» تسلیم نزدیک ترین منزل به توحید ذاتی و بالاترین مرتبه در مسیر فی الله و حصول کمال و سعادت است.»
مولانا عقیده دارد که بنده باید مانند حضرت ابراهیم در برابر خداوند، سر به اطاعت و تسلیم فرود بیاورد. این امر بدلیل آن است که خداوند را قادر و حکیم می داند و می پذیرد که او به بهترین وجهی مصالح بنده و امور او را می داند، لذا در برابر خداوند کاملاً تسلیم پذیر است.
هم چو اسماعیل پیشش سربنه
شاد و خندان پیش تنیش جان بده
تا بماند جانت خندان تا ابد
هم چو جان پاک احمد با احد
عاشقان، جام فرح آل گه کشند
که به دست خویش، خوبانشان کشند
اول (229-227)
مولانا تسلیم را سر نهادن و رضایت، تعریف می کند:
سر به پیش قهر نه، دل بر قرار
تا ببرم خلقت اسماعیل وار
سر ببرم، لیک این سر آن سری است
کز بریده گشتن و مردن بری است
سوم (4176-4175)
آن چه از بیت بر می آید این است که مولانا عقیده دارد که تسلیم یکی از مراحل تهذیب و تربیت انسان است به همین علت، او انسان را به علت تکامل، به تسلیم فرا می خواند:
لیک مقصود ازل به تسلیم توست
ای مسلمان، باید تسلیم جست
سوم (4177)
5-3- مهارت توکل
توکل در لفظ، به معنی واگذاردن کار و بار به کسی است.
توکل در اصطلاح عرفانی، مراتبی دارد که عالی ترین مرتبت آن، گسستن از اسباب و پیوستن به مسبب الاسباب است.[1]
مولانا در باب توکل در دو موضع به طور مفصل بحث کرده است. نخست در دفتر اول بیت (908) که برای تبیین توکل، گفت و گویی میان ؟؟ و نخجران ترتیب می دهد و از زبان حیوانات، به ابعاد بخت می پردازد و دوم در دفتر پنجم بیت (2380) که گفت و گویی میان خر و روباه ترتیب می دهد و نتیجه می گیرد که سعی و کوشش بنده، معارض با توکل نیست.
شیر در حکایت شیر و نخجیران نماد کسانی است که هرگونه سعی و تلاش بنده را منافی توکل نمی شمارند:
توم گفتندش که کسب از ضعف خلق
لقمه‌ی ؟؟ بر قصد خلق
.... ما عیال حضرتیم و شیرخواه
گفت: الخلق عبال الاله
آن که او از آسمان باران دهد
هم تواند کوز رحمت، نان دهد
گفت نیش آری ولی رب العباد
نردبانی پیش پای ما نهاد
[1] - درباره‌ی توکل در کتب عرفانی ر.ک. غزالی – احیاء العلوم و عزالدین محمود کاشانی، مصباح الهدایه (ص 399-396) و نیز ابن عربی، فتوحات مکیه (ج 2 ، ص 199) و ... . در مورد توکل در ادبیات فارسی ر.ک. رزمجو، انسان آرمانی و کامل در ادبیات حماسی و عرفانی فارسی، صفحه (253-252) .
تحقیق در مورد مهارتهای دینی