پایان نامه کارشناسی ارشد با فرمت Doc صفحات 41
-1 مقدمه
یکی از مهمترین نهادهایی که در جامعه امروز وجود دارد بانک است. بانکها امروز به صورتی در زندگی روزمرّه افراد جامعه قرار گرفتهاند که تصوّر زندگی بدون بانک محال به نظر میرسد. بانک که با مفهوم پول گره محکمی خورده است، بهسان قلبی میماند که در رگهای جامعه پول را به جریان میاندازد. هرگونه تغییر و نابسامانی این قلب میتواند جامعه را فلج کند. ما در زندگی روزانه خود به طور معمول با تعدادی از اعمال مربوط به بانکداری سروکار داریم و به همین دلیل واژه بانک برای ما ناآشنا نیست. داشتن حساب پسانداز در بانکها، استفاده از وامهای بانکی، استفاده از ایران چک، افتتاح حساب جاری (سپردههای دیداری) وامثال آنها از اعمال متداول ومعمولی است که بانکها انجام میدهند. مهمترین رقم بدهی بانکها، بدهی به صاحبان سپردهها میباشد. به عبارت دیگر قسمت اعظم منابع مالی بانکها را سپردهها تشکیل میدهند.یک از منابع ارزان قیمت در بانکها سپردهی دیداری یا حساب جاری می باشد که از طریق چک بانکی (امروزه با توجه به توسعه بانکداری الکترونیک از طریق روشهای متنوعی مانند کارتهای الکترونیک و اینترنت قابل نقل و انتقال و جابهجایی است) قابل نقل و انتقال و وصول بوده، به محض مطالبه آن از بانک و بدون اطلاع قبلی قابل پرداخت است، و اغلب سودی به آن تعلّق نمیگیرد (شجری و کمالزاده، 1376).
یکی دیگر از سپرده های ارزان قیمت سپرده های غیر دیداری است این نوع سپردهها، از سپردههای پسانداز و سپردههای مدتدار تشکیل میشود. سپردههای پسانداز دارای سررسید معیّنی نبوده و در صورت تقاضای صاحب پسانداز مسترد میگردند و قابل نقل وانتقال نیستند. سپردههای مدتدار زمان مشخص دارند، و استرداد سپرده در سررسید معیّن امکانپذیر است، هر چند امروزه بانکها به منظور جلب رضایت مشتری، قبل از سررسید نیز در صورت در خواست مشتری وجوه را به او برمیگردانند ( همان منبع).
در بانکداری نوین عوامل متعددی وجود دارند که بر روند تجهیز منابع پولی بانکها تأثیر میگذارند، شناسایی و تعیین میزان تأثیر و نوع ارتباط این عوامل با موفقیّت بانکها در تجهیز منابع پولی مقولهای مهّم میباشد، امروزه شرایط و موقعیّت بانکها با یکدیگر یکسان نیست، و ممکن است عوامل تأثیرگذار بر تجهیز منابع پولی حتی برای هر یک از شعب یک گروه بانکی متفاوت باشد. عوامل فنّآوری اطّلاعات و ارتباطات، مهارت نیروی انسانی شاغل در بانکها، تنوع و کیفیت خدمات بانکی، رضایت مشتریان از کارکنان و مطلوبیت محیط داخلی و محل استقرار شعب در بانکداری نوین ابزارهای مهمّی هستند که برای جذب بهینه منابع پولی از آنها استفاده میشود.شاید بارزترین پدیده بانکداری در عصر حاضر جهانی شدن باشد. بانکها و مؤسسات مالی در گذشته از طریق انجام عملیات بانکی به جذب منابع مالی میپرداختند. در حال حاضر بانکها مانند سایر سازمانها در سطح جهانی دادوستد میکنند، از طرفی با توسعه روزافزون تکنولوژی و صنعتی شدن کشورها در جذب منابع مالی، تغییرات چشمگیری به وجود آمده است، به نحوی که شبکههای اتوماسیون بانکی و بانکداری اینترنتی یکی از مهمترین راههای تجهیز منابع مالی برای بانکها شدهاند. در عصر حاضر به دلیل وجود رقابت بین بانکها و مؤسسات مالی برای جذب بیشتر منابع، تسلّط بر عوامل مؤثر بر تجهیز منابع مالی اهمیّت ویژهای یافته است. عوامل سختافزاری و نرمافزاری متعدد باعث میشوند که جذب منابع مالی در بانکها با روشی صحیح و در مسیری مناسب انجام گیرد.با توجّه به افزایش و شدّت رقابت، ارائه خدمات در مکان و محلهای موردنظر مشتریان عاملی تعیینکننده در جذب و نگهداری مشتریان است. به همین دلیل امروزه بانکها و دیگر سازمانهای خدماتی به ایجاد شعب در مناطق مختلف پرداختهاند، تا ضمن ارائه خدماتی بهتر، حوزه وسیعتری را تحت پوشش قرار دهند. مکان استقرار شعب بانکها محرّکی مهّم در جذب مشتریان است و بازاریابان بانکی باید آن را به دقّّّت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند. بنابراین بانکها برای احداث شعب نیاز به ارزیابی علمی و امکانسنجی دقیق دارند و برای اماکن فعلی نیز باید بازاریابی بانکی به عمل آید. واقع شدن شعب یک بانک در فاصله مکانی و زمانی مناسب، استقرار شعب یک بانک در اماکن مهمّی مانند شهرکهای صنعتی و مسکونی و اماکن تجاری و استقرار شعب در نزدیکی پارکینگهای عمومی از جمله پارامترهایی هستند که بر سپردهگذاری مشتریان در بانکها تأثیر میگذارند )روستا و سایرین، 1380).
1-2-بیان مساله:
بانکها محل امن و مناسبی برای نگهداری دارایی های نقدی افراد بوده و با ارائه خدمات مناسب مالی و تنوع بخشیدن به حسابهای خود با عرضه انواع حساب ها ، متناسب با نیازهای افراد مختلف در زمانهای گوناگون به صورت مهمترین مرکز جمع آوری دارایی های نقدی عمل می نمایند. از سوی دیگر، بانک ها پروژه های مختلف سرمایه گذاری را تأمین مالی می کنند و هر اقتصاد پویایی برای تداوم رشد و توسعه خود نیاز به جریان دائمی سرمایه گذاری دارد. لذا بانکها به عنوان واسطه وجوه، بایستی با شناخت کامل عوامل مؤثر بر جذب سپرده های بانکی، در جهت افزایش این منابع بکوشند. شبکه بانکی کشور با توجه به نقش موثر و مهمی که امروز پول، بانک و بانکداری در رشد اقتصادی و اجتماعی جوامع ایفا می نماید در زمینه رسیدن به هدفهای کشور، وظیفه بسیار بزرگی را بر عهده دارد و باید بکوشد که به نحوی موثر و ثمربخش در تحقق آرمانهای جمهوری اسلامی ایران بیش از پیش سهیم باشد. جامعه امروز از شبکه بانکی کشور توقع دارد ضمن کوشش در جذب سپرده ها، سالم ترین روش تخصیص اعتبارات به بخش های مختلف اقتصادی را انتخاب نماید. به عبارت دیگر از ابزار پولی که پس انداز کنندگان در اختیار بانکها قرار می دهند به نفع کشور استفاده کنند(بهمند و بهمنی، 1372(.
با بروز رقابت ها و وجود رقبای جدید در بازار خدمات، سازمان هایی موفق تر خواهند بود که بتوانند نیازهای مشتریان را جوابگو باشند. راه های متعددی برای جذب سپرده ها وجود دارد که از جمله آن ها اعطای تسهیلات بانکی، نرخ سود سپرده ها، روابط کارکنان با مشتریان، محل استقرار شعب و ... را می توان نام برد. از طرفی در صورت در ست عمل نکردن این مولفه ها هرکدام به مانعی برای جذب سپرده ها تبدیل خواهند شد.بانک توسعه تعاون یکی از بانکهای فعال در ایران است. ادارات مرکزی و سرپرستی این بانک در تهران قرار دارند و شعب آن در تهران و سایر شهرهای ایران پراکندهاند. در پژوهش حاضر محقق به بررسی موانع جذب سپرده های ارزان قیمت در بانک توسعه تعاون می پردازد.
سؤال مطرح آن است که چه متغیرهایی در جذب سپردهها تأثیرگذارند؟ آیا عواملی از قبیل تبلیغات، سود سپردهها، بانکداری الکترونیک، اتوماسیون، حجم تسهیلات اعطایی و... بر سپردههای بانکها تأثیرگذار هستند یا خیر؟ و این که در صورت تأثیرگذاری، تأثیر هر کدام از متغیرهای مذکور به چه میزان است؟
موانع جذب منابع ارزان قیمت در بانک توسعه تعاون