اجزاء خاص پروتئینی هستند که اثرات مثبتی بر شرایط یا عملکردهای بدن مصرف کننده داشته و نهایتاً خواص سلامت بخشی را اعمال می نمایند .
خوردن چنین پپتیدهایی بر عملکرد دستگاه گوارش ، سیستم ایمنی ، دستگاه عصبی و قلب اثرات مثبتی را بجای می گذارند
این اثرات سلامت بخش به نوع و ترتیب قرار گیری اسیدهای آمینه پپتیدهای مختلف بستگی دارد . بطوریکه برخی از این پپتیدها خواص ضد میکروبی ، آنتی اکسیدانی ، ضد فشار خون ، ممانعت از ایجاد لخته در عروق خونی و یا فعالیت متعادل سازی سیستم ایمنی را دارند و البته برخی از آنها نیز خواص چند گانه ای را از خود نشان داده اند.
اندازه و طول این پپتیدها زیست فعال از 2 تا 20 اسید آمینه می باشد
2-تخمیر شیر با استارتر های پروتئولیتیک
3-پروتئولیز با آنزیم های مشتق شده از m.oها یا گیاهان
امروزه پروتئین های شیر مهمترین منبع غنی از این پپتیدها بشمار می روند . بطوریکه تا کنون تعداد بسیار زیادی از این پپتیدهای زیست فعال دراثر هیدرولیز پروتئین های شیر و فرآورده های تخمیری شیری شناسایی شده اند.
یا حتیامروزه در برخی کشورها فرآورده های لبنی ای تولید می شوند که به آنها برخی از این پپتیدها ریست فعال بعنوان مکمل اضافه می شود که خواص سلامت بخشی و عملکردی چند گانه و فیزیولوژیک دارند.
تولید پپتیدهای زیست فعال به روش هیدرولیز آنزیمی
باکتری های خانواده لاکتیک مثل لاکتوکوکوس لاکتیس ، لاکتوباسیلوس هلویتیکوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس سیستم پروئینازی پیچیده و کاملی دارند این سیستم پروتئولتیکی شامل پروئینازهای باند شده به دیواره سلولی و پپتیدازهای داخل سلولی می باشد .
در طی برخی مطالعات و تحقیقات مشخص گردیده که لاکتوباسیلوس هلویتیکوس که بطور وسیعی در استارترهای لبنی مورد استفاده برای تولید فرآورده هایی همچون پنیر امنتال بکار می رود قادر به تولید پپتیدهای زیست فعال بسیار مهمی می باشد . ولی همان پپتیدهای زیست فعال مذکور در فرآورده هایی مثل ماست ، شیر ترش یا آب پنیر تخمیر شده شناسایی نشده است .
اما جالب است که با هیدرولیز این فرآورده ها با پپسین و تریپسین ( درشرایط آزمایشگاهی ) پپتیدهای زیست فعال مورد نظر تولید و در فرآورده های مذکور شناسایی شدند .
اولترافیلتراسیون چند مرحله ای ( با کات آف ( cut-off ) غشایی با جرم مولکولی پایین ) نیز برای جداسازی پپتیدهای کوچک ، روش مناسبی می باشد .
در سال 1999 نیز دو محقق روشی را برای جداسازی کازئینوفسفوپپتیدها ( با درصد خلوص بالا ) پیشنهاد نمودند که به ترتیب شامل مراحل ترسیب اسیدی ، و یا فیلتراسیون و کروماتوگرافی تبادل یون می باشد .
اخیراً کروماتوگرافی تبادل یونی غشایی بعنوان یک تکنولوژی کارآمد جهت تغلیظ اجزاء پپتیدی در هیدرولیزات پروتئینی معرفی شده است .
شامل 54 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت پپتید های زیست فعال