موضوع : جن و شیطان
درس : اندیشة اسلامی
15 صفحه
ورد
سؤال: آیا از دیدگاه اسلام ، آفرینندة شرور وبدیها است؟
شیطان از نظر اسلام نقشی در اسلام نقشی در آفرینش اشیاء ندارد. در اسلام خلقت هیچ چیزی به شیطان نسبت داده نمیشود. در اسلام اصلاً چنین اندیشه ای وجود ندارد که در نظام خلقت، موجودات نا مطلوبی هست و می بایست نباشد وچون هست پس از یک موجود موجود پلید ناشی شده است. از نظر اسلام همه اشیاء با دست قدرت خداوند به وجود آمده وهر چه آفریده خوب ونیک آفریده است: "الذی احسن کلًشیء خلقه"[1]،"ربنا الًذی اعطی کلً شیٍ خلقه ثمً هدی"[2] قلمرو شیطان از نظر اسلام تشریع است نه تکوین یعنی شیطان فقط می تواند فرزند آدم را وسوسه کند و به گناه تشویق کند، شیطان بیش از حد دعوت کردن، سلطه وقدرتی بر انسان ندارد: "و ماکان لی علیکم من سلطانٍ الا ان دعوتکم فاستجبتم لی".[3]
ماهیت شیطان هر چه باشد، انسان بودن انسان به این است که صاحب عقل واراده و قوة انتخاب است. انتخاب وقتی ممکن است که در مرحلةاول عقل وتشخیصی باشد ودرمرحله دوم دو راه ممکن در جلو انسان باشد. هر کام از این دو رکن اگر نباشد،اختیار وانتخاب ودر واقع انسانیتی در کار نیست: "انا خلقنا الانسانمن نطفهٍ امشاجٍ نبتلیه فجعلناه سمیعا بصیرا. انا هدیناه السًبیل اماشاکرا و اما کفورا"
وسوسة نفس اماره و شیطان، شرط اختیار وشیطان. شرط اختیار وانسانیت انسان است. همان طوری دعوت به خیر هست و الهامات خیرهست، باید وسوسة شرهم باشدتا انسان یکی از این دو را "انتخاب" کند وگامی در راه انسانیت که راه انتخاب اختیار است بردارد. به قول مولانا:
درجهان دو بانگ می آید تا کدامین را تو باشی مستعد
آن یکی بانگش نشور اتقیا و آن دگر بانگش نفور اشقیا
شیطان ویا جن درقرآن در عرض موجودات طبیعی است نه در عرض ملائکه و فرشتگان. ملائکه از نظرقرآن رسولان وماموران پرورگارندودر نظام آفرینش کارگزاری می کنند، ولی جن وشیطان هیچ نقشی درکارخلقت ندارد، از این جهت مثل موجودات زمینی می باشند. از اینجا می توان فهمید که اندیشة مخلوقات بد ونا شایست واینکه نظام آفرینش ناقص است به هیچ وجه در اندیشه های قرآنی راه ندارد.
مجموعه آثار شهید مطهری ج 14 خدمات متقابل اسلام وایران صفحه 210 الی 211، شهید مطهری به نقل از سایت تبیان
سؤال: چرا در قرآن کریم «اغوا» یک جا به خدا دیگر به شیطان نسبت داده شده است؟
روش قرآن در طرح مسایل مربوط به آفرینش ونظام اسباب آن،
چنان است که گاهی کاری را به خداوند نسبت می دهد و همان را نیز به اسباب منتسب می سازد برای نمونه: « خداوند در حین مرگ جانهارا می گیرد».«زمر،آیه42» «بگوملک الموت به هنگام مرگ جان شما را می گیرد»[4] یا در موضوع دیگر: «خداوند هر که را بخواهد گمراه وهرکه را بخواهد هدایت می کند»[5] «وبسیاری را گمراه کردند».[6] ویا در موضوع دیگر: «واین چنین ما برای هر امتی عملشان را زینت می دهیم». (انعام، آیه108) «شیطان کردار زشت آنان را در نظرشان زیبا نمود».[7] از این نمونه ها در قرآن مجید به وفور یافت می شود. این موضوع ریشه در بیش توحیدی قرآن دارد چرا که هر چه در این عالم از اسباب ونظام ات وجود دارد، جملگی مجریان اراده حق هستند ثنویتی در عالم حقیقت ندارد، تا اهریمن و اهورا مزدا دو نیروی متقابل باشند شیطان نیز اگر شیطان است، مقهوراراده الهی و مجری مشیت کلی اوست. البته تصور نشود که این موضوع با اختیار برخی موجودات، تنافی دارد چرا که مختار بودن، برخی از موجودات نیز به مشیت الهی است واو موجوداتی مختار را آفریده است. بر این اغوای شیطان نیز، جریی از نظام قانونمند هستی ومشیت قاهره خداوند است.
به نقل از سایت تبیان
1- سجده /7
2- طه/ 50
3- ابراهیم/22
1- سجده، آیه11
2- رعد، آیه27
3- مائده،آیه77
4- انفال،آیه48
تحقیق درباره جن و شیطان
نام کتاب : آشنایی با شیطان پرستی