لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
ساقه دولپه‌ایها
تمامی ساقه‌ها در ابتدا علفی‌اند در این حالت فاقد عناصر نگاهدارنده میباشند . ساقه در برش عرضی اشکال متفاوت دارد . برای مثال : مدور در زیرفون ، مربعی شکل در نعناء و پنج ضلعی در کدو .
ساقه از لحاظ شکل ظاهری به چند حالت مشاهده میشود . 1- ساقه گوشتی در تیره کاکتوس که برگها مبدل به خار شده‌اند . 2- در برخی شاخه‌ها تغییر شکل پیدا کرده و مبدل به برگ می‌شوند که در گیاه کوله خاس دیده میشود به این ساقه‌ها کلادوفیل یا کلادود میگویند . 3- در مارچوبه کلادوفیلها ، شاخه‌های رشته‌ای باریکند که از کنار برگهای پولک مانند و فلسی شکل بیرون زده‌اند . 4- ساقه‌هایی که تبدیل به خار شده‌اند مثل زالزالک ، گوجه وحشی ، لیمو و اولکس . در رز خارها منشاء کرکی دارند . 5- گیاهان بی‌ساقه که معمولاً در گیاهان دوساله که سال اول برگهای طوقه‌ای دارند و در سال دوم ساقه هوائی دارند رشد میکند . در حقیقت ساقه وجود دارد اما میان گره‌ها بسیار کوتاه میباشد . این حالت در چغندرقند و گل انگشتانه دیده میشود . 6- ساقه‌ای که اجتماعی از غلافهای برگی میباشند که معمولاً از ریزوم خارج میگردند مثل موز .
رشد ساقه
1- رشد خوشه‌‌ای ( منوپودیال ) : مریستم انتهایی رشد محور طولی ساقه را به طور نامحدود انجام میدهد .
2- رشد گرزنی ( سمپودیال ) : مریستم انتهایی توسط تولید یک گل و یا یک گل آذین متوقف میگردد و جوانه جانبی ادامه رشد طولی ساقه را منجر میشود . مثل نمدار ، شاه بلوط و ممرز .
انواع ساقه
- افراشته : در درختان معمولی مشاهده میشود .
- خزنده :که تولید ساقه افقی یا استولون مینماید . مثل توت فرنگی ، بنفشه و زاغک .
- بالارونده : برخی از گیاهان بواسطه کرکهای موجود برروی پیکره خود خاصیت بالاروندگی دارند و برخی دیگر به وسیله ریشه‌های نابجا مثل گیاه داردوست و در بعضی از گیاهان توسط مکنده‌ها مثل گیاه موچسب این رفتار را از خود نشان میدهند .
- ساقه زیرزمینی : که به آن ریزوم گفته شده و ساختار تشریحی ساقه را دارا میباشد مثل ریزوم زنبق .
ساختار نخستین دولپه‌ایها
همانند ساختار نخستین تک‌لپه‌ایها از دو منطقه بیرونی ( پریبلم ) و منطقه درونی ( پلروم ) تشکیل یافته است . پریبلم یا همان کورتکس با اپیدرم معمولی شروع شده و سپس پوست مشخص میگردد . پوست شامل پارانشیم پوستی و آندودرم بوده که پارانشیم پوستی در مقایسه با ساقه تک‌لپه‌ایها واضح‌تر و قابل تشخیص‌تر است . پارانشیم پوستی حاوی بافت نگهدارنده کلانشیم ، اگزالات کلسیم ، اسانس ، مجاری و کیسه‌های ترشحی و مواد لعابی میباشد . آندودرم مملو از نشاسته شده و واضح نیست . برخلاف ریشه دولپه‌ایها که در تربچه مورد بررسی قرار گرفته است ، ساقه دولپه‌ایها فاقد پارانشیم شعاعی‌اند .
پله روم یا استوانه مرکزی با دایره محیطیه آغاز شده که اغلب بطور ناقص اسکلرانشیمی میشود و به صورت دسته‌های فیبر یا سلولهای چوبی ایجاد حلقه کامل اسکلرانشیمی مینماید . سپس دستجات آوندی بر روی یک دایره قرار گرفته و رفته رفته به هم می‌پیوندند و به شکل حلقه کامل در می‌آیند . مغز مشاهده میشود و در نزدیکی دایره محیطیه به صورت اشعه مغزی دیده میشود .
ساختار پسین ساقه دولپه‌ای
مابین چوب اولیه و آبکش اولیه کامبیوم ظاهر میشود که برخلاف ریشه دولپه‌ایها کامبیوم از ابتدا به شکل دایره کامل بوده و حالت موج‌دار ندارد . معمولاً دستجات آوندی وجود ندارد و بافت چوب و آبکش ثانویه بصورت پیوسته و یکپارچه قرار می‌گیرد . مابین بافت آبکش ثانویه فیبر و یا سلولهای ترشحی مشاهده میشود . بافت چوب ثانویه از عناصر آوندی ابتدائی ( حلقوی و مارپیچی ) و نیز تراکئید و وسل تشکیل شده است . کامبیوم از درون چوب ثانویه و از بیرون آبکش اولیه را تولید میکند که همانند ریشه آبکش اولیه پشت آبکش ثانویه له و فشرده میشود و چوب اولیه در مغز جای می‌گیرد . کامبیوم در بهار نسبت به پائیز فعالیت بیشتری دارد لذا چوب بهاره فراختر و چوب پائیزه تنگ‌تر است ایندو با هم ایجاد یک حلقه رشد را می‌نمایند که در تعیین سن گیاه بکار میرود . مغز ساقه های پیر تبدیل به چوب قلب شده که غشاء سلولی آن شدیداً چوبی گشته وسرشار از تانن که نهایتاً بافتهای آن میمیرند .
دانلود مقاله کامل درباره ساقه