لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:111
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول : طرح تحقیق
مقدمه 1
بیان مسئله 3
اهمیت و ضرورت پژوهش 4
اهداف پژوهش 6
فرضیات پژوهش 6
تعاریف نظری و عملیاتی 7
فصل دوم : پیشینة پژوهش
مقدمه 8
تعریف خرافات 9
خرافات با ماست 10
چگونگی ایجاد و رشد خرافات 10
منشأ و علت ایجاد خرافات 13
اقسام خرافات 14
رواج خرافات 16
جدایی خرافات از واقعیت 17
سهم خرافات در زندگی 20
عوامل اجتماعی خرافه پرستی 21
خرافات و دین 24
عوامل بیرونی مؤثر در شیوع خرافات 29
نمونه هایی از خرافات رایج در جهان و ایران 30
رویکردهای روان شناختی به خرافات 34
- qدیدگاه تی . اس . تولسون
- qدیدگاه تایلور
- qدیدگاه فرانسیس بیکن
- qدیدگاه دیوید هیوم
- qدیدگاه ژیلبروایت
- qدیدگاه اسپینوزا
خرافات به عنوان اشتباه 37
خرافات و ناهشیار 40
خرافات به عنوان پاسخ های شرطی 42
آیندة خرافات 45
دانش و تحصیلات 46
رابطه دانش و تحصیلات با خرافات 48
پیشینة تحقیقاتی در خصوص خرافات 50
- qپژوهش های انجام شده در خارج از کشور
- qپژوهش های انجام شده در داخل کشور
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه 55
جامعه آماری 57
نمونه و روش نمونه گیری 57
ابزار اندازه گیری 58
نحوة اجرای پرسشنامه 59
روش های آماری 60
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل توصیفی
تجزیه و تحلیل توصیفی 61
تجزیه و تحلیل استنباطی 72
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
مقدمه 81
خلاصه ی پژوهش 82
بحث و نتیجه گیری 85
محدودیت های پژوهش 86
پیشنهادات پژوهش 87
منابع و مأخذ 89
ضمائم 92
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ( 1- 4 ) وضعیت افراد نمونه از نظر سطح تحصیلات 61
جدول ( 2- 4 ) وضعیت فراوانی و درصد نمرات اعتقاد به خرافات در سه گروه ‹‹ زیر دیپلم ›› و ‹‹ دیپلم و فوق دیپلم ›› ، ‹‹ لیسانس و بالاتر از لیسانس ›› 62
جدول ( 3- 4 ) وضعیت فراوانی و درصد نمرات اعتقاد به خرافات در افراد زیر دیپلم 63
جدول ( 4- 4 ) وضعیت فراوانی و درصد نمرات اعتقاد به خرافات در افراد دیپلم و فوق دیپلم . 65
جدول ( 5- 4 ) وضعیت فراوانی و درصد نمرات اعتقاد به خرافات در افراد لیسانس و
بالاتر از لیسانس 67
جدول ( 6- 4 ) وضعیت فراوانی نمرات اعتقاد به خرافات در سه گروه ‹‹ زیر دیپلم ›› ، ‹‹دیپلم و فوق دیپلم ›› ، ‹‹ لیسانس و بالاتر از لیسانس ›› به تفکیک مرد و زن . 69
جدول ( 7- 4 ) وضعیت نمرات اعتقاد به خرافات در گروه زیر دیپلم . 73
جدول ( 8- 4 ) وضعیت نمرات اعتقاد به خرافات در گروه دیپلم و فوق دیپلم . 74
جدول ( 9- 4 ) وضعیت نمرات اعتقاد به خرافات در گروه لیسانس و بالاتر از لیسانس . 75
جدول ( 10- 4 ) وضعیت نمرات اعتقاد به خرافات کل آزمودنی های مرد و زن . 76
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ( 1- 4 ) وضعیت افراد نمونه از نظر سطح تحصیلات 62
نمودار ( 2- 4 ) وضعیت اعتقاد به خرافات در افراد زیر دیپلم 63
نمودار ( 3- 4 ) وضعیت اعتقاد به خرافات در افراد دیپلم و فوق دیپلم 65
نمودار ( 4- 4 ) وضعیت اعتقاد به خرافات در افراد لیسانس و بالاتر از لیسانس 67
نمودار ( 5- 4 ) وضعیت مردان و زنان زیر دیپلم از نظر نمرات اعتقاد به خرافات 70
نمودار ( 6- 4 ) وضعیت مردان و زنان دیپلم و فوق دیپلم از نظر نمرات اعتقاد به خرافات 70
نمودار ( 7- 4 ) وضعیت مردان و زنان لیسانس و بالاتر از لیسانس از نظر نمرات اعتقاد به
خرافات . 71
1- 1مقدمه
پیرمردی با لباسی مندرس در گوشه ای از میدان نشسته و رمل و اسطر لابی بر زمین گذاشته تا شاید مرد یا زنی بر جوارش بنشیند و او از باز شدن گرة کارشان بگوید و نوید آیندة خوب بدهد . . .
دختر کولی به زور دست زنی را می گیرد تا با نگاه به چهرة زن و سر و وضع ظاهری اش از خیانت شوهرش بگوید یا همسری خوب و مهربان که به زودی با ماشین آخرین مدل از راه می رسد . . . زن روی مبل نشسته و نگاهی به باقیماندة قهوه داخل فنجان می کند تا هم از گذشته بگوید و هم از آینده . . . آیا به راستی آیندة آدمی در فنجانی قهوه یا با رمل و اسطرلاب رقم می خورد ؟ ! (1)
بهتر است پژوهش های نظام داری دربارة انواع خرافات گوناگون انجام گیرد تا معلوم شود که آیا خرافات حقایقی در بر دارند یا خیر ؟ فرض کنیم ما پژوهشی را بر عهده گرفته ایم تا معلوم کنیم که جمعة سیزدهم ماه واقعا روز نحسی است یا نه . برای این منظور می توان تعداد تصادف هایی را که در این روز به خصوص در مقایسه با روزهای دیگر اتفاق افتاده ، بررسی کرد . حال اگر به این نتیجه برسیم که تعداد تصادف ها در آن روز نسبت به روزهای دیگر بیشتر است و این فزونی از لحاظ آماری معنادار است بنابراین احتمال نمی رود که نتیجة بدست آمده تنها ناشی از عامل تصادف باشد اغلب مردم ترجیح می
دهند بر احساس خود تکیه کنند و بگویند که این تصادفی بیش نبوده اما در این راه حل ساده به این واقعیت مهم توجه نمی شود که باورها چیزهایی نیستند که فقط درون کاسة سرآدمی قرار داشته باشند ، بلکه بر رفتار اثر می گذارند . حال اگر تعداد در خود توجهی از مردم ایمان راسخ داشته باشند که جمعة سیزدهم ماه روز نحسی است ، همین اعتقاد ممکن است در آن روز به خصوص در رفتار آنها اثر گذارد و آنها با احساس تر ، مضطرب تر و مردد تر سازد . در نتیجه بالا رفتن میزان تصادف ممکن است در واقع از پی آمدهای یک عقیده باشد کما اینکه شواهدی نیز حاکی از آن است که یک چنین زنجیرة علت و معلول در کار است . چنین فرآیندی را ‹‹ پیشگویی کام بخش ›› نامیده اند که در زندگی آدمی چیز چندان نادری هم نیست . به عنوان نمونه هرگاه سرمایه گذاران خارجی معتقد باشند که لیزه در حال سقوط است ، موجودی لیزه خود را می فروشند و این خود سبب می شود که لیزه سقوط کند . وجود فرآیندهای متعددی از اینگونه موجب آشفتگی بسیار در تلاش هایی می شود که برای آزمایش درستی یا نادرستی عقاید خرافی صورت می گیرد ( جاهودا(1) ، براهنی ، 1371 ) .
1-2 تعاریف نظری
- خرافات : اعتقاد برخی افراد به تأثیر امور ماورای در امور دنیوی بدون مدرک عقلی یا نقل معتبر و علمی و یا اعتقاد به وجود پدیده هایی که عقل و یا نقل معتبر علمی آن را تأیید نمی کند (1) ( قابل ، 1384 ) .
- تحصیلات : مجموعة راه و روش هایی که شخص برای رشد و تکامل توانایی ها ، نظرات و سایر اشکال رفتارش ، که در جامعه ارزش مثبت دارند در پیش می گیرد که این راهها شامل برنامه های آموزشی است که از طرف مؤسسه استانداردهای بین المللی تعلیم و تربیت به کار رفته است ( شعاری نژاد ، 1377 ) .
1-3 اهداف پژوهش
هدف کلی :
بررسی رابطه بین سطح تحصیلات و میزان اعتقاد به خرافات در جوانان بین 20 تا 35 سالة شهرستان خمین .
اهداف جزئی :
1 . بررسی اعتقاد به خرافات در زنان .
2 . بررسی اعتقاد به خرافات در مردان .
3 . بررسی اعتقاد به خرافات در افراد زیر دیپلم .
4 . بررسی اعتقاد به خرافات در افراد دیپلم و فوق دیپلم .
5 . بررسی اعتقاد به خرافات در افراد لیسانس و بالاتر از لیسانس .
1-4 فرضیات پژوهش
1 . اعتقاد به خرافات در افراد زیر دیپلم بیشتر از افراد دیپلم و فوق دیپلم است .
2 . اعتقاد به خرافات در افراد دیپلم و فوق دیپلم بیشتر از افراد لیسانس و بالاتر از لیسانس است .
3 . اعتقاد به خرافات در افراد زیر دیپلم بیشتر از افراد لیسانس و بالاتر از لیسانس است .
4 . اعتقاد به خرافات در زنان بیشتر از مردان است .
1-5 روش انجام تحقیق
روش تحقیق مجموعه ای از داده ها، اندیشه ها و جستجوهایی است که جستجو را به شناخت حقیقت و پاسخ های مسئله مورد نظر می رساند، کلیه مراحل جمع آوری اطلاعات و چگونگی تجزیه و تحلیل آنها به صورت سیستماتیک و کلاسیک برای رسیدن به هدف معین و روشن، روش علمی تحقیق است.
1-6 اهمیت و ضرورت پژوهش
گاهی مردم در برابر اصرار و پرس و جو به آسانی قبول می کنند که عمل بخصوصی که از آنها سر می زند ( مثلا زدن به تخته ) خرافه ای است که هیچ مبنای عقلی ندارد اما در عین حال این عمل را همچنان ادامه می دهند . این خود ایراد دیگری را مطرح می سازد و آن اینکه قسمت اعظم خرافات جنبة فردی نداشته ، بلکه از طریق اجتماعی به افراد می رسد . این خرافات به همان صورت حاضر و آماده مورد قبول واقع می شوند . بی آنکه مشاهداتی در کار بوده باشد که تازه اشتباهی در آنها راه یابد . این مسأله باید به گونه ای تبیین شود ( جاهودا ، براهنی ، 1371 ) .
اگر بپرسیم که چرا این همه باورهای غلط و چه بسا بی معنا در جادو و دین جا خوش کرده اند یکی از پاسخ های احتمالی این است که وراثت اگرچه به نوع آدمی توانایی مغزی فوق العاده ای می بخشد ولی قادر نیست که از او یک ماشین بی نقص تفکر بسازد خیلی آسان اشتباهاتی رخ می دهد که رفع آنها مستلزم قرن ها پژوهش دقیق علمی است (همان منبع ) .
رواج خرافه گرایی که متأسفانه بعضی عناصر فرهنگی هم آن را تأیید می کند برای جامعه مضر است و باعث می شود مردم به رویا و توهم رو بیاورند . در واقع خرافه و خرافه
پرستی جامعه را از کار و کوشش و فعالیت و پیشرفت و توسعه یافتگی به شدت باز می دارد . خرافات از نظر اقتصادی تن پروری و بیهوده گری را گسترش می دهد . از نظر اجتماعی هم موجب ضعف روحیه ، تلاش و کوشش در جامعه می شود و نوعی انفعال را در جامعه تزریق می کند (1) ( قرائی مقدم ، 1385 ) .
حال با توجه به توضیح فوق و با توجه به این مهم که آموزش و پرورش و تحصیلات می تواند نقشی مؤثر در بالا بردن آگاهی مردم و جلوگیری از رواج عقاید خرافی داشته باشد و در حال حاضر نیز که نیروی انسانی مهم ترین عامل جهت رسیدن به توسعه و تقویت ساختارهای اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی هر جامعه می باشد ، لذا تلاش جهت بالا بردن سطح آگاهی مردم راجع به خرافات و مبارزه با آن از هر جهت لازم و ضروری می باشد . محقق قصد دارد با انجام این تحقیق از میزان تأثیر سواد و دانش در اعتقاد به خرافات آگاهی یابد و راهکار نهایی برای مبارزه با خرافات را ارائه دهد .
خرافات هنوز هم با ماست و حتی امکان دارد که بعضی انواع آن رو به افزایش باشد بنابراین هرگونه کوشش در راه درک این پدیدها پیچیده کوشش بسیار پر ارجی است (جاهودا ، براهنی ، 1371 ) .
1-7 محدودیت های پژوهش
- در این پژوهش محدودیت سنی وجود داشت و آزمودنی ها فقط سنین 35-20 سال را شامل می شوند.
- عدم دسترسی محقق به منابع غنی در مورد موضوع پژوهش.
- عدم دسترسی محقق به پیشینه تحقیق جدید در خصوص موضوع.
- عدم وجود مکان مناسب و آرام در حین اجرای آزمون. اجرا آزمون روی برخی آزمودنی ها در محیطی پر سر و صدا و ناآرام انجام گرفت که می تواند در نتیجه آزمون تاثیر بگذارد.
- عدم اطمینان کافی نسبت به صداقت آزمودنی ها در پاسخ دادن به سوالات پرسشنامه.
- محدود بودن پژوهش به منطقه خمین.
- محدودیت زمانی در انجام پژوهش. محقق در مدت زمانی کم این پژوهش را انجام داد. اگر وقت بیشتری در اختیار داشت مطمئنا پژوهشی غنی تر ارائه می داد.
1-8 تعاریف اصطلاحات
- خرافات : در قالب عملیاتی اعتقاد به خرافات عبارت از نمره ای است که فرد از پرسشنامة ‹‹ اعتقاد به خرافات ›› می گیرد . نمرة پایین نشان دهندة اعتقاد کم به خرافات و نمرة بالا نشانه ی بسیار خرافی بودن فرد است .
- تحصیلات : تحصیلات در قالب عملیاتی عبارت از 3 گروه« زیر دیپلم» ،« دیپلم ، فوق دیپلم» ، «لیسانس و بالاتر از لیسانس» می باشد .
1-9 تاریخچه مطالعاتی :
کلمة خرافات همواره با زمینة سیاسی و اجتماعی هر کشور پیوند دارد . به همین جهت ارائه تعریف دقیق از آن به سختی امکانپذیر است . خرافه را هر نوع عقیدة نامعقول و بی
اساس تعریف کرده اند .
حقوقدانان نیز برای تمایز قائل شدن بین خرافات از دیگر باورها به مفهوم انسان معقول متوسل می شوند و بر این اساس خرافه را چنین تعریف می کنند : ‹‹ هر عقیده و عملی که آدم های معقول و تحصیل کرده آن را خرافی می شناسند ›› (1) ( خادم ، 1385 ) .
در فرهنگ مردم و اصطلاحات رایج هرگونه اعتقاد به نیروهای فوق طبیعی ، ایمان به نیروی معجزه یا افسون گری قسمت ، تقدیر و از این قبیل را خرافات تعریف می کنیم . اما این تعریف در واقع ناقص بوده و بدین معنی است که آنچه در جامعه ای به خرافات تعبیر می شود ممکن است در جامعه ای دیگر حقیقیتی محض و عرف و سنت باشد ( پاکدامن ، 1378 ) .
روانشناسان مدت هاست به این مطلب پی برده اند که تمایل به داشتن باورهای خرافی بخشی از شخصیت افراد است و ممکن است به طرز قابل توجهی با ترکیب روان شناختی و سبک زندگی آنها در آمیخته باشد ( همان منبع ) .
تحصیلات یک عمل اجتماعی است که اشخاص را تحت تأثیر نفوذ محیط ، برگزیده و مضبوط قرار می دهد تا شایستگی اجتماعی کسب کنند و به حد نهایی رشد و تکامل فردی برسند ( شعاری نژاد ، 1377 ) .
در این فعالیت تحقیقی این مسأله بررسی می شود که آموزش عالی به چه میزان توانسته در کاهش اعتقاد به خرافات سهیم باشد و اینکه آیا داشتن تحصیلات بالاتر ( عالیه ) توانسته
تفاوتی در اعتقاد به خرافات در جوانان داشته باشد یا خیر ؟
پروژه بررسی رابطة بین سطح تحصیلات و میزان اعتقاد به خرافات
