اعتیاد به الکل : نشانه ها، علائم
اعتیاد به الکل یک بیماری با چهار ویژگی اصلی است که عبارتند از:وسوسه مصرف مواد – نیاز شدید به نوشیدن
از دست دادن کنترل – قادر به متوقف کردن نوشیدن نیست
وابستگی جسمی- نشانه های ترک دارو مانند تهوع، عرق کردن، لرزش
تحمل – نیاز به نوشیدن مقدار بیشتری از الکل
اعتیاد به الکل ازکارهای خطرات است. نوشیدن می تواند خطر ابتلا به برخی سرطان ها را افزایش دهد. همچنین می تواند باعث صدمه به کبد، مغز و سایر اندام ها شود. نوشیدن در دوران بارداری می تواند به کودک آسیب برساند. اعتیاد به الکل نیز خطر مرگ ناشی از تصادف با خودرو، جراحات، قتل و خودکشی را افزایش می دهد.
الکل یکی از شایعترین مواد مورد سوء مصرف در در دنیاست. اعتیاد به الکل اغلب با عنوان الکلیسم نامیده می شود. الکل موجود در مشروبات الکلی اتانول نام دارد و از تخمیر میوه، سبزی و دانه های گیاهی به دست می آید.
مشروبات الکلی میزان متفاوتی از الکل را دارند. (برای مثال آبجو ۵% ، شراب ۱۰-۱۵% و ویسکی و عرق حدود ۴۰% الکل دارد.) . مشروبات الکلی به صورت بی رنگ یا به رنگهای متفاوتی تولید می شوند.بعضی از افراد نیز الکل طبی راکه مایعی بی رنگ است ومصارف پزشکی دارد را با نوشابه های مختلف مخلوط می کنند.
نوع دیگری از الکل که از چوب بدست می آید متانول است که الکل صنعتی نامیده میشود. با توجه به سهولت دسترسی به این ماده و ارزان بودن به کرات مورد سوءمصرف واقع میشود که ممکن است به کوری، اغماء و حتی مرگ منجرگردد.
آثار مصرف الکل :
عوارض جسمانی مصرف الکل: کاهش فشارخون، احساس گرما، تلو تلو خوردن هنگام راه رفتن.
عوارض روانی مصرف الکل: رفتار نامناسب، پرحرفی یا کم حرفی، حرف زدن نامربوط، معاشرتی شدن یا گوشه گیری و پرخاشگری، اختلال تعادل و ناتوانی انجام حرکات ظریف، اختلال در توجه و حافظه.
عوارض طولانی مدت مصرف الکل:
اختلال خواب، بیماریهای معده (زخم معده)، درگیری مری و کبد، سوءتغذیه، افزایش فشارخون و خطر سکته قلبی و مغزی، ضعف عضلانی، ناتوانی جنسی و تأخیر در انزال، توهمات شنوایی، فراموشی پایدار، افزایش خطر سرطانهای سر و گردن و دستگاه گوارش.
علائم ترک مصرف الکل:
چنانچه فردی پس از مصرف طولانی و زیاد الکل ناگهان آن را قطع کند یا مقدار آن را ناگهانی کاهش دهد، به طور متوسط پس از ۸-۶ ساعت علائم زیر بروز خواهد کرد:
تعریق، افزایش ضربان قلب، لرزش شدید دست ها، بی خوابی، تهوع و استفراغ، اضطراب، تشنج، توهمات شنوایی و بینایی.
چگونه کمک کنیم؟
بمنظور پیشگیری از ایجاد فراموشی ناشی از مصرف طولانی مدت الکل ، هر فرد الکلی باید روزانه ۱۰۰میلی گرم ویتامین ۱B (تیامین) مصرف کند و باید به مصرف کننده توصیه کرد که میزان مصرف روزانه یا هفتگی خود را ثبت کند.
حداقل دو روز در هفته استفاده نکند، از مشروبات الکلی با درصد الکل کمتر استفاده کند یا به صورت رقیق شده مصرف کند. چنانچه فرد دچار مسمومیت شدید با الکل شده باشد به منظور حمایت تنفسی و توجه به آب و املاح و حرارت بدن نظارت پزشکی ضروری است.چنانچه قصد ترک الکل را داشته باشند، نظارت روانپزشک برای شروع داروهای مسکن و جلوگیری از بروز هذیان ضروری است.
سایر اطلاعات در مورد اعتیاد به الکل:
۷۲ ساعت تا یک هفته پس از قطع مصرف ناگهانی الکل امکان بروز تشنج و حالتهای هذیانی شدیدی که ممکن است منجر به مرگ شود، وجود دارد که نظارت تخصصی را در این دوران الزامی می کند .
شکایات منجربه مراجعه
• خلق افسرده
• عصبی شدن
• بی خوابی
• عوارض جسمی مصرف الکل (زخم معده، گاستریت،بیماری کبدی)
• علایم بازگیری الکل (تعریق، لرزش، کسالت صبحگاهی، توهمات و تشنج)
نشانههای وابستگی به الکل
-مشکل در کنترل کردن مصرف الکل
-علاقه وافر به مصرف الکل
-تحمل (نوشیدن مقادیر زیاد الکل بدون ظاهرشدن مسمومیت )
-بازگیری (اضطراب، لرزش، تعریق پس ازقطع مصرف )
– برای برخی بیماران که فاقد موارد بالا می باشند، کاهش مصرف الکل ممکن است مطلوب باشد.
اطلاعات مورد نیاز برای بیمار وخانواده
۱) وابستگی به الکل یک بیماری جدی است. قطع یا کاستن از مصرف الکل فواید روانی وجسمی را به همراه دارد.
۲) نوشیدن الکل در طی حاملگی میتواند به کودک صدمه بزند.
۳) دربرخی موارد مصرف مضر الکل، حتی اگر علائم وابستگی وجودنداشته باشد، کاهش یا قطع مصرف همیشه مطلوب است .
۴) برای بیمارانی که دچار وابستگی به الکل هستند، هدف فقط ترک الکل است.
۵) عود مصرف امری شایع است. کاهش یاقطع مصرف اغلب نیازمند اقدامات مکرر است. نتیجه اقدام، بستگی به انگیزه واعتماد به نفس بیمار دارد.
مشاوره با بیمار وخانواده
۱) برای کسانی که خواهان توقف فوری هستند:
• روز مشخصی رابرای توقف مصرف تعیین کنید.
• با بیمار در مورد روشهای اجتناب از مصرف و همچنین راههای مقابله با موقعیتهای مشکل (نظیر برخوردهای اجتماعی یا حوادث استرس آور) به بحث بپردازید.
• برای کمک به بیمار درجلوگیری از مصرف الکل، درباره روشهایی برای کنار آمدن با حوادث استرس آور بدون استفاده از الکل ویا طرز برخورد و پاسخگویی به دوستانی که هنوز الکل مینوشند، طرحهای خاصی ارایه دهید.
• اعضای خانواده یا دوستانی را که از قطع مصرف الکل حمایت میکنند، شناسایی کنید.
۲) درصورتیکه کاهش مصرف الکل هدفی عاقلانه تر به نظر می رسد،( یا درصورتیکه تمایلی به قطع ندارد):
• درباب هدفی معین برای کاهش مصرف با وی مذاکره کنید (همچون اینکه بیش از دوبار در روز الکل مصرف نکند ودرهر هفته دوروز از مصرف الکل احتراز کند).
• به بحث درمورد استراتژیهای احتراز یا کنار آمدن با موقعیتهای خطرناک (همچون موقعیتهای اجتماعی، حوادث استرس آور ) بپردازید.
• به معرفی روشهای مراقبه شخصی و رفتارهایی که متضمن مصرف بی خطرتر الکل میباشند بپردازید (همچون محدود کردن زمان، نوشیدن آهسته تر الکل ).
۳) برای بیمارانی که درحال حاضر علاقهمند به قطع یا کاستن از مصرف نیستند:
• آنها را طرد یا سرزنش نکنید.
• مشکلات طبی ویا اجتماعی ناشی از مصرف الکل را برایشان روشن کنید.
• برخوردی غیر داورانه داشته باشید.
مشاوره با متخصص
بازگیری شدید از الکل (همراه با توهم وناپایداری سیستم عصبی خودکار) ممکن است نیاز به بستری دربیمارستان واستفاده ازدوز بالاتر داروهای ضداضطراب داشته باشد.درصورت وجود اختلال روانپزشکی شدید یا بقای علایم اختلال روانپزشکی پس از سم زدایی وقطع مصرف، مشاوره با روانپزشک را مدنظر قرار دهید.
الکلیسم عبارت است از وابستگی فیزیولوژیک (جسمانی) و روانی به الکل، که موجب بروز بیماریهای مزمن و بروز مشکل در روابط بین فردی و مشکلات خانوادگی و کاری میشود.
علایم شایع
مراحل اولیه
کم بودن تحمل نسبت به بروز اضطراب
نیاز به الکل در آغاز روز، یا در زمانهای استرس
بیخوابی؛ کابوس
بروز یک حالت ناخوشایند و سردرد صبح روز بعد از مصرف زیاد الکل و نیز بیشتر شدن موارد غیبت و حاضر نشدن سرکار
مشغولیت ذهنی زیاد برای تهیه الکل و پنهان کردن نوشیدنی الکلی از خانواده و دوستان
احساس گناه یا آزردگی و تحریکپذیری وقتی که دیگران میگویند که وی الکل مصرف میکند. مراحل پیشرفته
از هوش رفتنهای کوتاه مدت به دفعات؛ کاهش حافظه
بروز یک حالت هذیانی همراه با لرزش (علایم در این حالت عبارتند از لرزش، توهمات، گیجی، عروق ریزش، تندشدن ضربان قلب). این حالت اغلب در اثر نرسیدن الکل رخ میداد.
بیماری کبدی (پوست یا چشمها زرد میشوند)
اختلال رشتههای عصبی دست و پا و نیز دستگاه عصبی (کرخت شدن و سوزن سوزن شدن در دستها و پاها، کاهش علاقه و توانایی جنسی، گیجی، کُما)
علل
هنوز به طور کامل مشخص نشدهاند، اما موارد زیر را میتوان ذکر کرد:
عوامل شخصیتی، به خصوص وابسته بودن، عصبانیت، جنون و سرخوشی، افسردگی یا در خود فرورفتن
تأثیرات خانوادگی، به خصوص الکلی بودن والدین یا طلاق آنها
عوامل ارثی
فشار اجتماعی یا فرهنگی برای نوشیدن الکل
اختلالات شیمیایی در بدن (شاید)
عوامل افزایش دهنده خطر
عوامل فرهنگی. در برخی از گروههای قومی میزان الکلیسم بالا است که ممکن است به دلایل اجتماعی یا زیستشناختی باشد.
استفاده از مواد مخدر تفریحی
بروز بحران در زندگی، مثلاً بیکاری، نقل مکان مداوم، یا از دست دادن دوستان یا خانواده
عوامل محیطی مثل در دسترس بودن، مناسب بودن قیمت، و پذیرش اجتماعی الکل در گروه فرهنگی، کاری یا اجتماعی که فرد بدان تعلق دارد.
پیشگیری
اگر احیاناً الکل مصرف میکنید، سعی کنید مصرف آن را قطع کنید. در این حالت خود را به عنوان یک فرد نمونه سالم به دیگران معرفی خواهید کرد. به تدریج محدودیتهایی برای مصرف در نظر بگیرید، سعی کنید به تدریج کمتر بنوشید، تا کاملاً آن را قطع کنید.
در صورت الکلی شدن همسر، دوست، یا همکار خود، به وی کمک کنید تا مشکل خود را بپذیرد و درخواست کمک کند.
عواقب مورد انتظار
با اجتناب از الکل یا موادمخدر، مست یا معتاد نبودن را تجربه خواهید کرد. این تغییر مثبت در شیوه زندگی چندان آسان به دست نمیآید و بازگشت به عادت بد قدیمی به دفعات رخ خواهد داد. اما اگر مصممم باشید، میتوانید الکل را به کلی ترک کنید.
عوارض احتمالی
بیماری مزمن و پیش رونده کبدی
زخم معده همراه با خونریزی؛ التهاب معده
التهاب رشتههای عصبی، لرزش، حملات صرعی و اختلال مغزی، زمین خوردن در خانه
التهاب لوزالعمده
التهاب قلب
آسیب ذهنی و جسمانی به جنین، در صورتی که مادر به هنگام بارداری الکل بنوشد.
اعضای خانواده افراد الکلی ممکن است دچار مشکلات روانی شوند. این مشکلات احتیاج به درمان دارند.
درمان
اصول کلی
درمان شامل اقدامات کوتاهمدت برای متوقف کردن نوشیدن الکل و کمک بلندمدت برای رفع مشکلاتی است که باعث الکلی شدن فرد شدهاند.
ممکن است نیاز به سمزدایی وجود داشته باشد. سمزدایی عبارت است از مراقبت پزشکی در زمانی که فرد نوشیدن الکل را متوقف کرده و نتیجتاً دچار علایم محرومیت از الکل شده است، تا به این ترتیب فرد بتواند این مرحله را بدون مشکل پشت سر بگذارد.
گاهی اوقات نیاز به بستری شدن در یک مرکز تخصصی وجود دارد.
به قرار ملاقات خود با پزشک و مشاور پایبند باشید.
به ارزیابی مجدد نحوه زندگی، دوستان، کار، و خانواده خود بپردازید و در این ارزیابی، عواملی که باعث تشویق به نوشیدن الکل میشوند را شناسایی و تغییر دهید
داروها
دی سولفیرام. با مصرف این دارو، فرد به هنگام نوشیدن الکل دچار علایم جسمانی ناخوشایندی میشود که وی را از نوشیدن الکل بیزار میکند. نالتِرِکسون نیز دارویی است که لذت نوشیدن الکل را کاهش میدهد.
داروهایی که برای کنترل علایم محرومیت از الکل مصرف میشوند عبارتند از بنزودیازپینها، آرامبخشها، داروهای ضد روانپریشی، و داروهای ضدصرع (در صورت بروز حمله صرعی)
فعالیت
هرگز وقتی الکل نو
پروژه و تحقیق-اعتیاد به الکل و درمان آن- در 40 صفحه-docx