بَندپایان (Arthropoda) شاخهای بزرگ از جانوران بیمهره و پریاخته هستند. شاخه بندپایان دربرگیرنده جانورانی چون حشرات، عنکبوتیان،هزارپایان و سختپوستان است. فرهنگستان زبان فارسی در مصوبات تازه خود برای شاخههای جانداران پسوند «-تباران» را در نظر گرفته و بنا بر این شیوه بندپایان را «بندپاتباران» نیز نامیده است.
بندپایان کالبد بیرونی سخت و بندبند دارد، حفره عمومی بدن آنها کوچک است و گُردهچه (نفریدیوم، اندامی نظیر کلیه در بیمهرگان) و مژهندارند. بدن بندپایان دارای پوستک سختشده و اسکلت بیرونی بندبند است؛ ضمایم مفصلی در هر قطعۀ بدن جفت است و کارکرد حرکتی دارد؛ این جانوران دارای یک جفت شاخک و حداقل یک جفت چشم مرکب جانبی با واحدهای گیرندۀ نوری مستقل هستند.
داشتن اندام بندبند مفصلدار و لایههای سفت پوستی به نام پوستک cuticle از ویژگیهای بندپایان است. پوستکهای آنان عمدتاً از کیتین آلفا ساخته شدهاست. پوستک سختپوستان دارای کلسیم کربنات نیز هست. این پوستکهای سخت، رشد بندپایان را با موانعی روبهرو میکند که آنها این مانع را از طریق پوستاندازی حل میکنند. طرح بدن بندپایان به صورت قطعات تکرارشوندهای است که به برخی از قطعهها اندام ثانویهای ضمیمه شدهاست. انعطاف و کارآمدی بندپایان باعث شده تا این شاخه پرگونهترین شاخه جانوری در بیشتر محیطهای زیستی باشد. بیش از یک میلیون از گونههای بندپایان تاکنون توصیف شدهاند که با این وصف ۸ درصد از تمامی گونههای جانداران زنده مربوط به بندپایان است. بندپایان از نظر اندازه بسیار متفاوتند و از پلانکتونهای ریز تا جانورانی چندمتری را دربر میگیرند.
جانداران چهاراندام نیز مانند بندپایان بدنهایی بندبند و مفصلدار دارند اما تفاوتشان این است که چهاراندامان مهرهدار هستند یعنی استخوانبندی آنها درونی است در حالیکه استخوانبندی بندپایان بیرونی است و معمولاً صدف و پوسته دارند.
ندپایان معرف قدیمیترین و غالبترین اشکال حیاتی کرهٔ زمین بوده و از نظر کثرت تعداد گونه و تنوع سیستمهای زندگی و ساختمانی که در زیرشاخههای بندپایان مشاهده میشوند در سلسلهٔ جانوران مقام اول را داد. شاخه بندپایان دارای بیش از ۸۰٪ گونههای شناخته شده در بین بی مهرگان و شامل ۷۵٪ گونههای سلسلهٔ جانوری است. مبدأ پیدایش بندپایان احتمالاً مربوط به پیش از دوره کامبرین در دوران اول و بیش از یک میلیارد سال قبل میباشد. شکلهای اولیهٔ بندپایان از جمله Trilobita و Gigantosteracea و Xiphosura عموماً آبزی و دارای دستگاه تنفسی برانشی بودهاند و انتقال زندگی بندپایان به خشکی همزمان با تحول پوشش گیاهی زمین و پیدایش اولین نباتات آوندی در اواخر دورهٔ سیلورین صورت گرفتهاست به طوری که اولین بندپایان زمین زی احتمالاً دارای زندگی آبی و خشکی بودهاند.
شاخهٔ بند پایان دارای خصوصیات مشترکی هستند که عبارتند از:
۱. بدنشان مفصلی و بند بند است.
۲. اسکلت بدن از نوع خارجی و از جنس کیتین است.
۳. بعضی از مفصلهای بدن دارای پیوستهای زوجی بند بند است که دارای وظایف مختلفی میباشند.
۴. گردش خون آنها باز است و دارای قلب و یک رگ در سطح پشتی بند میباشند.
۵. دستگاه عصبی شامل یک مرکز عصبی یا مغز در ناحیه سر بوده که به زنجیره عصبی در ناحیه شکمی متصل است. این زنجیر دارای عقدههای عصبی در نقاط مختلف بدن میباشد.
۶. لوله گوارش شامل سه قسمت ابتدایی، میانی و انتهایی است که قسمتهای ابتدایی و انتهایی منشأ اکتودرمی و قسمت میانی دارای منشأ اندودرمی است.
فهرست مطالب:
مقدمه
ساختار بدنی
دستگاه های بدن
دستگاه بینایی
دستگاه گوارشی
دستگاه تنفس
دستگاه گردش خون
دستگاه دفعی
دستگاه عصبی
رده بندی بندپایان
زیرشاخه کلیسرداران
زیرشاخه آرواره داران
حشرات
رده حشرات
زیر رده بدون بالان
راسته پرتورا
راسته دیپلورا
راسته کلمبولا
راسته تیزانورا
زیر رده حشرات بالدار
راسته راست بالان
راسته پوست بالان
راسته ایزوپترا
تولید مثل در حشرات
سخت پوستان
خرخاکی
خرچنگ دریایی رنگ سنگی
خرچنگ گوشه گیر قرمز
کریل
عنکبوت ها
اختصاصات کلیسرداران
رده بندی کلیسرداران
جنس های عنکبوت ها
و...
پاورپوینت خوب و کامل با عنوان بندپایان و انواع آنها در 81 اسلاید