پایان نامه کارشناسی ارشد بررسی رابطه بین هزینه دولت و رشد اقتصادی در ایران

اختصاصی از ژیکو پایان نامه کارشناسی ارشد بررسی رابطه بین هزینه دولت و رشد اقتصادی در ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل: word

تعداد صفحه:105

دانشگاه پیام نور

دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد

گروه اقتصاد

عنوان پایان نامه :

بررسی رابطه بین هزینه دولت و رشد اقتصادی در ایران (1385 – 1350)

پایان نامه

برای اخذ درجه کارشناسی ارشد

در رشته علوم اقتصادی

دانلود فهرست مطالب

۴- فهرست منابع

الف – منابع فارسی

۱- ابریشمی، حمید و محسن مهرآرا. (۱۳۸۱). ” اقتصادسنجی کاربردی ( رویکرد   های نوین) “، ‌انتشارات دانشگاه تهران.

۲- نوفرستی، محمد (۱۳۷۸). ” ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی “، موسسه خدمات فرهنگی رسا.

۳- توکلی، احمد (۱۳۸۰ )، بازار – دولت: کامیابی ها و ناکامی ها، تهران سمت.

۴- تاری،‌ فتح الله و نسرین ارضر؛ ” بررسی نقش و تأثیر هزینه های آموزشی رسمی بر رشد اقتصادی در ایران طی سال   های ۱۳۷۷ – ۱۳۴۲ ” فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران؛ شماره ۱۱٫

۵- تقوی، مهدی، صنیع دانش، علیرضا (۱۳۷۵) ” علل افزایش حجم فعالیت    های دولت در ایران از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۰ “، فصل نامه علمی کاربردی مدیریت دولتی، شماره ۳۲٫

۶- جعفری صمیمی، احمد، (۱۳۸۴) ” ‌اقتصاد بخش عمومی “، ‌انتشارات سمت، چاپ هفتم،‌ تهران

۷- خلعتبری، ‌فیروزه، (۱۳۷۱) ” بررسی علل بزرگ شدن دولت ها “، مجله علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت دوره تحقیقات عالی دانشگاه آزاد اسلامی، شماره ۱۲، بهار.

۸- سامتی، مرتضی (۱۳۷۲)؛ اندازه مطلوب فعالیت های دولت در ایران؛ پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.

۹- عرب مازار، علی اکبر و محمد کارکن (۱۳۷۲)، “‌ بررسی عدم تعادل بودجه دولت ” مجله اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی؛ ص ۸۴ – ۵۶٫

۱۰- ج هانگرد، اسفندیار و فر هادی. علی،‌۱۳۸۱، واکنش بودجه دولت نسبت به تکانه    های تولید، مخارج و درآمد   های دولت بر اساس الگوی VEC،‌ مجله برنامه و بودجه شماره ۷۴٫

۱۱- مؤسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، ۱۳۷۸، نقش دولت در جهان در حال تحول، تهران

۱۲- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، حساب   های ملی ایران،

۱۳- تفضلی، فریدون (۱۳۷۵ )، تاریخ عقاید اقتصادی، تهران، نشر نی.

۱۴- کاسیرر، ارنست؛ ترجمه نجف دریابندری؛ (۱۳۶۲)، تهران : انتشارات خوارزمی، چ۱٫

۱۵- ارسنجانی، حسن؛ (۱۳۴۲)، حاکمیت دولت‌ها؛ تهران : سازمان کتابهای جیبی، چ۱٫

۱۶- کاتوزیان، محمد علی؛ (۱۳۵۸)، آدام اسمیت و ثروت ملل؛ تهران : کتابهای جیبی، چ۱٫

۱۷- ابنشتاین، ویلیام و ادوین فاگلمان؛ مکاتب سیاسی معاصر: نقد و بررسی کمونیسم، فاشیسم، کاپیتالیسم و سوسیالیسم؛ ترجمه حسینعلی نوذری(۱۳۶۹)،گستره، چ۲٫

۱۸- قدیری اصلی، باقر؛ (۱۳۶۴)، سیر اندیشه اقتصادی؛ تهران : دانشگاه تهران، چ۶٫

۱۹- استوارت، مایکل؛ کینز و پس از کینز؛ ترجمه عبدالرحمن صدریه؛ (۱۳۶۸)، تهران : فردوس، چ۱٫

۲۰- گمبل، آندره و پل والتون؛ سرمایه داری در بحران؛ ترجمه م. سوادگر؛ (۱۳۵۸)، تهران : انتشارات ما.

۲۱- تمدن، محمد حسین و مسعود درخشان؛ (۱۳۶۶)، نظام‌های اقتصادی؛ تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، چ۱٫

۲۲- لاروژی، ژوزف، مکتب‌های اقتصادی؛ ترجمه جهانگیر افکاری؛ (۱۳۶۷)، تهران : سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چ۱٫

۲۳- تمدن، محمد حسین و مسعود درخشان؛ (۱۳۶۵)، تاریخ عقاید اقتصادی؛ تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، چ۱٫

۲۴-  ژید، شارل و شارل ریست؛ تاریخ عقاید اقتصادی؛ ترجمه کریم سنجایی؛ (۱۳۴۷)، تهران: دانشگاه تهران، چ۱، ج۱٫

۲۵- ژید شارل و شارل ریست؛ تاریخ عقاید اقتصادی؛ ترجمه کریم سنجایی؛ (۱۳۵۴)، تهران: دانشگاه تهران، چ۱، ج۲٫

۲۶- هانس، آلوین؛ راهنمای نظریه عمومی کینز؛ ترجمه منوچهر کیانی؛ (۱۳۶۴)، تهران: دانشگاه تهران، چ۱٫

۲۷- غفاری، هادی، (۱۳۸۳)، بررسی تطبیقی جایگاه و نقش دولت در نظامهای اقتصادی، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.

۲۸- موسکا، گوئتانو و گاسترن بوتو؛ تاریخ عقاید و مکتبهای سیاسی از عهد باستان تا امروز؛ ترجمه حسین شهید زاده؛ (۱۳۶۳)، تهران : مروارید، چ۱٫

۲۹- دادگر یدالله (۱۳۸۰ ). مروری بر ادبیات نقش و جایگاه دولت در اقتصاد، فصلنامه فرهنگ اندیشه، شماره دوم، صفحات: ۲۱-۷٫

۳۰- سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران (۱۳۸۲ )، منطقی نمودن اندازه دولت، تهران، معاونت امور مدیریت و منابع انسانی، دفتر بهبود تشکیلات و برنامه ریزی نیروی انسانی.

۳۱- میلر و رائو (۱۳۷۱) “‌ اقتصاد سنجی کاربردی “، ‌ترجمه حمید،‌ ابریشمی، مؤسسه تحقیقات پولی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

۳۲- محمدی میرزا (۱۳۶۹) ” ارزیابی تاثیر هزینه  های دولت بر رشد اقتصادی با نگاهی به وضعیت ایران (۶۷-۱۳۳۸ ) “، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

۳۳- معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی ” بررسی ساختار الگوی اقتصاد سنجی کلان ایران ” چاپ اول، تهران، ۱۳۷۳، ص ۱۹۳٫

۳۴- تقوی، محمدی و نخجوانی، سید احمد”. بیرون راندن بخش خصوصی “. اطلاعات سیاسی و اقتصادی شماره ۱۱۶-۱۱۵ ( فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۶ )

۳۵- دلجویی، رقیه (۱۳۸۱). روند بهره وری نیروی انسانی در ایران و چند کشور آسیایی. پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.

 ۲-۱ تعریف دولت و ماهیت آن

مفهوم دولت (state) تا سدة شانزدهم رواج سیاسی نیافته بود. نخستین کاربرد آن در بحث علمی و نیکولو ماکیاولی  (۱۵۲۷-۱۴۶۹) نسبت داده می‌شود. برای یونانی‌ها این مفهوم شناخته شده نبود. آن‌ها به جای آن واژه «پولیس» را به کار می‌بردند که می‌توان آن را « شهر- دولت» نامید. در شهر- دولت‌های کاملاً نزدیک و کوچک یونان باستان به بهره‌مندی از حقوق و اجتماع تأکید می‌شد و سلطه و اطلاعات مورد توجه نبود. به گفتة کاتلین بهتر است آن‌ها را «اجتماع شهری» بنامیم تا دولت. «شهر‌های» روم نیز از بهره‌مندان از حقوق و وظایف مدنی کامل جانبداری می‌کردند. بنابراین شهر- دولت‌های یونان و روم گردهمایی بسیار همبستة گروهی بودند که به استثمار بردگان زندگی می‌کردند.

مفهوم دولت نو در بخش عمده اروپای سده های میانه نیز وجود نداشت. طی این دوره تفکر سیاسی درباره‌امپراتور و حکومت شاهزادگان بود. در پایان‌های سده‌های میانه، مفهومی از دولت به تدریج پدیدار می‌شد؛  اما به خوبی مشخص نبود، و زمانی کاربرد یافت که دولت از آن مردم نبود و حاکمیت به شاهان تعلق داشت. در آن زمان، دولت را با اقتدار عالی برابر می‌دانستند؛ اما گاه‌ به «نهاد‌های اجتماعی هم اشاره داشت». در گذر زمان، دولت گذشته از اصول و راستا‌ها، مفهوم طبیعی اقتدار ناب و ساده، یا تأسیس را پیدا کرد.

در گفت و گو‌های عمومی مفهوم «دولت» را در معنی‌های گوناگون به کار می‌برند. برای مثال واحد های تشکیل دهنده فدراسیون ایالات متحده آمریکا را در زبان انگلیسی با نام state مشخص می‌کنند. همین طور از کمک دولت، مقررات دولتی یا آموزش دولتی سخن گفته می‌شود، در حالی که به واقع کمک حکومت، مقررات حکومتی و مانند آن است. دولت، حکومت نیست، بلکه حکومت کارگزار دولت است. دولت همچنین با جامعه، اجتماع و ملت فرق دارد. گاه نیز واژه دولت را با واژه «کشور»  مترادف به کار می‌برند، گاهی هم برای جلوگیری از ابهام ناشی از کاربرد عامیانة دولت، ترکیب « دولت- کشور» را ترجیح داده‌اند[۱]. پس ازتحلیل مفهوم دولت و دست یافتن به تعریف عملی آن، تفاوت مشخص آن با حکومت را باز خواهیم شناخت.

شاید شگفت‌انگیز باشد که متفکران و پژوهشگران سیاسی در مورد تعریف دولت توافق نظر ندارند. اختلاف نظر پیش از هر چیز به گوناگونی اندیشه‌ها در موردسرشت دولت که بر تعریف‌ها اثر می‌گذارد، مربوط است. در حالی که برخی از متفکران سیاسی دولت را در اساس یک ساختار طبقاتی می‌دانند، دیگران بر این اندیشه‌اند که دولت فراتر از طبقات و نمایانگر کل اجتماع است عده‌ای آن را نظام قدرت می‌دانند، دیگران نظام رفاه. برخی آن را تضمین کننده زندگی جمعی می‌دانند در حالی که دیگران آن را نهادی اخلاقی می‌دانند که از رفاه و تأمین اخلاقی انسان جدایی‌ناپذیر است. برخی آن را از دیدگاه حقوقی محض به مثابه اجتماعی تلقی می‌کنند که طبق قانون سازمان یافته است و برخی آن را با خود ملت یا جماعت یکسان می‌دانند. عده‌ای بر جنبة ساختاری آن تأکید دارند و برخی دیگر بر جنبة کارکردی آن.

دربارة جامعة مدنی یا دولت از همان آغاز تفکر سیاسی اختلاف عقیده وجود داشته است. برای مثال، سوفسط‌های یونان باستان، که فلسفة سیاسی اروپا از آن‌ها آغاز شد، جامعه مدنی را قراردادی می‌دانستند. اما متفکران بعدی مانند افلاطون (۳۴۷-۴۲۸ قبل از میلاد) و ارسطو (۳۲۲-۳۸۴ق.م.) با این نظر موافق نبودند. برای مثال، ارسطو، «پولیس» را طبیعی و ضرور تلقی می‌کرد و می‌گفت «پولیس» از غرایز طبیعی انسان ظهور می‌کند؛ محصول و نیز اوج نیاز انسان به زندگی اجتماعی است، و برای رشد جنبه‌های گوناگون انسان ضورر است. از نظر او، فردی که بیرون از «پولیس» زندگی کند یا فروتر از آدمی است یا برتر از او، و موجود طبیعی بشری نیست. ایده آلیست‌های نوی سده‌های هجدهم و نوزدهم، مانند روسو، کانت، هگل، گرین[۲] و بوسانکه[۳] کم وبیش با این نظر موفاق بودند. آن‌ها دولت را نهادی اخلاقی می‌دانستند که برای رشد کامل اخلاقی انسان غیر قابل صرف نظر است. آلتوسیوس[۴] و گروسیوس[۵] نظریات همانندی با آن‌ها داشتند و دولت را تأسیسی عمومی برای ارتقای رفاه بشر می‌دانستند و همین نظر در پیدایش مفهوم دولت رفاه، که به طور عمده فقط برای جامعه‌های وفور تناسب و اعتبار دارد، موثر بود.

از سوی دیگر، کسانی معتقد بوده‌اند که دولت آزادی طبیعی فرد را محدود می‌کند و در بهترین حال، شر ضرور است. یکی از متفکران برجسته معتقد به چنین نظری هربرت اسپنسر (۱۹۰۳-۱۸۲۰) فیلسوف انگلیسی بود که عقیده داشت دولت «شرکت سهامی مشترک بیمه متقابل» است و عضویت در آن باید آزاد و انتخابی باشد. او بر آن بود که دولت می‌تواند و باید به شهروندان خود اجازه دهد از حقوق تبعه بودن آزاد باشند و نیز بار سنگین وظایف تبعه بودن را از دوش براندازند.

در حد افراطی دیگر، آنارشیست‌های فلسفی مانند پرودون (۱۸۶۵-۱۸۰۹) و کروپتکین (۱۹۲۱-۱۸۴۲) معتقد بودند دولت شر مطلق است . آن‌ها با بودن دولت (یا حکومت) به کسی کمک کرده باشد، اما به ندرت به سود عامه مردم بوده است؛ و بنابراین هر چه زودتر از بین برده شود رنج وعذاب انسان کمتر خواهد شد. در اینجا باید اشاره کرد که ماکیاولی و تریشکه نیز بر زمینه‌های دیگری، دولت را به مثابه نظام قدرت. از مجموع نظرات ارائه شده و با توجه به عملکرد دولت ها
می توان چند ویژگی را برای دولت استخراج کرد:

۱- در انحصار داشتن قدرت برای اعمال زور؛

۲- حق و صلاحیت ( انحصاری ) برای اعمال سیاست هم در داخل و هم در خارج از کشور؛

۳- داشتن حق انحصاری وضع و اجرای قانون؛

۴- سازماندهی نیرو در طول مرز ها و تأمین امنیت داخلی و خارجی؛

۵- حق انحصاری اخذ مالیات و حقوق گمرکی و تهیه و تدارک بودجه ملی.

 الف) تعریف و مفهوم اقتصادی دولت

به طور کلی، دولت یک مفهوم حقوقی و سیاسی است. کسانی که دولت را یک مفهوم اقتصادی می دانند، اشتباه می کنند. دولت با اقتصاد فقط رابطه دارد. کسانی که دولت را به مفهوم اقتصادی تعریف می کنند، در واقع وظایف و نقش دولت را تعریف کرده اند و نه خود دولت را. ولی وظایف و نقش دولت تنها اقتصادی نیست، بلکه وظیفه و نقش سیاسی هم دارد؛ پس تعریف اقتصادی دولت نمی تواند یک تعریف جامع و مانع، حتی برای وظایف و نقش آن باشد.

ماتریالیست  ها، مخصوصاً کمونیست  ها، مفهوم اقتصادی دولت را در نظر دارند. اقتصاد را عین دولت نمی دانند، ولی آن را برجسته ترین نقش برای دولت دانسته، عقیده دارند که جنبه اقتصادی دولت سایر جنبه  های آن را تحت الشعاع قرار می دهد. هر دولتی، وسیله استفاده طبقه حاکمه برای تحکیم و تقویت سلطه اقتصادی او به کمک وسایل سیاسی است. در اینجا نقش سیاسی دولت که در نظر « ژان دابن » نقش اصلی دولت محسوب می شود، به صورت یک نقش کمک کننده به عامل اقتصادی جلوه کرده است و وقتی در تعریف حقوق از نظر سوسیالیسم می خوانیم ” حقوق عبارت است از ساختمان محافظ اقتصاد “، بیشتر به نقطه نظر اقتصادی سوسیالیست های مارکسیست پی می بریم.

به طور کلی، کسانی که مفهوم اقتصادی دولت را در نظر دارند، منکر مفاهیم سیاسی و حقوقی دولت نیستند، به این دلیل سیاست و حقوق را در استخدام اقتصاد فرض می کنند، زیرا که اقتصاد را نقطه شروع نقش و وظیفه دولت می دانند و به عنوان صفت مشخصه و بارز دولت توجیه می کنند. بنابراین نمی توان به طور کلی اظهار نظر کرد که مفهوم اقتصادی دولت صحیح نیست و قابل رد است، بلکه باید در بعضی جهات این توجیه را قبول کرد و اذعان داشت که دولت دارای مفهوم اقتصادی بسیار نیرومندی است. در عقاید مارکسیسم، هدف دولت نیز اقتصادی است. آن ها عقیده دارند که دولت برای یک هدف اقتصادی طبقاتی تشکیل می شود.

اگر مفهوم اقتصادی دولت تعیین کننده نقش و وظیفه آن باشد، در نتیجه تعریف دولت به مفهوم اقتصادی مطلق، صحیح نیست. به قول جان لاک[۶] (۱۷۰۴-۱۶۳۲) که می گوید: ” هدف دولت حصول آرامش، تأمین صلح و ایجاد امنیت و تهیه موجبات رفاه افراد جامعه است “، هدف بارز دولت را بیشتر جلوه گر نماید.

کارل مارکس[۷] ( ۱۸۸۳- ۱۸۱۸ ) می گوید: ” دولت اساساً آلت سرمایه دار یا ارگان کاپیتالیست و ابزار کشمکش طبقاتی می باشد و نیروئی است که به وسیله آن طبقات تحت استثمار، در زنجیر انقیاد و بندگی گرفتار آمده اند “.

لنین[۸] ( ۱۹۲۴-۱۸۷۰) در رساله دولت و انقلاب، دولت را این طور تعریف می کند: ” دولت محصول آشتی ناپذیر بودن طبقات و خصومت طبقاتی است. وجود دولت به خودی خود ثابت می کند که دشمنی  های طبقاتی، غیر قابل التیام بوده، سازش میان طبقات غیر ممکن است. دولت آلت استثمار طبقات ستمکش است. قدرتی است که از جامعه برخاسته و خود را مافوق جامعه قرار داده و بیش از پیش از آن فاصله گرفته است. از صفات ممیزه دولت، یکی دسته بندی و تقسیم اتباع دولت بر اساس تقسیمات اراضی و دیگر تأسیس نیروی مسلح است. وجود نیروی مسلح خود دلیل وجود شکاف بین طبقات اجتماعی مردم می باشد. جلوگیری دولت از مسلح شدن تمام مردم دلیل بر وجود طبقات متخاصم و آشتی ناپذیر میان طبقات مردم است”.

اگر هر یک از تعاریف فوق را که از هدف و نقش اساسی دولت به دست آمده است قبول کنیم، معذلک این حقیقت را باید اعتراف نمود که دولت نمی تواند فی نفسه یک مفهوم اقتصادی مطلق باشد؛ بلکه نیرویی و یا به قول لنین، آلت و وسیله ای است در دست یک طبقه، یا تمام طبقات و یا جامعه بدون طبقه؛ منتهی این نیرو ( به قول مارکس ) یا آلت ( به قول لنین ) ممکن است در راه یک هدف اقتصادی خاص صرف شود.

۲-۲ بررسی نظریه‌ها و مکاتب اقتصادی با تأکید بر جایگاه دولت

۲-۲-۱ مرکانتیلیسم

مرکانتالیست نامی است که به پیشینه و تفکرات اقتصادی دوران ۱۵۰۰ الی ۱۷۵۰ میلادی اطلاق می‌شود. در حالی که مباحث نظری مرکانتالیست در تمامی اقتصادهای رو به رشد اروپای غربی رایج بود اما اکثر مباحث عمدة آن در انگلیس و فرانسه شکل می‌گرفت.

با سپری شدن زمان و بروز تحولات در فعالیتهای اقتصادی، جامعه اشکال نوینی بخود می‌گرفت. فئودالیسم با منزلت طبقه مالک رفتاری اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ویژه‌ای بوجود آورده بود که موجب رشد تجارت، شهرنشینی، استانها و ملل جدا از ترکیب هدایتی تفکرات فئودالیستی شد.

فعالیت‌های فردی کمتر تحت کنترل آداب و رسوم جامعه فئودالی و اقتدار کلیسا بود. تولید کالاها برای بازار اهمیت بیشتری یافته، زمین، نیروی کار و سرمایه در بازار مورد داد و ستد قرار می‌گرفتند. این نوع فعالیتها، زمینه بروز انتقلاب صنعتی را شکل می‌داد.

در حالی که مبانی نظری اقتصاد به شیوة تعلیم و فلسفة مذهبی قرون وسطی توسط راهبانان قرون وسطائی نوشته می‌شد، نظریه‌های اقتصادی مرکانتالیست مبنای کسب و کار بازرگانان بود. مبانی نظری ارتباط نزدیک با مباحث سیاستهای اقتصادی داشت و معمولاً نویسندگان مرکانتالیست سعی در تقویت آن داشتند.

در دوران تفکرات مرکانتالیستی، نه فقط کمیت بلکه کیفیت مباحث نظری اقتصاد رشد یافت. مباحث نظری مرکانتالیست از سال ۱۶۵۰ تا ۱۷۵۰ به طور بارزی جنبة کیفی پیدا کرد و اکثر مفاهیم تحلیلی آنها را تحت تأثیر قرار داد تا اینکه آدام اسمیت بر آن مبنا کتاب ثروت ملل خود را در سال ۱۷۷۶ نشر داد.

پیشینة اقتصادی این مکتب اقتصادی دوره زمانی ۱۵۰۰تا۱۷۵۰ را شامل می‌‌شود. وضعیت اقتصادی این دوران بشرح زیر است:

-       توسعه سریع تجارت جهانی و جستجو برای رشد جدید در تجارت فراتر از مرزهای ملی؛

-       افول نظام فئودالی، افول تدریجی نقش و راهبری مقامات سنتی اقتصاد وتغییر وضع موجود و رشد طبقات جدیدی از صاحب نظران اقتصادی وکارآفرینان در شهرها و در سطح ملی و بین الملل؛

-       شکل گیری تدریجی دولت‌های ملی.

رابطه و همبستگی زیادی بین افکار اجتماعی قرون وسطی و نظریات مکتب سوداگری وجود دارد. در ابتدا مداخله دولت در پویش اقتصادی بر اساس این مفهوم مسیحی قرون وسطایی توجیه می شد که کسانی که خداوند به آنان قدرت بخشیده است، وظیفه دارند تا از این قدرت برای پیشبرد رفاه عمومی و خیر همگان در جامعه استفاده کنند. در سرمایه داری ابتدایی، دولت تدریجاً نقش های بسیاری را که سابقاً بر عهده کلیسا بود، به عهده گرفت؛ لیکن اخلاق پدرسالانه مسیحی رفتار مبتنی بر مال اندوزی را که نیروی محرکه اصلی نظام جدید سرمایه داری شمرده می شد، کلاً مردود شناخته بود؛ بنابراین لازم می نمود تا دیدگاه فلسفی و ایدئولوژی جدیدی که فرد گرائی، حرص و سود جوئی را از لحاظ اخلاقی توجیه کند، به وجود آید. مذهب پروتستان و فلسفه جدید فرد گرایی پایه  های ایدئولوژی جدید را فراهم ساختند.

نوشته های اقتصادی نویسندگان مکتب سوداگرای، منعکس کننده فرد گرایی جدید بود. این نظریه جدید، بر نیاز به آزادی بیشتر سرمایه داران در به دست آوردن سود، و بنابراین بر مداخله کمتر دولت در بازار تأکید داشت. بدین ترتیب وجود دو نظر عمومی که کلاً در مخالفت با یکدیگر بودند، تضادی را در نوشته  های سودا گران به وجود آورد که تا زمانی که فلسفه لیبرال کلاسیک، از جمله اقتصاد کلاسیک، بقایای اخلاقی پدر سالارانه مسیحی قرون وسطی را به کنار زد، همچنان باقی بود.

مرکانتیلیسم یا سوداگری، به منزله تبادل اقتصادی افکار ماکیاولی[۱۰] (۱۵۲۷-۱۴۶۹) و بدن[۱۱]
(۱۵۹۶-۱۵۳۰) به شمار می رفت، به عبارت دیگر، مجموعه وسایل و ابزار اقتصادی بود که برای نیل به هدف سیاسی ایجاد دولت نیرومند به کار رفت. ماکیاولی در کتاب شهریار، از اصل تفوق دولت نسبت به هر منشأ قدرت دیگری، حتی کلیسا، طرفداری و دفاع نمود و چنین نتیجه گرفت که یک حاکم مطلق و خیرخواه در کار های عمومی، به شرطی که هدف های صحیحی را دنبال کند، نباید پایبند و مقید به پیروی از اصول اخلاقی باشد. هدف های لازم برای دولت همانا توسعه ازدیاد قدرت و بهبود وضع مادی آن می باشد.

مرکانتلیست  ها در تمام طرح  های خود، به یک دولت خیر خواه و پدرسالارانه توجه داشتند که عاقل بود و می توانست در همه جا دخالت کند و یک سیاست فعالیت همگانی و همیشگی برای تامین قدرت کشور داشته باشد. مرکانتیلیست ها که می توان آن ها را به گروه های مختلف مرکانتیلیست های فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، اسپانیایی و… تقسیم کرد، هر یک، سیاست های خاصی را برای رسیدن به اهداف خویش در پیش گرفتند، مثلاً مرکانتیلیسم فرانسوی یا صنعتیگری در پی آن بود که اندوخته زر و سیم را از راه صنعت افزایش دهد. ایشان خواستار آن بودند که دولت به طور منظم کارخانه  ها را تشویق کند تا فروششان در خارج توسعه یابد و با طلای به دست آمده، بر اندوخته طلای کشور افزوده گردد.

در زمینه داخلی، بوسیله بخشودگی  های مالیاتی و کمک  های مالی به ایجاد کارخانه  هایی یاری رساند که بخصوص برای صادرات سود آورند ( کالا های لوکس، پارچه و فولاد ). این برنامه دخالت سیستماتیک دولت، با قیمت گذاری عمومی و تعیین میزان دستمزد ها، با مشخص کردن دقیق جنس و کیفیت محصولات و نیز با توسعه حمل و نقل تکمیل شد.

در زمینه خارجی، مرکانتیلیسم فرانسه، در سال ۱۶۶۷ تعرفه گمرکی حمایت گرانه سختی برقرار کرد. مقرارتی برای منع واردات محصولات صنعتی خارجی که با محصولات ملی رقابت
می کرد، وضع شد و در مقابل برای مواد اولیه ای که صناعت فرانسه بدان احتیاج داشت، معافیت مالیاتی قرار داده شد. در زمینه صادرات، فروش کالا های ملی، با تعیین جایزه برای صاحبان
کشتی  ها و کمپانی  های تجاری،  تشویق می شد و بر عکس خروج غله ممنوع بود تا هم از قحطی جلوگیری شود و هم دستمزد بالا نرود.

دولت هیچ محدودیتی در زمینه تشویق مؤسساتی که به نفع موازنه مثبت بازرگانی فعالیت
می کردند نداشت. اعطای حق انحصار نسبت به روش  های جدید تولید، وارد کردن مستقیم کارگران خارجی برای تاسیس یک صنعت جدید، تعیین و تثبیت قیمت  ها و مزد  ها به نفع کار تولیدی، به دست آوردن مستعمرات و استفاده از جمعیت و نیروی انسانی آن و تهیه مواد خام ارزان قیمت،
نمونه هائی از عملیات دولت بود.

 ۲-۲-۲ مکتب فیزیوکراسی

اولین مکتب اقتصادی که بین سالهای ۱۷۵۰ تا ۱۷۸۰ مطرح شد مکتب فیزیوکرا‌ت‌ها است. طرفدار عمده این مکتب را می‌توان کوئیزنی در فرانسه دانست.

کوئیزنی و پیروان او معتقد بودند باید قوانین طبیعی حاکم بر رفتار و روابط اقتصادی افراد و نهادهای اجتماعی – اقتصادی را شناسایی و در جامعه حاکم کرد. سیاستهای اقتصادی باید مبتنی بر قوانین طبیعی حاکم بر جامعه اقتصادی باشد منوط به اینکه این قوانین شناخته شوند. هر چند که سیاستهای اقتصادی عموماً مبتنی بر سطح ادراک و فهم وضع کنندگان آن است. صاحب نظران این مکتب طرفدار سرسخت برقراری سیاستهای اقتصادی (سیاست گرایی) بودند. در آن روزگار، فرانسه بیشتر از کشور انگلیس جنبه فئودالی داشت. خانواده اشراف، و کلیسا مالک اکثر زمینهای زراعی بودند. زیرا مردمی که روی مزارع کار می‌کردند به حد کافی سرمایه نداشتند، بنابراین، بیشتر مزارع به جز در بخش شمالی آن کشور کوچک بودند. فیزیوکراتها معتقد بودند خانواده‌های اشراف و دربار سلطنتی به علت داشتن درآمدهای بالا، مصرف کنندگان عمده تلقی می‌شوند و همین گروه‌ها بیشترین مالیاتها را می‌پردازند. آنها معتقد بودند سطح درآمدهای مالیاتی بالا بوده و سیستم جمع آوری مالیات ناکافی و غیر کارامد است و لازم است از بوروکراسی آن کاسته شود.

فیزیوکراتها در فرانسه به دنبال برقراری سیاستهای اقتصادی هم در داخل کشور و هم در خارج از کشور بودند. در سطح داخل طرفداران این مکتب محدودیتهایی را برای مبادله میان استانهای فرانسه ایجاد می‌کردند در سطح مبادلات بین الملل، ممنوعیتهایی را برای صادرات حبوبات وضع کردند. بازرگانان با پایین نگه داشتن قیمت حبوبات سعی در توسعه بخش صنعت داشتند.

فیزیوکرات ها معتقد بودند که در اجتماعات بشری، تعادل و توازنی حکم فرماست که منشأ آن «نظام طبیعی» است. بنابراین، برای آنکه افراد آسانتر و زودتر به منظور خود برسند و به مقتضای مصالح خود رفتار نمایند، بهتر است اداره امور آنان به دلخواه خودشان واگذار شود و تا آنجا که ممکن است، حق هر نوع مداخله ای از دولت سلب گردد. در ابتدا ممکن است چنین تصور شود که با این وصف، فیزیوکرات ها پیرو نفی هر نوع قانون گذاری می باشند و صلاح بشر را در عدم دولت و حذف کلیه انتظامات غیر طبیعی می دانند. درست است که تمایل این مکتب این بود که دخالت در امور افراد به حداقل تقلیل یابد  و در کلیه آثار آن ها حذف قوانین بیهوده از طرف قانون گذار دیده می شود، ولی از این اصل نباید چنین نتیجه گرفت که فیزیوکرات ها مخالف وجود دولت بودند و صلاح ملی را در عدم آن می پنداشتند.

به نظر فیزیوکرات ها وجود دولت نه فقط بیهوده نیست، بلکه بدون آن، زندگی اجتماعی دچار بی نظمی  و هرج و مرج می گردد. فیزیوکرات ها تن ها نکته ای را که مورد تأکید قرار می دهند این است که دولت از حدود وظایف ذاتی خود تخطی ننماید و با پیروی از قوانین طبیعی، قوانین مدون را تنظیم نماید، به طوری که این قوانین، ترجمان قوانین نامدون طبیعت باشند؛ در واقع، تکلیف دولت، قانون گذاری نیست بلکه قانون شناسی است. به گفته دوپن دونمور: ” تکلیف دولت قانون ساختن نیست، بلکه قانون شناختن است؛ چرا که قوانین قبلاً به وسیله خداوند قادر متعال، که انسان را خلق و حقوق وظایف او را معین کرده است، وضع شده اند.”

«آزادی عمل[۱۳]» و «آزادی عبور[۱۴] » دو شعار سیاست اقتصادی و تجارت داخلی و خارجی فیزیوکرات ها بود. مفهوم شعار آزادی عمل این است که افراد در کار و انتخاب مشاغل و حرف آزاد باشند و مقررات و نظامات مزاحم اصناف حذف شود. و شعار آزادی عبور، شعار آزادی تجارت داخلی و خارجی و شعار حذف سد های گمرکی و لغو قوانین مزاحم بازرگان بود.

عجیب اینکه فیزیوکرات ها با همه علاقه ای که به آزادی اقتصادی ابراز می کردند، از آزادی سیاسی انزجار داشتند. اگر طالب محدود کردن قوانین بودند، در ازای آن، طرفدار هر چه بیشتر قدرت دولت بودند. آن ها به دموکراسی یونانیان و به رژیم پارلمانی انگلیسی، با چشم حقارت می نگریستند. آن ها از لیبرالیسم سیاسی متنفر و به استبداد دلبستگی داشتند. آن ها طرفدار پادشاهی مقتدر و اما در عین حال روشنفکر بودند که سلطنت را از طریق وراثت به دست آورده و قوانین طبیعی را برای سعادت ملت خود اعمال کند. استبداد از نظر فیزیوکرات ها مترادف با حکومت جبارانه نیست و منظور آن ها از پادشاه مقتدر، پادشاه مستبد روشن فکری که سعادت مردم را علی رغم میل آن ها تأمین کند نیز نمی باشد؛ زیرا آن ها با فکر اینکه قانون باید مخلوق اراده شاه باشد، به همان اندازه مخالف بودند که قانون مخلوق خواسته ملت باشد. استبداد فیزیوکرات ها همان استبداد نظام طبیعی است که هر انسان عاقل موظف است کردار خود را با آن منطبق کند؛ منتهی این استبداد نظام طبیعی در شخص پادشاه تجسم می یابد وظیفه اوست که قوانین طبیعی را آن طور که هست و نه آن طور که اراده اوست اجرا کند.

دکتر کنه[۱۵] (۱۷۷۴-۱۶۹۴) که یکی از بزرگ ترین متفکران این مکتب می باشد، چنین
می گوید:” یک حکومت مترقی باید وجود داشته باشد تا قواعد عدالت و حقوق طبیعی را در جامعه حاکم گرداند و این کار را با برقراری یک نظام قانونی بر پایه اصول واقعی حقوق طبیعی انجام دهد. مقام والای حاکمیت باید یگانه و برتر از تمام افراد و مافوق همه تشبثات غیر عادلانه منافع شخصی باشد “.

فیزیوکرات  ها معتقد بودند که حفظ نظام طبیعی برای دولت ها وظایفی را ایجاب می کند که از این قرار است:

۱- حراست از نظام طبیعی در برابر دست  های ناپاک و عناصر نادان که اندیشه تجاوز به آن را دارند، خصوصاً صیانت آنچه پایه و اساس آن است؛ یعنی مالکیت در تمام صور و اشکال آن.

۲- به منظور تأمین و تضمین مقررات نظام طبیعت، دولت باید امور مربوط به امنیت و عدالت را به عهده گیرد.

۳- آموزش و پرورش افراد از مهمترین وظایف دولت است؛ زیرا باعث می گردد تا افراد با رموز نظام طبیعی آشنا شوند و از امکان تبدیل استبداد نظام طبیعی به استبداد شخصی جلوگیری کنند.

۴- انجام پاره ای از فعالیت ها و ساختمان های عام المنفعه از قبیل راه ها،پل ها، حفر قنوات و… به منظور تسهیل جریان ثروت و تقلیل مخارج حمل ونقل داد و ستد و افزایش ارزش محصول خالص، از وظایف حتمی دولت است که به این ترتیب، وظیفه مشوق و محرک فعالیت های اقتصادی کشور را ایفا خواهد کرد.

۲-۲-۳ مکتب کلاسیک

شناخت روز افزونی دربارة تبیین تعامل و وابستگی عناصرنظام اقتصادی به یکدیگر در آثار نویسندگان مرکانتالیست و فیزیوکرات دیده می‌شد. تا پیش از سال ۱۷۷۶ نویسنده‌ای را نمی‌توان یافت که بتواند راجع به نقش موثر تفکرات اقتصادی مرکانتالیستها و فیزیوکراتها و تلفیق ایدة آنها مطلبی به رشته تحریر درآورده باشد؛ تا اینکه روحانی و متفکر اقتصادی اسکاتلندی، آدام اسمیت (۱۷۲۳-۱۷۹۰)، به اقتصاد سیاسی علاقه مند شد و به کاوش در آن زمینه پرداخت.

مباحث و تفکرات اقتصادی انگلیس با نشر کتاب «ثروت ملل»آدام اسمیت در سال ۱۷۷۶ تحت تأثیر قرار گرفت. زمانی که کتاب «اصول اقتصادی سیاسی و نظام مالیاتی» ریکاردو، در سال ۱۸۱۷ منتشر شد، ذهنها را متوجه خود کرد اما در مدت چهل سال قبل از آن، اکثر نویسندگان انگلیس تحلیل‌های اسمیت را پذیرفته بودند و بر اساس آن مباحث خود را پردازش می‌کردند. کار ریکاردو، بعد از نشر کتاب «ثروت ملل»، مباحث جدیدی در اقتصاد مطرح شد و پیشرفتهایی حاصل گردید.

توماس رابرت مالتوس (۱۷۶۶-۱۸۳۴) در سال ۱۷۹۸ کتاب «جمعیت» را منتشر کرد و چاپ دوم آن را با مباحث بیشتری در سال ۱۸۰۳ به رشته تحریر در آورد. ادوارد وست، مالتوس و ریکاردو، تا سال ۱۸۱۵ مقاله‌هایی دربارة اجاره نوشتند. این نوشته‌ها بخش مهم از مباحث اقتصاد کلاسیک را شکل دادند.

هر چند مهمترین اثر اقتصاددانان بنیانگذار در سال ۱۸۱۷ کتاب «اصول ریکاردو» بود لیکن این نقش تا سال ۱۸۷۰ با نشر کتاب «اصول اقتصاد سیاسی» میل در سال ۱۸۴۸ تداوم یافت. در این کتاب میل سعی کرد آیین نظریه پردازی ریکاردو را از انبوه انتقادات نجات دهد. کتاب اصول ریکاردو، توانست موقعیت اقتصاد بنیانگذاران را با ادله‌های متنوعی که بیان داشته بود مستحکم کند. این استحکام تا زمان تبیین نظریه‌های اقتصادی استمرار داشت. میل در راستای تقویت و ترمیم نواقص نظام ریکاردویی، تحولاتی را در تفکر کلاسیک اقتصاد بوجود آورد.

الف) آدام اسمیت

اساس نظریه اقتصادی آدام اسمیت[۱۶] (۱۷۹۰-۱۷۲۳) بنیان روانی دارد. وی معتقد است که نفع شخصی، محرک اساسی فعالیت  های اقتصادی است و منافع طبیعی هر کس ایجاب می کند که با حداقل کوشش، حداکثر تمتع را به دست آورد. پس اگر انسان در تعقیب منافع اقتصادی خود آزاد باشد، نفع اجتماعی و عمومی که حاصل جمع منافع خصوصی است، تأمین خواهد شد.

اسمیت پس از انتقاد از عقاید هواداران مداخله دولت در امور اقتصادی و از جمله سوداگران، نظر خود را در این زمینه چنین بیان می کند: ” اگر دولتی بخواهد از طریق وضع مزایای استثنایی، سرمایه‌های افراد جامعه را بیش از میزانی که در صورت تحقق آزادی کامل و عدم مداخله حاصل می شد، به بخش خاصی از فعالیت های صنعتی جلب کند و یا اگر از طریق ایجاد موانع مختلف، جریان سرمایه را از حال طبیعی و عادی خود خارج سازد، در هر دو صورت نقض غرض کرده است. چنین سیاستی نه تنها در پیشرفت و ترقی وازدیاد ثروت جامعه مؤثر نخواهد بود، بلکه باعث کاهش ارزش محصولات زمین و حاصل کار افراد اجتماع خواهد شد.”

اسمیت با قوت بیشتری نسبت به فیزیوکرات ها طرفدار و مدافع « بگذار بگذرد » است؛ زیرا اسمیت این اصل را صورت عام می دهد، بدون این که کشاورزی را دارای مقامی والاتر از صنعت بداند. عام بودن نظریه عدم مداخله دولت به آن قوت خاص می بخشد. اسمیت مخالف سرسخت کلیه اشکال دخالت دولت در امور صنعت و تجارت است. وی معتقد است در کلیه رشته  ها و شعبات تجارت داخلی، بازرگانی خارجی و در رابطه بین صنعت و کشاورزی نظم واقعی به طور طبیعی و خودکار حاصل می شود و مداخله منجر به کاهش منافع و مزایا برای همه اجتماع می گردد.

در نظر اسمیت، اداره دولت از درد ناچاری است، بنابراین مداخله آن باید کاملاً محدود و منحصر به اموری باشد که عمل فردی در آن غیر ممکن است. او برای دولت فقط سه وظیفه قائل است:

۱- حمایت از ا هالی و اموال جامعه در مقابل دشمنان خارجی که لازمه آن وجود ارتش نیرومند و قوای نظامی است.

۲- دفاع از منافع اهالی در مقابل همشهری‌های دیگر که اختلاف طبقاتی در درآمد و ثروت و افزایش این تفاوت، هزینه چنین وظیفه ای را بیشتر می کند. برای انجام این مهم، نیرو های انتظامی داخلی، پلیس، محاکم، دادگستری و غیره لازم می شوند.

۳- بالاخره موظف به ایجاد مؤسسات و خدمات عمومی و عام المنفعه می باشد. اسمیت در کتاب « ثروت ملل » چنین می نویسد: ” سومین و آخرین وظیفه دولت بر پا کردن و نگهداری مؤسسا&

پایان نامه کارشناسی ارشد بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی سیستمهای صف

اختصاصی از ژیکو پایان نامه کارشناسی ارشد بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی سیستمهای صف دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل: word

تعداد صفحه:200

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

 دانشکده مدیریت ، گروه مدیریت صنعتی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(M.A)

 گرایش : تحقیق در عملیات

عنوان : بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی سیستمهای صف

فهرست

فصل اول : کلیات طرح    ۱
مقدمه    ۲
۱-۱    بیان مسئله تحقیق    ۴
۱-۲    اهداف تحقیق    ۵
۱-۳    اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن    ۵
۱-۴    فرضیه تحقیق    ۶
۱-۵    مدل تحقیق    ۷
۱-۶    واژه‌های کلیدی و تعاریف عملیاتی متغیرها    ۸
۱-۷    روش تحقیق    ۹
۱-۸     قلمرو تحقیق    ۱۰
۱-۹    جمع آوری اطلاعات    ۱۰
۱-۱۰    محدودیتها و مشکلات تحقیق    ۱۱
۱-۱۱    مراحل انجام تحقیق    ۱۲
فصل دوم : مطالعات نظری    ۱۴
۲-۱-۱ برنامه ریزی تولید    ۱۵
۲-۱-۲ تعادل خط تولید    ۱۵
۲-۱-۳ اطلاعاتی که برای تعادل خط تولید نیاز است    ۱۷
۲-۱-۴ ذخیره موجودیهای میان فرآیند    ۱۸
۲-۱-۵ تعادل خط تولید (‌مونتاژ)    ۱۹
۲-۱-۶ تعیین تعداد بهینه ایستگاه‌های کاری    ۲۰
۲-۱-۷ تقدم و تأخر عملیات    ۲۱
۲-۲-۱ تئوری صف    ۲۲
۲-۲- ۲ تاریخچه    ۲۳
۲-۲-۳ برخی از کابردهای گوناگون تئوری صف    ۲۴
۲-۲-۴ مشخصه‌های فرآیند صف بندی    ۲۵
۲-۲-۴- ۱ الگوی ورود متقاضیان    ۲۶
۲-۲-۴-۲ الگوی خدمت دهی    ۲۷
۲-۲-۴-۳ تعداد خدمت دهندگان (‌کانالهای خدمت )    ۲۷
۲-۲-۴-۴ ظرفیت صف ( گنجایش سیستم )    ۲۸
۲-۲-۴-۵ جمعیت مشتریان بالقوه    ۲۸
۲-۲-۴-۶ نظم سیستم    ۲۸
۲-۲-۴-۷ مراحل خدمت    ۲۹
۲-۲-۵ نحوه نمایش یک سیستم صف    ۲۹
۲-۲-۶ معیارهای ارزیابی یک سیستم صف    ۳۰
۲-۲-۷ فرایند تولد و مرگ    ۳۲
۲-۲-۷-۱ مدل M/M/1    ۳۴
۲-۲-۷-۲ مدل M/M/C    ۳۴
۲-۲-۷-۳ مدل M/M/C/K    ۳۵
۲-۲-۷-۴ مدل M/M/C/C    ۳۶
۲-۲-۷-۵ مدل     ۳۶
۲-۲-۷-۶ مدل M/M/C/K/M    ۳۶
۲-۲-۸ مدلهای مارکوفی صف    ۳۶
۲-۲-۸-۱ مدل باورود گروهی M(x)/M/1    ۳۸
۲-۲-۸-۲ مدل با خدمت دهی گروهی    ۳۸
۲-۲-۸-۳ مدلهای ارلنگ    ۳۹
۲-۲-۸-۳-۱ مدلهای M/EK/1    ۴۰
۲-۲-۸-۳-۲ مدل EK/M1    ۴۰
۲-۲-۸-۴ مدل M/HE2/1    ۴۱
۲-۲-۸-۵ نظام اولویت    ۴۱
۲-۲-۹-۱ شبکه‌های صف    ۴۲
۲-۲-۹-۲ شبکه‌های جکسون    ۴۳
۲-۲-۹-۲-۱ شبکه‌ صفهای سیکلی    ۴۳
۲-۲-۹-۲-۲ سیستمهای سری صف    ۴۴
۲-۲-۹-۲-۳ شبکه‌های باز جکسون    ۴۵
۲-۳ مدلهای آماری سودمند    ۴۶
۲-۳-۱ توزیع برنولی    ۴۷
۲-۳-۲ توزیع دو جمله‌ای    ۴۷
۲-۳-۳ توزیع دو جمله‌ای منفی    ۴۷
۲-۳-۴ توزیع هندسی    ۴۸
۲-۳-۵ توزیع چند جمله‌ای    ۴۸
۲-۳-۶ توزیع پواسون    ۴۹
۲-۳-۷ توزیع یکنواخت    ۴۹
۲-۳-۸ توزیع نمایی    ۵۰
۲-۳-۹ توزیع نرمال    ۵۰
۲-۳-۱۰ توزیع گاما    ۵۱
۲-۳-۱۱ توزیع بتا    ۵۲
۲-۳-۱۲ توزیع لاجستیک    ۵۳
۲-۳-۱۳ توزیع مثلثی    ۵۳
۲-۳-۱۴ توزیع ارلنگ    ۵۴
۲-۳-۱۵ توزیع ویبل ..۵۴
۲-۴ آزمونهای برازندگی    ۵۵
۲-۴-۱ آزمون مربع کای    ۵۵
۲-۴-۲ آزمون برازندگی کولموگروف – اسمیرنف    ۵۷
۲-۵ تصمیم گیریهای چند معیاره    ۵۸
۲-۵-۱ روش تاپسیس    ۵۹
۲-۶-۱ تاریخچه شبیه سازی    ۶۱
۲-۶-۲ مقدمه‌ای بر شبیه سازی    ۶۱
۲-۶-۳ مزایا و معایب شبیه سازی    ۶۳
۲-۶-۴ زمینه کاربرد    ۶۴
۲-۶-۵ سیستمها و پیرامون سیستم    ۶۶
۲-۶-۶ اجزای سیستم    ۶۶
۲-۶-۷ سیستمهای گسسته و پیوسته    ۶۷
۲-۶-۸ مدل سیستم    ۶۸
۲-۶-۹ هنر مدلسازی    ۶۸
۲-۶-۱۰ انواع مدلها    ۷۰
۲-۶-۱۱ شبیه سازی سیستمهای گسسته – پیشامد    ۷۱
۲-۶-۱۲ جاذبه‌های شبیه سازی به عنوان ابزار تجزیه و تحلیل مسئله    ۷۱
۲-۶-۱۳ گامهای اساسی در بررسی مبتنی بر شبیه سازی    ۷۴
۲-۶-۱۴ نقل قولهای مشهور شبیه سازی    ۷۹
۲-۷ تاریخچه شرکت شرق جامه    ۸۱
۲-۸ پیشینه تحقیق    ۸۴
۲-۸-۱ تخمین ماکزیمم طول صف با استفاده از شبیه سازی    ۸۴
۲-۸-۲ مدلسازی و شبیه سازی فرآیند تولید کارخانه روغن نبانی گلناز کرمان    ۸۴
۲-۸-۳ مدیریت صف در درمانگاه با استفاده از شبیه سازی    ۸۵
۲-۸-۴ استفاده از شبیه سازی در رستوران    ۸۵
۲-۸-۵ استفاده از الگوریتم ژنتیک برای حل مشکلات چیدمان تجهیزات    ۸۵
فصل سوم : مدل سازی تحقیق    ۸۶
۳-۱ معرفی کارخانه    ۸۷
۳-۱-۱ واحد برش    ۸۷
۳-۱-۲ واحد دوخت    ۸۸
۳-۱-۳ واحد شست    ۸۹
۳-۲ نمونه‌گیری و توزیعهای نمونه‌گیری    ۸۹
۳-۲-۱تعیین اندازه نمونه    ۹۱
۳-۲-۲ تعیین توزیع حاکم بر هر یک از دستگاهها    ۹۲
۳-۳ ایجاد ، آزمایش و تعیین اعتبار مدل    ۹۲
۳-۳-۱ تعیین اعتبار مدل و تطبیق با سیستم واقعی    ۹۵
۳-۳-۲ تعیین اعتبار تبدیلهای ورودی به خروجی مدل    ۹۵
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق    ۹۷
۴-۱ بررسی واحد برش    ۹۸
۴-۱-۲-۱ تعیین چیدمان موجود در واحد دوخت    ۹۹
۴-۱-۲-۲ آشنایی مختصر با ماشین آلات واحد دوزندگی    ۱۰۲
۴-۱-۳ بررسی فرآیند تولید در واحد شست    ۱۰۵
۴-۲-۱ شبیه سازی خط تولید    ۱۰۶
۴-۲-۲ عناصرمورد استفاده در مدل    ۱۰۷
۴-۲-۳ زمان سنجی    ۱۰۹
۴-۲-۴واحد بازرسی    ۱۱۲
۴-۲-۵ شرایط شروع شبیه سازی    ۱۱۲
۴-۲-۶ تعیین اعتبار مدل    ۱۱۲
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات    ۱۱۶
۵-۱ انجام آزمایشها و ثبت نتایج    ۱۱۷
۵-۲ انتخاب شاخصها    ۱۱۷
۵-۲-۱ شاخص هزینه    ۱۱۸
۵-۲-۲ شاخص تعداد تولید    ۱۱۸
۵-۲-۳ شاخص ضریب بهره‌وری    ۱۱۹
۵-۲-۴ شاخص متوسط زمان انتظار    ۱۱۹
۵-۳ بررسی نتایج مدل واقعی و مدلهای اصلاحی بعدی    ۱۲۱
۵-۳-۱ مدل شماره ۱( مدل واقعی )    ۱۲۱
۵-۳-۲ مدل شماره ۲    ۱۲۴
۵-۳-۳ مدل شماره ۳    ۱۲۵
۵-۳-۴ مدل شماره ۴    ۱۲۶
۵-۳-۵ مدل شماره ۵    ۱۲۷
۵-۳-۶ مدل شماره ۶    ۱۲۸
۵-۳-۷ مدل شماره ۷    ۱۲۹
۵-۳-۸ مدل شماره ۸    ۱۳۰
۵-۳-۹ مدل شماره ۹    ۱۳۱
۵-۴ تجزیه و تحلیل نتایج    ۱۳۲
۵-۵ پیشنهادات    ۱۴۱
۵-۶ تحقیقات آتی    ۱۴۲
پیوست    ۱۴۳
منابع فارسی    ۱۹۶
منابع لاتین    ۱۹۸

منابع فارسی:

۱-  آذر ، عادل ، آمار و کاربرد آن در مدیریت ، ۱۳۸۲ ، چاپ نهم ، تهران ، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

۲-     آریا نژاد ، میر بهادر قلی ، برنامه‌ریزیی سیستمهای تولید ،۱۳۸۲ ، چاپ اول ، تهران ، انتشارات ترمه .

۳-     اصغر پور ، محمد جواد ، تصمیم‌گیریهای چند معیاره ، ۱۳۸۵، چاپ چهارم ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران .

۴-  اصغر پور ، محمدجواد ، تصمیم گیری گروهی و نظریه بازیها با نگرش تحقیق در عملیات ، ۱۳۸۲، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران .

۵-  ایروانی ، سید محمد رضا ، سیستمهای صف ، ۱۳۷۲ ، چاپ اول ، تهران ، انتشارات دانشگاه علم و صنعت تهران .

۶-  بنکس کارسن ، شبیه سازیهای سیستمهای گسسته – پیشامد ، ترجمه‌ هاشم محلوجی ، چاپ چهارم ، انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف .

۷-     جاوید ، ناصر ، ارزیابی کارو زمان ، ۱۳۷۹، چاپ اول، تهران ، انتشارات روزنه .

۸-  سید حسینی ، سید محمد ، مدیریت کارخانه ، ۱۳۸۳ ، چاپ هفتم ، تهران ، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .

۹-  سید حسینی ، محمد، اسدی نیا ، مدیریت تولید و خدمات برای مدیران اجرایی ، ۱۳۸۴، دانشگاه آزاد اسلامی – واحد علوم و تحقیقات .

۱۰- شاهکار ، غلامحسین، مبانی نظریه صف ، ۱۳۷۲، چاپ اول ، تهران ، مرکز نشر دانشگاهی .

۱۱- کریمی دردشتی ، کاوه ( ۱۳۸۳) ، مدلسازی وشبیه سازی فرآیند تولید کارخانه روغن نباتی گلناز کرمان ، استاد راهنما دکتر محمود البرزی ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی .

۱۲- ماکویی ، احمد ، مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی تولید ، ۱۳۷۹، چاپ اول ،تهران ، انتشارات روزنه .

۱۳- مدرس یزدی ، سید محمد تقی ، تئوری صف ، ۱۳۷۲ ، چاپ اول ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران .

۲-۱-۱- برنامه ریزی تولید

در برنامه ریزی تولید، هدف استفاده مؤثر از منابع تولیدی است. فعالیتی که ما را در جهت رسیدن به این هدف یاری داده، با توجه به نیازهای تولیدی و استفاده مؤثر از پتانسیل بالقوه بازار مصرف، برنامه ریزی می‌نامیم. معمولاً برنامه ریزی تولید برای دوره مشخص صورت می گیرد. این دوره را دوره برنامه ریزی تولید می‌نامیم. فرض می شود که نرخ تقاضا در هر دوره معلوم باشد، بنابراین از یک دوره به دوره دیگر ثابت نمی باشد، همانند کارخانه تولید پوشاک که میزان و نوع تولیدات این کارخانه در هر فصل بسته به نیاز آن فصل در سال تغییر می کند.

بنا به تعریف، برنامه ریزی تولید به معنای فرآیند تصمیم گیری در خصوص منابعی است که سازمان برای عملیات تولید آینده اش به آنها نیاز دارد و نیز تخصیص این منابع جهت تولید محصول مورد نظر در تعداد مورد نیاز با کمترین هزینه است.( ماکویی ، ۱۳۷۹، ۱۵-۱۳)

۲-۱-۲- تعادل خط تولید

تعادل خط تولید که در برخی مراجع، تعادل خط مونتاژ نیز نامیده می شود، تکنیکی است که مدیریت با تکیه بر آن می تواند توازنی بین ظرفیت ماشین آلات، تسهیلات و … به وجود آورد. اگر چه طرح ریزی استقرار تجهیزات و تسهیلات کارخانه، حجم بزرگی از کار مدیریت کارخانه را در بر می گیرد ولی به محض اینکه خط تولید به راه افتاد، مشکلات اصلی تولید شروع می شود. این مسأله، هیچگاه از ابتدا در خود استقرار و طرح آنها به چشم نمی خورد و احساس نمی شود، اما به مجرد آنکه اولین محصول روی خط ظاهر می شود، این عوامل بسان نشانه های بیماری ظاهر می‌شوند. تعادل خط در حقیقت به دو صورت ظاهر می شود:

الف) تعادل خط مونتاژ محصول

ب) تعادل خط ساخت محصول

          به درستی می توان پنداشت که زمانهای نامساوی در عملیات مونتاژ و ساخت محصول، لزوم استفاده از تکنیکهایی برای تعادل را ضروری می سازد، زیرا اگر برای هر عملیات، زمانهای مساوی و ظرفیتهای مساوی داشتیم، احتمالاً مسأله ای به نام تعادل خط تولید وجود نداشت.

          هدف اصلی در تعادل خطوط مونتاژ و ساخت را می توان به حداقل کردن زمانهای بیکاری محصولات و خطوط مختلف تولید دانست. برای نیل به این هدف، پیش از هر چیز دیگر باید حجم محصول را در ایستگاههای مختلف تخمین زد. این امر با توجه به الگوها امکان پذیر است. با داشتن حجم محصول، میزان سرعت عمل عملیات در هر خط را می توان مشخص کرد. اگر مقدار تقاضا برای محصولی تغییر یابد، این بدان معناست که تعادل خط تولید نیز باید تغییر یابد. همچنین عوامل دیگری چون کمبود مواد اولیه، طراحی تغییر محصول، کمبود نیروی انسانی یا تغییر در روشهای ساخت یک محصول، تعادل خط تولید را می‌توانند تحت تأثیر قرار دهد.

هنگامیکه یک خط تولید یا مونتاژ، برای محصولات مختلفی به کار گرفته می‌شود، لزوم داشتن تعداد ثابتی از ایستگاههای کاری در مرحله اولیه باید مدنظر باشد. بنابراین در این حالت، تعادل خط تولید و هدف آن منجر به حداقل کردن مجموع زمانهای بیکاری است که با حداقل کردن این زمان، دورة کاری در هر ایستگاه با بیشترین ظرفیت انجام پذیر است. خط تولید یا ساخت به مجموعه فعالیتهایی اطلاق می شود که باعث تغییرات فیزیکی در شکل محصول می شوند، در حالیکه خطوط مونتاژ بیشتر در صنایع خودکار تعریف می شود که منظور از آن، عملیات مونتاژ و سوار و پیاده کردن قطعات ساخته شده محصول است.( سید حسینی ، ۱۳۸۳، ۳۶۶-۳۶۵)

۲-۱-۳- اطلاعاتی که برای تعادل خط تولید نیاز است

          در طراحی تعادل خط تولید یا مونتاژ محصول، به اطلاعات و منابع گوناگونی نیاز است که برای تجزیه و تحلیل و کاربرد مدلهای ریاضی، ضروری است. این اطلاعات شامل موارد زیر است:

۱-    حجم تولید

۲-    لیست عملیات و توالی و ترتیب آنها

۳-    زمانهای مورد نیاز برای تکمیل هر عملیات

حجم تولید معمولاً توسط بخش فروش و بازاریابی تعیین می شود. در این مرحله معمولاً میزان ثابت تولید باید با حجم و زمانها تعیین شده کاملاً تعریف و مشخص شوند. همچنین، تمامی عملیات و توالی و ترتیب آنها همراه با جدول زمانهای انجام عملیات باید به درستی مشخص و تعیین شود، در غیر اینصورت، مسأله تعادل خط تولید به صورت حاد و پیچیده‌ای در خواهد آمد.

تعیین زمان برای هر یک از عملیات و همچنین برای اجزایی که در هر یک از عملیات وجود دارند، یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده دقت و تعادل مفید خط تولید است. اهمیت دقت زمانهای عملیات و اجزاء آن، بیشتر در ارتباط با علم زمان سنجی و حرکت سنجی خلاصه می شود، زیرا دانستن زمانهای استاندارد واقعی، می‌تواند عملیات تعادل خط تولید را دقیق و مؤثر کند. زمانهای نادرست، باعث ارائه راه حل هایی می‌شوند که استقرار صحیح کارخانه را نیز زیر سؤال می‌برند و موجب گیجی و گمراهی تصمیم گیرندگان تولیدی کارخانه می‌شوند.( سید حسینی ،۱۳۸۳، ۳۶۶)

۲-۱-۴- ذخیره موجودیهای میان فرآیند

در بیشتر خطوط تولیدی کارخانه ها، تعداد کمی از مواد اولیه و یا نیمه ساخته دربین عملیات نگهداری می‌شود تا از تداوم خطوط عملیاتی و تولیدی در موقع از کارافتادگی و تأخیر در عملیات جلوگیری می‌شود. این مقدار موجودی برای مقاصد مختلفی به کار گرفته می شود:

۱-    برای تأخیرهای شخصی، اپراتور ممکن است به عناوین مختلفی کار خود را به طور موقت تعطیل کند. برای آنکه این تأخیر اثری روی عملیات بعدی نداشته باشد، تعدادی موجودی در پای ماشین خود ذخیره می کند.

۲-    داشتن یا فراهم کردن یک عامل ایمنی برای پیوستگی عملیات، در خطوط تولیدی گاهی یک عملیات، مقدمه و پیش نیاز عملیات دیگر است؛ بنابراین در هنگامیکه عملیاتی به دلایلی به تأخیر یا از کار می افتد، ذخیره پای کار، تداوم عملیات را در خطوط تولیدی میسر می سازد. مثلاً در صنایع اتومبیل سازی از کار افتادن یک عمل یا فعالیت می تواند باعث هدر رفتن تولید روزانه شود.

۳-    ظرفیتهای مختلف ماشینها، عملیات و فعالیتهای مختلف ممکن است تحت سرعتهای نامساوی صورت گیرد. ذخیره پای کار، اختلاف سرعت در عملیات را که منجر به تأخیر در خطوط تولید می شود برطرف می سازد.

در تولید هر محصولی، میزان موجودی ذخیره های کار به روش حمل و نقل مواد بستگی دارد. میزان ذخیره مواد، به ظرفیت تجهیزات حمل و نقل مواد بین عملیات هم بستگی دارد. مثلاً تعداد قلابهایی که در طول معینی بین دو فعالیت برای حمل و نقل به سقف نصب شده اند، ظرفیت دخیره را بین دو فعالیت مشخص می سازد.( سید حسینی ، ۱۳۸۳، ۳۶۷)

۲-۱-۵- تعادل خط تولید (مونتاژ)

یک خط مونتاژ معمولاً از یک سری ایستگاههای مونتاژ تشکیل شده که محصول باید به طور مرتب و متوالی از این ایستگاهها عبور کند. اگر همه عملیات پیش بینی شده برای ساخت محصول، به نحو احسن و کامل صورت گیرد، یک خط مونتاژ ایده آل و مناسب، زمان فرآیند را به حداقل می‌رساند. مراحل مونتاژ می‌تواند به صورت ایستگاههای کاری تقسیم شود. هر یک از این ایستگاهها، شامل یک اپراتور است که دارای مکان معین و کار مشخصی است که فعالیت هر یک از ایستگاهها روی محصول به ارزش محصول اضافه می کند. فعالیتها در ایستگاههای کاری معمولاً باید بر اساس روش از پیش تعیین شده تولید محصول به فرآیند ساخت محصول تخصیص پیدا نماید و این تخصیص باید طوری باشد تا زمان بیکاری را برای تمام خط به حداقل برساند. یک موقعیت ایده آل هنگامی است که تمام ایستگاهها کاری، دارای زمان کاری مساوی باشند. در این حالت تعادل کامل برقرار می شود، اما دستیابی به چنین حالتی بسیار بعید به نظر می‌رسد.

کارهای پیچیده را می توان بر اساس واحد کار به عناصر کوچکتری تقسیم کرد. این عناصر کوچک را عنصر می نامیم. برای عمل مونتاژ می‌توان یکی از عنصرها را با یکی از اجزاء رد و بدل کنیم و یا عنصر دیگری را جایگزین آن بنماییم، بنابراین در تعادل خط مونتاژ، هر عنصر شامل کسری از یک کار بزرگتر با خصوصیات زیر است:

غیر قابل تقسیم باشد.
بتواند با اجزاء دیگر همراه شود.

باید این فرض برقرار باشد که زمان لازم برای انجام دادن هر عنصر کاری، با قابلیت اطمینان خوبی، تحصیل و تخمین زده شود. محاسبه این زمان باید مستقل از استقرار و ترتیب سایر عناصر صورت پذیرد.

دو روش برای محاسبه تعادل خط مونتاژ به کار گرفته می شود: اول آنکه زمان دوره را ثابت در نظر گرفته سپس بهینه ایستگاههای کاری را به دست آوریم. دوم آنکه تعداد ایستگاههای کاری را ثابت فرض کرده، زمان را متغیر تصمیم گیری در نظر بگیریم به طوری که مجموع تأخیرها به حداقل برسد که در این مورد زمان دوره نیز به حداقل می‌رسد، به عبارت دیگر زمان تخصیص یافته برای هر ایستگاه کاری با بیشترین فعالیت صورت می‌گیرد.( سید حسینی، ۱۳۸۳، ۳۶۹)

۲-۱-۶- تعیین تعداد بهینه ایستگاههای کاری

تعادل خط تولید در عمل بسیار پیچیده و مشکل است، زیرا تغییرات و پراکندگیهای زمان کار و اجرای کار مشابه با زمانهای مختلف توسط کارگران وجود دارد. بنابراین برای اینکه بتوان الگوهای تعادل خط تولید را به عمل نزدیک کنیم مجبوریم برای ساه کردن الگو، پیش فرضهایی را در نظر بگیریم.

محدودیتهای موجود در الگو را می توان ناشی از تقدم و تأخر فعالیتها دانست که وابسته به تکنولوژی و مکانیسمی است که فرآیند، تحت آن قرار می گیرد. تقدم و تأخر عملیات که پیشاپیش تحت تأثیر ساخت پیشنهادی قرار دارد باید به وسیله طراحی خط تولید پیاده شود و دقیقاً رعایت گردد. همچنین روشی برای مواقعی که عملیات دارای دوره زمانی ثابت است پیشنهاد شده است. با این روش می‌توان تعداد ایستگاههای کاری را پیدا کرد. در این روش مسأله بصورت یک ترکیب تشبیه شده، که کارها را به صورت یک ترکیب در خطوط مونتاژ مطرح می‌نماید که با توجه به عوامل زیر صورت می گیرد:

۱-    ترکیبات عناصر انتخاب شده، اولویت و تقدم و تأخر تکنیکی را رعایت کنند.

۲-    زمان بین ایستگاههای کاری برابر زمان دوره یا کمتر از آن باشد.

۳-    مجموع زمانهای تلف شده در کل خط به حداقل برسد.( سید حسینی ، ۱۳۸۳،۳۷۰)

۲-۱- ۷- تقدم و تأخر عملیات

با توجه به اصول قابل پیاده کردن خط تولید، ملاحظه می شود که همیشه باید تقدم و تأخر عملیات بر اساس روش و مکانیسم از پیش تعیین شده کاملاً رعایت شود. این بدان معنی است که عناصر به خصوصی باید قبل یا بعد از عنصر دیگر قرار گیرند.

نمودار ترتیب اولویت، نمایانگر ترتیب اولویت عملیاتی است که باید بطور حتم قبل از عمل دیگری انجام گیرد، به عبارت دیگر پیش نیاز عملیات را برای اجرای آن فعالیت مشخص می سازد.

بطور کلی نمودار ترتیب عملیات بین هر دو جفت عناصر یکی از دو ارتباط زیر را میسر می‌سازد.

۱-    یکی از عناصر باید بر دیگری تقدم داشته باشد.

۲-     برای استقرار دو عنصر در کنار یکدیگر هیچ ارتباطی وجود ندارد.(سید حسینی، ۱۳۸۳، ۳۷۵)

۲-۲-۱- تئوری صف

          صف یک خط انتظار است، مانند انتظار مشتریان پشت کانترهای سوپر مارکت. تئوری صف یک تئوری ریاضی برای خطوط انتظار می‌باشد. بطور کلی تئوری صف به دنبال استفاده از مدلسازی ریاضی و تجزیه و تحلیل سیستمی است که بتواند به نحو مطلوب به تقاضاهای تصادفی خدمت‌رسانی کند.یک مدل صف به طور کلی بیانگر دو مطلب است:

۱- موقعیت فیزیکی سیستم از طریق مشخص کردن تعداد و آرایش خدمت دهندگان که به مشتریان سرویس می‌دهند.

۲- ماهیت تقاضاها را می‌توان از طریق متغیر گرفتن فرآیند ورود به سیستم و همچنین نحوه سرویس‌دهی به مشریان، مشخص کرد.

برای مثال در زمینه ارتباطات کامپیوتری، یک کانال ارتباطی ممکن است یک سرور باشد و پیام نقش مشتری را ایفا کند. زمان تصادفی که پیامها در انتظار ورود به کانالهای ارتباطی هستند در واقع ورود به فرایند است و زمانی که طول می‌کشد تا پیامها از داخل کانالها عبور کنند فرآیند سرویس دهی می‌باشد. مثال دیگر، هنگامیکه یک برنامه ریز(مشتری) در یک ترمینال نشسته و در انتظار این است که بتواند از CPU (سرور) استفاده کند. زمان ورود و میزان خدمت دهی هر دو تصادفی هستند. مدل از طریق تجزیه تحلیلهای ریاضی پارامترهای مد نظر ما را پاسخ می‌دهد. پارامترهایی نظیر مدت زمان انتظار در صف و سیستم، مدت زمان خدمت دهی، طول صف و غیره.

          هنر تئوری صف در این است که ابتدا یک مدل ساده بسازد و سپس با استفاده از تجزیه تحلیلهای ریاضی نتایج بدست آمده را با نتایج واقعی مقایسه کند و با افزودن جزئیات لازم به مدل، مدل ساخته‌شده را با سیستم واقعی هماهنگ کند. (B.Cooper, 2000,1496-1498)

2-2-2- تاریخچه

          نظریه صف‌بندی به منظور تهیه مدلهایی برای پیش‌بینی رفتار سیستمهایی که سعی دارند به درخواستهای تصادفی سرویس دهند، تکامل یافته است اما نه به طور غیر طبیعی، از اینرو مسائل اولیه‌ای که مطالعه شده‌اند تراکم درخواست مکالمات تلفنی بوده است. محقق پیشگام این نظریه، ریاضیدان دانمارکی ارلانگ بوده است که در سال ۱۹۰۹ نظریه احتمالها و مکالمات تلفنی را منتشر کرد. ارلانگ در کارهای بعدی‌اش مشاهده کرد که یک سیستم تلفن عموماً به یکی از دو صورت زیر مشخص می‌شود:

۱- ورودی پواسون، زمانهای اشغال نمایی و با‌جه‌های چندگانه (سرویس دهنده‌ها)

۲- ورودی پواسون، زمانهای اشغال ثابت و یک باجه.

ارلانگ بانی اندیشه‌ تعادل مانا، به منظور معرفی آنچه اصطلاحاً تعادل معادلات حالت نامیده می‌شود و نیز اولین بررسی کننده بهینه‌سازی سیستم صف‌بندی بوده است.تحقیقات مربوط به کاربرد این نظریه در مورد تلفن بعد از ارلانگ ادامه یافت.

          در سال ۱۹۲۷ مولینا[۱] کاربرد نظریه احتمال در مسائل اساسی تلفن را منتشر کرد که به دنبال آن یک سال بعد تورنتون فری[۲] احتمال و استفاده‌های آن در مهندسی را منتشر کرد که در آن بیشتر کارهای پیشین ارلانگ تعمیم داده شده است. در اوایل سال ۱۹۳۰ فیلیکس پولاچک[۳] بعضی کارهای پیشینیان برای ورودی پواسون، خروجی دلخواه و مسائل یک باجه‌ای و چند باجه‌ای را دنبال کرد. در همان ایام کار دیگری در روسیه به وسیله کولموگروف[۴] و خینچین[۵]، در فرانسه به وسیله کروملن[۶] و در سوئد بوسیله پالم[۷] انجام گرفت.

نخستین فعالیتها در نظریه صف‌بندی نسبتاً به کندی انجام می‌گرفت، اما از سال ۱۹۵۰ به بعد روند آن تغییر نموده و در این اواخر کارهای بسیار زیادی در این زمینه انجام شده است. ( شاهکار، ۱۳۷۲،۵۰)

۲-۲-۳- برخی از کاربردهای گوناگون تئوری صف

۱- سوپرمارکت:

          چه مدت مشتریان در پشت صندوقها منتظر می‌مانند؟ در زمانهای شلوغی فروشگاه چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا تعداد صندوقها کافی است؟

۲- سیستم تولیدی:

          یک ماشین محصولات مختلفی تولید می‌کند. مدت زمان تولید محصول چقدر است؟ آیا اضافه کردن یک ماشین جدید به صرفه است؟ چگونه باید سفارشات را اولویت بندی کرد؟

۳- اداره پست:

          در اداره پست باجه‌های متفاوتی هستند. آیا این باجه‌ها کافی هستند؟ آیا به خوبی می‌توانند پاسخگوی متقاضیان باشند؟

۴- پارکینگها:

          هنگامیکه می‌خواهیم در جلوی یک سوپر مارکت پارکینگ جدیدی احداث کنیم، اندازه این پارکینگ چقدر باید باشد؟

۵- مرکز تلفن شرکتهای بیمه:

          زمانیکه سوالهای بیمه‌شوندگان از طریق مرکز تلفن پاسخ داده می‌شود. این مرکز تلفن یک ساختار تیمی دارد که هر تیم به مشتریان در مناطق خاص کمک می‌کند. چه مدت مشتریان باید انتظار بکشند تا بتوانند با اپراتور ارتباط برقرار کنند؟

۶- ابرکامپیوترها:

          برای بسیاری از پرداختهای مالی کامپیوترها بایدبه ابرکامپیوترها متصل شوند. آیا این ابرکامپیوترها ظرفیت پاسخگویی به آنها را دارند؟

۷- مهندسی ترافیک:

          چگونه می‌توان حجم ترافیک در شهرها را کاهش داد؟

۸- استفاده در تلسکوپهای WIYN:

          چگونه می‌توان با استفاده از مبانی تئوری صف باعث بهبود عملکرد تلسکوپها شد .
(Boroson& Eta1,1996,1)

2-2-4- مشخصه‌های فرآیند صف‌بندی

          یک سیستم صف‌بندی را می‌توان چنین توصیف کرد که متقاضیان برای اخذ سرویس مراجعه می‌کنند. اگر ارائه سرویس بلافاصله مقدور نباشد منتظر می‌مانند و بعد از اخذ سرویس سیستم ترک می‌کنند. شمای این چنین سیستم پایه‌ای را می‌توان با شکل ۲-۱ نشان داد. با اینکه نمودار هر سیستم صف‌بندی را می‌توان به این صورت مشخص کرد، اما روشن است که نمایش نسبتاً دقیق یک چنین سیستمی به مشخص کردن ف

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی (مقاله) : تغییرات سطح لیپیدها…

اختصاصی از ژیکو پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی (مقاله) : تغییرات سطح لیپیدها… دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی درباره توانمندی کارکنان مدل وتن و کمرون

اختصاصی از ژیکو پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی درباره توانمندی کارکنان مدل وتن و کمرون دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

   با فرمت ورد  word  ( دانلود متن کامل پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی )

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده مدیریت ، گروه مدیریت دولتی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

گرایش:منابع انسانی

 عنوان:

بررسی میزان توانمندی کارکنان گمرکات استان کرمانشاه با استناد به مدل وتن و کمرون

  استاد راهنما :

دکتر صالح اردستانی

 استاد مشاور :

دکتر امیر کبیری    

 محقق:

جعفر فلاحی راد

چکیده :

تحقیق حاضرکه یک تحقیق کاربردیست واز نظر گردآوری داده هاوتجزیه و تحلیل توصیفی وازنوع پیمایشی است.به دنبال مساله عدم شناخت و اطلاعات کافی درمورد کارکنان وتوانمندی آنهاوهمچنین نبود تحقیقات در این زمینه و به منظور بررسی میزان توانمندی کارکنان در گمرکات استان کرمانشاه و. براساس مطالعات میشرا وبااستناد به مدل پنج بعدی توانمندی وتن وکمرون انجام گرفت . برای این منظوردرفصل دوم موضوع توانمندی- ابعاد- الگوها –دیدگاههای مختلف وتاثیرتوانمندی برنگرش کارکنان تشریح گردید- بااستفاده از پرسشنامه – مصاحبه واسنادومدارک داده ها گردآوری شده وبا استفاده از آ؛زمون t ونرم افزارspssتجزیه و تحلیل شدند ودر نهایت به این نتیجه رسید که کارکنان گمرک کرمانشاه ازتوانمندی بالایی برخوردارند لذا کارکنان توانایی انجام مسوولیتهای محوله- شهامت قبول نتایج کارهایشان – رضایتمندی شغلی و توانایی خود سامانی درشغل خود را دارند.

مقدمه    

توانمندسازی مفهومی پرابهام وغیر قطعی داشته وافراد مختلف متناسب باویژگیهای خودازآن استنباطی دارند.توانمندسازی را به قادرساختن افراد برای انجام کارتعریف میکنند.این مفهوم به دنبال تحولات اساسی به وجود آمده در جوامع مانند جهانی شدن – تحولات درفناوریهای ارتباطی وداده پردازی – در اولویت قرار گرفتن حقوق بشروافزایش انتظارات کارکنان پدید آمده است.لذاهمزمان با پیشرفت تکنولوژی وحرکت سازمانها به سوی تخت شدن وحذف لایه های میانی مدیریت به دلیل نیاز به استفاده از حداکثرظرفیت افرادولزوم تفویض اختیار به آنها توانمندسازی اهمیت خاصی می یابد. سازمانها باید به کارکنانشان انگیزه بدهندوآموزش دهند-زیرا کارکنان توانمند به سازمان نفع میرسانند. امروزه کارکنان مشتریان داخلی سازمانها محسوب میشوند.باور بر این است که هر سازمانی برای ارضای مشتریان خود بایستی ابندا رضایت مشتریان داخلی خود راتامین کند.یکی از مهمترین مسایلی که امروزه سازمانها بایستی به آن توجه داشته باشند بهسازی نیروی انسانی است.وهدف از بهسازی نیروی انسانی افزایش توانمندیها- مهارتهاوانگیزه های آنان است تا در پرتو آن بهره وری بیشتری حاصل شود . واز آنجاییکه مدیریت منابع انسانی با ملحوظ داشتن تحولات ملی وبین المللی یکی از مهمترین عناصر توسعه تلقی میگرددوتوانمندی نیروی انسانی یکی از راههای رسیدن به توسعه محسوب میشود بنابراین با اشراف بر اهمیت توانمندسازی در این پژوهش سعی براین است به بابررسی توانمندی کارکنان وابعاد توانمندسازی در گمرک کرمانشاه گامی درجهت بهسازی نیروی انسانی این سازمان برداریم.

 1-2 بیان مساله

توانمندسازی نیروی انسانی یکی از اعجازآورترین رویکردهای توسعه منابع انسانی می باشد که منجربه بالندگی نیروی انسانی درسازمان میگردد.توانمندسازی یک حرکت دایمی است واهمیت آن همواره روبه افزایش است چراکه اساس توسعه درکسب وکارهای امروز-همگام بودن باتغییرات اجتماعی-دستاوردهای تکنولوژی وتقاضاهای محیط رقابتی میباشد.سازمانها نیازمند افرادی هستند که بتوانندبهترین استفاده ازتکنولوژی پیشرفته راارایه دهندونواوریهارابیابندوبتوانند محصولات وخدمات خودرابهبود ببخشند.( اسمیت ،2000،14).چارلزهندی(1995 )متذکرمی شود که منابع مرسوم وسنتی ثروت(زمین-موادخام-تکنولوژی وحتی کارگران غیرماهر)را درمواقع لازم میتوان خرید .عاملی که بدون آن نمیتوان کارکرد نیروی انسانی توانمند است که می تواندازهمه این منابع برای دستیابی به بهترین مزایا به راحتی استفاده کند.هدف توانمندسازی این است که مغزهای افراد راهمانند بازوانشان به کار بیاندازد .

توانمندسازی اشاره به یک حس درونی درافراد دارد که باعث میشود آنان به طور مستقل تصمیماتی را درفرایند کاری خویش اتخاذ نمایند.(مایک وان و لوری توماس،1995،5)

توانمندسازی ابزاری ست برای باز گذاشتن دست کارکنان به گونه ای که آنها بتوانند برای آنچه که فکر می کنند بهترین است بدون ترس از وتوشدن توسط رؤسایشان از آزادی عمل برخوردار گردند. کارکنان توانمند با بهره گیری ازپنج بعد اصلی توانمندسازی(خوداثر بخشی.خودسازمانی . تاثیر گذاری . معنی دار بودن . اعتماد )قادر خواهند بود سازمانها را از بحرانها نجات دهندو برای آنها فرصتهای طلایی در کسب و کار ایجاد نمایند(وتن وکمرون، 1378،33.)

با توجه به آنچه گفته شد توانمندسازی ابزار بسیار مهمی برای توسعه منابع انسانی است .مسایلی که باعث شدتا این تحقیق در اداره گمرکات استان کرمانشاه انجام گیرد عبارتند از :

1-عدم اطلاع وشناخت کافی از میزان توانمندی کارکنان که باعث مشکلات عدیده ای در نحوه برخورد با منابع انسانی و حتی عدم اثر بخشی آموزش ها و برنامه های توسعه کارکنان شد ه است.

2-در این اداره راجع به موضوع توانمندی هیچ گونه کار تحقیقی و دانشگاهی انجام نشده است .که این مساله ضرورت انجام تحقیق را بین می دارد .

3- اینجانب در اداره مذکور شاعل هستم وعلاوه بر آن خواست سازمان وعلاقه شخصی وعلمی اینجانب به موضوع باعث این مساله و پرداختن به آن شده است .

 1-3 پیشینه تحقیق

    توانمند سازی در دوران مدیریت علمی در کانون توجه صاحب نظران مدیریت نبوده است. بعد از نهضت روابط انسانی مسائلی مانند رضایت، غنی سازی شغل و رهبری دموکراتیک مطرح شد و توانمند سازی کارکنان به عنوان یک هدف مهم و حیاتی سازمان مطرح گردید.

توانمند سازی به عنوان ایده ای مرتبط با عملکرد سازمان ، آشکارترین ریشه هایش را درتشریح نظریه مک گریگور(1960) در کتاب ” چهره انسانی سازمان” دارد. این نظریه مبتنی بر ایجاد شرایطی برای حرکت افراد به سمت کسب اهداف به جای سرپرستی و هدایت تلاش هایشان می باشد. نظریه مک گریگور و سایر عقاید و تجربیات به منظور توانمند سازی کارکنان مفروضات مشترکی دارند که نمایان ترین آن ها عبارتند از :

1- سازمان های تجاری و صنعتی فقط بخشی از منابع فکری کارکنان را به کارمی گیرند.

2- کنترل، تنها یا بهترین شیوه نیل به اهداف سازمانی نیست و آن شیوه ای غیر ممکن برای نیل به عملکرد سازمانی عالی و بهبود مستمر می باشد. افراد و تیم ها هنگامی موثرتر و کاراتر عمل می کنند که فرصت اعمال حداکثر نظارت در کارشان به آن ها داده شود.

3- شایستگی و صلاحیت مختص تعدادی افراد متخصص نیست. بلکه به طور وسیعی در همه سطوح یک سازمان پخش می شود.

4- کارکنان نسبت به اموری که بر آن ها نفوذ داشته و از آن ها تجاربی کسب کرده اند مالکیت شخصی و احساس مسولیت بیشتری دارند. در تئوری مک گریگور مدیران دارای نگرش  کارکنان را در تمامی سطوح در تصمیم گیری مشارکت می دهند.ارتباطات به سمت بالا را ترغیب نموده و به دقت به نظرات و پیشنهادات کارکنان توجه می کنند، فرصت قبول مسئولیت های بزرگتر به افراد داده می شود، به دلیل تعهد مدیر به خود شکوفایی کارکنان، مدیر به دنبال غنای شغلی و توسعه شغلی افراد می باشد. در تئوری سلسله مراتب نیازهای مازلو از نیازهای فیزیکی تا خود شکوفایی توجه دارد و فرض براین است که نیازها و منابع انگیزشی همان گونه که برای افراد بالای سلسله مراتب است برای افراد پایین هم وجود دارد. بی تردید تئوری   مک گریگور یک فلسفه توانمند سازی در مدیریت است.

در طول 20 سال گذشته صدها شرکت ثابت کرده اند که مشارکت و درگیری کارکنان در کار و توانمند سازی به طور قطع ایده جدیدی نیست. توانمند سازی بیشتر از یک احتمال نظری یا تجربی شده است. این پدیده اکنون راهنمایی برای توسعه است که سازمان ها می بایست برای حفظ قدرت رقابت و بقای خود آن را بپذیرند.

اصطلاح توانمند سازی از دو دهه 1980و 1990 بسیار رایج شده است. توانمند شدن در رشته های روانشناسی، جامعه شناسی و دین شناسی ریشه هایی دارد که به دهه گذشته حتی قرن های گذشته بر می گردد. آدلر در سال 1997 در زمینه روانشناسی مفهوم” انگیزه تسلط” را با تاکید بر تلاشی که افراد برای کسب تسلط در برخورد با جهان خود دارند مطرح کرد. چندین دهه قبل، مفاهیم مشابهی معرفی شدند، وایت در سال 1959 بیان نمود” انگیزه اثر گذاری” یک انگیزه درونی که باعث می شود چیزها اتفاق بیفتد. برهم در سال 1966 توانمند سازی را ” واکنش روانشناختی” که برای آزادی از محدودیت ها اشاره دارد بیان نمود. ” انگیزه تبحر” تلاشی برای رویایی با چالش ها و غلبه بر آن هاست. (وتن، کمرون، 1378،ص17)

در هر یک از مطالعات، مفاهیم ریشه ای به مفهوم توانمند شدن یعنی تمایل افراد به تجربه به خود کنترلی و به خود اهمیت دادن و برای خود آزادی قائل شدن شباهت دارد. در جامعه شناسی، مفاهیم توانمند شدن در مورد بیشتر جنبش ها که در آن مردم برای آزادی و کنترل اوضاع و احوال شخصی خویش مبارزه می کردند اساسی بوده است. در الهیات ، مجادلات درباره اختیار و جبر، خودرایی در مقابل تسلیم، قضا و قدر در مقابل ایمان، انسان گرایی در مقابل کثرت گرایی در طول قرن ها به صورت داغی مطرح بوده است. ریشه همه این مباحث، اشکال تغییر یافته موضوع توانمندی در مقابل ناتوانی و درماندگی است. به طور خلاصه در مدیریت سابقه استفاده از اصطلاح توانمند سازی به دموکراسی صنعتی و دخیل نمودن کارکنان درتصمیم گیری های سازمان تحت عناوین تیم سازی مشارکت و مدیریت کیفیت جامعه بر می گردد. این اصطلاح در سال 1980 به سرعت موضوع روز گردید و توسط نظریه پردازانی چون کانگر و کاننگو 1988، اسپریتزر 1995، کنث بلانچارد، جان پی کارلوس و راندولف 2000 مورد ثبت و گسترش قرار گرفت .

 متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

پایان نامه کارشناسی ارشد پهنه بندی مناطق مساعد کشت گندم دیم با توجه به فاکتورهای اقلیمی وعوامل زمینی به کمک روش های زمین آماری

اختصاصی از ژیکو پایان نامه کارشناسی ارشد پهنه بندی مناطق مساعد کشت گندم دیم با توجه به فاکتورهای اقلیمی وعوامل زمینی به کمک روش های زمین آماری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل: word

تعداد صفحه:180

واحد علوم و تحقیقات تهران

دانشکده علوم پایه

گروه هواشناسی کشاورزی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته هواشناسی کشاورزی

عنوان:

پهنه بندی مناطق مساعد کشت گندم دیم با توجه به فاکتورهای اقلیمی وعوامل زمینی به کمک روش های  زمین آماری(مطالعه موردی استان تهران)

چکیده

شناخت اقلیم وبررسی نیازهای اقلیم شناختی گیاهان زراعی از مهمترین عوامل موثر در تولید است. عوامل اقلیمی وعوامل زمینی درتعیین مناطق مساعد کشت گندم دیم، اهمیت بسزائی دارند. در این مطالعه که در استان تهران صورت گرفته، از عوامل اقلیمی: بارش طول فصل رشد، بارش پائیزه، بارش بهاره،  دما، تبخیر وتعرق پتانسیل(به روش پنمن مانتیث فائو) در طول دورۀ رشد گندم دیم واز عناصر زمینی: ارتفاع وشیب استفاده شد. جهت تهیه نقشه های اقلیمی روش های  معین وزمین آماری مورد بررسی قرار گرفتند. روش های معین مورداستفاده شامل روش های میانگین متحرک وزنی(WMA) باتوان های۱ الی ۵ می باشد. نتایج این بررسی نشان دهندۀ مزایای روش های زمین آماری نسبت به روش های معین درتهیه نقشه های اقلیمی است. از جمله این مزایا می توان به تحلیل واریوگراف اشاره کرد، که بر اساس پارامترهای آن می توان شبکه نمونه برداری را بطور بهینه طراحی نمود. دقت بالاتر این روش ها براساس شاخص میانگین قدر مطلق خطا(MAE ) ومتوسط قدر مطلق انحراف (MBE) ) همچنین از نیمساز دیاگرام پراکنش مقادیر موجود وبر آورد شده (ضرایبa , b ) به روش تکنیک متقابل نیز برای ارزیابی دقت روش ها استفاده شد. در روش های کوکریجینگ می توان از متغییر کمکی جهت تهیه نقشه و میانیابی استفاده نمود.

همچنین در این تحقیق توزیع جغرافیایی هر یک از پارامترهای هواشناسی  با احتمال وقوع ۷۵و ۹۰ درصد نیز تهیه شد، نقشه ها نشان داند که مناطق شمالی استان برای کشت مناسب وقسمتهای جنوبی برای کشت نامناسب می باشد.

نتایج بررسی های انجام شده نشان می دهد که روش کوکریجینگ ساده در برآورد بارندگی ، دما وتبخیر وتعرق پتانسیل و روش کوکریجینگ معمولی در برآورد بارش پائیز و بهار درطول دورۀ رشد گندم دیم ارائه می دهد. پس از تهیه نقشه های هم اقلیمی که با استفاده از روش های مذکور ترسیم شد، نقشه های مذکور از طریق نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی با نقشه های ارتفاع وشیب تلفیق شده ونقشه نهایی مناطق مساعد کشت گندم دیم در استان تهران بدست آمد.

نقشه نهایی نشان دادکه عمده مناطق مناسب برای کشت گندم دیم در قسمت غرب وشمال غربی کرج و مناطق بسیار پراکنده درقسمت های مرکزی و شمال شرقی استان تهران قرار دارد.  مناطق متوسط برای کشت گندم دیم قسمتهایی از دماوند،  ورامین، شهر ری، جنوب کرج وقسمتهای شمال کرج، تجریش وبخش کوچکی در شمال شرقی تهران را شامل می شود. همچنین مناطق ضعیف برای کشت گندم دیم قسمتهای جنوبی دماوند، فیروز کوه، ورامین، ری و بخش خیلی کوچکی ازکرج می باشد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                    صفحه

فصل اول

چکیده …………………………………………………………………………………………….. ۱

۱-۱-  مقدمه………………………………………………………………………………………… ۲

۱-۲- تعریف حدود موضوع………………………………………………………………….. ۳

۱-۳- بیان مساله پزوهش…………………………………………………………………… ۳

۱-۴- سوالات پزوهش……………………………………………………………………. ۴

۱- ۵- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………… ۴

۱- ۶- فصول پایان…………………………………………………………………………………………………… ۴

فصل دوم

کلیات وتعاریف

۲-۱- مقدمه…………………………………………………………………….. ۶

۲-۲- مناطق کشت گندم دیم…………………………………………………………….. ۶

۲-۳ روش های ناحیه بندی آگروکلیمایی          ………………………………………. ۷

۲-۴- تعیین تاریخ کشت گندم دیم……………………………………………………………………………….. ۷

۲-۵- زمین آمار………………………………………………………………………….. ۸

۲-۶- تحلیل مکانی…………………………………………………………………………… ۹

۲-۷- متغییرناحیه ای………………………………………………………………………. ۹

۲-۸- نیم تغییر نما…………………………………………………………………………… ۱۰

۲-۹- مشخصات واریوگرام………………………………………………………………………… ۱۰

الف- دامنه تاثیر…………………………………………………………………………………. ۱۱

ب- سقف یا آستانه واریوگرام……………………………………………………………………….. ۱۱

ج- اثر قطعه ای…………………………………………………………………………………. ۱۲

۲-۱۰- تحلیل های ممکن از واریوگرام…………………………………………………. ۱۲

۲-۱۱-  مدل های تئوری نیم تغییر نما………………………………………………… ۱۲

۲-۱۱-۱- گروه فاقد آستانه……………………………………………………………… ۱۲

۲-۱۱-۲- گروه حاوی آستانه…………………………………………………………… ۱۲

۲-۱۲- روش های میانیابی…………………………………………………………………. ۱۲

۲-۱۲-۱- روش زمین آمار…………………………………………………………. ۱۳

۲-۱۲-۱-۱- کریجینگ ساده……………………………………………………………. ۱۳

۲-۱۲-۱-۲- کریجینگ معمولی………………………………………………………… ۱۳

۲-۱۲-۱-۳- کریجینگ جامع……………………………………………………………… ۱۴

۲-۱۲-۱-۴- کوکریجینگ…………………………………………………………………… ۱۴

۲-۱۲-۲- روش های معین………………………………………………………………………… ۱۵

۲-۱۲-۲-۱- روش میانگین متحرک وزنی………………………………………………… ۱۵

۲-۱۳- روش ارزیابی………………………………………………………………………….. ۱۵

فصل سوم

مروری بر منابع……………………………………………………………………………………….. ۱۷

۳-۱- پهنه بندی اقلیمی کشاورزی…………………………………………………………….. ۱۷

۳-۱-۱- سابقه تحقیق در خارج کشور……………………………………………………….. ۱۷

۳-۳-۱-۲- سابقه تحقیق در ایران…………………………………………………………………… ۱۸

۳-۱-۳- جمع بندی منابع مربوط به اقلیم شناسی کشاورزی ………………………. ۲۴

۳-۲- زمین آمار وداده های جوی……………………………………………………… ۲۶

۳-۲-۱- سابقه تحقیق در خارج کشور…………………………………………………….. ۲۶

۳-۲-۲- سابقه تحقیق در ایران……………………………………………………………………………. ۳۰

۳-۲-۳- جمع بندی منابع مربوط به زمین آمار ………………………………………………….. ۳۲

فصل چهارم

مواد و روش ها

۴-۱- منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………………. ۳۳

۴-۲- جمع آوری داده………………………………………………………………………… ۳۴

۴-۳- نقشه منطقه مورد مطالعه………………………………………………………….. ۳۴

۴-۴- آب و هوای منطقه مورد مطالعه………………………………………………………… ۳۹

۴-۵- تنظیم اطلاعات ایستگاه ها بر اساس تقویم سال آبی………………….. ۳۹

۴-۶- تکمیل، تطویل وتصحیح داده های هواشناسی……………………………….. ۴۰

۴-۷- انتخاب طول دوره مشترک آماری………………………………………………………… ۴۱

۴-۸- آزمون همگنی داده ها……………………………………………………….. ۴۲

۴-۹-  آزمون نرمال بودن داده ها………………………………………………………. ۴۲

۴-۱۰-  آماده سازی داده ها…………………………………………………………….. ۴۲

۴-۱۱- تعیین تاریخ کشت……………………………………………………………………. ۴۶

۴-۱۲- متغییرهای تحت بررسی………………………………………………………… ۴۷

۴-۱۲-۱- رسم نقشه توزیع مکانی بارندگی در استان تهران……………………… ۴۷

۴-۱۲-۲- نقشه توزیع جغرافیایی بارندگی پائیز وبهار به کل بارندگی سالانه برحسب درصد…. ۴۸

۴-۱۲-۳- تعیین احتمال وقوع ۷۵ و۹۰درصدریزش بارندگی………………………. ۴۸

۴-۱۲-۴- تعیین احتمال وقوع ۷۵ و۹۰درصدریزش بارندگی پائیز وبهاره………………….. ۵۱

۴-۱۲-۵- رسم نقشه توزیع مکانی دما در استان تهران………………. ۵۷

۴-۱۲-۶- تعیین احتمال وقوع ۷۵و ۹۰ درصد دما در استان تهران……………… ۵۷

۴-۱۲-۷- رسم نقشه توزیع مکانی تبخیر……………………………………….. ۵۸

۴-۱۲-۸- تعیین احتمال وقوع ۷۵و ۹۰ درصدتبخیر………………………….. ۵۹

۴-۱۳- فاکتورهای زمینی……………………………………………. ۶۰

۴-۱۳-۱-  توپوگرافی……………………………………………………………….. ۶۰

۴-۱۳-۲- شیب…………………………………………………………………………. ۶۱

۴-۱۴- روش های میانیابی…………………………………………………………………. ۶۱

۴-۱۴-۱-  روش زمین آمار…………………………………………………………….. ۶۱

۴-۱۴-۲- روش های معین………………………………………………………… ۶۱

۴-۱۵- معیارهای ارزیابی………………………………………………………………… ۶۲

۴-۱۶- پیش بینی عملکرد گندم……………………………………………………………… ۶۲

فصل پنجم

نتایج

۵-۱- تاریخ کشت………………………………………………………………… ۶۵

۵-۲- نتابج روش های میانیابی……………………………………………………………. ۶۵

۵-۲-۱- ارزیابی روش های مختلف میانیابی برای بارندگی…………………………… ۶۶

۵-۲-۲- پهنه بندی استان تهران بر اساس بارندگی فصل پائیز وبهار………… ۷۳

۵-۲-۳-  نقشه توزیع مکانی بارندگی با احتمال وقوع۷۵و۹۰ درصد…………………… ۸۰

۵-۲-۴-  نقشه توزیع مکانی بارندگی پائیزه و بهاره با احتمال وقوع۷۵و۹۰ درصد………. ۸۵

۵-۲-۵- ارزیابی روش های مختلف میانیابی برای دما……………………………… ۱۰۱

۵-۲-۶-  نقشه مکانی دما با احتمال وقوع۷۵و۹۰ درصد…………………………………… ۱۰۶

۵-۲-۷- ارزیابی روش شه توزیع های مختلف میانیابی برای تبخیر……………………… ۱۱۳

۵-۲-۸-  نقشه توزیع مکانی تبخیر با احتمال وقوع۷۵و۹۰ درصد……………………….. ۱۱۸

۵-۳ نقشه توپوگرافی………………………………………………………….. ۱۲۵

۵-۴- نقشه شیب…………………………………………………. ۱۲۵

۵-۵- نقشه پهنه بندی مناطق مساعد برای کشت گندم دیم………………… ۱۲۸

۵-۶- رابطه رگرسیونی به تفکیک شهرستانها…………………….. ۱۳۳

۵-۶-۱- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان کرج……………………… ۱۳۳

۵-۶-۲- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان فیروزکوه……………….. ۱۳۳

۵-۶-۳- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان ورامین……………….. ۱۳۴

۵-۶-۴- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان دماوند……………………… ۱۳۵

۵-۶-۵- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان ری…………………. ۱۳۶

۵-۶-۶- رابطه پیش بینی عملکرد گندم دیم شهرستان تهران………………. ۱۳۷

فصل ششم

۶-۱- بحث ونتیجه گیری………………………………………………………….. ۱۳۸

۶-۱-۱- بررسی نتایج حاصل از پهنه بندی……………………………………. ۱۳۸

۶-۱-۲- پیشنهادات…………………………………………………………. ۱۴۱

منابع………………………………………………………………………………………. ۱۴۲

  فهرست جداول

جدول (۳-۱): شرایط اقلیمی مطلوب پیشنهادی سازمان هواشناسی برای کشت گندم دیم…………… ۱۹

جدول (۳-۲): آستانه های حرارتی کمالی برای هر یک از مراحل رشد گندم دیم……………………… ۲۰

جدول (۳-۳): آستانه های حرارتی کاظمی راد وعلیجانی برای هر یک از مراحل رشد گندم……….. ۲۰

جدول (۳-۴): شرایط اقلیمی مطلوب پیشنهادی فرج زاده وتکلوبیغش برای کاشت گندم دیم……… ۲۲

جدول (۳-۵): شرایط اقلیمی مطلوب پیشنهادی سبحانی برای پهنه بندی اقلیم کشاورزی گندم دیم. ۲۳

جدول (۳-۶): شرایط اقلیمی مطلوب پیشنهادی برای پهنه بندی اقلیم کشاورزی گندم دیم استان تهران         ۲۵

جدول (۴-۱): ایستگاه های سنوپتیک و اقلیم شناسی……………………………… ۳۴

جدول (۴-۲): ایستگاه های باران سنجی سازمان هواشناسی…………………… ۳۵

جدول (۴-۳): ایستگاه های باران سنجی تماب …………………………. ۳۶

جدول (۴-۳): سطح زیر کشت وعملکرد ………………………………………………… ۳۸

جدول (۴-۵): ایستگاه های دارای کمبود آمارو همچنین ایستگاه هایی راکه برای ساخت آمار از آن استفاده شده        ۴۰

جدول (۴-۶): کدبندی اولین روزه های بارندگی ۵ میلی متر وبیشتر در ایستگاه آبعلی

……………………………………………………………………………………… ۴۶

جدول (۴-۷): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصد درایستگاه های هواشناسی منطقه مورد مطالعه … ۴۸

جدول (۴-۸): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصد درایستگاه های تماب منطقه مورد مطالعه………. ۵۰

جدول (۴-۹): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصدبارندگی فصل پائیز درایستگاه های هواشناسی منطقه مورد مطالعه   ۵۱

جدول (۴-۱۰): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصدبارندگی فصل پائیز درایستگاه های تماب منطقه مورد مطالعه       ۵۳

جدول (۴-۱۱): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصدبارندگی فصل بهار درایستگاه های هواشناسی منطقه مورد مطالعه  ۵۴

جدول (۴-۱۲): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصدبارندگی فصل بهار درایستگاه های تماب منطقه مورد مطالعه       ۵۵

جدول (۴-۱۳): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصددما درایستگاه های هواشناسی منطقه مورد مطالعه………. ۵۷

جدول (۴-۱۴): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصددما درایستگاه های تماب منطقه مورد مطالعه……………. ۵۸

جدول (۴-۱۵): احتمال وقوع۷۵ و۹۰درصدتبخیردرایستگاه های هواشناسی منطقه مورد مطالعه…….. ۶۰

جدول (۴-۱۶):روش های میان یابی مورد استفاده……………………………………………………………. ۶۲

جدول(۵-۱): تاریخ کشت گندم دیم در ایستگاه های منطقه مطالعاتی……………………………………. ۶۵

جدول(۵-۲): ویژگی کلی پارامترهای بارندگی………………………………………………………………… ۷۰

جدول(۵-۳): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی……………………………………………………… ۷۰

جدول(۵-۴): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ برای بارندگی……………………………………………. ۷۰

جدول(۵-۵): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی……………………. ۷۰

جدول(۵-۶): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی……………………………………. ۷۱

جدول(۵-۷): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی……………………………………… ۷۱

جدول(۵-۸): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی پائیزه………………………………………………. ۷۶

جدول(۵-۹): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی پائیزه…………………………………………… ۷۶

جدول(۵-۱۰): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی بهاره…………………………………………….. ۷۶

جدول(۵-۱۱): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی بهاره………………………………………….. ۷۶

جدول(۵-۱۲): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی پائیزه…………… ۷۶

جدول(۵-۱۳): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی پائیزه………………………….. ۷۶

جدول(۵-۱۴): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی پائیزه…………………………….. ۷۷

جدول(۵-۱۵): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی پائیزه…………… ۷۷

جدول(۵-۱۶): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی………………………………….. ۷۷

جدول(۵-۱۷): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی……………………………………. ۷۷

جدول(۵-۱۸): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی با احتمال وقوع۷۵ درصد…………………… ۸۳

جدول(۵-۱۹): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی با احتمال وقوع۷۵ درصد………………… ۸۳

جدول(۵-۲۰): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی با احتمال وقوع۹۰ درصد…………………… ۸۳

جدول(۵-۲۱): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی با احتمال وقوع۹۰ درصد………………… ۸۳

جدول(۵-۲۲): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۷۵ درصد          ۸۴

جدول(۵-۲۳): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۷۵ درصد.. ۸۴

جدول(۵-۲۴): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۷۵ درصد….. ۸۴

جدول(۵-۲۵): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۹۰ درصد          ۸۴

جدول(۵-۲۶): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۹۰ درصد.. ۸۴

جدول(۵-۲۷): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی با احتمال وقوع ۹۰ درصد….. ۸۵

جدول(۵-۲۸): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی پائیز با احتمال وقوع۷۵ درصد…………….. ۸۸

جدول(۵-۲۹): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی پائیز با احتمال وقوع۷۵ درصد………….. ۸۸

جدول(۵-۳۰): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی بهار با احتمال وقوع۷۵ درصد……………… ۸۸

جدول(۵-۳۱): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی بهار با احتمال وقوع۷۵ درصد………….. ۸۹

جدول(۵-۳۲): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی پائیزه با احتمال وقوع ۷۵ درصد   ۸۹

جدول(۵-۳۳): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی پائیز با احتمال وقوع ۷۵ درصد        ۸۹

جدول(۵-۳۴): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی پائیز با احتمال وقوع ۷۵ درصد ۸۹

جدول(۵-۳۵): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی بهاره با احتمال وقوع ۷۵ درصد   ۹۰

جدول(۵-۳۶): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی بهاربا احتمال وقوع ۷۵ درصد          ۹۰

جدول(۵-۳۷): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی بهار با احتمال وقوع ۷۵ درصد ۹۰

جدول(۵-۳۸): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی پائیز با احتمال وقوع۹۰ درصد…………….. ۹۲

جدول(۵-۳۹): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی پائیز با احتمال وقوع۹۰ درصد………….. ۹۲

جدول(۵-۴۰): پارامترهای واریوگرام کریجینگ بارندگی بهار با احتمال وقوع۹۰ درصد……………… ۹۲

جدول(۵-۴۱): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ بارندگی بهار با احتمال وقوع۹۰ درصد………….. ۹۲

جدول(۵-۴۲): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی پائیزه با احتمال وقوع ۹۰ درصد   ۹۳

جدول(۵-۴۳): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی پائیز با احتمال وقوع ۹۰ درصد        ۹۳

جدول(۵-۴۴): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی پائیز با احتمال وقوع ۹۰ درصد ۹۳

جدول(۵-۴۵): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای متغییر بارندگی بهاره با احتمال وقوع ۹۰ درصد   ۹۳

جدول(۵-۴۶): معیارهای ارزیابی روش کریجینگ برای متغییر بارندگی بهاربا احتمال وقوع ۹۰ درصد          ۹۴

جدول(۵-۴۷): معیار ارزیابی روش کوکریجینگ برای متغییر بارندگی بهار با احتمال وقوع ۹۰ درصد ۹۴

جدول (۵-۴۸): ویژگی کلی پارامتر دما………………………………………………………………………… ۱۰۳

جدول(۵-۴۹): پارامترهای واریوگرام کریجینگ برای دما…………………………………………………… ۱۰۳

جدول(۵-۵۰): پارامترهای واریوگرام کوکریجینگ برای دما……………………………………………….. ۱۰۳

جدول(۵-۵۱): معیارهای ارزیابی روش میانگین متحرک وزنی برای دما………………&a