لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:65
مقدمه:
بیماری سرطان علی رغم ده ها سال تحقیق مستمر هنوز یک معضل بزرگ برای بشر به شمار می رود. هر ساله بیش از یک میلیون نفر به سرطان مبتلا شده و نیم میلیون نفر در اثر ابتلا به سرطان می میرند. سرطان مانند بسیاری از بیماریها موجب بروز اضطراب می شود. تأثیر فیزیولوژیک و روانی سرطان روی بیماران و خانواده آنها منجر به تغییرات عمیقی در شیوه زندگی آنها می گردد. (1)
سرطان سینه شایع ترین سرطان زنان در اکثر کشورهای دنیاست و در کشورهای توسعه یافته حدود کل سرطانهای زنان را تشکیل می دهد. این سرطان علت مهم مرگ و میر زنان 45-40 ساله محسوب می شود. ( 2 )
طبق آمار بدست آمده از انیستیتو سرطان، سرطان سینه در ردیف دومین سرطان شایع در ایران است.
در سال 1367 از میان 1876 مورد بیمار مبتلا به سرطان 1339 مورد سرطان سینه تشخیص داده شده است. یعنی 7% از مجموع کل سرطانهای موجود در ایران را سرطان سینه تشکیل می داده است. ( 3 )
از آنجایی که 95% سرطانهای سینه و 65% سرطانهای ابتدایی سینه توسط خود زنان کشف می شود، اقدام سریع برای معاینة سینه و تشخیص زودرس این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است. خودآزمایی سینه یک روش بدون هزینه است که زنان باید برای تشخیص سرطان سینه انجام دهند و در واقع مهمترین فواید آن ارزان بودن و اجرای ساده آن در فواصل معین در منزل می باشد. ( 4 )
از آنجا که قدم اول در هر آموزشی، بررسی وضع موجود در برآورد سطح آگاهی جامعة مورد نظر می باشد و در هر برنامه ریزی آموزشی ارائه آمار جدید و مستند، اساس و لازمة کار می باشد، امید است با به کاری گیری نتایج این پژوهش در برنامه ریزی ها و طرح کشوری گامی در جهت ارتقاء سطح سلامت و افزایش کارایی زنان برداشته شود.
اهداف پژوهش:
1 – تعین میزان آگاهی دبیران در زمینة خودآزمایی سینه و ارتباط بین آگاهی و خصوصیات فردی نمونه های پژوهش.
2 - تعیین میزان عملکرد دبیران در زمینة خودآزمایی سینه و ارتباط بین آگاهی و خصوصیات فردی نمونه های پژوهش.
3 – تعیین ارتباط بین میزان آگاهی و میزان عملکرد دبیران در زمینة خودآزمایی سینه.
مواد و روش ها:
این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی مقطعی می باشد که ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای مشتمل بر 3 بخش بود. ( برخی مشخصه های فردی، سؤالات سنجش آگاهی و سؤالات سنجش عملکرد ) جامعة مورد پژوهش در این مطالعه دبیران زن منطقة 2 شهر زنجان بود که تعداد 70 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی آسان انتخاب شدند. داده های بدست آمده پس از کد بندی در جدول مادر، با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها:
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که 9/42% از نمونه های مورد پژوهش که بیشترین درصد می باشند، آگاهی ضعیف از خودآزمایی سینه داشتند. 2/17% از آنها بخش مسطح 3 انگشت میانی دست مخالف هر سینه را برای انجام خودآزمایی مناسب می دانستند. 8/42% از آنها فاصلة زمانی صحیح یک ماهة انجام خودآزمایی سینه را می شناختند.
بین میزان آگاهی و برخی مشخصه های فردی مانند سن، رشته تحصیلی و میزان تحصیلات رابطة معنی داری بدست نیامد. ولی بین میزان آگاهی و وضعیت تأهل (005/0 P<) و میزان آگاهی و سابقه ابتلاء بیماریهای سینه (001/0P<) و میزان عملکرد و سابقة ابتلا به بیماریهای سینه ( 001/0 p< ) رابطه معنی داری بدست آمد. بین میزان عملکرد و سایر خصوصیات فردی رابطة معنی داری بدست نیامد.
4/64% از نمونه های مورد پژوهش عملکرد ضعیف در مورد خودآزمایی سینه داشتند و در بین نمونه های مورد پژوهشی که خودآزمایی را گهگاه و بدون رعایت نظم خاصی انجام می دادند و تنها 26% از نمونه ها در فاصلة صحیح یک ماهه خودآزمایی را انجام می دادند. 2/22% از نمونه های مورد پژوهش خودآزمایی را 10-7 روز پس از قاعدگی انجام می دادند. ضمناً 8/45% از نمونه های مورد پژوهش منبع کسب اطلاعات خود را رادیو و تلویزیون و 7/25% مراکز بهداشتی درمانی عنوان کردند. اکثریت نمونه ها (9/82%) آگاهی ضعیف از عوامل خطرساز سرطان سینه داشتند.
نتیجه نهایی اینکه بین میزان آگاهی و میزان عملکرد رابطة معنی داری از طریق آزمون ضریب همبستگی بدست آمد (01/0 P< ) ( Corrolation )
بحث:
همانطور که مشاهده شد اکثریت نمونه های مورد پژوهش این مطالعه ( 9/42% ) آگاهی ضعیف از خودآزمایی سینه داشتند، در مطالعة دیگری که بر روی دبیران شهر کرمان نیز انجام شده، 60% از دبیران آگاهی ضعیف از خودآزمایی سینه داشتند. ( 5 )
89% آگاهی ضعیف از عوامل خطر ساز سرطان سینه داشتند که در مطالعه مشابهی نیز نتایج نشان داده 5/61% دانش متوسط از عوامل خطر ساز سرطان سینه داشند. (6)
منبع کسب اطلاعات اکثریت زنان در جامعة مورد پژوهش، رادیو و تلویزیون می باشد. مطالعات دیگر نیز مؤید همین مطلب است، مثلاً در یک مطالعه که روی زنان اردبیل انجام شد، مهمترین منبع کسب اطلاعات وسایل ارتباط جمعی بود.
نتایج بدست آمده از این پژوهش حاکی از ضعیف بودن میزان عملکرد دبیران میباشد، از طرفی مطالعات دیگر نیز این مطلب را متذکر می شوند به عنوان مثال در پژوهش انجام شده بر روی زنان اردبیل نتایج نشان داد که 7/46% از نمونه ها عملکرد ضعیف داشتند. زمان انجام خودآزمایی سینه در اکثریت نمونه های پژوهش حاضر صحیح نمیباشد و معمولاً هر زمان که فرصت داشتند ( 7/66% ) خودآزمایی سینه را انجام می دادند. ندانستن روش انجام خودآزمایی مهمترین علت عدم انجام خودآزمایی در این مطالعه بوده است، لذا باید تدابیری جهت افزایش سطح آگاهی این قشر از جامعه که نقش کلیدی در آموزش دختران به عنوان مادران آینده به عهده دارند، اتخاذ گردد.
منابع:
- عزیزی، فریدون. اپیدمیولوژی بیماریهای شایع در ایران، نشر اشتیاق، سال 1379.
- اکبری، اسماعیل. حریرچی، ایرج. ادغام تشخیص زودرس سرطان سینه در نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی. مجلة نبض، سال ششم، اسفند 1375.
- عابد زاده، معصومه. بررسی دانش و نگرش و عملکرد ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی وابسته به وزارت بهداشت و درمان تهران در مورد معاینة کلینیکی پستان، پایان نامة اخذ مدرک کارشناسی ارشد مامایی.
- و 5. غضنفری، زهرا و همکاران. بررسی میزان آگاهی و نگرش آموزگاران زن شهر کرمان در زمینة خود آزمایی پستان. مجلة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، سال دوم، شمارة ششم، سال 1374.
- سید فاطمی، نعیمه. تبریزی مقدم، فاطمه. بررسی دانش و نگرش دبیران زن در مورد غربالگری سرطان سینه. خلاصه مقالات اولین کنگرة پیشگیری از بیماریهای واگیر، 10-7 آبان 1381، تهران، مرکز همایش های رازی.
- علی محمدی، محمد و دادخوداه. بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد زنان شهر اردبیل در مورد خودآزمایی پستان. مجلة آموزشی – پژوهشی نسیبه ساری. دانشکده پرستاری و مامایی، سال دوم، شمارة سوم و چهارم، تابستان و پاییز 1381.
مقاله درباره بررسی میزان آگاهی و عملکرد دبیران زن دبیرستانهای منطقة 2 شهر زنجان در زمینة خود آزمایی سینه