دانلود گزارش تخصصی چگونگی همگام شدن با جهانی شدن آموزش شیمی در عصر ارتباطات و اطلاعات
فرمت فایل (word) و قابل ویرایش
تعداد صفحات 44 صفحه
قیمت 2000 تومان
قسمتی از مجموعه
(ویژه دبیر شیمی )
چکیده
درس شیمی از دروسی است که درک مفاهیم آن از دید دبیران و دانش آموزان دشوار است و معمولاً نگرش مثبت نسبت به آن وجود ندارد. درس شیمی به دلیل ویژگی آزمایشگاهی و کاربردی بودن، قابلیت بالایی برای ارائه مفاهیم، باشبیه سازی و پویانمایی (انیمیشن) رایانه ای دارد. در واقع بسیاری از مفاهیم را که نشان دادن آن ها حتی در آزمایشگاه دشوار یا غیرممکن است، مانند: حرکت مولکول های گاز، حرکت ذرات باردار درون یک محلول، ساختار مولکولی ترکیبات، .... را می توان با شبیه سازی رایانه ای به آسانی قابل ارائه کرد. بنابراین بهره گیری از رایانه در کلاس درس موجب افزایش یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود. یکی از بارزترین تأثیرات بهره گیری از رایانه، تعامل فراگیران با یکدیگر و با معلم است.
در این طرح اقدام پژوهی سعی بر این بوده است که در عصر اطلاعات و ارتباطات با جهانی شدن آموزش شیمی همگام شوم. بنابراین در پی روشی برای تلفیق فناوری های نو در امر تدریس بودم. به دلیل حساسیت های خاص کتاب شیمی2، و وجود مطالب حجیم و سنگین در این کتاب، تصمیم گرفتم که امسال این روش را در کلاس دوم ریاضی انجام دهم. لازم به ذکر است این روش البته با کمی تفاوت سال قبل در کلاس اول انجام شد که نتیجه خوبی داشت.
در انجام این طرح مشکلات بسیاری سر راهم بود که با ترفندهای مختلف آن ها را از سر راه خود برداشتم و جو مناسبی را در کلاس به وجود آوردم. مشکل عمده ای که داشتم این بود که روش های تدریس سنتی بخصوص در درس شیمی بیشتر از هر روش دیگری مورد قبول همگان بود، درنتیجه می بایست روش سنتی را با فناوری های نو و از جمله IT و ICT ادغام می کردم. با در نظر گرفتن شرایط حاکم بر مدرسه محتاطانه عمل نمودم. دانش آموزان را بدون آن که متوجه شوند آهسته آهسته درگیر فناوری های نو از جمله IT کردم.
نتیجه کاملاً رضایتبخش بود. علاقمندی دانش آموزان به قدری زیاد بود که مجبور بودم بیشتر وقت و زمان خود را صرف مطالعه برای بهره وری مفیدتر از رایانه و اینترنت کنم. ضمناً زمان بیشتری را صرف بررسی تکالیف دانش آموزانم نمایم. به این ترتیب توانستم با جهانی شدن آموزش شیمی همگام شوم و دانش آموزانی فعال، محقق، پویا و آشنا به فناوری نو تربیت کنم. نظر آن ها را نسبت به درس شیمی مثبت کنم و اطلاعات علمی آن ها را به روز کرده و افزایش دهم.
مقدمه
همه جوانب زندگی در دنیای معاصر یا آینده کم و بیش از فرایند جهانی شدن تأثیر می پذیردو لازمه ی گام برداشتن در مسیر فرآیند جهانی شدن، افزایش کارآمدی و کفایت نظام آموزشی و یادگیرندگان در برخورد با چالش و بحران جهانی شدن، انجام بازنگری هایی در مؤلفه های نظام آموزش و پرورش ضروری است. نکته ی مهم این است که دنبال کردن مسیری که ما را به ساختارهای استانداردتر، منسجم تر، متمرکزتر و قانونمندتر برساند ما را به بن بست می کشاند. یعنی مسیر آینده از این راه نمی گذرد و ما باید را همان را عوض کنیم.(مجیدی،1380).
مجیدی(1380) خصوصیات گوناگونی را برای آموزش آینده که متناسب با جهانی شدن است بیان می کنند:
اولین خصوصیت دوران آموزشی آینده آن است که با دیدگاه درخت گونه به علوم و دانش ها نگاه نمی کند بلکه ساختاری گراف شکل را برای موضوعات و مباحث علمی تصور می کند، که از هر زاویه ای به این گراف می توان نگاه کرد. در آینده دیگر هیچ رشته ای نمی تواند خود را متولی انحصاری یک موضوع علمی بداند. مرزهای بین شاخه های علمی شکسته می شود و به جای شاخه های علوم، موضوعات علمی مستقلاً به عنوان محور تلقی می شوند. با وسعت یافتن موضوعات علمی و شاخه شاخه شدن ها و ممزوج شدن آنها در شاخه های بینابینی و پدید آمدن موضوعات جدید، معلوم نیست اصولاً یک فراگیر در طی دوران تحصیلی یا کار خود، اصلاً سروکاری با مباحث مطرح شده در همه قسمت های علوم پایه داشته باشد.
آموزش موضوعات علمی به صورت عمومی، باید مبتنی بر اندیشه و استدلالی باشد تا نشان دهد که یادگیری موضوع مربوطه واقعاً ضرورت و کاربرد دارد. باید برای تعلیم هر موضوع علمی به هر فراگیر، استدلالی کاملاً روشن، شفاف و صریح وجود داشته باشد که کاربرد آن موضوع را در هدف نهایی فراگیر مشخص سازد.
آموزش دوره ی آینده، علاوه بر قدرت تجزیه، به قدرت ترکیب و قدرت طراحی تکیه می کند. در برخورد با دنیای وسیعی از موضوعات علمی مختلف، شخص باید قدرت آن را داشته باشد تا علاوه بر شناسائی خود موضوعات به صورت مستقل، رابطه بین موضوعات را نیز درک کند تا تجسمی صحیح از یک مسئله داشته باشد.
عصر کنونی را به دلیل افزایش اطلاعات علمی و فناوری های نوین که همه ارکان اجتماعی و زندگی روزمره را دگرگون کرده است، عصر اطلاعات و ارتباطات نامیده اند. انقلاب اطلاعاتی، پیشرفت روزافزون علم و موضوع جهانی شدن، عواملی هستند که ضرورت پرداختن به موضوع مهم «نوآوری برای ایجاد تحول در آموزش» را دوچندان می کنند. معلم به سبب سروکار داشتن با امر آموزش و تربیت فرزندان این مرز و بوم باید به طور مستمر، همگام و هماهنگ با تحولات کشور، روش ها و راهبردهای آموزشی و تربیتی خود را تغییر دهد.
با این که به طور کلی پایه و اساس تحولات تعلیم و تربیت در جهان، از علم و فناوری نشأت می گیرد، ولی در عمل ثابت شده است که اغلب تحولات بزرگ در آموزش و پرورش، ریشه در تجربیات و تلاش علمی و عملی معلمان هوشمند و آینده نگر داشته اند. امروزه معلمان توانسته اند با به کارگیری علم و فناوری های جدید اطلاعاتی، روش هایی نو خلق کنند و کلاس درس را از محدوده چهاردیواری خارج کنند و با سایر مراکز علمی و آموزشی جهان مرتبط سازند. یکی از این دگرگونی های شگفت آور در کلاس درس این است که، امروزه کلاس های درس در فضایی قرار گرفته اند که هر آن می توانند با هر نقطه ای از جهان ارتباط برقرار کنند. از این رو، دیگر نمی توان از روش های معمول آموزش انتظار معجزه داشت و به آن ها پای بند بود. با توجه به تحولات عظیمی که هر لحظه در کشور رخ می دهند، آموزش و پرورش، به ویژه معلمان، باید هماهنگ و همسو با تحولات کشور گام بردارند و در این میان، روش ها و رویکردها و نگرش های آموزشی خود را متناسب با تحولات کشور و پیشرفت های جهانی تعلیم و تربیت نوسازی کنند. در حقیقت معلمان به جای تقلید و تبعیت از برنامه ها و الگوهای آموزشی بیگانگان، باید تلاش کنند جهش خلاقانه ای در نهاد آموزش و پرورش به وجود آورند.
در سال های اخیر، برخی از کشورهای مسلمان در حال توسعه، با استفاده از نوآوری های آموزشی نظیر تلفیق رشته های درسی بهره گیری از علم و فناوری، توسعه پژوهش در آموزش، ایجاد مدارس هوشمند و مجازی، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدرسه ها و ...... توانسته اند، بسیاری از موانع را بردارند و از آموزش و پرورشی پیشرفته برخوردار شوند. نتیجه تجربیات این کشورها نشان می دهد که در امر آموزش، تغییر نگرش معلمان، بسیار مؤثرتر از توسعه ابزارهای جدید آموزشی است. به دیگر سخن، تحول در آموزش و پرورش باید از معلم و کلاس درس شروع شود.
هرگز دور از انتظار نیست که فناوری اطلاعات و ارتباطات، تنها پس از دو دهه بعد از ظهور، به این اندازه بر مبادله اطلاعات، آن هم به صورت online در عرصه ها و ابعاد گوناگون زندگی بشری تأثیر بگذارد و هر روز، بیش تر و سریع تر از دیروز بر محدودیت های زمانی و مکانی غلبه کند، مرزهای جغرافیایی را در هم نوردد و جهان را در چنگال کاربران خود قرار دهد. در عین حال بتواند پا به میدان تعلیم و تربیت بگذارد و از جمله، آموزش شیمی را به گونه ای باور نکردنی متأثر سازد.
حجم بالای اطلاعات علمی – آموزشی ارائه شده و قابل دسترس در هزارها پایگاه اینترنتی، بهره گیری از عکس و تصویر، نقاشی متحرک، فیلم و فایل های صوتی و دیگر رسانه ها آن هم در فضایی تعاملی، در کنار ارائه مقاله های علمی – پژوهشی فراوانی که در نشریات معتبر در زمینه استفاده بهینه از این امکانات منتشر شده است، همچنین برگزاری همایش های ملی، منطقه ای و بین المللی حقیقی یا مجازی در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش شیمی، گویای آغاز پدیده ای نو در آموزش این شاخه مهم علم تجربی است. رویدادی که پژوهشگران این عرصه از آن با عنوان «جهانی شدن آموزش شیمی» یاد می کنند.
شاید مفهوم جهانی شدن در عرصه تجارت و رقابت همه کشورها در پیوستن به سازمان تجارت جهانی از یکسو و چالش های ناشی از جهانی شدن اقتصاد و تأثیر نامطلوب آن بر شرایط کار و زندگی مردمان برخی کشورهای عضو، جهانی شدن در هر زمینه ای را در افکار عمومی، اقدامی با تبعات نامطلوب و چه بسا مخرب جلوه دهد. اما مانند هرپدیده نوظهور دیگری بایستی با مطالعه دقیق، نگاهی همه جانبه گرایانه و البته با احتیاط، جنبه های مثبت و منفی جهانی شدن آموزش شیمی را بررسی کرده، و سپس در راستای تحقق آن گام برداشت. اقدامی که به دلیل ارتباط تنگاتنگ با عرصه تعلیم و تربیت می تواند از حساسیت های ویژه ای نیز برخوردار باشد. دغدغه هایی که سیاستگزاران عرصه های دیگری همچون عرصه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را نیز فرا گیرد.
در حال حاضر، آموزش شیمی در کشور موضوعی ملّی تلقی می شود که پس از نیازسنجی هدف های آموزشی تعیین می شوند و روش ها و رویکردهای لازم برای تحقق
آن ها در قالب راهنمای برنامه درسی تبلور می یابد. سپس مواد آموزشی گوناگون از جمله کتاب درسی براساس برنامه درسی مصوب و اعتباربخشی شده طراحی و تولید شده، جهت به کارگیری در فرایند تدریس، راهی کلاس های درس در سراسر کشور می شود. اما با کمی درنگ پرسش های بسیاری به ذهن خطور می کند؛ جهانی شدن آموزش شیمی به چه معناست؟ چگونه روی می دهد؟ شرایط لازم برای وقوع آن چیست؟ چه نتایج مثبت و احتمالاً تبعات نامطلوبی برای نظام تعلیم و تربیت ما در پی خواهد داشت؟ آیا هم اکنون این فرایند آغاز شده است و ما درگیر آن هستیم؟ یا هنوز در پله نخست آن ایستاده ایم؟ اگر بخواهیم با این تحول همگام شویم، از کجا و چگونه باید آغاز کرد؟ هزینه مورد نیاز برای ایجاد این هماهنگی چقدر است؟ و .....
کارشناسان مجرب آموزش شیمی در جهان بر این باورند که اینترنت نقشی کلیدی در فرایند جهانی شدن آموزش شیمی ایفا کرده و می کند و تولیدات علمی – آموزشی معتبر ارائه شده در این شبکه جهانی به همراه شرایط تعاملی استفاده از آن ها توانسته است بستر مناسبی را برای تحقق این امر فراهم آورد. در عین حال همه آن ها زبان انگلیسی را به عنوان زبانی علمی و فراگیر می شناسند که به کارگیری آن مورد قبول اکثر کشورهاست و در این عرصه نیز قابلیت های چشمگیری از خود نشان داده است. به این دلایل مبادله اطلاعات با این زبان مشترک را به منظور حرکت در مسیر جهانی شدن آموزش شیمی لازم دانسته، ضمن آن که باور دارند جهانی شدن فرایندی دوسویه است و بایستی همه کشورها ضمن مصرف، در تولید اطلاعات قابل ارائه در شبکه جهانی وب مشارکتی فعال داشته باشند.
فهرست مطالب
توصیف وضعیت موجود و تشخیص مسئله. 8
گردآوری اطلاعات (شواهد1)، مرحله اول.. 12
تجزیه و تحلیل نتایج، مرحله اول.. 13
گرد آوری اطلاعات (شواهد2)، مرحله اول.. 15
تجزیه و تحلیل نتایج، مرحله اول.. 17
گردآوری اطلاعات (شواهد1)، مرحله دوم. 17
نوآوری و تحول در کلاس درس.... 22
استفاده از CD های آموزشی در تدریس.... 24
استفاده از وبلاگ آموزشی در تدریس.... 26
استفاده از روش فعال یاددهی – یادگیری مبتنی بر ICT.. 27
گرد آوری اطلاعات (شواهد2)، مرحله دوم. 30
تجزیه و تحلیل نتایج، مرحله دوم. 33
گردآوری اطلاعات (شواهد1)، مرحله سوم. 33
گردآوری اطلاعات (شواهد2) و تجزیه و تحلیل، مرحله سوم. 35
دانلود گزارش تخصصی جهانی شدن آموزش شیمی در عصر ارتباطات و اطلاعات
