لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات 5
حشرات (زنبورها یا بال غشائیان)
مقدمه:
در این جلسه یکی از مهمترینراستههای حشرات تحت عنوان هایمنوپترا (Hymenoptera) را توضیح میدهیم.
* هایمنوپترا(Hymenoptera)
راسته بال غشائیان یکی از سودمندترین گروههای حشرات است. این راستهدر برگیرنده تعدادی از گونههای پارازیتوئید و شکارگر حشرات است که نقش ارزندهایدر ایجاد تعادل جمعیت گونههای مختلف دارد. همچنین از مهمترین گرده افشانهایگیاهان بوده و تعداد کمی هم گیاهخوار میباشند. این راسته از نظر بیولوژیک و زیستشناسی بسیار متنوع بوده و تعدادی از آنها بصورت انفرادی زندگی میکنند و تعداددیگری هم دارای زندگی اجتماعی در سطوح مختلف هستند. عالیترین سطح زندگی در برخی ازگونههای این راسته مثل زنبورهای خانواده آپیده (Apidae) و زنبور عسل معمولی دیدهمیشود.
گونههای بالدار زنبورها چهار بال دارند که غشایی بوده و بالهای عقبکوچکتر از بالهای جلویی است و بوسیله قلابهای بسیار ریزی به نام هامولی (Hamuli)به بالهای جلو متصل میشوند و سبب هماهنگ شدن بالهای جلو و عقب به هنگام پروازمیشوند.
زنبورها دارای دگردیسی کامل هستند و شفیره آنها از نوع اکسریت(Exarate) یا آزاد است. در این نوع شفیره شاخک، پاها و بالها آزاد است و بنابراینشبیه به یک حشره کامل مومیایی شده بنظر میرسد. لاروها در تعدادی از زنبورها از نوعاروسیفرم (Eruciform) و در اکثر آنها از نوع ورمیفرم (Vermiform) هستند. لارواروسیفرم زنبورها که مربوط به زیر راسته سیمفیتا(Symphyta) است از طریق بیش ازپنج جفت پای کاذب شکمی یا پرولگ(Proleg) از لاروپروانهها تشخیص داده میشود.
زنبورها به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
- سیمفیتا(Symphyta)
- آپوکریتا(Apocrita)
سیمفیتا (Symphyta)
در زیر راسته سیمفتیا پای عقبی زنبورها در قاعده حداقل سه سلول بستهدارد بعلاوه یک شکم عریض که به قفسه سینه متصل میشود. اکثر گونههای این زیر راستهگیاهخوار هستند. در حالیکه در زیر راسته آپوکریتا شکم باریک شده و از طریق یک ساقهبه قفسه سینه متصل میشود و در بال عقبی، بیش از دو سلول بسته وجود دارد. در ضمناغلب شکارگر یا پارازیتوئید هستند و کمی هم گیاهخوار میباشند. اکثر گونههای زیرراسته سیمفتیا خانوادههای متعددی در ایران دارند که در ذیل به آنها اشارهمیشود:
- آرژیده (Argidae)
- پامفیلیده (Pamphilidae)
- سفیده (Cephidae)
- تنتتردینیده (Tenthredinidae)
- زایلیده (Xyelidae)
- اوروسیده(Orussidae)
بجز گونههای خانواده اوروسیده که پارازتیوئید سوسکهای چوبخوارخانوادههای سرامبیسیده (Cerambicidae) و بپرستیده(Buprestidae) هستند، بقیهخانوادههای این زیر راسته گیاهخوار هستند. مثلاً در خانواده آرژیده گونهای به نامآرژ رزه (Arge rosae) از گل رز تغذیه میکند که در شمال ایران انتشار دارد.
در خانواده سفیده گونههایی مانند سفوس سینکتوس(Cephus Cinctuse) وسفوس پیگمئوس (Cephus Pygmaeus) از غلات تغذیه میکنند.
در خانواده تنتردینیده(Tenthredinidae) گونههایکالیروآلیماسینا(Caliroa limacina) و هاپلوکامپابویس (Haplocampa brevis) در رویدرختان میوه به عنوان آفت مطرح هستند. و از خانواده سریسیده در شمال ایران گونهایبه نام سیرکسسا (Sirex sah)بر روی صنوبر و نارون خسارت ایجاد میکند. پس در زیر راسته سیمفتیا بجزتعداد معدودی از خانواده اوروسیده و بقیه خانوادهها عموماً گیاهخوار هستند.
آپوکریتا (Apocrita)
زنبورهای خانواده آپوکریتا به دو دسته تقسیممیشوند:
- 1.آکولئاتا(Aculeata)؛ در این گروه تخمریز به نیش تبدیل شده است. نیش یک مکانیزم دفاعی است که برایتزریق سم به بدن طعمه بکار میرود.
مقاله بند پایان