فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 105 صفحه
بخشی از متن :
فصل اول : ایمنی و کاربردهای اقتصادی CNG
استراتژیهای توسعه تکنولوژی برای CNG
در دنیای امروز رابطه ای مستقیم بین توسعه تکنولوژی و پیشرفت اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی یک کشور برقرار است . به طوری که می توان گفت تکنولوژی عاملی اساسی برای ایجاد ثروت ، توانایی و دانایی کشورها بوده و وسیله ای قدرتمند در توسعه ملی تلقی می شود .
بنابراین اتخاذ استراتژیهای توسعه تکنولوژی در بخشهای مختلف اقتصاد کشور جزء ضروریات بازسازی و توسعه اقتصادی کشور بوده و بدون آن دستیابی به اهدافی چون خودکفایی اقتصادی ،توسعه ملی و بهبود استانداردهای زندگی غیرممکن است . استراتژی در قبال تکنولوژی باید در جهت دستیابی به خود اتکایی تکنولوژی باشد زیرا خوداتکایی در تکنولوژی لازمه توسعه اقتصادی با حفظ استقلال سیاسی است . خوداتکایی تکنولوژی به مفهوم دارا بودن قابلیت و ظرفیت در کاربرد توسعه تکنولوژی موجود توانایی تشخیص و انتخاب تکنولوژی با بهترین شرایط ممکن و تلفیق آنها با قابلیتهای ذاتی خود و در نهایت ایجاد ظرفیت و توان در طراحی فرآیند تولید محصول یا ارائه خدمات است . استراتژیهای توسعه تکنولوژی را برای CNG در کشور می توان به صورت زیر دسته بندی کرد :
1) سیاستهای تحقیق و توسعه داخلی برای CNG
این سیاستها موارد ذیل را در بر می گیرند :
- سرمایه گذاری کلان ملی در جهت تحقیق و توسعه در مراکز تحقیقاتی و آموزشی
- کاربردی کردن تحقیقات در جهت حل مشکلات اقتصادی ، اجتماعی و صنعتی
- اتکاء هر چه بیشتر به توانایی های علمی و فنی داخل کشور به منظور افزایش قدرت رقابت ملـی در صحنــه های بین المللی
- ایجاد فضاهای آموزشی لازم مانند دانشگاهها ، مراکز آموزش عالی و فنی حرفه ای در سطوح عالی
- ایجاد رابطه بین صنعت ، دانشگاهها و برنامه ریزی ملی
2) سیاستهای انتقال تکنولوژی CNG از کشورهای صاحب تکنولوژی
3) سیاستهای مشترک (( مخلوطی از سیاستهای 1و2))
انتقال تکنولوژی ، موانع و راه حلها برای توسعه CNG
با توجه به وضعیت موجود علم و تکنولوژی CNG در کشورهای در حال توسعه و پیشرفت سریع بشر در این زمینه باید گفت که ایجاد و خلق تکنولوژی از طریق تحقیق و توسعه نه امکان پذیر است و نه اقتصادی . بدین جهت است که کشورهای در حال توسعه برای اجرای سیاستهای توسعه صنعتی خود نیازمند خرید تکنولوژی CNG از کشورهای صنعتی هستند . مکانیسم این خرید از ابتدا تا پایان یعنی شناخت و انتخاب تا مراحل نهایی توسعه و نهایی تکنولوژی جدید تحت عنوان انتقال تکنولوژی نامیده می شود .
در مورد انتقال تکنولوژی سه دیدگاه رایج است :
اول : تکیه کامل به امکانات داخلی ، طرفداران این نظریه معتقدند که انتقال تکنولوژی ایجاد وابستگی می کند و نمی تواند صنعت کشور را ارتقاء دهد .
دوم : به دلیل سرعت زیاد رشد و فاصله های در حال ازدیاد ، شکاف بین این دو دسته در حال افزایش است و بنابراین حرکتهای داخلی در جهت تحقیقات اگر چه خوب است ولی مشکل رسیدن به تکنولوژی دنیا را حل نمی کند
سوم: می توان با انتقال تکنولوژی در برخی از مسائل اساسی با رشد تکنولوژی دنیا همگام شد و همزمان با آن تحقیقات توسعه ای بر روی تکنولوژیهای وارداتی انجام داد و تکنولوژیهایی جدید خلق کرد .
تکنولوژی یک مجموعه عوامل و عناصر مرتبط به یکدیگر است . بنابراین منظور از انتقال تکنولوژی انتقال و جابجایی کلیه عوامل و عناصر تکنولوژی از انتقال دهنده به گیرنده است . در اغلب مواقع کلیه این عوامل و عناصر به کشورهای گیرنده منتقل نشده و آن را دچار مشکلاتی مانند اضافه هزینه ، استفاده نکردن کامل از ظرفیت تولید و غیره می کند . در واقع کشورهای صنعتی هیچگونه تمایلی به واگذاری تکنولوژی به کشورهای در حال رشد را ندارند و برای حفظ تسلط خود بر آنها از کلیه توان و نیروی خود استفاده می کنند . با وجود موانع و مشکلات که در انتقال کامل یک تکنولوژی از یک کشور صنعتی به یک کشور در حال توسعه وجود دارد چنانچه این انتقال بر اساس یک برنامه تکنولوژی تهیه و تنظیم شده باشد ، کشور در حال توسعه می تواند با انتقال و جذب تکنولوژی مورد نظر و با طی مراحل تطبیق و سازگاری به اهداف خوداتکایی تکنولوژی دست یابد . بنابراین باید سعی گردد با تخصیص منابع بهینه سرمایه گذاری ، ایجاد زیرساختهای لازم و اتکا به توانایی های ملی و جهتگیری صحیح فعالیتها ، زمینه مناسبی برای جذب و تبلور تکنولوژیهای کشور خارجی فراهم آورد .
انتقال کامل و موفقیت آمیز تکنولوژی زمانــی حاصــل می شود که شرایط جذب ، سازگاری و تبلور آن فراهم گردد . منظور از جذب تکنولوژی این است که در انتهای قرارداد انتقال ، گیرنده آن قادر به کپی سازی از روی قطعات و طراحی مجدد که بر مبنای تحلیل و شناخت عمیق تکنولوژی و قوانین اصلی یا هماهنگی با نیازها و شرایط جدید صورت می گیرد باشد . منظور از سازگاری تکنولوژی این است که تکنولوژی وارداتی با عوامل درونی مانند نیروی انسانی مورد نیاز ، اطلاعات و دانش فنی ، تجهیزات و ماشین آلات و مدیریت و سازماندهی و همچنین عوامل بیرونی مانند زیرساختهای اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی در کشور گیرنده سازگار باشد . منظور از تبلور تکنولوژی یعنی بومی شدن تکنولوژی این است که گیرنده تکنولوژی پس از جذب تکنولوژی و کسب آمادگی های لازم و ایجاد توانایی های طراحی ، قادر به سازگاری تکنولوژی وارداتی با شرایط بومی و تغییر و تطابق فرآیندهای تولید محصول ، اطلاعات دانش فنی و مدیریت سازماندهی با شرایط جدید باشد . مهمترین عوامل برای دستیابی به یک تکنولوژی از طریق انتقال و جذب و تبلور آن عبارتند از : ثبات سیاسی و اقتصادی گیرنده ، وجود برنامه توسعه تکنولوژی لازم ، وجود مراکز تحقیقات و توسعه ملی کارا ، وجود گروهها و تیم مهندسان مشاور ، تکنولوژی مطلوب ، منابع تامین کننده .
مشارکت گیرنده در انتقال تکنولوژی CNG
به فعالیتهایی که در جریان انتقال تکنولوژی توسط گیرنده CNG در سطح دولت ، صنعت و موسسه انجام می گیرد تا انتقال موثر و موفقیت آمیز بوده و موجب سازگاری و تبلور آن شود به عنوان مشارکتهای گیرنده تکنولوژی از آن نام برده می شود .
برای انتقال موثر و موفقیت آمیز تکنولوژی CNG ، جذب ، سازگاری و بومی شدن آن باید شرایط لازم از طرف گیرنده آن در سطح دولت ، صنعت و موسسه فراهم آید . این شرایط عبارتند از :
- سازگاری عوامل درونی تکنولوژی مانند : نیروی انسانی مورد نیاز ، تجهیزات و ماشین آلات لازم ، اطلاعات و دانش فنی ، مدیریت و سازماندهی مناسب
- سازگاری عوامل بیرونی مانند : هماهنگی با زیرساختهای سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، فنی و همچنین هماهنگی با قوانین و مقررات و حمایتهای دولت از صنعت مزبور و سطح تکنولوژی مربوطه در کشور هماهنگی لازم بین عوامل درونی و بیرونی تکنولوژی .
مشارکت دولت در انتقال تکنولوژی CNG
دولت باید یک برنامه استراتژیک (( بلندمدت)) برای توسعه تکنولوژی کشور داشته باشد و با توجه به ارتباط مستقیم توسعه تکنولوژی و توسعه اقتصادی ، برنامه توسعه تکنولوژی را در برنامه های توسعه اقتصادی بلندمدت خود ادغام کند . همچنین دولت باید سرمایه گذاریهای لازم را برای ایجاد یک نظام مناسب مدیریتی در کشور و تربیت نیروهای مدیریت آگاه و توانا انجام دهد . به طور کلی فعالیتهایی که از طرف دولت برای انتقال موثر و موفقیت آمیز تکنولوژی CNG باید انجام گیرد به شرح زیرند :
- تعیین و تدوین برنامه ها و استراتژی های توسعه تکنولوژی
- ادغام برنامه های توسعه تکنولوژی با برنامه توسعه ملی
- نهادینه کردن برنامه ملی توسعه تکنولوژی (( سازمان دادن و ایجاد مراکز و سازمانهای لازم ))
- تخصیص منابع بر اساس اولویتهای برنامه توسعه تکنولوژی
- تقویت زیرساختهای تکنولوژی بومی مونتاژ شده CNG شامل
- توسعه منابع انسانی مورد نیاز (( نیروی انسانی متخصص در زمینه های فنی لازم ))
- توسعه زیرساختهای تشکیلاتی و نهادی ((آموزشی ، تحقیقاتی و ... ))
- توازن بین فکر و مهارت (( ایجاد زمینه های لازم آموزشهای فنی ، حرفه ای ، تخصصی ... ))
- ایجاد شبکه های اطلاع رسانی قوی و مناسب
- توسعه مهارتهای مدیریتی و سازماندهی
- تعیین ضوابط ، مقررات ، قوانین و ترتیبات مربوط به انتقال تکنولوژی
- تعیین ضوابط ، مقررات و قوانین حمایتی در جهت جذب ، سازگاری و تبلور تکنولوژی های وارداتی
مشارکت بخش صنعت در انتقال تکنولوژی CNG
بخش صنعت باید با به کارگیری امکانات و صنایع لازم زمینه مساعدی را برای اجرای برنامه های توسعه تکنولوژی ملی تدوین شده در بخش دولت ، ایجاد کرده و تسهیلات لازم را در این امر فراهم سازد . بنابراین مشارکت بخش صنعت در انتقال و جذب تکنولوژی از اهمیت خاصی برخوردار است . فعالیتهایی که از طرف بخش صنعت برای انتقال موثر تکنولوژی باید انجام گیرد به شرح زیرند :
- تدوین هدفها و استراتژیهای انتقال تکنولوژی در بخشهای مختلف صنعت با توجه به برنامه توسعه تکنولوژی ملی (( ارزیابی تکنولوژی های موجود در داخل و خارج تعیین نیازهای تکنولوژی کشور ))
- تدوین برنامه ها و تخصیص منابع برای توسعه تکنولوژی
- تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز
- ایجاد سازمانها و نهادهای زیربنایی و اطلاعاتی
- ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه در شرکتهای صنعتی و ارتباط با دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی
- تشویق و بکارگیری مهندسان مشاور ، واحدهای طراحی و مهندسی ، مهندسان و مدیریت پروژه
- حمایت بخش مورد نیاز در جهت جذب تکنولوژی های مورد نیاز
- رهبری و نظارت فعالیتهای انتقال تکنولوژی در سطح موسسه ها
مشارکت موسسه ها در انتقال تکنولوژی CNG
فعالیتهایی که در بخش موسسه برای انتقال موثر تکنولوژی باید انجام گیرد عبارتند از :
- تدوین هدفها و برنامه های انتقال برای توسعه تکنولوژی
- سازماندهی فعالیتهای لازم برای انتقال و توسعه تکنولوژی
- تخصیص منابع مورد نیاز برای انتقال و توسعه تکنولوژی
- آموزش نیروی انسانی مورد نیاز
- ایجاد سیستمهای رهبری و انگیزشی مناسب
- ارزیابی و نظارت بر اجرای برنامه های تدوین شده
مراحل مختلف انتقال تکنولوژی CNG
روند پیچیده ای را که منجر به انتقال تکنولوژی می گردد می توان در چهار مرحله زیر طبقه بندی کرد :
- شناخت و انتخاب
- مذاکره
- عقد و امضای قرارداد
- نظارت بر حسن انجام قرارداد
مهمترین مرحله در فرایند انتقال تکنولوژی CNG مرحله شناخت و انتخاب است زیرا اگر این مرحله به درستی انجام شود امکان این فراهم می شود که انتقال با موفقیت صورت گیرد . در این مرحله با انجام امور پژوهشی و تحقیقاتی و با استفاده از بررسی های کارشناسی ابتدا باید به این سئوالها پاسخ داد:
- به چه نوع تکنولوژی CNG احتیاج است ؟
- تکنولوژی های موجود در بازار کدامند ؟
- با توجه به امکانات و شرایط مناسب ترین استراتژی کدام است ؟
- به طور کلی فعالیتهای این مرحله عبارتند از :
- مشخص کردن تکنولوژی مورد نیاز و موجود در بازار
- انتخاب مناسب ترین تکنولوژی و تعیین منبع آن
- ارزیابی فنی و اقتصادی طرح
تحقیق درباره راه اندازی مجاری عرضه CNG و تجهیزات منصوبه CNG بر روی خودروهای دوگانه سوز
