در فرهنگ ها پیرامون وجه تسمیه کرج ذکری نشده استو لذا در صورتیکه کرج از لغت «کاواک یا کاوک» به معنی میان تهی باشد منظور شهری است که درمیان دره ای واقع شده است.اگر کرج از لغت «کراج» به معنای بانگ یا فریاد اخذشده باشد نیز سابقه باستانی آن ارتباط پیدا می کند زیرا محتملاً کرج مبدآض خبری بزرگی جهت رگکا (ری) بوده که در ایام تابستان درتپه آتشگاه و کوههای مراد تپه و کلاک کرج برای خبر رسانیدن و دیده بانی آتش می افروختند و در جنگها بدینوسیلهع از حمله و حجوم دشمنان با خبر می گردیدند.
به طورکلی درباره کرج آنچه از کتابهای تاریخی و ماخذ های مهم ومعتبر بدست می آید آنستکه سه ناحیه درایران به لین نام معروف وهر سه نیز درعراق عجم بوده که عبارتند از:
- کرجی که در ماخذی قدیمی بنام کتاب حد.د العالم من الشرق الی المغرب آورده شده است. مراد کرج ابودلف است که شهری بزرگو معتبر بوده و اکنون خرابه های آن در چند فرسنگی اراک در محل آستانه، نزدیک شازند به چشم می خورد.
- کرج روذراور از نواحی همدان بوده و چیداست که واژه روزراور همانست که مردم تویسرکان امروز رو دلاور می گویند.
- امروزه فقط یک ناحیه بنام کرج نامیده می شود که آن همین کرج معروفغ تهران است و قدیمی ترین مأخذی که نام کرج در آن به میان آمده کتاب معروف «نزمه القلوب» تالیف حمدالله مستوفی بهسال 740 ه.ق است دراتین کتاب نام کرج در ضمن ولایات عراق عجم از توابع طالقان آمده چنین مینویسد «طالقان ولایتی است سرد سیر در شرق قزوین که دارزای محلات ودیه های معتبر می باشد وولایت سر آبرود، کن و کرج از توابع آنجاست حقوق دیوانی طالقان با این ولایات یک تومان است»[1].
اکنون طالقان از توابع مهم کرج است.آثار باستانی باقیمانده از دوران قبل از اسلام (حکومت های هخامنشیان، اشکانیان، اشکانیان، ساسانیان) و دوران بعد از ظهور اسلام درمنطقه کرج گواه این اهمیت است که این ناحیه در روزگاران گذشته از تمدن پیشرفته شکوفایی برخوردار بوده است. قلعه هایی چون معبد ناهید درشهرستانک، قطعه ری زمین، قلعه گسیل، قلعه شاه دژ، قلعه صلصال در کرج (ژاندارمی کرج) ، قلعه سالار درراه کرج-قزوین، قلعه هارون، برج طغرل وسرخه حصار در حوالی تهران ، تکیه سپهسالار (مقبره یکیاز سادات زیدی)، امام زاده بی بی سکینه در جنوب کرج، امام زاده داود و درخت کهنسال 2000 ساله سرو خمره ای درشمال باختری کرج، آبادی تخت سلیمان در راه چالوس و آثار باستانی در شهرستانک و ارنگه که مرکز یکی ازقدیمی ترین آثار تمدن آریایی است که همگی اینها گویای یک تمدن باستانی بزرگ در این خطه است.
سطور یقین در دورانحکومت صفویه، شهر کرج بدلیل واقع شدن در مسیر تبریز – تهران- اصفحان و مرز و سر حدات غربی کشور بعنوان یکی از منزلگاههای مهم میسر بوده است.بعد از تاسیس سلسله قاجاریه و انتخاب شهر تهران بعنوان پایتخت، شهر کرج بعلت نزدیکی به تهران و دارد بیودن آب و هوای مناسب وباغات متعدد مورد توجه قرار گرفته است که از جمله احداث کاخ شهر ستانک در روستایی به همین نام گویای این مطلب می باشد.
دانلود مقاله ویژگی تاریخی کرج
