واژه کارست که به معنی منطقه سنگی درزبان قدیمی ازقوم هندواروپایی است ونیزنام ناحیه ای است نزدیک کشوریوگسلاوی سابق که سنگهای آهکی آن دراثرفرآیندهای فرسایشی منظره خاصی پیداکرده است.ازاین نظرژئومورفوگ ها به مناظروچشم اندازهای متنوع تشکیل شده درسنگ های کربناته،دولومیته وتبخیری درهرناحیه پدیده های کارستی یا مجموعه زمین شکلهای کارست حقیقی می گویند.(احمدی،1385ص90).
درحال حاضرحدود17%سطوح قاره ها راسنگهای کربناته پوشانیده اندو27% جمعیت جهان ازمنابع آب کارست استفاده می کنند.نیزمناطق فلات قاره بیشتراز10%سطح کره زمین رادربرمی گیرندکه درآنها اشکال کارست وجوددارد.درایران نیز به علت وجودشرایط مساعد زمین شناسی وتاثیر شرایط آب وهوایی، اشکال کارستی دربرخی نقاط ازجمله دررشته کوههای زاگرس،البرز،وکپه داغ وهزارمسجد وجزایرخلیج فارس گسترش یافته استوسعت سازندهای آهکی دراستان خراسان ،حدود 20هزارکیلومترمربع می باشدکه عمدتآ ازدوران مزوزوئیک هستند.(بهنیافر، 1383ص124) . شناسایی اشکال کارستی که ازسنگهای انحلال پذیروعمدتا ازکربنات ها نظیرسنگهای آهکی ودولومیتی تشکیل یافته وطبقه بندی آنها دارای اهمیت استبویژه هنگامی که ازدیدگاه کاربردی به آن توجه شودمانند:استفاده ازآبخانهای کارستی وتوسعه منابع آب،پروژه های عمرانی ازقبیل سدسازی واستفاده برای شرب،وجودذخایرعظیمی ازهیدروکربورها(نفت وگاز)درسازندهای کارستی،همچنین توسعه صنعت توریسم وگردشگری.مطالعات کارست درایران سابقه چندانی ندارد وبه سالهای 1351-1352 می رسدبنابراین لزوم برنامه ریزی برای شناسایی ا شکال کارستی وطبقه بندی آن دارای اهمیت می باشد.حوضه آبریزفریزی درشمال غرب مشهدواقع شده وبه لحاظ ژئومورفولوژیکی از واحدکوهستان،واحدنیمه کوهستانی،واحدفلات و واحد تراس های آبرفتی ومخروط افکنه تشکیل شده است. شناسایی پدیده های کارستی مانندکارن،دولین،آون،پولیه،غارها،وغیره که دراثرانحلال ایجادشده اندطبقه بندی آنها درحوضه آبریزفریزی ازاهداف مطالعه این رساله می باشدکه برای اولین باردراین منطقه صورت گرفته است.
1-1- طرح مساله و ضرورت تحقیق:
یکی ازعلومی که گامهای مؤثری رادرزمینة شناسایی زمین ومحیط زیست انسان برداشته است علم ژئومورفولوژی است . ژئومورفولوژی علم شناسایی اشکال ناهمواریهای زمین است.این علم ازدیرباز به وسیله جغرافیدانان یونانی بی آنکه عنوان مشخص داشته باشد شناخته شده بودوبعدها دردوره رنسانس لئوناردووسنی وبرناردپالسی درگسترش آن پیشقدم شدند.درقرن نوزدهم ژئومورفولوژی یکی ازشاخه های سیستماتیک علوم مربوط به زمین میگردد.(ترجمه خیام ،1374 پیشگفتار.)انسان رفته رفته بابرترشمردن خویش برمظاهرطیبعت،بامظاهرژئومورفولوژی نیزمانندبسیاری ازپدیده هاومظاهرطبیعی درافتاد ، کوههاراشکافت،دامنه راتسطیح نمود،دره هارامسدودکرد،سواحل رااشغال نمود.امروزه ژئومورفولوگ ها نیزمانندسایرمتخصصان علوم طبیعی می دانندکه برپدیده های طبیعی فرآیندهای پیچیده حاکم است که با یکدیگردرتقابل وبریکدیگرتاثیرگذارمی باشندوچنانچه محیط طبیعی رایک سیستم فرض کنیم پدیده های ژئومورفولوژی نیزجزء زیرسیستم های این محیط می باشندوباسیستم های دیگردررابطه اند.بنابراین پدیده های مطرح درژئومورفولوژی هرکدام درحکم یک سیستم پویا هستندکه از یک طرف تحت تاثیرفرآیندهای مختلف قراردارندوازطرف دیگرخودبرسیستم های دیگرتاثیرمی گذارند.پویایی سیستم های ژئومورفولوژی ورابطه پیچیده وارتباط سیستمی آنها باسایر فرآیندها وپدیده ها باعث شده که این علم به عنوان یک علم کاربردی که زیربنای بسیاری ازمطالعات برنامه ریزیهای محیطی راتشکیل می دهد،مطرح گردد.(بهنیافر.ثروتی 1383ص2).یکی ازپدیده های مهم ژئومورفولوژیکی مناطق کارستی می باشد.که ازویژگی های این مناطق ،وجود سنگهای آهکی است که ازآهکهای دولومیتی بافرمول شیمیایی(〖CO〗_3 )_2 CaMg ویاکربنات مضاعف کلسیم ومنیزیم است تشکیل یافته است.همچنین مناطق کارستی به صورت صخره ای دیده می شوندزیراکه آهک به هیچ وجه دراثرعوامل تخریب به خورده سنگهای کوچک وریزتبدیل نمی شود.باتوجه به اینکه مناطق کارستی درایران گسترش وسیعی دارد،ووجودآبخانهای کارستی دراین مناطق از اهمیت زیادی برخورداراست .بنابراین به لحاظ کاربردی استفاده ازاین منابع نقش مهمی درتامین آب به ویژه درمناطقی که باکمبودآب وخشکسالی مواجه هستنددارد.درحوضه آبریزفریزی به علت وجودعوامل مختلف زمین شناسی،اقلیمی وهیدرولوژیکی شرایط مناسبی برای تشکیل اشکال کارستی ایجادشده است.دربین همه عوامل تاثیرگذاربرکارست شدگی حوضه، سازند های آهکی اهمیت بیشتری داشته وچون حوضه دارای جاذبه گردشگری می باشد،لذامطالعه پهنه های کارستی منطقه دارای اهمیتمی باشد.
چکیده1
فصل اول کلیات ومباحث نظری
مقدمه
1-1- طرح مسئله وضرورت تحقیق.4
2-1- اهداف تحقیق5
3-1- سؤالات تحقیق5
4-1- روش انجام تحقیق.6
5-1- پیشینه تحقیق.7
6-1- مشکلات تحقیق.9
7-1- واژه کارست.12
8-1- سازندهای کارست شونده.12
9-1- توزیع جغرافیایی کارست13
10-1- کارستیفیکسیون درایران15
11-1- ویژگیهای فیزیکی وشیمیایی سنگهای کارستی16
12-1- فعل وانفعالات شیمیایی برسازندهای کارستی شونده.17
13-1- ترکیب وخاصیت سنگهای آهکی کارستی.18
14-1-عوامل موثردرایجادپدیده های کارستی19
15-1- اشکال وپدیده های کارستی20
16-1- گونه های کارست نسبت به نوع آب وهوا.34
17-1- اهمیت شناخت ناهمواریهای کارستی35
فصل دوم ویژگیهای طبیعی حوضه آبریزفریزی
1-2- موقعیت حوضه موردمطالعه.39
2-2- توپوگرافی حوضه آبریزفریزی.43
3-2- فیزیوگرافی حوضه آبریزفریزی45
- محیط ومساحت حوضه.46
- طول آبراهه اصلی.46
- شکل حوضه.46
- جهت حوضه47
- ارتفاع متوسط حوضه48
- نیمرخ طولی حوضه51
- شیب عمومی حوضه.52
- مستطیل معادل53
- زمان تمرکز53
4-2-ویژگی های زمین شناسی55
5-2-کمربندالبرز،بینالود57
- اختصاصات زمین شناسی زون بینالود.57
- چینه شناسی وسازند سطحی زون بینالود58
- تکتونیک وگسل دررشته کوههای بینالود.63
6-2- زمین شناسی حوضه آبریزفریزی64
- لیتولوژی وسازندهای سطحی حوضه آبریزفریزی68
- چینه شناسی حوضه آبریزفریزی73
- تکتونیک وگسل درحوضه آبریزفریزی.76
7-2- ویژگی های اقلیمی منطقه موردمطالعه79
- رژیم دماودرجه حرارت81
- تبخیر84
- رطوبت نسبی86
- رژیم بارش.88
- تعدادروزهای یخبندان.98
- طبقه بندی اقلیمی محدوده موردمطالعه100
8-2- اختصاصات هیدرولوژیکی حوضه.106
- اختصاصات هیدرولوژی حوضه.107
- آبهای سطحی حوضه آبریزفریزی.108
- آبهای زیرزمینی حوضه آبریزفریزی113
- چشمه وقنات درحوضه آبریزفریزی.113
9-2- پوشش گیاهی.117
- رابطه ژئومورفولوژی وپوشش گیاهی117
- پوشش گیاهی دراستان خراسان.118
- پوشش گیاهی درحوضه آبریزفریزی.120
10-2- وضعیت خاک منطقه موردمطالعه122
فصل سوم ژئومورفولوژی واشکال کارستی درحوضه آبریزفریزی
1-3- ژئومورفولوژی حوضه آبریزفریزی125
1-1-3- ژئومورفولوژی ساختمانی حوضه آبریزفریزی.129
- سازندوتکتونیک.129
- مشخصات لیتولوژیکی سکانس رسوبی منطقه موردمطالعه130
- گسل وچین خوردگی.132
- طاقدیس وناودیس.132
- طبقات مایل،کواستا133
- تطبیق وعدم تطبیق رودخانه هادرناهمواریهای چین خورده.136
2-1-3- ژئومورفولوژی دینامیک حوضه آبریزفریزی136
- شبکه آبهای جاری.137
- اشکال دامنه ای140
- دامنه منظم140
- دامنه مقعرومحدب140
- اشکال مختلف فرسایش آبی درحوضه آبریزفریزی.141
- فرسایش آبی.141
- هدکت(گالی وخندق)151
- دیرینه سیرکهای یخی حوضه.155
- اشکال تراکمی آبهای جاری.155
- مخروط افکنه.155
- پادگانه های آبرفتی157
- مآندر.159
- تافونی161
- اشکال کاوش بادی163
2-3- پهنه های کارستی منطقه وعوامل موثربرکارست شدگی.164
1-2-3- اشکال کارستی حوضه.165
- کانیون.166
- آون168
- دولین.168
- لاپیه.168
- چشمه های کارستی170
- غارهای کارستی.171
3-3-عوامل آنتروپوژنیک درقلمروهای کارستی باتاکیدبرمدیریت کارست.172
- پوشش گیاهی وکارست.172
- تشدیدفرسایش خاک درکارست173
- فشارهای کشاورزی173
- آتش سوزی درکارست 174
- مدیریت حوضه آبریزدرکارست175
4-3- ویژگیهای اجتماعی واقتصادی حوضه آبریزفریزی.177
فصل چهارم نتیجه گیری
1-4-نتیجه گیری186
2-4- پاسخ به سوالات.187
3-4- مدیریت منابع آب کارست187
4-4- عوامل آلاینده آبهای سطحی وزیرزمینی درحوضه.189
5-4- پیشنهادات194
منابع ومآخذ195
شامل 210 صفحه فایل word
دانلود تحقیق ژئومورفولوژی کارست حوضه آبریزفریزی
