پایان نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی
گرایش تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش
125 صفحه
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش تحلیل جایگاه و نقش اصل اعتدال در تربیت اسلامی از منظر آیات و روایات می باشد. در راستای هدف پژوهش و به علت گستردگی مقوله تربیت با انتخاب چهار ساحت از مجموع ساحت های تربیت، پنج سوال طراحی گردیده است. این سوالات شامل دو محور کلی، تبیین مفهوم اعتدال با توجه به واژه های مشابه چیست؟ و نقش و مصادیق اصل اعتدال در تربیت اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی کدام است؟، می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیلی –اسنادی است که با تحلیل و بررسی اسناد، یافته هایی را از متون مرتبط با موضوع استخراج و مورد استفاده قرار گرفته است. از مهم ترین یافته های پژوهش در سوال اول می توان به اعتدال تکوینی و تشریعی، تبیین و تاکید بر جنبه ی عینی و عملیاتی اعتدال، میانه روی مبتنی بر شرایط و خصوصیات در مکتب اسلام و نظام تربیتی آن اشاره کرد. در سوال دوم اعتدال در تربیت اخلاقی در دو محور کلی اعتدال قوا و صفات اخلاقی تبیین گردیده است. یافته های مهم سوال سوم شامل؛ تبیین اعتدال در تربیت اجتماعی در دو سطح رعایت اعتدال در تعاملات اجتماعی و ایجاد تعادل بین تمایلات و ارزش های فردی و جمعی، می شود. در سوال چهارم به این نتیجه رسیدیم که اعتدال در تربیت سیاسی به معنای انجام تعهدات و وظایف شهروندی و حکومتی بدون افراط و تفریط، می باشد. در سوال پنجم رعایت اعتدال در تدبیر معاش و تلاش های اقتصادی، مهمترین محورهای اعتدال در تربیت اقتصادی هستند. در مجموع می توان گفت در نظام تربیتی اسلام مجموع امکانات و قوانین لازم برای رسیدن به اعتدال وجود دارد و تنها باید با یک برنامه ریزی متناسب با شرایط و نیاز مربیان و متربیان ان را از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کرد.
کلید واژه ها : اعتدال، تربیت اسلامی، عدل، قسط، سوی، قصد، وسط
بررسی جایگاه و نقش اصل اعتدال در تربیت اسلامی از منظر قرآن و روایات
