دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
اثرات فنی و اقتصادی مقره‌ها در طراحی شبکه‌های فشارقوی
علی اکبر رحمانی
دفتر مهندسی انتقال ـ شرکت توانیر
چکیده:
در این مقاله اثرات فنی و اقتصادی مقره‌ها در طراحی خطوط انتقال نیرو بررسی و تاثیر نوع آلودگی در افزایش سرمایه‌گذاری خطوط انتقال نیرو اشاره می‌گردد و سپش روشهائی جهت کسب مقدار عایقی لازم و نتیجتاً تعیین تعداد مقره‌ها در مناطقی که دارای آلودگی نامشخص می‌باشند ارائه می‌گردد و در نهایت ضمن بررسی مختصری از وضعیت آلودگی کشور به دسته‌بندی آن با توجه به مناطق مختلف با شرایط متفاوت پرداخته میشود.
شرح مقاله:
با نگاهی گذرا به پروژه‌هائی که تا کنون اجرا شده است اعم از خطوط انتقال نیرو یا پستهای فشارقوی مشاهده میشود عموماً طراحی پروژه‌ها دارای معیار مشابهی نمی‌باشند، بلکه هر یک از مهندسین مشاور، طرحی متناسب با اطلاعات قابل دسترسی سلیقه شخصی، یا تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های فردی ارائه نموده‌اند متاسفانه مرجعی واحد و جامع هم وجود نداشته است که در این زمینه کنترل و یا حتی مقایسه گردد چه مشاهده می‌گردد مقره‌هائی که در یک منطقه آلوده انتخاب میشود متناسب با مقدار آلودگی نبوده در حالیکه آن قسمت از شبکه دارای حساسیت زیاد میباشد و یا بالعکس در مواردی هم مشاهده می‌گردد طرح مقره برای همه طول خط انتقال که دارای آلودگی متفاوت میباشد از مقره‌های مشابه که برای بدترین شرایط آلودگی مناسب هستند بکار برده شده است شرکت توانیر بعلت بعد وسیع فعالیت خود در زمینه احداث خطوط و پستهای فشارقوی با انواع مختلفی از اشکالات و آسیب‌هائی که به علل مختلف از جمله طرح ناصحیح مقره و برجها بوجود آمده، برخورد داشته است که این امر تجارب قابل استفاده و کمکی زیاد برای هماهنگی طرحهای مختلف پروژه‌ها و بررسی پیشگیرانه مشکلات احتمالی آینده میباشد.
1ـ اثرات اقتصادی میزان آلودگی:
افزایش میزان درجه آلودگی در خطوط و پستهای فشارقوی ظاهراً تنها در فاصلة خزندگی تاثیر می‌گذارد ولی واضح است که فاصله خزندگی در تعداد دو نوع مقره‌ها موثر بوده و همین تغییر مقره‌ها باعث تغییراتی در طراحی تاورها و سایر متعلقات خطوط انتقال نیرو و پستها می‌گردد.
برای بررسی اثر اقتصادی تاثیر میزان آلودگی در طراحی خطوط و پستهای فشارقوی باید هزینه‌ها نسبی در شرایط مختلف، محاسبه گردد که این امر نیاز به اطلاعات جامع وسیعی دارد ولی بطور کلی محاسبات نشان می‌دهد که افزایش سرمایه گذاری بر حسب میزان درجه آلودگی قابل توجه میباشد.
روشهای مختلفی در رابطه با تقسیم‌بندی درجه آلودگی محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی مبنای طراحی مهندسین مشاور ایرانی استاندارد "IEC" میباشد که این مؤسسه آگاهی را به چهار دسته زیر تقسیم کرده است.
ـ منطقه تمیز
ـ منطقه با آلودگی کم
ـ منطقه آلوده
ـ منطقه خیلی آلوده
چنانچه برای خط انتقال نیرو که از منطقه خیلی آلوده می‌گذرد فقط شرایط منطقه تمیز در نظر گرفته شود. ممکن است مقدار قابل ملاحظه‌ای از نظر هزینه اقتصادی صرفه‌جوئی گردد (این رقم در بعضی موارد ممکن است حدود 10 تا 20 درصدکاهش سرمایه‌گذاری خط انتقال را باعث گردد) ولی عملاً هیچگونه اطمینانی به خط مذکور نبوده و همواره در معرض خطر خروج خط از شبکه خواهد بود و چه بسا ممکن است خسارت‌های ناشی از خروج خط چندین برابر اختلاف هزینه بالا باشد هر چند ممکن است خسارت‌های ناشی از قطعی برق فقط آسیب‌های وارده به تجهیزات و بازسازی، آن به حساب آورده شود ولی این امر برای مهندسین مشاور به هیچ عنوان معیار نبوده بلکه باید کلیه عوارض ناشی از آن از جمله: آسیب به تجهیزات، توقف خط تولید صنایع ـ سازمانها، ضررهای مربوط به مصارف خانگی و بطور کلی مجموعه پیامد اقتصادی و اجتماعی منطقه را باید در نظر بگیرد لذا با توجه به این امر افزایش هزینه مقره‌ها در کل مقرون بصرفه میباشد و از طرف دیگر مسئله باید از دید دیگری مطالعه شود به این صورت که اگر خط انتقال نیروی مورد نظر دارای اهمیت و حسایت زیاد نباشد بطوریکه بتوان خطر خروج چند بار در سال را پذیرا شد در نتیجه می‌توان کاهش هزینه قابل ملاحظه‌ای بوجود آورد بعنوان مثال برای یک خط انتقال 230 کیلوولت که از منطقه آلوده نیز می‌گذرد بعلت عدم نیاز به ضریب اطمینان بالا (چنانچه خط مذکور دارای اهمیت زیاد نباشد). ضمن قبول ریسک احتمال قطعی چند بار در سال، آنرا متناسب با شرایط منطقه آلودگی کم طراحی نمود و از این طریق هزینه را کاهش داد که با این کاهش هزینه می‌توان تعداد کافی ایستگاه تحقیقاتی یا آزمایشگاه برای تشخیص و تعیین مقدار آلودگی منطقه احداث نمود.
2ـ اثرات منفی:
برای جلوگیری از خطرات احتمالی در اثر آلودگی، معمول‌ترین روش، افزایش فاصله خزندگی مقره‌ها میباشد ولی در بعضی موارد بعلت اینکه وضعیت آلودگی در طول خط انتقال متفاوت میباشد و ممکن است در مسیر کوتاهی، درجه آلودگی تغییر نماید و در نتیجه تغییر طرح برجها مقرون به صرفه نباشد لذا در این موارد می‌توان به یکی از روشهای زیر عمل نمود:
ـ طرح مقره مخصوص ضد آلودگی
ـ روش پوشاندن گریس بر روی مقره
ـ پوشاندن مواد نیمه هادی بر روی سطح مقره
ـ شستشوی مقره به روش اتوماتیک یا دستی
ـ استفاده از انواع دیگری از مقره مثلاً رود رفلکس
برای روشن شدنمطلب وضعیت آلودگی در داخل کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد:
3ـ وضعیت آلودگی در ایران:
آلودگی در ایران بیشتر در اثر وجود بادهای دریایی در سواحل ایران، کارخانجات صنعتی و دودزا، تاسیسات حرارتی دودزا، رطوبت، وجود مناطق کویری و ... میباشد.
بخاطر تنوع پراکندگی صنایع در ایران (تراکم کارخانجات صنعتی در محلهای محدود و شرایط متفاوت جوی نمی‌توان درجه‌بندی آلودگی محیط را از نظر استانی (یا شهری) انجام داد، مثلاً در دو شهر یک استان ممکن است مقدار آلودگی آنها متفاوت باشد و حتی در یک شهر مثلاً در جنوب تهران با دور شدن چند کیلومتر از نقطه‌ای مقدار آلودگی آن تغییر خواهد کرد لذا ضمن تقسیم‌بندی ایران از نظر آلودگی که در زیر خواهد آمد یادآوری میشود در موقع طراحی پست و خطوط می‌بایست وضعیت و شرایط منطقه مربوطه و همچنین برنامه طرحهای چند ساله آینده دقیقاً در نظر گرفته شود و با توجه به این نکته ممکن است در مواردی لزوم احداث پست از نوع "GIS" و بیا از نوع دیگر مطرح باشد. بر این اساس وضعیت آلودگی کشور با توجه به درجه‌بندی آلودگی: تمیز، آلودگی کم، آلودگی و خیلی آلوده بشرح زیر بررسی میشود:
1ـ3ـ منطقه با آلودگی خیلی کم (تمیز):
ـ مناطقی شانل محلهای مشکونی با تراکم کم که در این محل فقط تاسیسات و تجهیزات حرارتی استفاده میشود که عموماً روستاها و شهرهای کوچک دور از شهرهای بزرگ از این گروه میباشد. و یا مناطقی دارای تاسیسات صنعتی کم که در ضمن باران نسبتاً زیاد داشته و به این طریق آلودگی محیط از بین می‌رود. مناطقی که از دریا فاصله زیاد داشته بطوریکه در برابر آلودگیهای ناشی از نمک دریائی در اثر وزش بادهای دریایی مصون میباشد.
نواحی با مشخصات و شرایط ذکر شده را منطقه با آلودگی خیلی کم و یا تمیز در نظر می‌گیریم و می‌توانیم بعنوان مثال، استانهای آذربایجان شرقی و غربی بجز اطراف دریاچه ارومیه ـ کردستان ـ باختران ـ همدان ـ زنجان ـ شهرکرد ـ بروجرد ـ قسمت شمالغربی فارس و ... را جزء این منطقه قرار دهیم.
2ـ3ـ منطقه با آلودگی کم:
ـ مناطقی که دارای تاسیسات صنعتی بوده ولی از نوع دودزا نیستند.
ـ مناطق پر جمعیت و تراکم مسکونی زیاد که دارای تاسیسات حرارتی خانگی زیاد می‌باشند ولی دودهای ناشی از آن در اثر باران جبران میشود.
ـ مناطقی که در معرض بادهای ملایم و موسمی از سمت دریا البته با فاصله تقریباً زیاد از ساحل دریا قرار دارند.
نواحی با مشخصات اخیر را منطقه با آلودگی کم می نامیم که استان مرکزی استان تهران بجزء منطقه صنعتی ـ گیلان ـ مازندران ـ استان خراسان بجزء منطقه جنوبی خراسان ـ استان اصفهان بجز منطقه صنعتی ـ اراک بجز منطقه صنعتی ـ استان فارس بجز شمالغربی آن ـ کرمان ـ تبریز ـ اطراف دریاچه ارومیه و .... را شامل میشود.
3ـ3ـ منطقه با آلودگی زیاد:
ـ مناطقی که دارای تاسیسات صنعتی زیاد می‌باشند.
ـ منطق دارای تراکم مسکونی زیاد با تاسیسات حرارتی خانگی فراوان و فاقد بادها و بارانهای منظم.
ـ شهرها و مناطقی که در معرض بادهای دریائی قرار دارند.
ـ منطق کویری و صحرا که در زمانهای طولانی ممکن است فاقد باران باشد.
این مناطق را جزء منطقه با آلودگی زیاد قرار داده و می‌توانیم نواحی استانهای خوزستان سیستان و بلوچستان و هرمزگان بجز نوار ساحلی جنوبی، استان یزد، استان کرمان (بجز کرمان و حومه) ـ قسمت جنوبی استان خراسان و .... را جز این منطقه در نظر بگیریم.
4ـ3ـ منطقه با آلودگی خیلی زیاد:
ـ مناطق شامل تاسیسات صنعتی زیاد و دودزا
ـ مناطق و شهرهای خیلی نزدیک به ساحل دریاهای آزاد
ـ نواحی اخیر جزء منطقه با آلودگی خیلی زیاد قرار داشته و می‌توانیم بعنوان مثال، قسمتی از مناطق تراکم صنعتی تهران ـ اصفهان و اراک ـ نوار ساحلی خلیج فارس از جمله شهرهای بندرعباس ـ بندر لنگه ـ آبادان ـ خرمشهر ـ چاه‌بهار و بوشهر و .... را نام ببریم.
