اختصاصی از
ژیکو پایان نامه بررسی اجمالی عملکرد توربین های انبساطی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 102 صفحه می باشد.
فهرست
فصل اول
۱-۱مقدمه ۲
۱-۲اهمیت کشت سیب زمینی ۳
۱-۳ اهمیت سیب زمینی در ایران ۴
۱-۴ منطقه مورد مطالعه ۵
۱-۴-۱ استان خراسان ۵
۱-۴-۲ استان سمنان ۷
فصل دوم
۲-۱ سابقه تحقیقات در زمینه تبخیر -تعرق ۱۰
۲-۲ عوامل موثر بر تبخیر و تعرق ۱۸
۲-۲-۱ عوامل هواشناسی ۱۸
۲-۲-۲ فاکتورهای گیاهی ۱۸
۲-۲-۳ شرایط محیطی و مدیریتی ۱۹
۲-۳ روش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد ( FAO ) ۱۹
۲-۴ روش فائو – پنمن- مانتیس ۲۰
۲-۴-۱ تعیین گرمای نهان تبخیر ( ) ۲۱
۲ -۴-۲ تعیین شیب منحنی فشار بخار () ۲۱
۲-۴-۳ تعیین ضریب رطوبتی ( ) ۲۲
۲-۴-۴ تعیین فشار بخار اشباع (ea ) ۲۲
۲-۴-۵ تعیین فشار واقعی بخار (ed ) ۲۲
۲-۴-۶ تعیین مقدار تابش برون زمینی(Ra ) ۲۳
۲-۴-۷ تعداد ساعات رو شنایی(N) ۲۴
۲-۴-۸ تابش خالص(Rn ) ۲۴
۲-۴-۹ شار گرما به داخل خاک(G) ۲۵
۲-۴-۱۰ سرعت باد در ارتفاع ۲ متری ۲۵
۲-۵ لایسیمتر ۲۵
۲-۶ تارخچه ساخت لایسیمتر ۲۶
۲-۷ انواع لایسیمتر: ۲۸
۲-۷-۱ لایسیمتر زهکشدار ۲۸
۲-۷-۲ لایسیمتر وزنی ۲۹
۲-۷-۲-۱ لایسیمترهای وزنی هیدرولیک ۳۰
۲-۱۱-۲-۲ میکرو لایسیمترهای وزنی ۳۲
۲-۸ طبقه بندی لایسیمترها از نظر ساختمانی ۳۵
۲-۸-۱ لایسیمترهای با خاک دست نخورده ۳۵
۲-۸-۲ لایسیمترهای با خاک دست خورده ۳۶
۲-۸-۳ لایسیمترهای قیفی ابر مایر ۳۶
فصل سوم
۳-۱ محل انجام طرح ۳۸
۳-۲ معرفی طرح و نحوه ساخت لایسیمتر ۳۸
۳-۳ تهیه بستر و نحوه کشت ۳۹
۳-۴ محاسبهَ ضریب گیاهی ۴۰
۳-۵ انتخاب روش مناسب برآورد تبخیر-تعرق ۴۲
۳-۶ پهنه بندی نیاز آبی سیب زمینی ۴۳
فصل چهارم
۴-۱ بافت خاک ۴۵
۴-۲ اندازه گیری پتانسیل آب در گیاه ۴۵
۴-۳ محاسبه ضریب گیاهی (kc) سیب زمینی ۴۵
۴-۴ محاسبه تبخیر ـ تعرق و تحلیلهای آماری ۴۶
۴-۵ پهنه بندی نیازآبی گیاه سیب زمینی ۵۵
۴-۶ بحث در مورد نتایج ۶۲
۴-۷ نتیجه گیری ۶۶
۴-۸ پیشنهادات ۶۸
منابع و ماخذ ۱۰۲
مقدمه
کشاورزی وزراعت در ایران بدون توجه به تأمین آب مورد نیازگیاهان میسرنیست. بنابراین بایستی برنامه ریزی صحیح برای آن بخصوص درشرایط خشکسالی صورت گیرد. برنامه ریزی صحیح مستلزم محاسبه دقیق نیاز آبی گیاهان میباشد. براساس روشهای موجود مبنای محاسبات نیاز آبی گیاهان ، تبخیرـ تعرق مرجع و ضرائب گیاهی است. تبخیر ـ تعرق مرجع توسط لایسیمتر اندازه گیری میشود و برای سادگی کار میتوان آنرا با توجه به نوع منطقه از روشهای تجربی نیز تخمین زد. ضرائب گیاهی نیز از مطا لعات لایسیمتر قابل محاسبه است. این ضرائب تابعی از عوامل مختلفی از جمله اقلیم میباشد. بنابراین بایستی درهر منطقه ای با دقت برای هرمحصولی محاسبه شود. (۱۹) برای محاسبه و برآورد مقدارتبخیر ـ تعرق سازمان خوار باروکشاورزی ملل و متحد«FAO » تقسیم بندی زیر را منظور نموده است:
اندازه گیری مستقیم تبخیر ـ تعرق به وسیله لایسیمتر
اندازه گیری مستقیم تبخیر بوسیله تشتک یا تبخیر سنج
فرمولهای تجر بی
روشهای آئرودینامیک
روش تراز انرژی(۵)
بعضی از روشها فقط جنبه تحقیقاتی داشته تا بتوانند فرایندهای انتقالی بخار آب را بهتر و عمیق تر بررسی نمایند.برخی دیگر به جهت نیاز در برنامههای روزانه کشاورزی بکار میروند. ولی دقت و اصالت روشهای تحقیقاتی را ندارد. به هر حال برای عملیات روزانه درمزارع میتوان از روشهایی که نتیجه آنها بیش از ده درصد با مقدار واقعی تبخیر ـ تعرق متفاوت نباشد استفاده نمود.
هدف از انجام این طرح بدست آوردن ضرایب گیاهی و تعیین نیاز آبی سیب زمینی دراستانهای خراسان و سمنان میباشد که بوسیله لایسیمتر زهکش دار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده است. در مورد لایسیمتر و نحوه عملکرد آن و روابط تجربی بکار رفته دراین طرح درفصل بعدی توضیح داده میشود.
۱-۲اهمیت کشت سیب زمینی
سیب زمینی یکی از مهمترین منابع در تغذیه انسان است. این محصول در جهان از نظر اهمیت غذائی مقام پنجم بعداز گندم، برنج، ذرت و جو دارد.(۱۱) بانگاهی به سی سال آینده، سازمان خوار بار کشاورزی (FAO) بر آورد کرده که برای تغذیه جمعیت جهان به ۶۰ در صد غذای بیشتری نیاز است(۱۲) و از آنجا که سیب زمینی از نظر ارزش غذائی با تولید متوسط ۲/۲ تن یکی از اقلام محصولات غذایی مهم میباشد بنابراین باید با برنامه ریزی صحیح کشاورزی ، که یکی از را هکارهای آن بدست آوردن دقیق نیاز آبی این محصول است، باعث افزایش تولید آن در سطح جهان گردید. امید است این تحقیق راه گشایی برای آیندگان درمسائل مدیریت آبیاری باشد. بیشترین سطح زیر کشت این محصول مربوط به اروپائیان است که عملکردی بالغ بر ۱۶ تن درهکتار را دارا میباشند.(جدول ۱-۱) بطوریکه در این جدول مشاهده میشود حدود ۴۳ درصد کل سیبزمینی جهان در اروپا تولید میشود.
۱-۳ اهمیت سیب زمینی در ایران
محصول سیب زمینی یکی از ارقام اصلی است که در راستای امنیت غذایی آینده کشور میتواند نقش عمده ای را ایفاد نماید سیبزمینی تنها محصولی است که بعد از گندم ، برنج و ذرت میتواند بخشی از مواد نشاسته ای و پروتئینی مورد نیاز جامعه را تأمین کرده و امکان جایگزینی آن با محصولات ذکر شده وجود داشته و در کاهش واردات محصولات غذائی فوق مؤثر میباشد.(۲۹) سطح زیر کشت محصول سیب زمینی کشور در سال ۱۳۸۲ برابر ۱۷۵ هزار هکتار بر آورد شده است و میزان تولید آن ۵/۳میلیون تن برآورد شده است که این مقدار۱۲/۱ در صد کل سیب زمینی تولید شده در جهان میباشد(۱). برای افزایش این مقدار باید راهکارهای بسیار بنیادی در نظر گرفت. یکی از راهکارهای افزایش این محصول بالا بردن میزان کارائی مصرف آب میباشد که بدون برنامه ریزی صحیح آبیاری مقدور نمیباشد. لذا برنامه ریزی صحیح آبیاری مستلزم دانستن دقیق نیاز آبی میباشدکه امید است این تحقیق بتواند در جهت افزایش عملکرد سیب زمینی در سطح کشور مؤثر باشد.
۱-۴ منطقه مورد مطالعه
منطقه مورد مطالعه استانهای خراسان و سمنان میباشد. انتخاب این مناطق به آن دلیل بوده است که با وجود اهمیت کشت سیبزمینی اطلاعات مورد نیاز در زمینه آبیاری برای این گیاه بسیار اندک است.
۱-۴-۱ استان خراسان
مساحت استان خراسان ۳۱۳۳۳۵ کیلومتر مربع میباشد که معادل یک پنجم مساحت کل کشور میباشد. این منطقه در شمال و شمال شرق ایران بین مدارات ۳۰ درجه و ۲۱ دقیقه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی و ۵ در جه و ۲۰ دقیقه طول شرق از نصف النهار گرینویچ واقع شده است. تنوع آب و هوایی در این منطقه شرایط تولید ۴۷ نوع محصول زراعی را فراهم نموده است. که در جدول شماره۲ بعضی از محصولات مهم استان و میزان تولید آن را ارائه شده است(۱۶)
بطوریکه مشاهده میشود استان خراسان در مورد تولید ۴ محصول مقاوم اول کشور و گوجهفرنگی مقاوم دوم را دارا میباشد. از نظر تولید سیبزمینی محل کشت و میزان سطح زیر کشت در دشتهای کشاورزی این استان، خراسان طبق جدول ۱ـ۳ میباشد.
۱-۴-۲ استان سمنان
استان سمنان۹۵۸۱۵ کیلومترمربع بوده که حدود ۵۶ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است و از این حیث ششمین استان کشور بوده و بین ۳۴ د رجه و ۴۰ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۱۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ در جه و ۴دقیقه تا ۵۷ درجه و ۵۹ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویج قرار گرفته است. در حال حاضر حدود ۲ در صد کل مساحت استان زیر کشت محصولات مختلف کشاورزی بوده که حدود ۳۳۹۶۱ هکتار سطح زیر کشت باغات(محصولات دائمی) و ۱۶۰۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت محصولات زراعی میباشد.(۲) وضعیت تولید بعضی از محصولات شاخص زراعی و باغی استان نسبت به کل کشور طبق جدول ۱ـ۴ میباشد.
۲-۱ سابقه تحقیقات در زمینه تبخیر -تعرق
شاید بتوان گفت مهمترین کوششی که تا کنون در زمینه تبخیر ـ تعرق صورت گرفته است مربوط به سازمان خواربار جهانی FAO است که نتایج آن تحت عنوان نیاز آبی گیاهان انتشار یافته است ( (FAO,24. نشریه مذکور موجب نگاشته شدن صدها مقاله بوده و شاید تمام مقالاتی که در زمینه تبخیر ـ تعرق تاکنون نوشته شده است ماخذ فوق را به عنوان یکی از مراجع اصلی معرفی نموده اند. دورنبوس و پروت در این نشریه روشهای تبخیر و تعرق را مطرح و برای برخی اصلاحات لازم را انجام داده و مورد تجزیه و تحلیل قرار دادهاند. در سال ۱۹۹۲ تجدید نظرهای لازم برای نشریه فوق در شماره ۵۶ نشریه FAO بخش آبیاری و زهکشی به چاپ رسیده است. همچنین در فصل هشتم شماره ۶۴ نشریه FAO.، به معادله پنمن_ مانتیس اصلاح شده در نشریه ۵۶ اشاره شده است. بروت سارت (۱۹۸۲) مولف کتابی تحت عنوان تبخیر آب که در سال ۱۹۸۲ منتشر شده و از کتب مهم در تشریح این فرایند به شمار میآید. این کتاب به همراه کتاب دیگری که توسط استانهیل (۱۹۸۴) تهیهگردیده است. یکی از بهترین مراجعی هستند که به بررسی تبخیر و گردش انرژی درکشاورزی پرداختهاند و از ترازنامه انرژی در جهت تخمین تبخیر و تعرق نیاز آبی گیاهان استفاده کردهاند. بروت سارت در این کتاب کلیه معادلات تبخیر را جمع بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. (۳ ) ورما و رزنبرگ بعد از مقایسه روشهای بیلان انرژی و آئرو دینامیک با نتایج لایسیمتر نتیجه گرفتند که روشهای آئرو دینامیک نتایج بهتری میدهندو شکل کاملتر آنها معادلات ترکیبی هستند(۵۱). شیه تاثیر متغییرهای مختلف آب و هوایی را بر روی تبخیر ـ تعرق بررسی نموده و نتیجه گرفتند مدلهایی که بر اساس دمای هوا و تشعشع عمل میکنند نتایج بهتری به دست میدهند(۸۷)صالح و سندیل ۲۳ روش محاسبه تبخیرـ تعرق مرجع را در قسمتهای مرکزی عربستان مورد ارزیابی قرار دادند. آنها روشها را در پنج گروه: روشهای دمایی، رطوبت نسبی ، تابشی ، ترکیبی و روشهای تشتک تقسیم بندی نمودند. روشهای جنسن هیز از گروه روشهای تابشی در اولویت اول و روش تشک کلاس A در مکان دوم قرار میگیرند. ودر مجموع روشهای ترکیبی در حد متوسط و روشهای دمایی در پائین ترین مکان قرار گرفتند (۷۵)ویراسینگ و کاتولاندا در سال ۱۹۹۸ نیاز تبخیر ـ تعرق برنج(رقم BG379 )را در ماپالانا واقع درمنطقه مرطوب شمال شرقی سریلانکا در سه سطح غرقاب و در لایسیمتر اندازه گیری و نتیجه گرفتند که تبخیر ـ تعرق با رطوبت نسبی،سرعت باد، درجه حرارت هوا و نقطه شبنم همبستگی دارد. این دو محققETOرا ۲ تا ۱۵میلیمتر در روز و کل ETO را بین ۵۱۵ تا۵۴۹ میلی متر در دوره رشد بدست آوردند (دوره بین دو هفته بعد از خزانه تا دو هفته قبل از برداشت)نسبت تبخیر-تعرق به تبخیر در۴۰-۵۰ روز بعد از نشا’ در حدود۱ و در موقع رشد در حدود ۹/۱ تا ۳۹/۱ بوده است. آنها از جمله فاکتورهای موثر بر ET وE را عامل باد ذکر کردهاند. (۷۶)کمیته فنی نیازهای آبی بخش آبیاری و زهکشی انجمن مهندسان راه و ساختمان آمریکا ASCE در نشریهای تحت عنوان آب مصرفی گیاهان و آب مورد نیاز آبیاری ۲۰ روش محاسبه EToرا بطور ماهانه در مناطق خشک و مناطق مرطوب بر اساس نتایج لایسیمتر مورد مقایسه و بررسی قرار داد که در هر دو منطقه روش پنمن ـ مانتیس در اولویت قرار گرفت (۸۳). دورنبوس و پروت در نشریه FAO24 بر اساس یک جمع بندی از کلیه تحقیقات و تجربیات در مقیاس جهانی از میان ۳۰ روش متداول جهانی برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه مرجع پنج روش از کاربردی ترین روشها را ارائه نمودند. این روشها عبارتند ازپنمن،پنمن اصلاح شده ، بلانی کریدل اصلاح شده،طشتک تبخیر و روش تابشی که بصورت کاربردی با مثالهای عملی و ارائه جداول، راهحلهای کاربردی در رابطه با رسم منحنیهای ضریب گیاهی مطرح شده است (۶۱). در سال ۱۹۹۳ یونجه بعنوان گیاه مرجع با روشهای پنمن(۱۹۴۸)،فائو-پنمن،تشعشع ،تبخیر از تشتک A فائو مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که روش تشتک کلاسA و پنمن۱۹۴۸ نسبت به سایر روشها در مقایسه با لایسیمتر دقیقتر و با افزایش دور ماههای اندازه گیری دقت نتایج بیشتر شد(۵۵). اما این روشها نتوانست در بین محققان زیاد مورد قبول داشته شود. در سال ۱۹۹۳ ابوقبار و همکارانش گزارش دادند که یونجه در سه لایسیمتر زهکش داربعنوان گیاه مبنا کشت و میزان تبخیر ـ تعرق اندازه گیری شده با نتایج محاسبات سه روش پنمن،جنسن هیزو تشتک کلاسA ارزیابی گردید. که در نتیجه میان تبخیر ـ تعرق یونجه از طریق لایسیمتر و روش تبخیر تشتک کلاسA بالاترین میزان همبستگی دیده شد(۳۶). در سال ۱۹۹۴در دانشگاه ملبورن استرالیا با مطالعه ای در محل یک محدوده، جهت تخمین تبخیر ـ تعرق مرجع با روشهای فائو۲۴،پنمن مانتیس و تشتک تبخیر کلاس A به عمل آمد و چنین نتیجه گیری شد که نتایج حاصله از روش پنمن فائو۲۴ حدود،۲۰تا۲۴ درصد بیش از روش پنمن مانتیس بوده و روش تشعشع و پنمن مانتیس نتیجه ای مشابه برای میزان تبخیر ـ تعرق روزانه داشته است که میتوان در جاهائیکه امکان اندازهگیری سرعت باد نیست از روش تشعشع بجای پنمن مانتیس برای تعیین تبخیر ـ تعرق روزانه مرجع استفاده نمود(۴۷). در سال ۱۹۹۵ نتایج یک تحقیق روی روش پنمن و لایسیمتر چمن در مقایسه با روشهای پنمن ـ مانتیس، ماکینگ، پریستلی، تیلور، تورگ،هارگریوز سامانی و تورنت وایت در سه منطقه شمال شرقی کارولینا برای تعیین تبخیر ـ تعرق مرجع چنین گزارش شده است که همبستگی خوبی بین روشهایی که بر اساس درجه حرارت و تشعشع میباشد برقرار بوده و براساس تجزیه و تحلیل آماری در تخمین روزانه و فصلی بهترین روش پنمن مانتیس توصیه شده است(۳۴). تحقیقی در سه منطقه کارتر[۱] ،پلیموث[۲] و تاربود[۳]در قسمتهای شرقی کارولینا ی شمالی صورت گرفت و در آن روشهای ماکینگ،پریستلی، تایلور و تورک بعنوان روشهای تشعشعی و روشهایهارگریوز –سامانی ،تورنت وایت بعنوان روشهای دمائی مورد استفاده قرار گرفتند. مبنای مقایسه روش پنمن مانتیس با گیاه مرجع چمن بود ،در مجموع نتیجه شد روشهای تشعشعی و دمایی ارتباط و همبستگی خوبی با معادله ترکیبی پنمن ـ مانتیس دارد. در این معادله روش تورک در هر سه منطقه بطور متوسط بهترین نتایج را برای مقادیر ماهانه EToنشان میداد(۳۹ ). دیوید و همکاران (۱۹۹۵ )در مقاله ای تحت عنوان ارزیابی شبکههای تبخیر سنجی به بررسی صحت دادههای تبخیر سنجی و مقادیر تخمین زده شده از روی توابع نیمه تجربی پرداختند. برای تخمینET از روابط پنمن- مانتیس،بلانی-کریدل و استیفان- استیوارث استفاده شد. نتایج بدست آمده نشانگر آن بود که روش پنمن- مانتیس بالاترین میانگین تبخیر را داشته و روش استیفان- استیوارث از این نظر کمترین مقدار را ارائه نموده است(۴۸ ). محمد با انجام آزمایشاتی که انجام داد نشان داد که روش طشت تبخیر بهترین روش برای تخمین تبخیر ـ تعرق در نواحی عربستان صعودی میباشد(۳۷ ). آلن وهات فیلد (۱۹۹۶) چندین روش را با هم مقایسه نموده و نتیجه گرفته انددر شرایطی که دادههای هواشناسی دقیقی در اختیار داشته باشیم روشهای پریستیلی- تیلور پنمن- مانتیس بهتر از سایر روشها تبخیر و تعرق را ارزیابی میکند(۵۸). کتسو بیلیس و بیجی مپلیس (۱۹۹۷) روابط مختلفی را برای پارامترهای مورد نیاز روش پنمن ارائه شده را مطرح نموده و برای هر یک روابط تازه ای را ارائه نموده و با دیگر روابط مقایسه و بهترین را معرفی نمودند (۶۲ ). هولم و همکاران (۱۹۹۷ ) در گزارشی تحت عنوان تبخیر ـ تعرق پتانسیل در هند تحت شرایط تغییر اقلیم آینده با سریهای زمانی تبخیر را برای فصول مختلف و در دو دوره کوتاه مدت (۱۵)ساله و بلند مدت(۳۲ )ساله مورد مطالعه قرار دادند که دوره کوتاه مدت تنها بر پایه دادههای تبخیر ـ تعرق پتانسیل و دورههای بلند مدت برپایه دادههای تشتک تبخیرو تبخیر ـ تعرق پتانسیل انتخاب و مورد بررسی قرارگرفتند اغلب ایستگاههای مطالعاتی روند کاهش تبخیر و تبخیر ـ تعرق پتانسیل را بین سالهای ۱۹۶۱تا۱۹۹۲ در همه فصول نشان داد. بر اساس نظریههای مختلف تغییر اقلیم آتی و با توجه به افزایش دما در اثر افزایش گازهای گلخانه ای، انتظار میرود که مقادیر تبخیر و تبخیر ـ تعرق روند افزایشی را در سالهای آتی داشته باشد این وضعیت احتمالاً در شرایط آب و هوایی خراسان و سمنان نیز اتفاق خواهد افتاد (۶۲).جیمز رایت نتایج تحقیق تعیین تبخیر ـ تعرق مرجع را با دو گیاه چمن و یونجه توسط لایسیمتر وزنی با تجزیه تحلیل از فرمول پنمن-کیمبرلی گزارش داد که میزان تبخیر ـ تعرقحاصل از چمن ۸۳ درصد تبخیر ـ تعرق یونجه بوده است.در منابع علمی بین المللی یونجه بدلیل رشد موفق در یک دامنه وسیعی از خاکهای مشخصات مختلف فیزیکی، در مقایسه با سایر علوفهها مورد توصیه بیشتری قرار گرفته است.هرچند که بعضیها یونجه را بعنوان گیاه مرجع در مقایسه با چمن پیشنهاد و توصیه نموده اندولی هنوز به قاطعییت این امر به تایید نرسیده است. نیاز آبی یونجه ،وقتی که برداشت محصول مورد نظر میباشد حدوداً بین۸۰۰-۱۶۰۰میلیمتر در یک دوره رشد که بستگی به آب وهواو طول دوره رشد دارد گزارش شده است(۴۹).در مطالعهای دیگر که در کنفرانس بین المللی آبیاری در سنت آنتونیوی تگزاس در سال ۱۹۹۶ توسط اساتید ایالت واشنگتن آمریکا ارائه شده است. معادله پنمن ـ مونتیس برای برآورد تبخیر-تعرق روزانه گیاه مرجع موفق بوده است ولی اگر بخواهیم از فرمول بصورت مستقیم برای تعیین تبخیرـ تعرق پتانسیل محصولات مختلفETOاستفاده نمائیم تنها محدودیت فرمول مشخص نبودن ضریب مقاومت روزنهای(Ts ) گیاهان است. والندر و همکاران (۱۹۹۸)در مطالعه ای تحت عنوان تخمین تبخیر ـ تعرق از روی دادههای طشت تبخیر، مدل ویژهای برای تعیین ضریب طشت (ضریبی که بر تبخیر طشت اعمال میشود تا تبخیر ـ تعرق بدست آید) ارائه نمودند. در این مدل ضریب طشت kp تابعی از فاصله و شرایط زمینهایی که باد قبل از رسیدن به طشت از روی آنها عبور میکند (fetch)، سرعت باد و رطوبت، نسبی بوده است . این رابطه بر اساس روابط خطی چند متغیره ارائه شده است. برای تعیین صحت مدل از پنج روش خطای مطلق، خطای نسبی مطلق و میانگین مربعات خطا استفاده گردید. در این مطالعه مقادیرkp حاصل از مدل با مقادیری که توسط دورنبوس و پروت (۱۹۹۷ ) به منظور تعیین تبخیر ـ تعرق از روی دادههای طشت تبخیر ارائه شده بود مقایسه گردید و ملاحظه گردید که مدل ارائه شده بهتر از سایر روشها برای پیش بینی kp جوابگو میباشد(۷۱ ). اشنایدر و همکاران در بوشلند آمریکا چهار روش پنمن ـ مانتیس، پنمن کیمبرلی، پنمن۱۹۶۳ وهارگریوزرا با دادههای روزانه لایسیمتر مقایسه و نتیجه گرفتند که معادله پنمن ۱۹۶۳ سازگاری بهتری با تبخیر ـ تعرق اندازه گیری شده از لایسیمتر دارد. معادلههارگریوز و پنمن-مانتیس تبخیر ـ تعرق را کمتر برآورد میکنند اما با تبخیر ـ تعر ق اندازهگیری شده سازگاری خوبی دارد و معادله پنمن-کیمبرلی تبخیر ـ تعرق را کمی بیشتر برآورد میکند(۷۷). همچنین آنها تبخیر ـ تعرق برآوردی بوسیله روش پنمن-مانتیس، پنمن کیمبرلی و پنمن۱۹۶۳ را دادههای حاصل از لایسیمتر برای دوم ژوئیه سال۱۹۹۵ مقایسه و نتیجه گرفتند که تبخیر ـ تعرق برآورد شده با معادله پنمن ۱۹۶۳ با مقادیر اندازه گیری شده مطابقت خوبی دارد و بطور متوسط فقط ۹/۱صد کمتر برآورد میکند. معادله پنمن-کیمبرلی تبخیر ـ تعرقساعتی را حداکثر ۱۲ درصد کمتر برآورد میکند و معادله پنمن-مانتیس تبخیر ـ تعرق تجمعی برای یک روز را۲۱ درصد کمتر برآورد میکند(۷۱). سیلوا و همکاران[۴] با استفاده از لایسیمترهای وزنی ، زهکش دار و سطح آب ثابت تبخیر _تعرق پتانسیل گیاه مرجع ( چمن) را اندازه گیری و با نتایج روش پنمن_ مانتیس و تشتک تبخیر نوع کلاس A ، همچنین نتاج لایسیمترها را با همدیگر مورد مقایسه قرار دادند. در این مطالعه مقدار کل تبخیر تعرق پتانسیل گیاه مرجع اندازه گیری شده از لایسیمترهای زهکش دار و سطح آب ثابت نسبت به لایسیمتر وزنی بترتیب ۱۸%و ۱۱% بیشتر برآورد شده است. در صورتی که این مقدار از تشتک تبخیر ۳۶% نسبت به لایسیمترهای وزنی کمتر برآورد شده است. در این مطالعه نتایج حاصله نشان داده است که همبستگی بین نتایج روش پنمن_ مانتیس با لایسیمترها خوب ولی همبستگی بین نتایج تشتک تبخیر و لایسیمتر وزنی خوب نبوده است. همچنین نتیجه گیری شده است که لایسیمترهای زهکش دار و سطح آب ثابت برای اندازه گیری تبخیر ـ تعرق پتانسیل روزانه مناسب نیستند( ۷۸ ).در مورد ضریب گیاهی تایگی در مطالعه خود و با استفاه از لایسیمترهای وزنی گزارش داد مقدار KC برای گل آفتابگردان به میزان ۲/۷۴ ـ ۶/۱۱ بیشتر از آن مقداری بود که فائو پیشنهاد داده بود (۸۳ ).همچنین کوشوپ و پاندا در سال ۲۰۰۱ با استفاده از لایسیمترهای وزنی مقدار KC سیب زمینی را بیشتر از آنچه که فائو پیشنهاد داده بود بدست آوردند (۶۳ ). آزمایشگاه صنایع غذایی هند در تحت شرایط آب و هوائی مرطوب تبخیر تعرق گیاه مرجع را با استفاده از لایسیمتر وزنی محاسبه و با ۱۰ روش اندازه گیری تبخیر تعرق مقایسه که فرمول پنمن مانتیس که اصلاح شده پنمن _کیمبرلی ، فائو_ پنمن ، تورک ـ ردیشن و فائو بلانی کریدل میباشد بهترین نتایج را داد( ۴۰ ). استانهیل (۲۰۰۲ ) در مقاله ای به بررسی این مسئله که آیا تشت تبخیر کلاس A هنوز هم به عنوان عملی ترین و یکی ا ز دقیق ترین روشهای تعیین نیاز آبی گیاهان است پرداخته است. از نظر وی دو گروه عمده برای اندازه گیری و تخمین تبخیر وجود دارد. یکی استفاده از تبخیر سنجها و دیگری تخمین با استفاده از معادلات تجربی (۷۹ ). العمران و همکاران در سال ۲۰۰۴ میلادی، با استفاده از لایسیمترهای زهکش دار، تبخیر_ تعرق گوجه فرنگی و کدو را محاسبه و با پنج روش منطبق بر شرایط آب و هوائی فائو_ پنمن ، بلانی کریدل ، جنسن _ هیز ، تشتک تبخیر و تورنت وایت مقایسه و با انجام آزمایشات صورت گرفته روش پنمن برای کدو وروش تشت تبخیر برای گوجه فرنگی بهترین تخمین زده بود (۳۸ ). برای ارزیابی معادلههای فراوانی که در نقاط مختلف دنیا ارائه شده است و تعیین درجه دقت در شرایط آب و هوایی متفاوت که تعداد آنها بالغ بر ۲۰ معادله میباشد کمیته آبیاری و نیاز آبی انجمن مهندسین عمران آمریکا کمیته ای را تعیین و عملکرد این روش را با استفاده از دادههای لایسیمتری موجود در ۱۱ نقطه اقلیمی دنیا مورد سنجش قرار داد که نتایج آن در جدول ۲ـ۱ ارائه شده است.(۷۲)
سابقه محاسبات تبخیر ـ تعرق در ایران مربوط به اولین مطالعاتی میباشد که برای اولین بار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران رابطه بلانی – کریدل بعنوان مناسبترین روش تبخیر و تعرق برای بر آورد آب مورد نیاز محصولات انتخاب گردید (۳۵). شرکت مهندسی مشاور کوانتا در سال ۱۳۵۴ در چهار چوب قرار داد منقعده با سازمان هوا شناسی کشور ،بررسیهایی را در رابطه با انتخاب مناسبترین روش بر آورد تبخیر و تعرق مرجع برای ایران را دستور کار خود قرار داد که روش پروت ( مبتنی به فرمولی بلانی )بعنوان بهترین روش برای برآورد میزان تبخیر و تعرق مرجع مورد تایید واقع شده است. همچنین در این گزارش به تاریخچه و اهمیت تبخیر وتعرق وکاربردها در برنامههای مختلف اشاره شده است وبا برسی عوامل موثر بر فرایندتبخیر وتعرق روشهای هواشناسی برای برآورد،آن را مورد بحث قرار داده است (۱۱). موسوی در منطقه اصفهان ده روش را برای تبخیر وتعرق بکار برده ونتایج آن را با نتایج آزمایشات پرتو متری مقایسه کرده است. در این تحقیق روشهای تورک وبلانی کریدل اصلاح شده بترتیب به عنوان بهترین انتخاب گردیدند(۳۹). رحیم زاده گان میزان تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع را با استفاده از لایسیمتر زهکش دار در منطقه اصفهان در طی دو سال اندازهگیری و با نتایج ۱۲ روش محاسباتی مورد ارزیابی قرار داده است. در نتیجه تجزیه و تحلیل آماری بر اساس انحراف معیار تفاوتها روشهای جنسن- هیز، کریستین-هارگریوز ، بلانی کریدل اصلاح شده و پنمن را بترتیب به عنوان مناسبترین روشها برای منطقه مذکور و مناطق مشابه از نظر شرایط آب و هوایی معرفی کرده است (۱۳). پناهی (۱۳۷۵) برای منطقه اصفهان ۲۹ روش مختلف تبخیر و تعرق را مورد مقایسه قرار داد و به این نتیجه رسید که روشهای طشتک تبخیر و بلانی کریدل ، پنمن، کریستین سن وهارگریوز نسبت به سایر روشها از دقت بالاتری برخوردار است(۹).شریعتی در تحقیقی در منطقه کرج میزان تبخیر و تعرق دو گیاه مرجع چمن و یونجه را با استفاده از لایسیمتر بدست آوردند که نتایج بررسی سه ساله نشان داد همبستگی خوبی با ضریب ۹۸۲ /۰ بین تبخیر ـ تعرق چمن و یونجه وجود دارد و مقدار تبخیر ـ تعرق چمن در یک دوره هفت ماهه ۸۱ /۰ میزان تبخیر و تعرق یونجه میباشد در کنار این بررسی تبخیر و تعرق اندازه گیری شده چمن و یونجه از طریق لایسیمتر با تبخیر و تعرق محاسبه شده با استفاده از اطلاعات هوا شناسی دوره آزمایش با روشهای پنمن ، تابشی، طشتک تبخیر و پنمن-مانتیس مقایسه و تجزیه و تحلیل گردید.نتایج این بررسی نشان داد که بالاترین ضریب همبستگی مربوط به روش طشتک تبخیرو پنمن- مانتیس با دو گیاه چمن و یونجه میباشد (۲۰). رضوی پور و یزدانی ضمن اندازه گیری تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه چمن و برنج بوسیله لایسیمتر در منطقه رشت ، ضریب گیاهی و ضریب طشتک به روش لایسیمتری وکرتهای کنترل شده در منطقه گیلان (رشت ) را بدست آوردند. نتایج این بررسیها نشان داد که متوسط میزان تبخیر و تعرق پتانسیل اندازه گیری شده توسط لایسیمتر طی سه سال ( هر سال در طول فصل رشد برنج در زمین اصلی که حدود ۹۰ روز طول کشیده است ) برای چمن ۸۹/۴ و برنج رقم خزر ۴۳/۵ و رقم بینام۲۳/۵ در روز و میزان متوسط تبخیر از طشتک کلاس A تقریبا ۲۴/۶ میلیمتر در روز میباشد. همچنین متوسط ضریب گیاهی KC در سه سال اجرای طرح برای خزر ۱۴ /۱ و بینام ۱۱ /۱ و متوسط ضریب طشتک (C ) در این مدت ۸۷ /۰ و میزان متوسط نفوذ عمقی آب در خاک ( Clay Silty ) ۳۷ /۲ میلیمتر در روز بدست آمده است (۱۵). بیگلویی و اسماعیل مقصودی ضمن اندازه گیری میزان تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه چمن توسط لایسیمتر در منطقه رشت تعدادی از روشهای محاسباتی را مورد ارزیابی قرار دادند که نتایج حاصل از آنها با نتایج لایسیمتر بر اساس انحراف معیار تفاوتها و خطای معیار مورد مقایسه قرار گرفت که بر حسب اولویت ، بترتیب روش تورنت- وایت و بلانی-کریدل SCS ، پنمن- مانتیس ، ایوانف و… مشخص گردید (۴). صمدی ضمن اندازه گیری میزان تبخیر و تعرق پتانسیل گیاع مرجع (چمن) توسط لایسیمتر در منطقه کرمان تعدادی از روشها ی محاسباتی(بلانی کریدل،پروت،تورنت وایت و پنمن- فائو و رادیشن) را مورد ارزیابی قرارداده و نتیجه گرفت که فرمول بلانی کریدل مناسبترین فرمول برای استفاده در مناطق خشک میباشد (۲۱). توشیح و همکاران ضمن اندازه گیری تبخیر- تعرق بالقوه گیاه مرجع (چمن) از طریق لایسیمتر زهکش دار به مدت سه سال در منطقه سنندج نتایج حاصله را از طریق فرمولهای تجربی مقایسه نمودند که میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع طی سه سال آزمایش بطور متوسط ۱۲۱۶ میلیمتر بوده است.
روش تشعشع در مقایسه با سایر روشها برآورد بهتری از ETO لایسیمتر داشته و با اطمینان بالاتری میتوان ETO را از این روش بدست آورد(۱۰).
دانلود با لینک مستقیم
پایان نامه بررسی اجمالی عملکرد توربین های انبساطی