فرمت :WORD تعداد صفحه :390
فهرست
پیشگفتار........................................... 14
بخش اول : پوست
اگزما.............................................. 17
درماتیت تماسی تحریکی............................... 18
درماتیت تماسی حساسیتی ............................. 19
درماتیت به دنبال تماس با نور - کهیر آفتابی......... 20
درماتیت عفونی ..................................... 21
اگزما به دنبال تروما............................... 22
درماتیت آتوپیک .................................... 23
درماتیت کهنه بچه .................................. 25
کلاهک گهواره ای .................................... 27
درماتیت سبورئیک سر شیرخواران....................... 28
لیکن سیمپلکس مزمن.................................. 29
ملاسما - ماسک حاملگی ............................... 30
درماتیت آفتابی مزمن................................ 31
کراتوز آفتابی ..................................... 32
درماتیت اطراف دهان ................................ 33
عرق جوش ........................................... 34
پییریازیس آلبا..................................... 35
تیرگی پوست ........................................ 36
کک و مک ........................................... 37
کهیر............................................... 38
خارش پوست ......................................... 39
تعریق زیاد......................................... 42
آکنه روزاسه ....................................... 43
ویتیلیگو - پیسی.................................... 45
لیکن پلان .......................................... 48
سوریازیس .......................................... 50
خونریزی زیر ناخن .................................. 51
فرو رفتن ناخن در بافت نرم ......................... 52
میخچه و پینه ...................................... 53
گرانولوم پیوژنیک .................................. 54
طاسی – آلوپسی ...................................... 55
پییریازیس روزه..................................... 56
اریتم مولتی فوم .................................. 57
اریتما ندوزوم ..................................... 58
بیماری ارف......................................... 59
مولوسکوم .......................................... 60
هرپس............................................... 61
آبله مرغان ........................................ 63
زونا............................................... 64
اگزما هرپتیکوم .................................... 65
زگیل .............................................. 66
زرد زخم ........................................... 69
اکتیما ............................................ 70
سلولیت و باد سرخ .................................. 71
فولیکولیت ......................................... 72
فولیکولیت کاذب .................................... 73
فرونکل - دمل....................................... 74
کفگیرک ............................................ 75
پارونیشیا.......................................... 76
آکنه............................................... 77
اریتراسما.......................................... 79
تریکومایکوزیس آگزیلاریس............................ 80
پیتیریازیس ورسیکالر – تینه آورسیکالر................ 81
شوره سر ........................................... 82
کچلی سر ........................................... 83
قارچ تنه .......................................... 84
کچلی کشاله ران .................................... 85
قارچ پا ........................................... 86
قارچ ریش........................................... 87
قارچ صورت ......................................... 88
کچلی دست .......................................... 89
کچلی ناخن ......................................... 90
کاندیدای دهانی- برفک دهان ......................... 91
گال – جرب ......................................... 92
شپش ............................................... 93
سالک............................................... 95
بخش دوم : ارولوژی
پیلونفریت حاد ..................................... 99
سیستیت حاد ........................................ 101
اورتریت ........................................... 103
اپیدیدیموارکیت حاد ................................ 104
شانکروئید ......................................... 105
گرانولوما اینگوینال ............................... 105
لنفوگرانولوم ونوروم................................ 105
سیفلیس اولیه ...................................... 105
پروستاتیت حاد باکتریال............................. 106
پروستاتیت نان باکتریال و پروستادینی................ 107
عفونت ادراری اطفال ................................ 108
رنال کولیک – سنگ ادراری............................ 109
هیپرپلازی خوش خیم پروستات .......................... 112
ناتوانی جنسی....................................... 113
انزال زود رس ...................................... 114
درد مزمن بیضه ..................................... 115
بی اختیاری ادرار................................... 116
ریفلاکس مثانه به حالب............................... 118
بخش سوم : گوش و حلق و بینی
عفونت گوش خارجی ................................... 121
عفونت گوش میانی ................................... 122
سینوزیت حاد ....................................... 123
آبسه دندانی ....................................... 124
درد گوش ........................................... 125
واکس فشرده گوش .................................... 126
جسم خارجی گوش ..................................... 127
سرگیجه ............................................ 128
رینیت حساسیتی...................................... 129
خونریزی از بینی ................................... 130
بوی بد دهان ....................................... 131
آفت دهان .......................................... 132
سکسکه ............................................. 133
بخش چهارم : مغز و اعصاب
صرع................................................ 137
سردرد تنشی......................................... 143
میگرن ............................................. 144
سردرد خوشه ای ..................................... 145
پارکینسون ......................................... 146
ترمور اولیه ....................................... 147
فلج بل ............................................ 148
پیگیری بیمار مبتلا به سکته مغزی .................... 149
بخش پنجم : روان پزشکی
افسردگی اساسی ..................................... 153
مانیا – اختلال دو قطبی تیپ (I)...................... 157
اختلال پانیک ....................................... 158
اختلال وسواسی جبری ................................. 160
اختلالات خواب........................................ 161
سندرم درد مزمن .................................... 164
لکنت زبان ......................................... 165
ناخن جویدن ........................................ 166
ترک سیگار ......................................... 167
ترک اعتیاد به مواد مخدر ........................... 169
ترک مشروبات الکلی ................................. 172
سو مصرف مواد توهم زا .............................. 174
سو مصرف فن سیکلیدین .............................. 175
بخش ششم : بیماریهای چشم
قرمزی حاد چشم ..................................... 179
کنژنکتیویت باکتریال ............................... 180
بلفاریت ........................................... 181
تراخم ............................................. 182
داکریو سیستیت حاد ................................. 183
عفونت حفره چشم .................................... 184
گل مژه ............................................ 185
شالازیون ........................................... 186
گلوکوم حاد (آب سیاه ) ............................. 187
یووئیت قدامی ...................................... 188
کراتیت ماورا بنفش ................................. 189
کنژنکتیویت آلرژیک ................................. 190
پینگوکولا .......................................... 191
ناخنک ............................................. 192
کوری ناگهانی ...................................... 193
بخش هفتم : عفونی
اپی گلوتیت حاد .................................... 197
خروسک – حناق – کروپ – لارنگوتراکئوبرونشیت حاد....... 198
مونونوکلئوز عفونی.................................. 199
سرخک .............................................. 200
سرخچه ............................................. 202
هاری............................................... 203
اوریون ............................................ 204
تب مالت - بروسلوز.................................. 205
تب روده ای - سالمونلاتیفی........................... 207
سالمونلوز غیر تیفی................................. 208
شیگلوز ............................................ 209
وبا................................................ 210
تب راجعه .......................................... 211
لپتوسپیروز ........................................ 212
سل ................................................ 213
سیاه زخم .......................................... 218
دیفتری ............................................ 219
سیاه سرفه ......................................... 220
فارنژیت استرپتوکوکی – مخملک ....................... 221
توکسوپلاسموز ....................................... 222
مالاریا ............................................ 223
اسهال آمیبی – آنتاموباهیستولیتیکا ................. 225
ژیاردیا ........................................... 226
آسکاریس ........................................... 227
کرمک – آنتروبیاز – انتروبیوس ورمیکولاریس ........... 228
کرم قلابدار......................................... 229
گزش (گاز کرفتگی ) توسط حیوانات .................... 230
بخش هشتم : زنان و مامایی
خونریزی نامنظم و غیر طبیعی رحمی بدلیل عدم تخمک گذاری 233
سندرم پیش از قاعدگی ............................... 235
قاعدگی دردناک ..................................... 236
آمنوره ............................................ 237
واژینیت ........................................... 238
بیماری التهابی لگن ................................ 241
یائسگی ............................................ 242
درمان جایگزینی هورمونهای زنانه .................... 243
لیومیوم رحمی ...................................... 244
کیست تخمدانی ...................................... 245
مراقبتهای دوران بارداری ........................... 246
مراقبتهای پس از زایمان ............................ 253
بخش نهم : داخلی
برخورد با اختلالات تیروئید ......................... 261
کم کاری تیروئید – هیپوتیروئیدیسم .................. 262
تیروتوکسیکوز – هیپرتیروئیدیسم .................... 266
تیروئیدیت حاد چرکی ................................ 269
تیروئیدیت تحت حاد ................................. 270
گواتر ساده – گواتر غیر توکسیک منتشر ............... 271
گواتر مولتی ندولر غیر توکسیک ...................... 272
گواتر مولتی ندولر توکسیک .......................... 273
آدنوم توکسیک – ندول منفرد پرکار.................... 274
مرض قند – دیابت شیرین ............................. 275
هیرسوتیسم ......................................... 282
پوکی استخوان – استئوپروز .......................... 283
هیپرلیپیدمی – دیس لیپوپروتئینمی ................... 284
لوپوس اریتماتوی سیستمیک ........................... 287
آرتریت روماتوئید .................................. 288
اسکلروز سیستمیک ................................... 290
استئوآرتریت – آرتروز .............................. 291
اپیکوندیایت داخلی و خارجی هومروس................... 293
نقرس (منوسدیم اورات ).............................. 294
فیبرومیالژی........................................ 297
کم خونی (آنمی) فقر آهن ............................ 298
کم خونی (آنمی ) مگالوبلاستیک ....................... 299
سرفه مزمن ......................................... 300
آسم ............................................... 302
پنومونی – ذات الریه – سینه پهلو ................... 304
سوء جذب............................................ 306
دیسفاژی ........................................... 307
سو هاضمه .......................................... 308
کمبود ( کاهش وزن ) ................................ 310
اسهال ............................................. 311
برگشت معده ای مروی – ریفلاکس گاستروازوفاژیال ....... 314
زخم (اولسر) پپتیک خوشخیم .......................... 315
عفونت هلیکو باکتر پیلوری........................... 316
سندرم روده تحریک پذیر.............................. 317
هپاتیت حاد ویروسی ................................. 319
هپاتیت مزمن ....................................... 323
پر فشاری خون ...................................... 324
بخش دهم : بیماریهای اختصاصی کودکان
کولیک شیرخواران ................................... 333
اختلال رشد ......................................... 334
تب در شیر خواران .................................. 335
مشکلات مادرزادی قلب ................................ 336
مراقبت از بند ناف ................................. 337
بخش یازدهم : واکسیناسیون
واکسیناسیون ....................................... 341
بخش دوازدهم : نمودارها و جداول رشد و تکامل کودکان
نمودارها و جداول رشد و تکامل کودکان .............. 349
بخش سیزدهم : سوختگی
سوختگی ............................................ 365
ایندکس و مراجع
ایندکس فارسی ...................................... 368
ایندکس انگلیسی .................................... 378
References......................................... 379
پیشگفتار
سپاس خداوند را که بار دیگر فرصتی در اختیار این حقیر قرار داد تا بتواند بخشی از وظایف خود در قبال جامعه پیرامون را عملی نماید.
این نوشته مجموعه ای است کوچک در راستای هدفی بزرگ؛ آموزش و همه انسانها درتمام طول عمر به آموزش نیازمندند.
با عنایت به حجم وسیع اطلاعات پزشکی و همچنین تولید سریع علم و تغییر چشمگیر مطالب آن، آموزش مداوم از اصول شاغلین به این حرفه می باشد. از آنجایی که در مورد درمان بیماریهای اورژانس کتب متعددی توسط همکاران پر تلاشمان در کشور به چاپ رسیده است، جالی خالی کتابی جامع که بتواند در زمینه درمان بیماریهای درمانگاهی اطلاعات لازم را در اختیار قرار دهد کاملا محصوص بود، به ویژه که متاسفانه عمده آموزش دانشجویان پزشکی در دوران تحصیل معطوف به درمان بیمارانی است که در بیمارستان بستری می باشند. این در حالیست که بخش بزرگی از فعالیت پزشکان عمومی در کلینیک و یا مطب بوده و عمدتا با بیمارانی سرو کار دارند که بیماری آنها اورژانس نبوده و همچنین نیاز به بستری در بیمارستان نیز ندارند.
کتاب « درمان سریع در مطب » با هدف تامین این نیاز همکاران پزشک نگاشته شده است . در این کتاب صرفاً درمان دارویی و نکات درمانی مرتبط با آن عنوان شده و جهت جلوگیری از زیاد شدن حجم کتاب در مورد علائم، نشانه ها و تشخیص بیماریها صحبت نشده است .
همچنین بیماریهای بحث شده صرفاً مواردی است که نیاز به بستری نداشته و همچنین جزء بیماریهای اورژانس نیز طبقه بندی نمی شوند. مطالب به صورت مختصر اما جامع ذکر شده و از مراجع علمی متعدد استفاده شده است . همچنین انتخاب درمانها با شریط بومی کشور هماهنگ شده است. گردآوری این کتاب نزدیک به 2 سال مداوم طول کشیده و در چندین نوبت اصلاح و توسط گروهی از بهترین اساتید دانشگاه علوم پزشکی مشهد به دقت بررسی شده است، ولی کماکان مانند هر کتاب دیگر نیازمند بازنگری و در نتیجه همراهی خوانندگان عزیز دارد. لذا با افتخار نوشته های اصلاحی شما را مطالعه خواهیم نمود .
با امید فرصتی دیگر که آن را به خدمت سپری کنیم
دکتر احسان سلطانی
فصل اول - پوست/ 17
اگزما
Eczema
نکته : دربعضی موارد توسط پزشکان اگزما مترادف با درماتیت در نظر گرفته می شود ولی باید دقت کرد که تمام انواع اگزماها نوعی درماتیت هستند ولی هر درماتیتی اگزما نیست .
تقسیم بندی اگزما :
- اگزما اگزوژن
- درماتیت تماسی تحریکی (Irritant Contact Dermatits)
- درماتیت تماسی حساسیتی(Allergic Contact Dermatits)
- درماتیت به علت حساسیت به نور
- درماتیت عفونی
- Dermatophytide
- اگزمای به دنبال تروما
- اگزما آندوژن
- Atopic Dermatits
- Seborrhoeic Dermatits
- Asteatotic Eczema
- Discoid Eczema
- Lichen simplex chronicus
- Pityriasis Alba
- Hand Eczema
- و…
- با توجه به تفاوت های درمانی، هر یک از موارد فوق در ادامه بصورت مباحث جداگانه بحث شده اند.
فصل اول - پوست / 18
درماتیت تماسی تحریکی
Irritant Dermatits
1- تذکرات به بیمار :
- پرهیز از عامل ایجاد تحریک
- کمپرس وشستن محل با آب خنک ( درمرحله حاد ) 4 تا 6 مرتبه در روز و به مدت 3 روز که معمولا کافی است .
2- درمان :
IR
Adult : Tab Hydroxyzin Hcl 25-100 mg / day
( در صورت خارش خفیف25 mg قبل از خواب کافی است .)
Children: Syr Hydroxyzin HCL 2mg / Kg / 24 h / in 3 div doses
Cap cephalexin 250 – 500 mg / Q6h
or در صورت بروزعفونت Tab Erythromycine 400 mg / Q6h
3- نکات درمانی :
- درمرحله حاد درماتیت تحریکی استفاده از کورتیکواستروئید موضعی تاثیری ندارد ولی در موارد بسیار شدید می توان از کورتون خوراکی و به صورت زیر استفاده نمود :
IR
Tab prednisolone 20-30 mg / Bid 1.
For 5 days ð then would be Tappered
- استفاده از نرم کننده های پوست مانند وازلین و اوسرین مفید است.
فصل اول - پوست / 19
درماتیت تماسی حساسیتی
Allergic contact Dermatits
1- تذکرات به بیمار :
- دوری از عامل ایجاد حساسیت
- کمپرس خنک و مرطوب در مرحله حاد (Qid for 3 days)
2- درمان : IR
تا رفع علائم ointment Triamcinolone TDS / : حساسیت خفیف 1.
Tab prednisolone 30-60 mg / day: حساسیت شدید
for 5 days ð then would be tappered
Tab Hydroxyzine 25-100 mg / day :در صورت خارش شدید 2.
Cap cephalexin or Tab Erythromycine / for 7 days:در صورت بروز عفونت 3.
3- نکات درمانی :
- اصولا استفاده از آنتی هیستامینها خیلی مفید نمی باشند و مصرف آنها فقط جهت کنترل خارش شدید می باشد .
- استفاده از نرم کننده های پوست و یا همراهی نرم کننده ها با مواد کراتولیتیک (مثلا اوره %10-5 دراوسرین) درفواصل مصرف کورتون موضعی مفید است .
- در برخی مطالعات نشان داده شده که نور آفتاب، PUVA، مصرف آسپرین و حتیXRAY ، واکنشهای آلرژیک تماسی را کاهش می دهند .
فصل اول - پوست / 20
درماتیت به دنبال تماس با نور- کهیر آفتابی
Solar Dermatits
1- تذکرات به بیمار :
- پوست بدن در برابر آفتاب پوشیده باشد (بهتر است از لباس با الیاف طبیعی استفاده شود).
- استفاده از کلاه نقاب دار و دستکش نخی بسیار مفید است .
- هنگامیکه ضرورت وجود ندارد از آفتاب پرهیز شود.
2- درمان :
IR
1. Ointment Hydrocortisone 1% TDS / for 5 days
2. Cream Antisolar ( spf ≥ 15 )
3- نکات ایمنی :
- استفاده از کورتون سیستمیک ، PUVA و سیتوتوکسیک ها در برخی از مطالعات مفید گزارش شده ولی مصرف آنها توصیه نمی شود.
فصل اول - پوست/ 21
درماتیت عفونی
Infectious Dermatits
1- نکات مقدماتی :
- تعریف : به اگزمایی اطلاق می شود که به علت میکروارگانیسم ها و یا فراورده های آنها ایجاد شده و تا زمانیکه این میکروارگانیسم از بین نرود، اگزما نیز وجود دارد .
- درماتیت عفونی با اگزمای عفونی شده که در آن یکی از انواع اگزما دچار عفونت ثانویه باکتریال شده است متفاوت بوده و درمان آنها نیز متفاوت است .
2- درمان :
IR
Local Antibiotic : خفیف .1
بر اساس ژرم عامل ایجاد عفونت
Systemic Antibiotic : شدید 2.
3- نکته درمانی :
- عامل مساعد کننده و زمینه ایجاد عفونت در بیمار باید از بین برده شود.
- واکنش های مشابهی در عفونت های قارچی نیز مشاهده می شود که به Dermatophytide معروف بوده و درمان آن نیزدرمان عفونت قارچی است.
فصل اول - پوست / 22
اگزما به دنبال تروما
Post Traumatic Eczema
1- نکته مقدماتی :
- این حالت به اگزمایی گفته می شود که به دنبال اعمال جراحی، تشکیل اسکار (scar) ، استاز به دنبال برداشتن ورید صافن و… ایجاد می شود.
2- درمان :
IR
Ointment Hydrocortisone TDS / for 5-7 days 1.
فصل اول - پوست/ 23
درماتیت آتوپیک
Atopic Dermatits
1- نکات مقدماتی :
- تعریف : یک اگزمای پوستی خارش دار مزمن و با عودهای مکرر که همراه با التهاب می باشد.
- ضایعة المانتر آن بصورت پاپولهای خارش دار ( در شیرخواران وزیکول شایعتر است ) که به علت خاراندن دچار Excoriation شده و ضخیم گردیده است می باشد . این ضایعات در سطوح فلکسور بدن بیشتر است .
- معمولا با اختلالات آتوپیک دیگر( مثل آسم ، رینیت آلرژیک و … ) در خود فرد و یا خانوادة وی همراه است.
2- تذکرات به بیمار :
- به علت مزمن بودن بیماری و درمان مشکل آن ، یکی از مهمترین اقدامات پزشک , توضیح در مورد بیماری و درمانهای آن به بیماران می باشد . چرا که هدف از درمان ، بهبود کیفیت زندگی فرداست و در این گونه بیماریهای مزمن، آمادگی و بالا بردن توان روحی بیمار نقش مهمی دارد.
- بیمار باید از عوامل و مواردی که باعث تشدید ضایعات می شود شدیدا پرهیز کند. این عوامل در افراد مختلف متفاوت است و توسط خود فرد و یا والدین کشف می شوند. پرهیز ازخشک شدن پوست، گرم کردن اتاق، لباسهای پشمی و مواد غذایی خاص کمک کننده است .
- واکسیناسیون در این کودکان مشکلی ایجاد نمی کند . ولی در موارد خاص که شدیدا به پروتئین های تخم مرغ حساس می باشند، برخی از واکسن ها ممکن است ضایعات را تشدید کنند.
- به علت خطر بالای ابتلا به هر پس سیمپلکس ، باید به والدین بیمار درمورد تماس کودک خود با بیماران با ضایعات فعال هر پسی هشدار داده شود.
- درمان :
- استفاده از کرمهای مرطوب کننده به خصوص پس از استحمام .
- کوتیکواستروئید موضعی :
- Low Potency : صورت، پلک ها، ناحیه آگزیلا، کشاله ران و در کودکان زیر یکسال .
- High potency : در موارد شدید و در بالغین استفاده می شود .
فصل اول - پوست / 24
- نحوة مصرف : 2 نوبت در روز به مدت 7-3 روز. سپس روی یک کورتون موضعی ضعیف و به صورت نگه دارنده حفظ می شود .
- در موارد ایجاد Lichenification (چرمی شدن) از استروئید قویتر و بصورت پانسمان بسته و اضافه کردن سالیسیک اسید استفاده شود.
- در صورت بروز عفونت باکتریال ثانویه :
cap cloxacillin or Tab Erythromycine
- در صورت بروز عفونت HSV :
Tab Acyclovir (po) Þ حال عمومی خوب
Amp Acyclovir (IV) Þ بروز تب و حالت توکسیک
4- درمان خارش :
- شدید : Promethazine Ü نیم ساعت قبل از خواب
- خفیف : ( قبل از خواب ) Tab Hydroxyzine 25 mg / QD
5- نکات درمانی :
- درمان انتخاب شده با توجه به شروع ضایعات و شدت آن فرق می کند .
- انتخاب نوع درمان به سن، جنس،وضعیت اقتصادی،محل های درگیروشدت بیماری متفاوت است
- عوارض مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئید باید به بیماران توضیح داده شود.
- در صورت عدم پاسخ به درمانهای فوق بیمار به یک متخصص پوست مجرب ارجاع شود .
فصل اول - پوست/ 25
درماتیت کهنه بچه
Diaper Dermatitis - Napkin Rash
1- تذکرات به مادر بیمار :( بسیار مهم )
- مدت زمانی که کودک بدون کهنه است افزایش یابد .
- کهنة بچه زودتر عوض شود .
- هنگام تعویض کهنه، ناحیة آنوژینتال با آب ولرم و به نرمی شسته شود. ( استفاده از مواد همراه مثل صابون و الکل مضر است . )
- کهنه بچه باید از جنس نخ باشد ، به خوبی شسته شده و زیر نور آفتاب خشک شود.
- کودک در هوای خیلی گرم قرار نگیرد .
- هنگام تعویض کهنه و پس از شستشوی محل و خشک کردن آن، پوست شیرخوار توسط پماد Zinc Oxid و یا Vit A+D چرب شود .
2- درمان :
IR
: وجود ضایعات وزیکولر 1.
کمپرس با محلول بارو ( رقت
) به مدت 20 دقیقه و3 تا 4 بار در روز و برای 3- 1 روز
2. cream Hydrocortisone 1% Q 8-12 h / for 5 days
فصل اول - پوست / 26
درصورت پایداری ضایعات بیش از 72 ساعت و یا وجود ضایعات اقماری کاندیدایی 3.
Topical Ointment Nystatin TDS / 1-2 WKS
یا : نوع خفیف
Top. Cream clotrimazole 1% TDS / 1-2 WKS
TDS / 5-7 days Þ Drop Nystatin (100/000 u/ml )1ml /po/ نوع شدید یا عدم پاسخ به درمان
در صورت بروز عفونت ثانویه باکتریال 4.
Oint . Betadin 10% (povidone Iodine ) TDS / 5-7 days
3-نکته درمانی :
- استفاده از کورتون های قوی و یا داروهای ترکیبی مثل TriamCinolon NNG کنترا اندیکه است.
درمان سریع در مطب