دانلود پاورپوینت بازار اصفهان

اختصاصی از ژیکو دانلود پاورپوینت بازار اصفهان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل:  ppt _ pptx ( پاورپوینت )

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید : 

تعداد اسلاید : 46 صفحه

بازار اصفهان چو طالع نباشد هنر هیچ نیست بازار هرشبکه ای که تبادل در آن انجام پذیرد بازار نامیده می شود.
عناصر مختلف بازار 1/راسته-اصلی ترین عنصر بازار ،مسیر های اصلی بازار که با موازی هم و یا متقاطع بودند. 2/رسته-به معنی سنف است و در بخش های مختلف راسته اصلی قرار می گرفته. 3/دالان-همانند رسته اما در کنار جنس های مشابه ،جنس های مختلفی نیزوجود داشته است. 4/سرا یا خان-همان تجارت خانه است.نمونه جنس از انجا تحویل گرفته شده و در جاهای مختلف پخش می شده.
5/خانبار یا کالنبار-محل انبار و کار روی جنس بوده. 6/تیم و تیمچه-در واقع مرکز چند تجارت خانه مشابه بوده و به معنی چیز گرد و جمع و جور می باشد. 7/قیصریه یا قیصرا-به معنی سرای دراز و محل کار صنعتگرا و پیشه وران ظریف کار مانند زرگران،گوهریان و سوزن دوزان بزازان بوده. 8/دکان-متناسب با کالایی که در ان عرضه می شد،شکل و ابعاد خاصی داشت مانند دکان نانوایی.
بازار اصفهان پیشینه تاریخی اصفهان سرای تالار سرای حاج کریم بازار قیصریه ضرابخانه منابع معماری اسلامی ایران-استاد محمد کریم پیرنیا ورطانس یوزوکچیان.
«دروازه قیصریه یا بازار قیصری».
در وصف بناهای مشهور اصفهان.
ترجمهٔ لئون میناسیان.
ویرایش ترجمه از چاپ ۱۸۵۴ استانبول.
چاپ اول.
اصفهان: انتشارات غزل، ۱۳۷۸.
۳۴ و ۳۵.
«سردر قیصریه».
درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
«اصفهان برباد رفته».
انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ «حوض مقابل سردر بازار قیصریه احیا می‌شود».
جام جم آنلاین.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ↑ «سردر قیصریه».
درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ اولیویه.
«در وصف کاشان، قم و اصفهان».
در سفرنامه اولیویه.
ترجمهٔ محمد طاهر میرزا.
دکتر غلامرضا ورهام.
چاپ اول.
تهران: انتشارات اطلاعات، ۱۳۷۱.
۱۱۲ تا ۱۱۶.
↑ «تفسیری بر تصویر برج قوس در سردر قیصریه».
روزنامه نصف جهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰. استاد علی طهرانچی بیتا منصور مریم حیدری مژده غریب سوگل شیخ زین الدین .

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  ................... توجه فرمایید !

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه جهت کمک به سیستم آموزشی برای دانشجویان و دانش آموزان میباشد .
  

---

 « پرداخت آنلاین »

پاورپوینت بازار اصفهان

اختصاصی از ژیکو پاورپوینت بازار اصفهان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل:  ppt _ pptx ( پاورپوینت )

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید : 

تعداد اسلاید : 46 صفحه

بازار اصفهان چو طالع نباشد هنر هیچ نیست بازار هرشبکه ای که تبادل در آن انجام پذیرد بازار نامیده می شود.
عناصر مختلف بازار 1/راسته-اصلی ترین عنصر بازار ،مسیر های اصلی بازار که با موازی هم و یا متقاطع بودند. 2/رسته-به معنی سنف است و در بخش های مختلف راسته اصلی قرار می گرفته. 3/دالان-همانند رسته اما در کنار جنس های مشابه ،جنس های مختلفی نیزوجود داشته است. 4/سرا یا خان-همان تجارت خانه است.نمونه جنس از انجا تحویل گرفته شده و در جاهای مختلف پخش می شده.
5/خانبار یا کالنبار-محل انبار و کار روی جنس بوده. 6/تیم و تیمچه-در واقع مرکز چند تجارت خانه مشابه بوده و به معنی چیز گرد و جمع و جور می باشد. 7/قیصریه یا قیصرا-به معنی سرای دراز و محل کار صنعتگرا و پیشه وران ظریف کار مانند زرگران،گوهریان و سوزن دوزان بزازان بوده. 8/دکان-متناسب با کالایی که در ان عرضه می شد،شکل و ابعاد خاصی داشت مانند دکان نانوایی.
بازار اصفهان پیشینه تاریخی اصفهان سرای تالار سرای حاج کریم بازار قیصریه ضرابخانه منابع معماری اسلامی ایران-استاد محمد کریم پیرنیا ورطانس یوزوکچیان.
«دروازه قیصریه یا بازار قیصری».
در وصف بناهای مشهور اصفهان.
ترجمهٔ لئون میناسیان.
ویرایش ترجمه از چاپ ۱۸۵۴ استانبول.
چاپ اول.
اصفهان: انتشارات غزل، ۱۳۷۸.
۳۴ و ۳۵.
«سردر قیصریه».
درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
«اصفهان برباد رفته».
انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ «حوض مقابل سردر بازار قیصریه احیا می‌شود».
جام جم آنلاین.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ↑ «سردر قیصریه».
درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ اولیویه.
«در وصف کاشان، قم و اصفهان».
در سفرنامه اولیویه.
ترجمهٔ محمد طاهر میرزا.
دکتر غلامرضا ورهام.
چاپ اول.
تهران: انتشارات اطلاعات، ۱۳۷۱.
۱۱۲ تا ۱۱۶.
↑ «تفسیری بر تصویر برج قوس در سردر قیصریه».
روزنامه نصف جهان.
بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰. استاد علی طهرانچی بیتا منصور مریم حیدری مژده غریب سوگل شیخ زین الدین .

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  ................... توجه فرمایید !

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه جهت کمک به سیستم آموزشی برای دانشجویان و دانش آموزان میباشد .
  

---

 « پرداخت آنلاین »

مقاله درباره مسجد جمعة اصفهان 17 ص

اختصاصی از ژیکو مقاله درباره مسجد جمعة اصفهان 17 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

تاریخچه مسجد جمعة اصفهان

قدیم ترین تاریخی که تاکنون در یکی از بناهای تاریخی شهر اصفهان مشکوف گردیده است (481 هجری ـ 9ـ1088 میلادی) میباشد. تاریخ مزبور در انتهای کتیبه مدوری که قاعده گنبد کوچکتر عهد سلجوقی مسجد جمعه را زینت می دهد دیده می شود .

گنبد دیگری که شبستان محراب اصلی مسجد را می پوشاند تاریخ ندارد، لکن اسم پادشاهی که این گنبد در زمان سلطنت وی ساخته شده یعنی معزالدنیا والدین ابوالفتح ملکشاه ابن محمد بن داوود که از سال 465 تا 485 هجری (1092ـ1072) میلادی پادشاهی نموده و همچنین نام وزیرش حسن بن علی بن اسحق نظام الملک در اینجا ثبت است.

با توجه به این نکته که قدیم ترین(بخش) مسجد معمولاً شبستان محراب اصلی آن است از یک طرف و از طرف دیگر روایتی که در اصفهان محفوظ مانده و مطابق آن روایت ساختمان مسجد جامع را صراحتاُ به ملکشاه نسبت می دهند چنین به نظر می رسد که بدون احتمال خبط بزرگ بتوان برای سلطان سلجوقی فوق الذکر افتخار ساختمان معروفترین بنای دورة اسلامی ایران را قائل شد.

با وجود مراتب فوق تصورات عامة مردم دربارة این مسجد نیز مانند اغلب ابنیة مهم کشور تأثیراتی داشته است.

شاردن می گوید « ایرانیان این بنا را خیلی قدیمی حساب می کنند زیرا بر طبق روایت ایشان امام رضا(ع) که یکی از امام های دوازده گانه بوده و در قرن چهارم هجری می زیسته معمولاً عبادت های خود را زیر طاقی که نام شرقی دارد بجای میاورده . قدماء اصفهان تعریف می کنند که سلطان ملکشاه که در سال 400 هجری میزیسته بانی این طاق بوده است لکن پادشاه مزبور تعمیر کننده ای بیش نبوده زیرا گنبد شمالی بنام سلطان منصور و گنبد جنوبی بنام سلطان یوسف که خیلی پیشتر زندگی می کرده مرقوم است.

در دو کتیبه فوق الذکر نیز مشهود می گردد اسمی نه از سلطان منصور و نه از سلطان یوسف در کار است و گمان می رود امام هشتم (ع) که بر خلاف گفتة شاردن در قرن چهارم هجری نمی زیسته بلکه در قرن دوم از سال 148 یا 153 تا 203 هجری زندگانی می کرده به چندین علت نمی توانسته است عبادات خود را در زیر سقف شرقی مسجد بجای آورد : یکی از علل آنکه اساساً گنبد شرقی در مسجد جامع وجود ندارد و اگر مقصود از گفتة شاردن ایوان شرقی باشد ایوان مزبور نیز پیش از ابتدای قرن ششم هجری ساخته نشده بوده است.

هرچند نویسندگان مشهور صحبت های بی اساس سابق الذکر را جدی تلقی کرده و تکرار نموده باشند با وجود این بطور قطع نمی توان تصور کرد که افسانة عباسی الاصل بودن مسجد جامع تا امروز دنباله پیدا کند مگر اینکه در بنیاد این اشتباه حقیقتی یا بطریقی اولی شبه حقیقتی موجود بوده باشد.

ابن حوقل ، مقدسی ، ناصر خسرو ، مافروخی ، ابن اثیر و یاقوت همگی خصوصاً چهار نفر اول شرح مسجد جمعة یهودیه را برای العین می دهند که مسجد جمعة فعلی اصفهان جانشین آن گردیده است. نویسندگان مزبور دربارة این موضوع مجموعة کاملی از اطلاعات ذیقیمت فرا آورده اند که تاریخ مسجد جامع از آن اقتباس شده و قسمت اعظم تاریخچة مسجد ایرانی نیز از آن بدست آمده است ، لکن متأسفانه این نویسندگان از بنائی صحبت می دارند که مسجد جمعة اصفهان نیست. ایشان شرح مسجد نمونة عربی را می دهند که فعلاً وجود ندارد و مطلقاً اثری از آن باقی نمانده و می گویند آنرا با خشت خام ساخته بودند و بعداً بجای آن بنای فعلی به طرز ایرانی «تماماً از آجرهای خوب که در کوره پخته شده» احداث گردیده و با بنای پیشین ارتباطی ندارد الا اینکه روی همان زمین ساخته شده و هنوز هم گاهگاهی جامع عتیق خوانده می شود . بنای مسجد قدیم که ستون هائی در برداشته با حیاط چهار ایوانی مدرسة نمونة ایرانی که در اطرافش حجراتی بوده «ترکیب» یا «آلوده» نشده است .

مسجد جمعة فعلی اصفهان که در روز اول مشتمل بر بنای گنبدی شکلی به اسم ملکشاه بوده عبارت از «مخلوط اختصاصاً خوش آیندی » از عناصر ایرانی و عرب نمی باشد بلکه یک بنای خالص ایرانی است.

مسجد دورة عباسی

قدیمترین توصیفی که از مسجد دورة عباسیان در دسترس ماست شرحی است که در رسالة محاسن اصفهان یافت می شود . کتاب مزبور بعقیدة براوان آنطور که در چاپ تهران آن مذکور می باشد در زمان سلطنت ملکشاه گرد نیامده بلکه در 421 هجری (1030) میلادی به وسیلة یکنفر اصفهانی موسوم به مضل ابن سعد این الحسین المافروخی جمع آوری شده است .

در آن هنگام اصفهان دو مسجد جامع داشت « مسجد بزرگ که قدیمی بوده و مسجد جدید که زیباتر می باشد » مسجد بزرگ مسجد جمعة یهودیه بوده است. «مسجد مذکور بتوسط اعراب دهکده طیران که از قبیلة تیم بودند بنا گردید . بعداً که اصفهان در اثر الحاق پانزده پارچه آبادی وسعت پیداکرد الخصیب پسر مسلم بقعه ای در آن شهر احداث نمود که بقعة خصیب آباد نامیده می شد. در سال 226 در زمان خلافت معتصم مسجد از نو ساخته شد ، سپس ابوعلی پسر رستم در زمان خلافت المقتدر آنرا بزرگ کرد. در آنوقت مسجد شامل چهار دستگاه ساختمان بود ، این چهار دستگاه را نباید با رواقهای مسجد در چهار طرف صحن اشتباه نمود زیرا ما فروخی بعداً تصریح می کند که «به هریک از این چهار دستگاه ساختمان رواقی متصل بوده ، هریک از این رواقها به وسیلة درهائی که در دیوار دالانها و کوچه های فرعی گشوده می شد ، به بازار باز می شد. » چهار دستگاه ساختمان را خانقاه ها و مدارس و متعلقات دیگری که معمول مساجد جامع بزرگ آن زمان است اشغال می کرده . نقشة بنا در آن موقع باید تقریباً همانطوری باشد که طرح ضمیمه بطور غیر دقیقی آنرا نشان می دهد . در طرح مزبور قسمتهای مخطط چهار دستگاه ساختمان را نشان می دهد ، رواقهای مجاور آنها بوسیلة ستون هایشان معین گردیده . این ستونها همان جرزهای مدوری هستند که مقدسی اشاره بوجود آنها در مسجد جمعة یهودیة نموده است. بالای این ستونهای رومی بوده که بر آنها طاقهای ضربی زده شده و یا اینکه تیرهای پشت بام روی آن قرارداشته زیرا یاقوت و ابن اثیر در ضمن ذکر محاصرة اصفهان

پاورپوینت مسجد جامع اصفهان

اختصاصی از ژیکو پاورپوینت مسجد جامع اصفهان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : پاورپوینت 

نوع فایل:  ppt _ pptx

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از محتوی متن پاورپوینت : 

تعداد اسلاید : 24 صفحه

مسجد جامع اصفهان مسجد جامع اصفهان موزه معمارى ایران آلبومى از هنر معمارى ایرانى.مسجد جامع اصفهان خرقه‌اى است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثى نقشى بر اندام آن انداخته، از معمارى ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکارى‌هاى سلجوقى و نقوش کاشى‌کارى صفوى.مسجد جامع اصفهان (مسجد آدینه, مسجد عتیق) موزه هنر ایران و یکی از افتخارات معماری این سرزمین است اثری که نشانه دوازده سده تحول در فرهنگ اسلامی ایران را در خود گرد آورده است.
طرح نخستین مسجد به گونه بومسلمی(شبستان ستوندار) بوده که در سال ۱۵۶ هجری ساخته شده و کاوش ها موقعیت آن را روشن ساخته اند.
این بنا ترکیبی از سکه های معماری و تزئین کاری ایران در گذر زمان است از قدیمی ترین مساجد ایران است که بر روی ویرانه های مسجد قدیمی تری ساخته شده که اعراب ساکن حومه اصفهان در قرن دوم هجری ساخته بودند نمای کلی مسجد سر در ورودی: دارای نه در و سر در می باشد که قدیمی ترین سر در مربوط به دوره سلجوقی ودارای کتیبه ی آجری بسال ۵۱۵ ه.
ق و حکایت آتش سوزی مسجد در این دوره در ضلع شمالی مسجد می باشد .
سر در کتیبه دار مربوط به سردر جنوب غربی مسجد دارای کتیبه ای به خط جعفر امامی بسال ۹۹۹ه ق می باشد .
سردر ضلع جنوب شرقی که در حال حاضر اصلی ترین سر در نیز می باشد دارای کتیبه ای از زمان فتحعلی شاه قاجار بسال ۱۲۱۸ ه ق می باشد   این مسجد دارای بناهای متعددی است از جمله: صحن چهار ایوانی، شبستانها، مدرسه مظفری، صفه های کوچک دوره دیلمی، گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، محراب اولجایتو، چهار ایوان معروف صاحب، استاد، شاگرد، درویش   ایوان ایوان شمالی: ایوان شمالی بنام صفه درویش خوانده می شود سرچشمه آن به دوره سلجوقی  میرسد و در طی دوره صفویه نیز بازسازی و مرمت هایی در آن صورت گرفته است.
تزئین آن از آجر کاری و گچبری است.
صفه درویش دقیقا در مقابل ایوان جنوبی مسجد که به صفه صاحب معروف است قراردارد قاب پیرامون این ایوان با کاشیکاری های مربوط به دوره صفویه تزئین شده است.
ایوان مزبور از سه ایوان دیگر کوتاهتر و عریض تر است.
ایوان جنوبی: گنبدی در پشت ایوان جنوبی  معروف به صفه صاحب .این گنبد در زمان ملکشاه سلجوقی به دستور وزیرش نظام الملک ساخته شد .این بنای گنبد دار در زمانی که ساخته شد مستقل و چهار طرف آن آزاد بود  لیکن جزیی از بنای کلی مسجد جامع شد.
گنبد نظام الملک هنگامی که مسجد هنوز به شکل دوره عباسیان بود بدان اضافه شد و برای اینکار لازم آمد تا 24 ستون حذف شوند. به موجب حفریات اخیر باستان شناسی معلوم شده است که در پیرامون این فضا یک دهلیز وجود داشت که آنرا ار مابقی بنا جدا میکرد ومحتملا گنبد را بصورت مقصوره با نمازخانه ای برای اشراف و حکام و امیران که به دلایل امنیتی مایل بودند مجزا از توده مردم نماز بگزارند.تشکیل میداد.گنبد نظام الملک 15 متر قطر دارد.
  ایوان شرقی: از بین ایوان های شرقی و غربی آنکه در مشرق واقع شده و به نام صفه شاگرد شهرت دارد به خصوص در قاب پیرامون این ایوان با کاشیکاری های اصیل دوره سلجوقی تزئین گردیده است. و ایوان غربی که به نام صفه استاد است از تزئین آجری همین دوره بر خوردار است و دارای کتیبه های متعدد به خط بنایی و ثلث می باشد  

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  توجه فرمایید.

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه پاورپوینت کمک به سیستم آموزشی و رفاه دانشجویان و علم آموزان میهن عزیزمان میباشد. 
  

---

دانلود فایل  پرداخت آنلاین 

مقاله درباره مسجد امام اصفهان

اختصاصی از ژیکو مقاله درباره مسجد امام اصفهان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

اِصْفَهان‌، مَسْجِدِ اِمام‌، یکى‌ از مهم‌ترین‌ بناهای‌ عصر صفویه‌ که‌ پیش‌تر به‌ نامهای‌ مسجد شاه‌، مسجد سلطانى‌ جدید و جامع‌ عباسى‌ شهرت‌ داشت‌. این‌ مسجد در ضلع‌ جنوبى‌ میدان‌ نقش‌ جهان‌ واقع‌ شده‌ است‌ و چنانکه‌ از مآخذ برمى‌آید، بنای‌ آن‌ در سومین‌ مرحله‌ از اجرای‌ طرح‌ میدان‌ نقش‌جهان‌ به‌فرمان‌ شاه‌ عباس‌بزرگ‌ (سل 996- 1038ق‌/ 1588-1629م‌)آغاز گردیده‌، و در دورة شاه‌صفى‌(سل 1038-1052ق‌/ 1629-1642م‌) به‌ پایان‌ رسیده‌ است‌. به‌ گفتة منجم‌، ساختمان‌ مسجد در 15 صفر 1020ق‌/19 آوریل‌ 1611م‌ با تهیة «اسباب‌ و آلات‌ و مصالح‌ بناء» آغاز گردید (ص‌ 411). به‌ استناد کتیبة کاشى‌ معرق‌ سر در که‌ به‌ خط ثلث‌ علیرضا عباسى‌ است‌، نخستین‌ بخش‌ بنا، یعنى‌ ورودی‌ اصلى‌، در تاریخ‌ 1025ق‌/1616م‌ احداث‌ شد، اما بنابر کتیبة ایوان‌ غربى‌ که‌ به‌ خط محمدرضا امامى‌ است‌، تکمیل‌ بنای‌ داخلى‌ مسجد تا 1040ق‌/1630م‌، ادامه‌ یافت‌ و با نصب‌ ازاره‌های‌ مرمرین‌ آن‌ در حدود سال‌ 1047ق‌/1637م‌، در زمان‌ شاه‌ صفى‌ خاتمه‌ پذیرفت‌ (هنرفر، 427، 429؛ گدار،

.(II(1)/109-112 درِ نقره‌پوش‌ ورودی‌ مسجد با نقشهای‌ تزیینى‌ و اشعار فارسى‌، سرودة «واهب‌»، به‌ خط نستعلیق‌ برجسته‌ (احتمالاً به‌ قلم‌ عبدالرشید دیلمى‌، معروف‌ به‌ رشیدا)، نیز از آثار دورة شاه‌ صفى‌ است‌ که‌ در 1046ق‌/1636م‌ به‌ اتمام‌ رسیده‌، و نصب‌ شده‌ است‌ (هنرفر، 433- 434). دیگر کتیبه‌های‌ مسجد به‌ خط معروف‌ترین‌ خوشنویسان‌ عصر صفوی‌ است‌ که‌ در برخى‌ از آنها نام‌ کاتب‌ و تاریخ‌ کتابت‌ نیز آمده‌ است‌، از جمله‌ محمدرضا امامى‌ در کتیبه‌های‌ ذیل‌ کتیبة اصلى‌ سر در (بدون‌ تاریخ‌)، محرابهای‌ شبستان‌ شرقى‌، ایوان‌ غربى‌، محراب‌ شبستان‌ِ زمستانى‌ غربى‌ (1077ق‌)، ایوان‌ جنوبى‌ و محراب‌ مدرسة ناصری‌، درِ جنوب‌ شرقى‌ مسجد، سر درِ بیرونى‌ مدرسة سلیمانیه‌، درِ جنوب‌ غربى‌ مسجد (1078ق‌) (همو، 441-443، 451، 455، 457)؛ عبدالباقى‌ تبریزی‌ در کتیبه‌های‌ داخلى‌ ایوان‌ و گنبد جنوبى‌، ایوان‌ شمالى‌ و گنبد غربى‌ (1035 و 1036ق‌) (همو، 438-451)؛ محمدصالح‌ اصفهانى‌ در کتیبة بالای‌ محراب‌ اصلى‌ و محراب‌ گنبد شرقى‌ (1038ق‌)؛ محمد محسن‌ امامى‌ در کتیبة داخل‌ محراب‌ ایوان‌ جنوبى‌ مدرسة ناصری‌ (1095ق‌) (همو، 450، 454- 455). مسجد امام‌ اصفهان‌ مسجدی‌ است‌ 4 ایوانى‌ به‌ ابعاد 100ئ130 متر (بدون‌ محاسبة زیربنای‌ مدخل‌) با صحنى‌ وسیع‌ (70 ئ 70 متر) (بلر، مشتمل‌ بر طاقگان‌ در هر ضلع‌ و ایوانى‌ در مرکز هر طاقگان‌. ایوان‌ جنوبى‌ با دو منارة باریک‌ و بلند به‌ ارتفاع‌ 48 متر (نیکزاد، 98) که‌ در هر جبهة آن‌ پیشنمای‌ گنبدی‌ عظیم‌ با 52 متر ارتفاع‌ از سطح‌ زمین‌ و 25 متر قطر خارجى‌، شبستان‌ را تشکیل‌ مى‌دهد (بلر، 189 ؛ پاپادوپولو، .(515 گنبد دو پوستة پیازی‌ با 14 متر اختلاف‌ ارتفاع‌ میان‌ دو پوستة بیرونى‌ و درونى‌ (همانجا)، بر روی‌ گریو استوانه‌ای‌ سوار شده‌ که‌ خود بر مرحلة انتقالى‌ 16 ضلعى‌ قرار گرفته‌ است‌. در دو جانب‌ شبستان‌ مسجد که‌ خود محراب‌ و منبری‌ رفیع‌ در آن‌ قرار دارد، دو شبستان‌ زمستانى‌ مستطیل‌ شکل‌ واقع‌ است‌ که‌ هر یک‌ به‌ 8 فضا با طاق‌ قوسى‌ روی‌ ستونهای‌ سنگى‌ تقسیم‌ مى‌شود. دو ایوان‌ شرقى‌ و غربى‌ به‌ خلاف‌ شیوه‌های‌ مرسوم‌ در مساجد ایران‌ به‌ اطاقهای‌ گنبددار منتهى‌ مى‌گردند که‌ احتمالاً از طرح‌ مسجد جامع‌ تیموری‌ سمرقند، معروف‌ به‌ بى‌بى‌ خانم‌، اقتباس‌ شده‌ است‌ (بلر، همانجا). ایوان‌ شمالى‌ مسجد از طریق‌ دهلیزی‌ به‌ ورودی‌ اصلى‌ که‌ بر روی‌ میدان‌ باز مى‌شود، متصل‌ است‌. در سمت‌ شمال‌ شرقى‌ آن‌ دهلیزی‌ طاقدار به‌ صحن‌ کوچکى‌ راه‌ دارد که‌ مختص‌ آبریزگاه‌ است‌. مسجد امام‌ اصفهان‌ با تکیه‌ بر تجربیات‌ گذشتگان‌ در طرح‌ بنا و تزیینات‌، به‌نهایت‌ اوج‌ تحول‌ معماری‌ مساجد در ایران‌ نایل‌ مى‌آید. با آنکه‌ برنگارة (پلان‌) آن‌ براساس‌ مساجد 4 ایوانى‌ رایج‌ در ایران‌، و اسلوب‌ بنایى‌ و شکلهای‌ معماری‌ آن‌ اساساً دنباله‌رو نمونه‌های‌ گذشته‌ (از جمله‌ مسجد جامع‌ اصفهان‌) است‌، نمونة بارزی‌ از تدابیر معماران‌ در ترکیبهای‌ نوین‌ِ برگرفته‌ از سنتهای‌ کهن‌ معماری‌ ایران‌ به‌ شمار مى‌آید. از جملة ابداعات‌ این‌ بنا، الحاق‌ دو مدرسة ناصری‌ و سلیمانیه‌ در جبهه‌های‌ جنوب‌ شرقى‌ و جنوب‌ غربى‌ به‌ صحن‌ مسجد است‌ که‌ هر یک‌ به‌ شکل‌ مستطیلى‌ با طاقگان‌ به‌ دور صحنها و ایوانهای‌ کوچک‌تر به‌ موازات‌ شبستان‌ مسجد قرار دارند (هنرفر، 454-457). افزون‌ بر آن‌، با وجود عظمت‌ و گستردگى‌ سطح‌ و ارتفاع‌ بنا و پیچیدگى‌ برنگارة مسجد، تناسب‌ اجزاء ساختمان‌ دقیقاً رعایت‌، و قرینه‌سازی‌ در حد اعلا حفظ شده‌ است‌. از دیگر تدابیر معماران‌ و طراحان‌ بنای‌ مسجد، رابطة آن‌ با میدان‌ است‌ (نک: ویلبر، .(406-407 ناهماهنگى‌ محورهای‌ میدان‌ با دو مسجد واقع‌ در دو ضلع‌ آن‌ (امام‌ و شیخ‌ لطف‌الله‌) چند تن‌ از محققان‌ را به‌ تعمق‌ واداشته‌ است‌. ظاهراً برنامه‌ریزی‌ و نخستین‌ مرحلة اجرای‌ طرح‌ میدان‌ در 999 یا 1000ق‌، یعنى‌ حدود 20 سال‌ پیش‌ از شروع‌ ساختمان‌ مسجد امام‌ بوده‌ است‌ (افوشته‌ای‌، 376-377؛ منجم‌، 113). به‌ استناد نوشتة افوشته‌ای‌ نطنزی‌، میدان‌ در این‌ مرحله‌ صرفاً برای‌ «چوگان‌ بازی‌ و اسب‌ تازی‌» مسطح‌